فهرست نامداران مازندرانی
فهرست نامداران مازندرانی:
هنرمندان و شاعران
یکی از ملوک طبرستان و از شاهزادگان آل باوند بود. وی به زبان طبری کتابی به نام مرزباننامه نوشت. علاوه بر این کتاب از وی دیوان شعری نیز به جا ماندهاست که «نیکینامه» نامیده شدهاست.
خواننده موسیقی اصیل ایرانی
خوشنویس
معروف به شیخالعجم و امیرالشعرا از شاعران مازندرانی دوران حکومت صفویان است که به زبان مازندرانی شعر میسراییدهاست.[1][2]
وی مؤلف تعزیه عطف و نخستین مهلت خواستن امام حسین و بیش از سی تعزیه دیگر و دارای تألیفات فراوان و یکی از دانشمندان خطه مازندران و همچنین مرجع تقلید مردمان زیادی در ایران بود.
(زاده ۲۱ آبان ۱۲۷۴ خورشیدی در دهکده یوش استان مازندران - درگذشته ۱۳ دی ۱۳۳۸ خورشیدی در شمیران استان تهران) شاعر معاصر ایرانی و بنیانگذار شعر نو فارسی است.
غلامحسین بنان، (اردیبهشت ۱۲۹۰، تهران - ۸ اسفند ۱۳۶۴، تهران) خواننده ایرانی است که از سالهای ۱۳۲۱ تا دهه ۵۰ در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت داشت. او عضو شورای موسیقی رادیو، استاد آواز هنرستان موسیقی تهران و بنیانگذار انجمن موسیقی ایران بودهاست. (پدر ایشان زاده شهرستان نور هستند)
- میرزا محمود رئیس بارفروشی متخلص به محوی در ١٢٨٤ه . ق در بارفروش به دنیا آمد . از سوی مادر به ملا محمد اشرفی منسوب است . پدرش سید محمد رئیس پسر محمودبن صادق با چند واسطه به قوم الدین مرعشی معروف به میربزرگ وابسته است .بیش از ده هزار بیت شعر در فنون گوناگون عروضی از میرزا محمود رئیس به یادگار مانده است . او خوی درویشی داشت.
- لطفالله مجد:
(زاده ۱۲۹۶ قائمشهر- درگذشته آذر ۱۳۵۷ تهران)، نوازنده تار لطف اله مجد از آغاز تأسیس انجمن موسیقی ملی ایران یکی از نوازندگان با ارزش ارکستر آن هنرستان بود و دوتا از آهنگهای او که یکی در مایهٔ همایون و دیگری در مایهٔ سه گاه ساخته بود و شهرت فراوان یافت، با همکاری این انجمن اجرا کرد.
- دلکش:
(زادهٔ: ۷ اسفند ۱۳۰۳ در بابل - درگذشتهٔ: ۱۱ شهریور ۱۳۸۳ تهران) خوانندهای ایرانی با صدای آلتو بود که در دهههای ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ خورشیدی در زمینهٔ موسیقی دستگاهی و پاپ ایران فعالیت داشت.
(شناخته شده به نام ننه مکرمه)، متولد: ۱۳۰۷ (۱۹۲۸) در دریکنده بابل، ایران - درگذشت: ۲ آبان ۱۳۸۴ (اکتبر ۲۰۰۵) نقاش سبک پست مدرنیسم در مازندران، نقاشیهای وی موجب شد تا به عنوان بانوی سال نقاش در سال ۲۰۰۱ توسط دوازدهمین کنفرانس ایرانشناسی در دانشگاه دولتی سوئد، معرفی شود.[3]
(۱۳۱۰، آمل -)، از نوازندگان سرشناس تار ایرانی است.
(زاده ۴ فروردین ۱۳۱۲ سوادکوه، درگذشته ۲۷ مهر ۱۳۷۱ تهران) موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده سرشناس ویولن
داوود رشیدی بابلی اصل (زاده ۲۵ تیر ۱۳۱۲ خورشیدی)، هنرپیشه تئاتر سینما و تلویزیون ایران است.
جَمشید مَشایخی (زاده ششم آذر ماه ۱۳۱۳) جاجرود از توابع تهران و اصلیتی تنکابنی، بازیگر صاحب سبک و محبوب سینما و تلویزیون ایران است.
(زادهٔ ۹ دی ۱۳۱۹ در ساری) کارگردان و فیلمنامهنویس نامدار مازندرانی است، که موفق به دریافت نشان شوالیه جمهوری لهستان از سوی رئیسجمهور این کشور شدهاست. او این نشان را به خاطر ساخت فیلم مستند مرثیه گمشده که روایتگر مهاجرت هزاران لهستانی به ایران در ایام جنگ جهانی دوم است، دریافت کرد. همچنین ایشان نخستین کارگردان ایرانی است که پس از انقلاب اسلامی موفق به کسب جایزه از یک جشنوارهٔ بینالمللی گردیدهاست.
(متولد دوم اردیبهشت ۱۳۵۷ در ساری) نویسنده، کارگردان، و مستندساز خلاق و پیشرو سینما است که برندهٔ بیش از ۷۰ جایزه ملی و بینالمللی از قبیل تندیس بهترین فیلم اول از جشنواره جهانی فیلم مونترال کانادا ۲۰۰۹ و جایزه نگاه هنری از جشنواره فیلم بیگ اسکای آمریکا ۲۰۱۹ شدهاست.
منوچهر نسبی طبری (زاده ۳۱ تیر ۱۳۲۰ بابل - ۱۷ آذر ۱۳۸۹ آمریکا) فیلمبردار، کارگردان و مستندساز عرصهٔ فرهنگ-صنعت ایرانی است.
خواننده زن ایرانی و متولد تنکابن است. از جمله آثار معروف غانم میتوان گل گلدون من، سیب ، مرد من و قلک چشات را نام برد.
(زادهٔ ۱۴ دی ۱۳۲۵ در قائمشهر) خواننده و نوازندهٔ موسیقی محلی مازندران است.
