گیشا (محله)

گیشا که در ابتدا متعلق به شرکت کیشا بود و به نام گیشا رواج یافت (برگرفته از اول نام دو بنیانگذار آن کی نژاد و شاپوریان)[2] نام یکی از محله‌های شمال غرب تهران واقع در منطقه ۲ تهران است که از شرق به بزرگراه چمران (اتوبان پارک وی) و از غرب به بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری (بزرگ راه طرشت-ایوبی) و از شمال به بزرگراه حکیم (اتوبان داریوش) و از جنوب به بزرگراه جلال آل احمد (بزرگ راه فرحزاد) محدود است. خیابان اصلی گیشا با طول تقریبی ۱٫۵ کیلومتر بزرگراه جلال آل احمد را به صورت مستقیم به بزرگراه حکیم متصل می‌سازد.

کوی گیشا در ارتفاع ۱۳۰۰–۱۴۰۰ متر، طول ۵۱٫۲۲–۵۱٫۲۳ درجه و عرض ۳۵٫۴۳–۳۵٫۴۴ درجه قرار دارد.

خیابان گیشا دارای خیابان‌های منظم زوج و فرد دارای شماره، با الگوبرداری از شماره گذاری خیابان‌های منهتن شهر نیویورک ایجاد شده‌است که در کل دارای ۴۱ خیابان زوج و فرد می‌باشد. سمت زوج دارای سه چهارراه، که از چهارراه اول تا سوم به ترتیب پیوند، پیمان، دوستی نام دارند و چهارراه اول تا سوم سمت فرد به ترتیب پیام، پیشگام، پیشاهنگ نام دارند. دارای یک خیابان بیست متری (پیروزی) از شرق به غرب است و بلوار اصلی گیشا به ۳۰ متری صلح مشهور بوده‌است. خیابان‌های فروزانفر، بلوچستان، کانال (فاضل) و بلوار مدارس (ناظریان) از خیابان‌های جانبی کوی گیشا می‌باشند. از نظر خیابان بندی، امتداد خیابان‌های زوج گیشا به کوی پروانه می‌رسد.

شهرت پل گیشا در تهران زبانزد است. در سال ۱۳۵۳ به فرمایش غلامرضا نیک‌پی شهردار وقت به دنبال تشریفات و تسهیلات میزبانی بازی‌های آسیایی در شهر تهران، پل گیشا توسط شرکتی بلژیکی با سازه فلزی پیچ و مهره و قابل تعمیر و تعویض بنا گردید.[3]

پل گیشا به عنوان "پل سبز گیشا " با ساختار انرژی‌های نو به یک پل مخصوص پیاده‌روی تبدیل خواهد شد. در پل سبز زندگی گیشا، رستوران‌ها، مراکز فرهنگی، جشنواره‌ها، مراکز خرید و مراکز تفریحی فعالیت خواهند کرد.[4]

ایستگاه دانشگاه تربیت مدرس، از متروی خط ۷ تهران، پایین پل گیشا قرار دارد.

گیشا از اولین کوی‌هایی بود که در دهه پنجاه به سیستم اگو شهری و خطوط گاز شهری مجهز شد و دارای تصفیه خانه آب محلی می‌باشد.[5]

رود درکه به کانال گیشا (فاضل) منتهی و به غرب تهران منحرف می شود.[6]

نمایی از برج میلاد و نگارستان شهر

این کوی به دلیل وجود بوتیک‌ها، مغازه‌ها، فروشگاه‌ها و همچنین قرار گرفتن پارک گفتگو در ضلع شرقی در ساعات زیادی از شبانه‌روز چهره زنده و پر رفت‌وآمدی دارد. گیشا از نخستین محله‌های مدرن تهران از دهه پنجاه تاکنون به حساب می‌آید، از سوی دیگر بافت تجاری غالب در این محله باعث شده‌است که حضور مردم در این محله عموماً با تفریح و فراغت همراه باشد، در واقع حضور انبوه و همیشگی مردم در خیابان گیشا این محله را به یک فضای جمعی و یکی از حوزه‌های مهم روابط اجتماعی تبدیل کرده‌است.[7] موسیقی زنده در سراسر خیابان گیشا جریان دارد.[8]

[9]

وجود مشاغل فنی و خدماتی، کلینیک‌های پزشکی، فروشگاه‌های مواد غذایی، آبمیوه و اغذیه، مشاغل مرتبط با پوشاک، مجتمع سراسری مدارس موجب خود کفا بودن این کوی از نظر رفاهی گردیده‌است. آموزشگاه‌های زبان انگلیسی و فرانسه، موسیقی، نقاشی، آشپزی، شطرنج و باشگاه‌های ورزشی نشان از روحیه، ذوق و سلیقه ساکنین این خیابان دارد.

