وقتی همه خوابیم

وقتی همه خوابیم فیلمی از بهرام بیضایی است، ساختهٔ سالِ ۱۳۸۷ در ایران.[1] [2]

وقتی همه خوابیم
پوستر فیلم
کارگردانبهرام بیضایی
تهیه‌کنندهبهرام بیضایی
نویسندهبهرام بیضایی
فیلمنامه‌نویسبهرام بیضایی
بازیگران
موسیقیمحمّدرضا درویشی
فیلم‌برداراصغر رفیعی جم
تدوین‌گربهرام بیضایی، سپیده عبدالوهاب
تاریخ‌های انتشار
۱۳۸۷ تهران
مدت زمان
۱۰۷ دقیقه
کشور ایران
زبانفارسی
از سلسله مقالات دربارهٔ
فهرست‌های کارها
دیـگر
  • گروه لیسار

داستان

چکامه چمانی (مژده شمسایی) که همسر و فرزندش را در تصادفِ رانندگی از دست داده‌است با فردی که تازه از زندان آزاد گشته آشنا می‌شود و از طرفی با فشار وکیلِ خانوادهٔ راننده برای رضایت دادن مواجه شده‌است. زندانی تازه آزادشده برای چکامه دلیل زندانی و آزاد شدنش را تعریف می‌کند . . .

بازیگران

فیلمنامه
رویِ جلد
نویسنده(ها)بهرام بیضایی
کشورتهران
زبانفارسی
ناشرانتشارات روشنگران و مطالعات زنان
تاریخ نشر
۱۳۸۸
شمار صفحات۹۷
شابکشابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۹۴-۰۳۰-۲

فیلمنامهٔ وقتی همه خوابیم سالِ ۱۳۸۸ به وسیلهٔ انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.[3]

ساخت

بیضایی در سالِ ۱۳۸۶ تصمیم به ساخت فیلمی به نام لبه‌ی پرتگاه گرفت که در نهایت، به دلیل اختلاف با تهیه‌کننده، ساخته نشد. برخی از شایعات دیگر مبنی بر اختلاف بهرام بیضایی با محمّدرضا گلزار در این فیلم بود. اما تهیه‌کننده فیلم طولانی بودن زمان فیلم را عامل ساخته نشدن آن دانست. به همین دلیل بیضایی تصمیم به ساخت فیلم دیگری دربارهٔ همین موضوع گرفت.[2][4] داستانِ وقتی همه خوابیم یادآورِ آنچه است که در ناتمام ماندنِ لبه‌ی پرتگاه بر بیضایی گذشت.[5]

این اولین فیلم بیضایی در نقد سینما است. هر چند خود او اعلام نموده‌است که این فیلم در نقد سینما نیست. بلکه شرایط سینما را نشان می‌دهد بدون اینکه قضاوتی در مورد آن انجام دهد.[6]

در دی ماه ۱۳۹۵ رضا داوودنژاد، مجری طرح فیلم، با ردّ نوشته‌های روزنامهٔ کیهان مربوط به حمایت نهادهای امنیتی از تولید وقتی همه خوابیم، گفت که نزدیک به ۶۰۰ میلیون تومان برای ساخت فیلم هزینه شده که نیمی از آن توسط سرمایه‌گذاری جوان به نام محمود شجاعی تامین گردیده و مابقی نیز با قرض و وام.[7]

داوودنژاد گفت: بهرام بیضایی مدام نگران بود که مبادا سرمایه این جوان(محمود شجاعی) بازنگردد و دائم هم پدرم (علیرضا داوودنژاد) به ایشان می‌گفت چون نیت ات خیر است مطمئنا اتفاق بدی نمی‌افتد. خوشبختانه بعد از اکران در جشنواره فجر، فیلم توانست در نوروز ۸۸ روی پرده برود و اکرانی منطقی داشته باشد. در خردادماه ۸۸ هم نسخه خانگی فیلم عرضه شد که اقبال به آن مثبت بود و در نهایت نه تنها سرمایه محمود شجاعی بازگشت بلکه همه چکها هم پاس شد و مقداری سود هم برای سرمایه‌گذار باقی ماند.[7]

  • تولید و برنامه‌ریزی: تینا پاکروان
  • دستیار برنامه‌ریز: سامان خادم
  • دستیاران کارگردان: محسن قرایی، سامان خادم، رضا سخایی

موسیقی
وقتی همه خوابیم
آلبوم موسیقی متن از
محمّدرضا درویشی
محمّدرضا درویشی در نشست خبری وقتی همه خوابیم در جشنوارهٔ فیلم فجر ۱۳۸۷