(۱۳۳۸–۱۳۹۶، گرجی محله- مازندران)، آهنگساز، شاعر، موسیقیدان و پژوهشگر موسیقی بومی مازندران.
(زاده ۱۴ آبان ۱۳۲۶، گرجی محله بهشهر، مازندران) خواننده و نوازندهٔ دوتار است.
سلمان هراتی شاعر نوپرداز و متعهد در اول فروردین ۱۳۳۸ در روستای مرزدشت از توابع خرمآباد تنکابن به دنیا آمد.
(متولد ۲۴ بهمن ۱۳۴۱ در تهران) بازیگر و کارگردان تئاتر، سینما و تلویزیون با اصالت تاکری است.
(زاده ۱۳۴۵- روستای امره ساری) آهنگساز و خواننده موسیقی سنتی ایرانی است. وی در عرصه موسیقی تاکنون بیش از ۱۴ اثر تولید کردهاست. وی عضو اصلاحطلب چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران (دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶) بود.
سید شهابالدین حسینی تنکابنی (زاده ۱۴ بهمن ۱۳۵۲ در تهران) بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی است. او یکی از موفقترین و تأثیرگذارترین بازیگر ایرانی سینما است.
- کامبیز دیرباز متولد تنکابن هنرپیشه تئاتر سینما و تلویزیون ایران است.
- بنیامین بهادری:
متولد تهران، اصالت تنکابن از خوانندگان پاپ و محبوب ایران است.
فیلمساز، عکاس و نویسنده و زندانی سیاسی. تقدیر شده از طرف نهاد حقوق بشر سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا، شورای هنرمندان اروپا و سندیکای فیلمسازان مستقل جهان و کاندید جایزه وجدان برای هنر از سوی سازمان عفو بینالملل، برای شجاعت در هنر در سال ۲۰۱۶ و برنده جایزه بنیاد پژوهشی روزنامه نگاران جهان برای طغیانگری در هنر _ ۲۰۱۷
نوازنده، آهنگساز و بنیانگذار سایت برگ موزیک و زندانی سیاسی. تقدیر شده از طرف نهاد حقوق بشر سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا و شورای هنرمندان اروپا و اتحادیه آهنگسازان جهان و کاندید جایزه وجدان برای هنر از سوی سازمان عفو بینالملل، برای شجاعت در هنر در سال ۲۰۱۶ و برنده جایزه بنیاد تحقیقاتی روزنامهنگاری جهان برای طغیانگری در هنر _ ۲۰۱۷
دانشمندان و پژوهشگران
محمد بن جریر طبری (زادهٔ ۲۲۴ در آمل یا طبرستان – درگذشتهٔ ۳۱۰ هجری قمری در بغداد) مورخ، مفسر قرآن و مؤلف کتاب تاریخ طبری است. از طبری به عنوان بزرگترین تاریخنویس جهان یاد میشود. محمد بن جریر طبری در سال ۲۲۴ ه.ق در آمل یا طبرستان چشم به جهان گشود وی در عین مورخ بودن مفسری پرتوان نیز بود، وی کتاب تاریخ طبری را نگاشت که در آن وقایع به ترتیب سال تنظیم شده و تا سال ۳۰۲ هجری را در برمی گیرد. تاریخ طبری مرجع عمده تاریخ جهان و ایران تا اول سده چهارم هجری است، همچنین این کتاب در واقع مأخذ عمده تمام کسانی واقع شدهاست که بعد از طبری به تألیف تاریخ اسلام اهتمام ورزیدهاند.
بزیست فروزان یا ابوعلی یحیی بن ابیمنصور (که پس از مسلمان شدن بدین نام مشهور شد)، اخترشناس بزرگ ایرانی است.
اِبْنِ رَبَّن طَبری، با عنوان کامل ابوالحسن علی بن سهل، پزشک بزرگ ایرانی سده ۳ قمری (۹ میلادی) است استاد محمد زکریا رازی. از تاریخ تولد و درگذشت، نام دقیق او و پدرش اطلاعات درستی در دسترس نیست ولی زادگاه او در آمل بوده و مهمترین اطلاعاتی که دربارهٔ زندگی او در دست است، اطلاعاتی است که خود در کتابهایش آوردهاست.
بوسهل بیژن بن رستم کوهی یا ابوسهل کوهی طبرستانی ریاضیدان و ستارهشناس سدهٔ دهم ایرانی و اهل مازندران زاده یکی از کوههای لاریجان بود. او کتابی دربارهٔ نواقص مسائل ارشمیدس نوشت و اولین بار اقدام به محاسبه نصف النهار نمود.
با نام کامل محمد بن عمر بن حسین بن علی طبرستانی، فقیه و فیلسوف مسلمان ایرانی که در سال ۵۴۴ هجری قمری در ری متولد شد و وفاتش در سال ۶۰۶ هجری، در هرات اتفاق افتاد. پدرش ضیاء الدین عمربن حسین آملی است که اصلاً از طبرستان آمل میباشد، لقبش فخرالدین است و به امام رازی یا امام فخر رازی نیز شهرت دارد. او بر علوم عقلی و نقلی، تاریخ، کلام، فقه، اصول و علوم ادبی عصر خود تسلط کامل داشت. کتابهایش در دوران حیاتش بسیار مورد استقبال قرار گرفت و به عنوان کتب درسی از آنها استفاده میشد.
بوالحسن طبری آملی طبری پزشکی دانشور و از شاگردان محمد زکریای رازی بودهاست. وی در ری میزیستهاست. ابتدا پزشک مخصوص ابوعبدالله بریدی حاکم اهواز بود و بعد از مرگ وی در حدود ۹۷۰ میلادی پزشک دربار رکنالدین دیلمی شد. کتاب پزشکی او که به المعالجات البقراطیه معروف است، از بهترین و سودمندترین کتابهای پزشکی خوانده شدهاست. آیا به فارسی بوده یا به عربی، فعلاً تنها به صورت نسخهٔ عربی موجود است. او پیرو نظریه مشهور بقراط و جالینوس و رازی که «طبیب باید فلسفه بداند، طبیب فاضل باید فیلسوف هم باشد» بودهاست.
بوجعفر محمّد بن ایّوب، ریاضیدان و ستارهشناس فارسینویس نیمهٔ دوم سدهٔ ۵ق، اهل شهر آمل طبرستان. القابی مانند «شمس الدین»، «مازندرانی» و «مهندس» نیز به او دادهاند. از زندگانی او اطلّاع چندانی در دست نیست. در مورد فعّالیّت علمی او تاریخهایی از قرن چهارم تا هفتم ذکر کردهاند. برای مثال، زوتر سال کتابت مفتاح المعاملات، یعنی ۶۳۲ق را به عنوان تاریخ تألیف آن ذکر کردهاست. این تاریخ به بعضی فهرستهای دیگر نیز، سرایت کردهاست. امّا قدیمیترین یادنامهای که از حاسب طبری نام برده، تتمّهٔ صوان الحکمة، تألیف ابوالحسن بیهقی (د ۵۶۵ق) است.
ابن اسفندیار آملی مورخ قرن ششم و هفتم و اهل کهن شهر آمل میباشد. وی مؤلف تاریخ طبرستان است.
پزشک، فیلسوف شهیر ایرانی از مازندران که در قرن چهارم میزیست. علامه محمد بن محمود ملقب به شمس الدین آملی از علما و محققین و پزشک بزرگ شیعه در قرنهای هفتم و هشتم هجری است.
محمدتقی دانشپژوه (۳۰ فروردین ۱۲۹۰، آمل - ۲۷ آذر ۱۳۷۵، تهران) نویسنده، مصحح، مترجم و نسخهپژوه ایرانی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.
استاد پرویز ناتل خانلری (زاده اسفندماه ۱۲۹۲ در مازندران - درگذشته ۱ شهریور ۱۳۶۹) ادیب، سیاستمدار، زبانشناس، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی است.
(زاده ۲۸ تیر ۱۲۹۲ در تهران) ایرانشناس، جغرافیدان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر ایرانی است.
(۱۲۹۸ در بابل- ۵ بهمن ۱۳۸۸ در تهران) اقتصاددان ایرانی بود. او را پدر علم اقتصاد ایران میدانند.
شاهرخ مسکوب (۱۳۰۲–۱۳۸۴) پژوهشگر، شاهنامهپژوه، مترجم و نویسنده ایرانی بود.
(متولد تنکابن) از پیشکسوتان پزشکی در ایران است. وی پزشکی را در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران آموخت و در همان دانشگاه تخصص آسیبشناسی نیز گرفت. سپس به انگلستان رفت و دوره دانش افزایی در رشته آسیبشناسی بیماریهای قلب و ریه را گذراند. آنگاه به تهران بازگشت و در جوانی به جایگاه استادی کامل دانشگاه تهران رسید. ایشان مدتی را نیز در دانشگاه کالیفرنیا به تدریس گذراند. هماکنون مسلم بهادری استاد ممتاز دانشگاه تهران است و ریاست فرهنگستان علوم پزشکی در بخش دانشهای بنیادین را بر عهده دارد.
(بابل ۱۳۰۷–۱۹ آبان ۱۳۸۷) گیاهشناس بود. او دارای بیش از چهل اثر چاپ شده در زمینههای مختلف گیاهشناسی بود. مهمترین مرجع پژوهش دربارهٔ جغرافیای گیاهی ایران، به نام «مجموعه فلور رنگی ایران» از جمله تألیفات او بهشمار میرود. از دیگر افتخارات وی دریافت مدال طلای اینشتین و جایزه سازمان یونسکو، طلای جشنواره خوارزمی و همچنین تألیف کتاب سال دوره سیزدهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران میباشد.[4]
(زاده ۱۳۱۸ در بهشهر)، بنیانگذار و پدر علم محیط زیست ایران، فعال و نویسنده حوزه محیط زیست.
(۱۳۱۹ قائمشهر) پزشک ایرانی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی، عضو هیئت تحریریه مجلههای نفرون (از سال ۱۹۷۵–۲۰۰۰ میلادی) و AIMعضوهیئت مدیره انجمن پیوند اعضا، عضو هیئت تحریریه مجله Transplantation آمریکا از ژانویه ۲۰۱۱,نماینده ایران در MESOT برای مدت دو سال نایب رئیس MESOT برای مدت دو سال استاد دانشگاه و حامی ملی گروه ملی مذهبی در ایران است.
(زادروز: ۲۰ بهمن ۱۳۲۴ خورشیدی در شهرستان نور) جغرافیدان، محقق و کارشناس مسائل سیاسی اهل ایران است.
(متولد بابل) دانشمند ایرانی در دانشگاه هاروارد آمریکا و دانشگاه لیدن هلند. وی بنیانگذار تحصیلات همزمان در نظام آموزشی ایران و اولین فارغالتحصیل دورشته ای ایران میباشد. پروفسور مشاق در دانشگاههای متعددی از جمله مؤسسه فناوری ماساچوست (ام آی تی), دانشگاه استنفورد، دانشگاه فدرال زوریخ (ای تی اچ), دانشگاه فناوری دلفت، و مؤسسه ماکس پلانک آلمان پژوهش و تدریس کردهاست. وی استاد دانشگاه تهران نیز میباشد و با دانشگاه صنعتی شریف هم همکاری دارد.
ورزشکاران
متولد ۵ خرداد ۱۳۱۰ کشتیگیر ایرانی است. وی در حالیکه بیمار بود، موفق به کسب مدال طلای بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۵۶ در وزن ۶۷ کیلوگرم شد. او در دوران حضورش در عرصه جهانی معروف به سریعترین کشتیگیر جهان بود و معروف است که در مسابقههای جهانی تهران موفق شد دو تن از بزرگان کشتی جهان واختانگ بالاوادزه از شوروی و اسماعیل اوغان از ترکیه را مجموعاً در کمتر از سه دقیقه ضربهفنی کند.
(زاده ۲۹ اسفند ۱۳۱۸ در بابلسر) کشتیگیر بازنشسته کشتی آزاد میانوزن اهل ایران است. وی با ۶ مدال طلای جهان و المپیک در فهرست مشاهیر کشتی ایران به همراه غلامرضا تختی در رتبه اول و در تالار افتخارات فیلا در جایگاه یازدهم جهان قرار دارد.
(زاده ۲۰ فروردین ۱۳۵۹، روستای آبکسر، ساری), کشتیگیر ایرانی وزن ۶۰ کیلوگرم رشته کشتی آزاد و کاپیتان سابق تیم ملی کشتی آزاد ایران است که مدال برنز المپیک، یک مدال طلا و یک مدال برنز مسابقات قهرمانی جهان و یک مدال طلای بازیهای آسیایی از مهمترین افتخارات اوست. او در مهرماه سال ۱۳۸۹ درحالیکه هنوز در اوج فعالیت حرفهای بسر میبُرد، با کشتی خداحافظی نمود.
در سال ۱۳۵۹ در نوشهر متولد شد، حسن رنگرز که در مسابقات جهانی سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ مدالهای طلا و برنز را از آن خود کرد و یکی از پرافتخارترین فرنگی کاران تاریخ ایران بهشمار میرود.
ملقب به پلنگ جویبار[5] (زاده ۳ شهریور ۱۳۶۳ در جویبار، استان مازندران) کشتیگیر ایرانی است.[6] یزدانی در مسابقات جهانی کشتی ۲۰۱۱ در وزن ۹۶ کیلوگرم توانست مدال طلا را کسب کند.[7]
(زاده ۲۷ مرداد ۱۳۶۴ در آمل) کشتیگیر ایرانی قهرمان و برنده مدال طلای المپیک لندن که در وزن ۹۶ کیلوگرم کشتی فرنگی در مسابقات المپیک پکن نیز شرکت کرد و همچنین طلای جهانی ۲۰۰۸ را هم به گردن آویخت.[8] وی بعد از وقوع زلزله اهر، هریس و ورزقان مدال طلای المپیک لندن خود را به زلزلهزدگان تقدیم نمود. وی در این زمینه گفته بود که این مدال را نتیجه دعای بسیاری از زلزلهزدگان میداند.[9]
(زادهٔ ۸ اسفند ۱۳۶۶ در جویبار مازندران) کشتیگیر آزادکار ایرانی است. کمیل قاسمی در بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۱۲ موفق به کسب مدال طلا[10] نائب قهرمان المپیک ۲۰۱۶ ریو و مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۴ تاشکند در وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد است.
(زادهٔ ۱۷ آذر ۱۳۶۸ در قائمشهر) قویترین مرد جهان وزنهبردار ایرانی دستهٔ فوق سنگین و دارندهٔ رکورد یکضرب جهان در این وزن با ۲۱۴ کیلوگرم بود.
(زادهٔ ۱ اسفند ۱۳۶۵ در سوادکوه، مازندران) قهرمان کشتی جهان در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ است که در هرنینگ دانمارک بدون دادن امتیازی قهرمان جهان شد.
(زاده ۲۰ مرداد ۱۳۶۳ در تهران، اصالتاَ سوادکوه، مازندران اولین مدال آور تاریخ شمشیر بازی ایران در عرصه بینالمللی است.
ورزشکار رشته ژیمناستیک و که قهرمان جهان در رقابتهای جام جهانی ژیمناستیک در شهر «استراوا» است.
نوشاد عالمیان ورزشکار ایرانی در رشته تنیس روی میز است. او توانست در مسابقات قهرمانی جوانان جهان در رشته تنیس روی میز در اسپانیا مقام پنجم را کسب کند. وی در مسابقات لوکزامبورگ مدال طلا را کسب کرد و در مسابقات انتخابی المپیک ۲۰۱۲ لندن با کسب مقام قهرمانی آسیای میانه به المپیک لندن راه یافت.
(زادهٔ ۵ دی ۱۳۷۳ در جویبار، مازندران) کشتیگیر آزادکار ایرانی است. او قهرمان المپیک ۲۰۱۶ ریو در وزن ۷۴ کیلوگرم و دارندهٔ مدال طلای مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۷ در وزن ۸۶ کیلوگرم، مدال نقرهٔ قهرمانی جهان ۲۰۱۵ در وزن ۷۰ کیلوگرم و مدال برنز قهرمانی جهان ۲۰۱۸ است.[11] یزدانی در اسفند سال ۱۳۹۵ در نظرسنجی، از سوی مردم به عنوان بهترین ورزشکار مرد سال ایران[12] و در سال ۲۰۱۷ نیز از سوی فدراسیون جهانی کشتی به عنوان بهترین کشتیگیر سال جهان برگزیده شد.
سیاستمداران و نظامیان
(زاده ۲۴ اسفند ۱۲۵۶ خورشیدی در سوادکوه، استان مازندران - درگذشته ۴ مرداد ۱۳۲۳ خورشیدی در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی) سرشناس به رضاخان سردارسپه و پس از آن رضاشاه، شاه ایران (از ۱۳۰۴ خورشیدی تا ۱۳۲۰ خورشیدی) و بنیانگذار دودمان پهلوی بود.[13]
(زاده ۴ آبان ۱۲۹۸ خورشیدی در تهران، اصالت سوادکوه، استان مازندران - درگذشته ۵ مرداد ۱۳۵۹ خورشیدی در قاهره مصر)، شاه ایران (از ۱۳۲۰ خورشیدی تا ۱۳۵۷ خورشیدی) و آخرین پادشاه ایران بود.
(زادهٔ ۹ آبان ۱۳۳۹ در تهران، اصالت سوادکوه، استان مازندران) شاهزاده و فعال سیاسی ایرانی است. او آخرین ولیعهد ایران و بزرگترین فرزند آخرین پادشاه ایران محمدرضا پهلوی میباشد.
میرزا احمدخان مشیرالسلطنه از نخستوزیران دوران مشروطه و محمدعلیشاه قاجار بود. بیش از دو ماه این مقام را نداشت و پس از او ناصرالملک به مقام ریاست وزرایی رسید.
(۱۲۸۸–۱۲۲۲) زاده روستای لاشک در منطقه کجور مازندران پسر ملاعباس نوری مازندرانی (کجوری) معروف به شیخ فضلالله یا حاجی شیخ فضلالله از مجتهدان شیعه دوازده امامی و از منتقدین انقلاب مشروطه ایران بود که به علت انتقادهایش که بیشتر جنبه مذهبی داشت، به حمایت و همراهی از محمد علی شاه شهرت داشت. وی پس از فتح تهران، در میدان توپخانه به دست مشروطهخواهان به دار آویخته شد.
- محمدولی تنکابنی:
(۱۳۰۵–۱۲۲۶هجری خورشیدی) معروف به سپهسالار اعظم یکی از دو فاتح معروف تهران در جریان انقلاب مشروطه و پنج دوره رئیسالوزرای ایران بود.
سیاستمدار و نماینده مجلس شورای ملی بود. لفوتی در انتخابات کارگری به عنوان فعال کارگری نماینده منتخب کارگران معدن زغال سنگ مازندران انتخاب شد.
فقیه و عالم بزرگ معاصر، در سال۱۲۸۳ش (۱۳۲۲ق) در روستای پردمه از توابع شهرستان آمل به دنیاآمد. وی پس از پشت سرگذاشتن تحصیلات مقدماتی، راهی تهران شد و در مدرسه سپهسالار اقامت گزید.
سید ابوالحسن آلرسول معروف به آیتالله شمسآبادی مازندرانی (۱۲۸۶–۱۸ فروردین ۱۳۵۵) روحانی ایرانی بود.
با نام کامل محمد تقی فلسفی تنکابنی که در در ۱۲۸۶ در تهران متولد شد. سخنران شهیر در ۶ سالگی به دبستان توفیق رفت و به تحصیل صرف و نحو و مقدمات علوم دینی پرداخت. فلسفی در سال ۱۳۷۷ درگذشت و در باغ طوطی (صحن شاهعبدالعظیم) دفن شد. در ۱۲۸۶ در تهران متولد شد. در ۶ سالگی به دبستان توفیق رفت و به تحصیل صرف و نحو و مقدمات علوم دینی پرداخت. فلسفی در سال ۱۳۷۷ درگذشت و در باغ طوطی (صحن شاهعبدالعظیم) دفن شد.
(زادهٔ ۱۳۱۲ در آمل)؛ فیلسوف «استاد فلسفه اسلامی»، مفسر قرآن «صاحب تفسیر در دست تدوین تسنیم»، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،[14] عضو پیشین مجلس خبرگان رهبری از امامان جمعه موقت پیشین قم، مدرس حوزه علمیه و یکی از مراجع تقلید شیعه ایرانی است.
(زاده ۱۳۲۳ در نور) عضو جامعه روحانیت مبارز و رئیس کنونی دفتر بازرسی علی خامنهای است. وی در دورههای اول، سوم، چهارم و پنجم نماینده و دورههای چهارم و پنجم رئیس مجلس شورای اسلامی بودهاست. زادگاه وی روستای اوزکلا (در نزدیکی روستای یوش زادگاه نیما یوشیج) از توابع شهرستان نور در استان مازندران میباشد. نمایندگی روحالله خمینی در وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشور در دولت موقت محمد رضا مهدوی کنی و دولت اول میرحسین موسوی (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴) از دیگر سمتهای او بودهاست.[15]
در تیرماه ۱۳۳۲ در کیاکلا، قائم شهر در خانوادهای مذهبی دیده به جهان گشود. وی خلبان هوانیروز بود و نقش مهمی در دفاع از کردستان در برابر گروههای تروریستی در سالهای ۱۳۵۸ و در دوران آغازین جنگ تحمیلی عراق بر ایران داشت.[16]
سروان خلبان علی اکبر قربان شیرودی (دی ۱۳۳۴ بالاشیرود، تنکابن - ۸ اردیبهشت ۱۳۶۰ بازی دراز) خلبان جنگی ایرانی بود.
با نام کامل علی اردشیر لاریجانی (زادهٔ ۱۳۳۶ در نجف) سیاستمدار بزرگ ایرانی است. علی لاریجانی فرزند حاج میرزا هاشم آملی است. پدر او متولد آمل بود. وی پیش از این رئیس سازمان صدا و سیما و وزیر ارشاد و دبیر شورای عالی امنیت ملی بودهاست و هماکنون، نماینده و رئیس هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه قم است.[17]
با نام کامل صادق اردشیر لاریجانی (زادهٔ ۱۳۳۹ در نجف) بیشتر شناختهشده با عنوان صادق آملی لاریجانی رئیس پیشین قوه قضاییه ایران و از اعضای فقهای شورای نگهبان است.
- علی کردان (۱ آبان ۱۳۳۷ در شهرستان ساری - ۱ آذر ۱۳۸۸ در تهران)، وزیر کشور دولت محمود احمدینژاد بود.
- اسفندیار رحیممشایی:
(زادهٔ آبان ۱۳۳۹ در روستای مشا از توابع رامسر) سیاستمدار ایرانی و رئیس دفتر و سرپرست نهاد ریاست جمهوری ایران، دبیر کمیسیون فرهنگی دولت، ریاست شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ریاست گروه مشاوران جوان ریاست جمهوری، رئیس کارگروه زیارت و فرهنگ رضوی، جانشین رئیسجمهور در شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، رئیس مرکز ملی جهانیشدن، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت ایران و نماینده ویژه رئیسجمهور در امور خاورمیانهاست.
متولد ۱۳۴۶ در استان مازندران شهرستان تنکابن وی وزیر اقتصاد دولت نهم ودهم بود.
فلاسفه و فقها
حسن طبری آملی مشهور به حسن حسنزاده آملی و علامه حسنزاده (زاده ۱۳۰۷) (فرزند عبدالله) روحانی مجتهد و ریاضیدان، ستارهشناس، فیلسوف و اندیشمند است.
(۵۳۲–۴۵۴ خورشیدی) قائمشهر امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن طبرِسی یا شیخ طَبرِسی (۵۳۲–۴۵۴ خورشیدی) با لقب «امین الاسلام» دانشمند و فقیه شیعه ایرانی است که کتابهایی دربارهٔ علوم دینی عصر خود تألیف کردهاست. آرامگاه وی در ۵ کیلومتری خارج قائمشهر، بین روستای افرا و شیخکلی از توابع دهستان بالاتجن واقع شدهاست.
(زادهٔ ۹۹۴ در شهرستان آمل – درگذشتهٔ ۱۰۳۶ هجری قمری در لاهور) معروف به طالبا و ملک الشعرا از شاعران بزرگ پارسیگوی سدهٔ یازدهم قمری است. طالب آملی یکی از شاعران مشهور سدهٔ یازدهم هجری در سبک هندی بود. ابتدا در شعر «آشوب» تخلص میکرد ولی بعداً تخلصش را به «طالب» تغییر داد.
- ملا محمد اشرفي
- زاده ١١٨٣خ - درگذشته ١٢٧٦خ - مرجع تقليد، فقيه و از عرفاي قرن ١٣ هجري قمري در لترگاز اشرف (بهشهر كنوني) متولد شد. معروف به حجت الاسلام و مقدس اشرفي است. شاگرد سعيدالعلما و صاحب جواهر و شيخ انصاري است. چندين كتاب و رساله علميه و عمليه از او به جا مانده است. حوزه بابل در دوره او به اوج رونق خود رسيد.
- میرزا محمد تنکابنی:
معروف به مجتهد تنکابنی، علامه، مجتهد و فقیه اصولی. درتنکابن متولد شد. او مؤلف آثاری چون ادبیات عربی، شعر، اصول فقه، فقه، درایه، تفسیر، کلام، نجوم، حساب و فلسفه آثاری شامل تألیف، شرح، حاشیه و ترجمه دارد که بنا بر نقل خود او به بیش از ۱۷۱ اثر میرسد. وی مؤلف کتاب قصص الانبیاء میباشد.
- ابن شهر آشوب:
با نام کامل ابوجعفر، محمد بن علی بن شهرآشوب بن ابونصر بن ابوالجیش مازندرانی ملقب به رشیدالّدین و عزالدّین و مشهور به اِبنِ شَهْرْآشوب ساروی (۴۷۵–۱۲ شهریور ۵۷۱ هجری خورشیدی، ۱۰۹۶–۲۷ اوت ۱۱۹۲ میلادی)، مفسر، محدث، ادیب و فقیه بزرگ شیعهاست. تنها یکجا[۱] کنیهاش «ابوعبدالله» آمده و از آنجا وارد منابع اخیر شدهاست.
- محدث نوری:
حاج میرزا حسین نوری طبرسی مشهور به علامه محدث نوری، علامه نوری، حاجی نوری و صاحب مستدرک در ۱۴ دی ۱۲۱۷ش (۱۸ شوال ۱۲۵۴ق) در روستایسعادت آباد نور دیده به جهان گشود. وی فرزند آیتالله میرزا محمد تقی نوری و نواده آیتالله میرزا علی نوری از علمای بزرگ شیعه بود.
علی کنی معروف به آیتالله حاج ملا علی کنی از فقهای بزرگ امامیه، مجتهد بزرگ و متنفذ ایران در زمان قاجار بود. او در سال ۱۲۲۰ در روستای کن پا به عرصه وجود نهاد اصل او از آمل، مازندران بود.
عارف و صوفی قرن چهارم قمری بود. وی مرید محمد بن عبدالله طبری و معاصر با عضدالدوله دیلمی (۳۷۲–۳۳۸ ق) بود. او از مشایخ صوفیهٔ آمل و طبرستان بود و علم بالای لدنی داشت.
بهاء الدین سید حیدر بن علی بن حیدر معروف به شیخ حیدر آملی یا میر حیدر آملی (زاده:۷۲۰هجری آمل) عارف و صوفی و مفسر شیعه دوازده امامی قرن هشتم است. وی از نوادگان علویان مازندران است که تبار اش به علی بن حسین، امام زین العابدین -امام چهارم شیعیان- میرسد.
عالم، زاهد، بزرگ ایرانی، تألیفات او عبارتند از: شرح مسایل الذریعه، بشاره المصطفی الشیعه المرتضی، معارف الحقایق، نهج الفرقان و تحفه الابرار.
متولد تنکابن. وی مؤلف کتاب تحفة المؤمنین میباشد.
- حکیم میرزا سید احمد تنکابنی:
وی فرزند محمدحسینحسینیشریف تنکابنی از حکیمباشیان و پزشکان پژوهشگر دوران قاجاریه میباشد. وی حکیمباشی فتحعلیشاه قاجار (۱۲۱۲–۱۲۵۰ هجری قمری) بود. شیخ عبدالنبی قزوینی (صاحب کتاب تتمیم آمل الامل) که در دوران جوانی با حکیم تنکابنی معاشرت و همنشینی داشت وی را به فضل و کمال ستودهاست و اضافه مینماید که عملاً کرسی تدریس طب در تهران به او اختصاص داشت و بسیاری از پزشکان مشهور، از شاگردان وی بودند
- شیخ خلیفه مازندرانی:
شیخ خلیفه مازندرانی معروف به شیخ خلیفه بنیانگذار نهضت سربداران خراسان بود.
با نام کامل ابو جعفر محمد بن جریر بن رستم الطبری آملی دانشور و کلامشناس برجسته امامی اواخر سده سوم قمری که اصلاً از آمل طبرستان بود.
وی در روز چهارشنبه یازدهم ذیقعدة الحرام سال ۱۳۰۴ در تهران متولد شد. مقدمات علوم را نزد پدر آموخت. پس از آن نزد عالمان دیگری مانند شیخ عبدالنبی نوری و میرزا حسن کرمانشاهی درس خواند. سپس در سال ۱۳۴۰ به نجف اشرف رفت و مدت چهارده سال از محضر استادانی چون میرزای نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی (اراکی) و آقا سید ابوالحسن اصفهانی بهره یافت. سپس به تهران بازگشت و به تدریس مشغول شد. وی شاگرد برجسته میرزا علی آقا قاضی نیز بودهاست.
- آیت الله محمدرضا تنکابنی:
وی متولد ۱۲۸۲ در تنکابن است. دو دوره کامل درس خارج اصول فقه ملامحمدکاظم خراسانی معروف به آخوند خراسانی (م ۱۳۲۹ ق) را درک کرد و از وی اجازهٔ اجتهاد گرفت. شیخ محمدرضا تنکابنی یکی از چهار روحانی بزرگی بود که در دورهٔ اعمال فشار بر عالمان دینی و محدودیت پوشش روحانی، به دلیل داشتن اجازهٔ اجتهاد، در تهران مجاز به استفاده علنی از کسوت روحانیت بود. نکابنی روز ۲۱ فروردین ۱۳۴۵ ش. در تهران درگذشت. او وصیت کرده بود که پیکرش در نجف اشرف به خاک سپرده شود، نخست در تهران مراسم تشییع جنازه اش برگزار شد و حاج سید احمد خوانساریبر او نماز خواند. آن گاه، پیکر وی توسط آیت الله میرزا علی فلسفی به کربلا انتقال یافت. جنازه را یک شب در حرم امام حسین گذاشتند، سپس آن را به آستان منور علوی در نجف بردند و طی مراسمی نزد بارگاه هود و صالح در وادی السلام به خاک سپردند.
محمدسعید بارفروشی مازندرانی معروف به علامه سعیدالعلماء (زادهٔ ۱۱۵۲ روستای دیوکلا در اطراف بابل - درگذشتهٔ ۱۲۳۳ در بابل) از فقها و مراجع تقلید ایرانی در قرن سیزدهم شمسی بود. وی نقش عمدهای در مقابله با بابیت مخصوصاً در جریان اجتماع و شورش قلعه طبرسی داشت.
میر سید رضی لاریجانی آملی مجتهد، عالم، بزرگ علوم عرفانی، و پایهگذار مکتب تهران بود.
میرزا حسینعلی نوری (زاده:۱۸۱۷، درگذشت:۱۸۹۲) معروف به بهاءالله، پایهگذار دین بهائی بود. بهائیان معتقدند که بهاءالله، بنیانگذار دین بهائی جدیدترین فرستاده الهی در سلسله پیامبران پیشین چون ابراهیم، موسی، بودا، زردشت، مسیح و محمّد است و رسالتش برای ایجاد تمدّنی جدید و جهانی است که بشر در این زمان بدان نیازمند است. بهائیان پیامبران را تجلی روح اعظم الهی بر روی زمین میدانند. پیروان او بهائی خوانده میشوند. امروزه شمار بهائیان بیش از ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر برآورد شدهاست.
حکیم اشراقی سده یازدهم هجری خورشیدی بود. وی از شاگردان برجسته ملاصدرا و فیاض لاهیجی بود. تنکابنی به نقلی در سال ۱۱۰۱ و به نقلی در سال ۱۱۰۵ به حج رفت، در مکه در حین طواف کعبه به دلیل مناظرهای که دربارهٔ خلافت امام علی در مکه داشت، به اتهام اهانت به خانه خدا دستگیر شد. به حکم قاضی، به تعزیر و اخراج از مکه محگوم ش وی بر اثر جراحات حاصله از تعزیر در بین راه مکه و مدینه در گذشت، از این رو برخی وی را شهید دانستهاند. محل دفن وی در کنار قبر ابوذر غفاری در ربذه (در نزدیکی رابغ) است. د.
معروف به عمو فردوس (متولد ۳ دی ۱۳۴۲ در قائم شهر) نویسنده کتابهای آموزشی کودکان و نوجوانان و رئیس دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی است پژوهشگر برتر صندوق علمی فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو)، مدیر سابق فرهنگ و هنر مرکز گفتگوی تمدنها و رئیس سابق دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی است. او همچنین مجری و مبتکر برنامه تلویزیونی شهرک الفبا بود. او مجروح شیمیایی جنگ ایران و عراق است.
سایر مشاهیر
(زاده: ۱۲۸۱ بابل - درگذشت:۲۳ اسفند ۱۳۵۰) از خیرین مدرسه ساز بابل است. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل توسط او پایهگذاری شدهاست.[۱] او مردی بود که بنا به قولی چهار پنجم از ثروت خود را در جهت امور خیریه و کمک به مستمندان و ارتقاء سطح بهداشت، رفاه، آموزش و امور مذهبی مردم هزینه نمودهاست.
کیوس گوران اوریمی معروف به کیوس (۷ خرداد۱۳۱۷هجری شمسی برابر با ۲۸ می ۱۹۳۸ (میلادی) در اوریمِ سوادکوه، مازندران، ایران) شاعر، نویسنده، خواننده و روزنامهنگار طبری است. وی پایهگذار شعر انتقادی و اجتماعی مازندرانی در عصر معاصر است. کیوس در خانوادهای به دنیا آمد که پدرش میرزداش نام داشت و از مخالفان حکومت پهلوی در مازندران بود و در دوران کودکی کیوس گوران، پدرش به عنوان زندانی سیاسی بود.
- ابراهیم خواجه نوری:
در سال ۱۲۷۹ شمسی متولد گردید. در یک سالگی پدرش را از دست داد، و زیر نظر برادر بزرگش (نظام الدوله) تربیت شد. تحصیلات مقدماتی را در ایران انجام داد و برای ادامه تحصیل به اروپا رفت و مدت ۸ سال در بروکسل به تحصیل در رشته حقوق پرداخت و در مراجعت به ایران به دعوت " داور " به کار در دادگستری اشتغال ورزید.
میر ظهیرالدین مرعشی نویسنده و مورخ و سیاستمدار آملی و مازندرانی سدهٔ نهم قمری است که کتبی چون تاریخ طبرستان و رویان و مازندران را نگاشتهاست و همچنین از سیاسیون حکومت آلکیا در گیلان بودهاست.