دسترسی به امکانات و تمامی تسهیلات فنی و خدماتی مورد نیاز زندگی در گیشا، رفاه و آسایش منحصربفردی برای ساکنان کوی بهمراه داشته‌است.

گیشا کوی شاد و محیطی زنده و شاداب دارد که یکی از پرجاذبه‌ترین خیابان‌های مناسب پیاده‌روی، خرید و تفریح است. بوتیک‌های گیشا در دوی سوی خیابان نمودار چراغ اقتصاد زنده این کوی است. یک گالری عطر از سرشناس‌ترین گالری‌های ادکلن و عطر شهر تهران از قدیم در گیشا مشهور بوده‌است.[10]

طیف فرهنگ‌های مختلف در گیشا از جمله همسایگان بهایی (دین)، آسوری (زبان آشوری و اکثریت مسیحی) و ارمنی (زبان ارمنی و اکثریت مسیحی) در گیشا زبانزد بودند.[11]

وجود بانک‌های متعدد تجاری و سپرده گذاری، بورس ساختمان و سازندگی و شرکت‌های حقوقی، خدماتی و بازرگانی از جمله بیانگر فعالیت‌های اقتصادی پررنگ این کوی می‌باشند. طبق این دو مشخصه، ساکنان گیشا به مراتب رغبت به سپرده گذاری و پس‌انداز دارند. آمار خرید و فروش املاک و سازندگی در گیشا نسبت به مناطق دیگر بسیار بالاست از این روی، سطح قیمت مسکن و زمین بالاتر از نواحی مختلف منطقه ۲ می‌باشد.[12]

تپه‌های گیشا

گیشا خانهٔ بلندترین برج ساخته شده خاورمیانه و ششمین برج بلند جهان، برج میلاد است. برج مخابراتی میلاد (برگرفته از پروژه شهستان پهلوی) بر روی تپه‌های گیشا که مکان مورد علاقه ساکنان گیشا برای پیاده‌روی که مجهز به زمین اسکیت، پیست اسب دوانی و موتورسواری بود، بنا گردید.

بر تپه‌های گیشا، بیمارستان تخصصی میلاد، سازمان انتقال خون، دانشگاه علوم پزشکی، سالن همایشهای بین‌المللی و کنسرت، سالن نمایشگاه، دلفیناریوم، موزه مشاهیر، رستوران‌ها و کافه‌ها ایجاد شده‌اند.

پاساژهای گیشا

پاساژ بزرگ گیشا (نصر) یکی از شناخته شده‌ترین پاساژهای تجاری تهران با طول تقریبی ۶۰۰ متر در قالب دو طبقه، در طول خیابان کانال گیشا واقع است که بسیاری از ساکنان گیشا و محله‌های اطراف برای خرید و تقاضای خود بدان مراجعه می‌کنند. در قسمت پایانی پاساژ گیشا به نام پاساژ نوین است که بیشتر مختص لباس، کفش و اسباب بازی می‌باشد. پس از آن سالن میوه و تره بار قرار دارد.

• پاساژ علی (سابقا بازارچه گیشا) در سال ۱۳۵۶ شروع به کار کرد و بافت این پاساژ مدرن بود که در خیابان پانزدهم گیشا قرار دارد.
• بازارک پایین پله گیشا از قدیمی‌ترین پاساژهای محله است
• پاساژ خاتم، تقریباً از سن فعالیت کمتری برخوردار است
• پاساژ ستاره خیابان بیست متری (پیروزی)، پاساژ خدماتی است.
• پاساژ فرتاک، از سن فعالیت کمتری برخوردار است

پارک‌ها

پارک گفتگو

در قسمت شرقی گیشا، پارک گفتگو با معماری منحصر بفرد با مساحت ۱۴۴۵۸۰ متر مربع یکی از زیباترین پارک‌های تهران می‌باشد که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۲ توسط محمد خاتمی رئیس‌جمهور پیشین ایران افتتاح شد. امکانات مختلفی نظیر کتابخانه، رستوران و زمین اسکیت در این پارک تعبیه شده‌اند. لازم است ذکر شود که محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی گل و گیاه نیز در ضلع جنوبی این پارک قرار دارد.

همچنین پارک دیگری بنام پارک ورزش دارای کتابخانه عمومی در قسمت غربی گیشا، پشت بلوار مدارس واقع شده‌است.[13]

• دفتر خدمات الکترونیک شهرداری کد ۲۱۱، خیابان بیست متری (پیروزی غربی)
• دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۳۲۶، نبش خیابان بیست متری شرقی (پیروزی شرقی)[14]
• دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۸۶۵، بین خیابان نهم و کانال[15]
• دفتر خدمات الکترونیک پلیس (کد ۲۱۱۱۱۹)، نبش خیابان اول و سوم[16]
• اداره آموزش و پرورش منطقه ۲، بلوار مدارس (ناظریان)[17]
• شرکت مخابرات گیشا (مرکز نصرالهی)، تقاطع بزرگ راه جلال آل احمد و بلوار مدارس، انتهای خیابان کانال[18]
• ایستگاه ۱۰ آتش‌نشانی منطقه ۲ تهران، گیشا بلوار مدارس
• کلانتری ۱۳۷ گیشا
• شورای حل اختلاف منطقه ۲ تهران، گیشا انتهای کانال
• معاینات گواهینامه رانندگان و مشمولان نظام وظیفه، نبش خیابان دوم، بالای کلینیک گیشا
• پمپ بنزین پل گیشا، تقاطع اتوبان پارک وی (چمران)[19]
• خط ۲۳۵ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و ترمینال کاوه میدان انقلاب
• خط ۲۳۶ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و میدان ولیعصر

دکتر حسین تجدد،[20] منشی هیئت اجرایی دفتر سیاسی حزب رستاخیز- نماینده مجلس در دوران شاهنشاهی ایران- پژوهشگر و نویسنده دایرةالمعارف پزشکی، تاریخ دندانپزشکی، دایرةالمعارف فرش دست بافت ایران، سه جلدی جام جهان‌نما و کتاب‌های تاریخ پزشکی و سیاسی معاصر ایران

جلیل شهناز، استاد سرشناس تار

سهراب سپهری، نقاش و شاعر معاصر

فریبرز لاچینی، آهنگساز معاصر و پیانیست

کوروش یغمایی، هنرمند و پیشرو موسیقی راک ایران[21][22]

پرویز فیروزکار، دوبلور و گوینده[23]

پرویز بیات، نوازنده برجسته کنترباس ارکستر سمفونیک تهران

هادی منتظری، هنرمند و نوازنده ویولن و کمانچه

علی دایی، بازیکن سرشناس فوتبال[24]

عادل فردوسی پور، مفسر و گزارشگر سرشناس فوتبال[25]

سوسن، هنرمند و خواننده

رامین اصلاح، نوازنده و سازنده تار، نقاش

شاپور رحیمی، خواننده موسیقی ملی و نوازنده عود

کامران و هومن هنرمندان موسیقی پاپ

نیک آهنگ کوثر، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی

نادر آتشین، عموی گوگوش

احمد قربانی، برادر همسر گوگوش، صاحب کاباره میامی

م. مؤدب پور، نویسنده آثار رمان

هومن حاجی عبداللهی، هنرپیشه و دوبلر

فرهاد جواهر کلام، هنرمند خواننده پاپ

سیاوش خیرابی، هنرپیشه و مالک آتلیه پاسارگاد گیشا

سعید پور سعید، هنرمند موسیقی پاپ

یغما گلرویی، شاعر و ترانه‌سرای ادبی

محمود شهریاری، مجری تلویزیون

رامبد جوان، کارگردان و بازیگر

سروش هامون، هنرمند و خواننده

پروین کرمانی، اولین زن کاریکاتوریست ایران

مجموعه‌های کوی دانشگاه تهران، پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران، دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشکی تهران در دسترس این کوی قرار دارند.

• تپه، پیست موتور و اسب دوانی گیشا
• پل گیشا
• چهارشنبه سوری ها
• پیتزا آموت - نبش خیابان سوم
• پیتزا پدر ژپتو - بیست متری
• مک دونالد شیلا - سی و یکم
• بوتیک ها
• پیراشکی و سمبوسه - بین سوم و پنجم
• پاساژ ها
• ساندویچ خیام - فروزانفر
• مجتمع مدارس
• مدرسه شاپوریان - سی و پنجم / ارمغان سخن - پانزدهم