فهرست قطعه‌ها
شمارهناممدت
۱.«وقتی همه خوابیم ۱»۱:۱۲
۲.«وقتی همه خوابیم ۲»۲:۰۰
۳.«وقتی همه خوابیم ۳»۰:۴۵
۴.«وقتی همه خوابیم ۴»۰:۴۲
۵.«وقتی همه خوابیم ۵»۱:۱۸
۶.«وقتی همه خوابیم ۶»۰:۴۳
۷.«وقتی همه خوابیم ۷»۰:۴۲
۸.«وقتی همه خوابیم ۸»۰:۵۲
۹.«وقتی همه خوابیم ۹»۳:۱۲
۱۰.«وقتی همه خوابیم ۱۰»۰:۵۷
۱۱.«وقتی همه خوابیم ۱۱»۷:۲۱
۱۲.«وقتی همه خوابیم ۱۲»۳:۲۴
مجموع مدت:۲۳:۰۸

نمایش

فیلم نخستین بار در جشنوارهٔ فیلم فجر ۱۳۸۷ به نمایش درآمد و جایزه‌هایی نیز در تدوین و چهره‌پردازی و طرّاحی صحنه و لباس گرفت.

جایزه‌ها
جشنواره تاریخ مراسم جایزه نامزد نتیجه
جشنوارهٔ فیلم فجر بهمنِ ۱۳۸۷ بهترین فیلم بهرام بیضایی نامزدشده
بهترین کارگردانی بهرام بیضایی نامزدشده
بهترین موسیقی محمّدرضا درویشی نامزدشده
بهترین طراحی صحنه و لباس ایرج رامین‌فر و آتوسا قلمفرسایی برنده
بهترین چهره‌پردازی سعید ملکان برنده
بهترین تدوین بهرام بیضایی و سپیده عبدالوهاب برنده

در نظرِ دیگران
در نشستِ خبریِ فیلم در جشنوارهٔ فیلم فجر ۱۳۸۷ امیر پوریا فیلم را سخت نکوهید و بیضایی پاسخ داد.

. . . داستان چکامه نیز می‌تواند تبدیل به اسطورهٔ جدیدی در زمانهٔ ما شود: اسطورهٔ انتحار دانایی برای رسوا کردن نادانی. . . .

امیر پوریا و امیر قادری از ناقدانی بودند که این فیلم را نپسندیدند. قادری این فیلم را دارای ویژگی‌های مشترکی با آثارِ چارلی چاپلین دانسته و نوشت:[9] «اعتراض و مبارزه و افشاگری وقتی همه خوابیم، روشنفکری از این نوع، بعید می‌دانم که بتواند چیزی (بجز مجسمهٔ بی‌خدشهٔ خود استاد) را بسازد.» نوشته‌های قادری واکنش‌های فراوانی برانگیخت، از جمله مقالهٔ مفصّلی از حمید امجد در روزنامهٔ اعتماد ملّی به نامِ «این «نقد» کجا ایستاده است؟» (۱۳۸۸).

دیگرانی هم بودند که فیلم را پسندیدند. مثلاً جهانبخش نورایی «کیفیت» آن را همچون «نمایش ذبح و مثله کردن خلاقیت . . . به عنوان جلوه‌ای از موقعیت دردبار بشری در پای‌بندی به حقیقت و خلوص در برابر دروغ و ناخالصی» ماندگار و «از زمان و مکان و روزگار ما فراتر» می‌دانسته است.[10]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. «وقتی همه خوابیم». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۰۹.
  2. «این فیلم به لایه‌های پنهان سینما و اهالی آن پرداخته». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۰۹.
  3. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1688317
  4. «دربارهٔ فیلم وقتی همه خوابیم بهرام بیضایی».
  5. نورایی، «تازیانه بر خویشتن»، ۵۸.
  6. «بیضایی: وقتی همه خوابیم در نقد سینما نیست». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۰۹.
  7. «شفاف‌سازی درباره تامین سرمایه "وقتی همه خوابیم"». سینماروزان. دی ۱۳۹۵.
  8. نورایی، «تازیانه بر خویشتن»، ۵۸.
  9. قادری، «این‌جا چه‌قدر ساکت است»، ۱۷۱.
  10. نورایی، «تازیانه بر خویشتن»، ۵۸.

منابع

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به وقتی همه خوابیم در ویکی‌گفتاورد موجود است.
ویدئوهای بیرونی
پرسش و پاسخ با بهرام بیضایی و مژده شمسایی دربارهٔ فیلم، ۲۳ اوت ۲۰۱۵، بنیاد پریا، تورنتو در یوتیوب
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.