ابوبکر محمد بن حسن بن فورک انصاری آملی (۳۳۰ در اصفهان ۴۰۶ در نیشابور) مشهور به ابن فورک متکلم، محدث شافعی و مؤسس مدرسه انصاریه (معروف به مدرسه ابن فورک) در نیشابور در سده چهارم و پنجم بود. ابوالقاسم قشیری، از جمله مهمترین شاگردان وی بودهاست. او سالهای بیشتر عمرش را در نیشابور گذارند و مدرسهای بزرگ و خانقاهی در نیشابور بنیان نهاد.
عزالدین آملی با نام کامل شیخ عزٌالدین بن جعفر بن شمس الدین آملی، عالم شیعه، ریاضیدان، سده دهم هجری قمری از مردمان طبرستان بود، شیخ عزالدین معاصر شاه طهماسب صفوی و ملازم تاجالدین حسن وزیر مازندرانی و همدرس محقق کرکی و شیخ ابراهیم قطیفی بود که هر سه از شاگردان علی بن هلال جزائری بهشمار میرفتند. وی در شهر ساری وفات یافت و در همانجا دفن شد
(۱۲۴۳–۱۱۸۶) مشهور به اعتماد الدوله دومین صدر اعظم ناصرالدین شاه قاجار بود. میرزا «نصرالله خان نوری» معروف به «میرزا آقاخان» و ملقب به «اعتمادالدوله» در سال ۱۱۸۶ه.ش متولد شد. پدرش «میرزا اسدالله» از اهالی نور مازندران و جزو اولین کسانی بود که به هنگام جمعآوری سپاه توسط «آقا محمدخان» در مازندران به وی پیوست و راه رشد و ترقی را پیمود تا به منصب «لشکر نویسی باشی» (وزیر لشکر) رسید. هنگامی که «میرزا اسدالله خان» از دنیا رفت چند تن از فرزندان او در خدمت فتحعلی شاه مشغول انجام وظیفه بودند، کوچکترین آنها میرزا آقاخان بود، گر چه وی نوجوانی بیش نبود؛ اما به سبب جوهر ذاتی و غیر فطری، ارشد و بالاتر از سایرین بود وی در دربار قاجار «عارض سپاه» و «لشکر نویس» درگاه گردید و بعد چندی به منصب «وزارت لشکر» رسید.[18]
دکتر عبدالحسین نوایی تاریخنگار ایرانی (۱۸ مرداد ۱۳۸۳–۱۶ مهر ۱۳۰۲) بود.
ابوالحسین احمدبن حسین بن هارون اقطع آمُلی فقیه، ادیب و شاعر و محدث معروف به سید مؤید باالله وی برادر یحیی ملقب به ناطق بالحق و از پیشوایان زیدیه ایران، طبرستان و معاصر صاحب بنعباد بود.
سید محمد علی داعی الاسلام (۱۲۵۴، لاریجان، ایران - ۱۳۳۰، حیدر آباد، هند) شاعر، ادیب و فرهنگنویس ایرانی بود.
شاعر و صوفی، جهانگرد، اهل علم متخلص به صوفی مازندرانی، در آمل تولد یافت و در جوانی بنای جهانگردی گذاشت. چندی در شهرهای ایران به سیاحت گذرانید و در کازرون از محضر شیخ ابوالقاسم کازرونی، از مشایخ صوفیان مرشدیهٔ آن روزگار، بهرهمند شد. بعد از آن قصد حج کرد و گویند پانزده سال در مکه ماند و سپس به هند رفت. تقیالدین اوحدی و ملا عبدالنبی فخر الزمانی قزوینی او را در هند ملاقات کردهاند و نظیری نیشابوری با وی معاشر بودهاست. در هند جلالالدین صدر متخلص به رضایی، از میان رجال و مشاهیر هند، بیشتر با وی انس داشت و از وی کسب فیض میکرد، ولی با این حال او در هند مسافرتهای بسیار کرده و ظاهر در احمدآباد گجرات از دنیا رفتهاست.
زینالعابدین حائری مازندرانی روحانی شیعه قرن ۱۳ قمری بود. در سال ۱۲۲۷ هجری قمری در بابل متولد شد. در آغاز نزد سعیدالعلما مازندرانی و جعفر سیرجانی تحصیل دانش کرد و سپس راهی عتبات شد. استادان او در عراق سید ابراهیم قزوینی، محمدحسن نجفی و میرزا محمد هندی بودند. ترقی او از زمانی آغاز شد که نجفی او را جوانی خردمند و تودار یافت و از اینرو مباشر و محاسب امور شخصی خود ساختش. او پس از رسیدن به درجه اجتهاد، پیروان بسیاری در ایران و هند و ترکستان یافت. پیروان او به خصوص از هندیان بودند که به سفارش استادش میرزا محمد هندی به وی گرویدند. از او آثاری ارزنده در فقه شیعه به جای ماندهاست. او در ۱۶ ذیالقعده ۱۳۰۶ در نجف وفات یافت.
خسرو معتضد متولد ۱۳۲۱ در تهران، به عنوان تاریخدان و مجری تلویزیون ایرانی شناخته میشود او فرزند سرهنگ معتضد است. پدر بزرگش دکتر شمس الادبا لاریجانی بودهاست.
(متولد ۱۳۴۶ چالوس) وزیر ایرانی تعاون، کار و رفاه اجتماعی است ـ که اوّلین وزیری است که بر وزارتخانهای حاصل از ادغام سه وزارتخانه صدارت مینماید. او دکترای مهندسی عمران از دانشگاه علم و صنعت ایران دارد و عضو هیئت عملی همان رشته در آن دانشگاه است.
فرزند ابوالقاسم، به سال ۱۲۹۵ هجری شمسی در شهر آمل دیده به جهان گشود، وی علوم مقدماتی فارسی و عربی را نخست در آن شهر نزد پدر خود فرا گرفت و سپس به تهران آمد و نزد شیخ محمد آشتیانی به آموختن فقه و اصول پرداخت و آن گاه دوره دانشکده معقول و منقول (معارف اسلامی) را گذرانید، و از سال ۱۳۱۹ وارد عرصه نویسندگی و همکاری با مطبوعات شد.
(زاده ