افرا، یا روز می‌گذرد

افرا، یا روز می‌گذرد نمایشنامه‌ای است از بهرام بیضایی که نخستین بار در زمستانِ ۱۳۸۶ در تالار وحدتِ تهران به نمایش درآمد.

افرا، یا روز می‌گذرد
نویسندهبهرام بیضایی
شخصیت‌ها
  • افرا سزاوار
  • افسر خانم
  • برنا
تاریخ نخستین نمایش۱۲ دیِ ۱۳۸۶
جای نخستین نمایشتالار وحدت، تهران
زبان اصلیفارسی
از سلسله مقالات دربارهٔ
فهرست‌های کارها
دیـگر
  • گروه لیسار

متن

موادِّ این طرحِ سینمایی به دههٔ ۱۳۶۰ برمی‌گردد، و نامِ اوّلیه‌اش «طوبا» بوده، نه «افرا». نمایشنامهٔ نهایی سالِ ۱۳۷۶ نوشته و سالِ ۱۳۸۱ به صورتِ کتاب به وسیلهٔ انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.

نخستین نمایش

بیضایی افرا را روزِ ۲۶ مردادِ ۱۳۸۱ در خانهٔ هنرمندان ایران برابرِ مستمعان خواند. اواخرِ شهریورِ ۱۳۸۶ خبرِ منتفی شدنِ نمایشِ سهراب‌کُشی و آمادگی برای نمایشِ افرا منتشر شد.[1] تمرین‌ها به کارگردانی بیضایی در فرهنگ‌سرای نیاوران[2] سرگرفت، هر روز از ۱۰ صبح تا ۷ بعد از ظهر.[3] ولی در نیمه‌های آبان تمرین متوقّف شد؛ هم به خاطرِ نداشتنِ جا و هم به خاطرِ تأخیر تعمیرات تئاتر شهر.[4] سرانجام اجرای این نمایش در پاییز در تئاتر شهر مقدور نشد،[5][6] و از ۱۲ دی تا ۱۸ بهمن (مطابق اجازه و اعلام پیشین و نه تا تماشاکُن هست)[7] در تالار وحدت بر صحنه رفت. بیضایی این نمایش را پیشکشِ یادِ اکبر رادی کرد که چند روز پیش از شبِ افتتاح درگذشت.[8]

بیضایی تالار وحدت را برای این نمایش نامناسب می‌دانسته است.[9]

در نظرِ دیگران

افرا مجموعه‌ای است از تک‌گویی‌های شخصیت‌ها، به طوری که محاکات و نقل را با هم دارد.[10] عبّاس جوانمرد در گفتگویی به سال ۱۳۹۴ از افرا چنین یاد کرده:[11]

. . . یک روز نمایشنامه «افرا» را برایم خواند. بر خلاف سایر نمایشنامه‌هایش، زبان محاوره‌ای داشت. گفتم: «خیلی طولانی است». گفت: «کمی صبر کن». خواندن «افرا» سه ساعت طول کشید. اما وقتی تمام شد، من قانع شده بودم که بايد همین طور باشد. «افرا» که اجرا شد، نمایش را ديدم. اجرای او یک تعریف بسیار درخشانی بود که برای من تازگی داشت. يک اسلوب جدید و مدرن آورده بود و من خیلی لذت بردم از نوع و شیوه اجرای بدیع آن.

ولی فرهاد مهندس‌پور نمایشِ افرا را، بر خلافِ نمایشنامه‌اش، هیچ نپسندید و اشتیاقِ تماشاکُنانش را کاذب و گمراهانه دانست.[12]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. اعلایی، «خبرهای داغ در روزهای سرد تئاتر»، ۲۰.
  2. −، «آغاز تمرینات نمایش‌های بهرام بیضایی و حمید سمندریان»، ۲۰.
  3. −، «نمایش تعمیرات در حال اجراست»، ۲۰.
  4. −، «تمرین نمایش بهرام بیضایی متوقف شد»، ۲۰.
  5. −، ««افرا» به تئاتر شهر نمی‌آید»، ۱۰.
  6. −، «نمایش «افرا» به تعویق افتاد»، ۱۰.
  7. −، ««افرا»ی بیضایی بالاخره می‌آید»، ۶.
  8. برنوشتِ افرا
  9. −، «بهرام بیضایی: پایان "افرا" یک پایان مصنوعی است»، ۱۰.
  10. نجومیان، «نامه‌های بی‌نشانی»، ۴۴.
  11. جوانمرد، «به مردم بدهکاریم»، ۱۰.
  12. مهندس‌پور، «نمایش افرا به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی»، ۶۸-۶۹.

منابع
  • − (۲۱ آبان ۱۳۸۶). ««افرا» به تئاتر شهر نمی‌آید». آفتاب یزد (۲۲۱۴): ۱۰.
  • − (۳ آذر ۱۳۸۶). «نمایش «افرا» به تعویق افتاد». آفتاب یزد (۲۲۲۴): ۱۰.
  • − (۶ دی ۱۳۸۶). ««افرا»ی بیضایی بالاخره می‌آید». آفتاب یزد (۲۲۵۳): ۶.
  • − (۲۲ دی ۱۳۸۶). «بهرام بیضایی: پایان "افرا" یک پایان مصنوعی است». آفتاب یزد (۲۲۶۴): ۱۰.
  • − (۹ مهر ۱۳۸۶). «آغاز تمرینات نمایش‌های بهرام بیضایی و حمید سمندریان». اعتماد (۱۵۰۵): ۲۰.
  • − (۱۷ مهر ۱۳۸۶). «نمایش تعمیرات در حال اجراست». اعتماد (۱۵۱۰): ۲۰.
  • − (۲۱ آبان ۱۳۸۶). «تمرین نمایش بهرام بیضایی متوقف شد». اعتماد (۱۵۳۷): ۲۰.
  • اعلایی، باربد (۲۵ شهریور ۱۳۸۶). «خبرهای داغ در روزهای سرد تئاتر». اعتماد (۱۴۹۲): ۲۰.
  • جوانمرد، عبّاس (۱ مهر ۱۳۹۴). «به مردم بدهکاریم». شرق (۲۴۰۵): ۹-۱۰.
  • معتقدی، محمود (۱۳۹۳). روشن‌تر از صدای سکوت. تهران: آوای کلار. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۶-۰۵۱-۲.
  • مهندس‌پور، فرهاد (دی ۱۳۹۷). «نمایش افرا به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی». نمایش (۲۳۲): ۶۶-۶۹.
  • نجومیان، امیرعلی (زمستان ۱۳۸۶). «نامه‌های بی‌نشانی». آینه خیال (۴): ۴۴-۴۹.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.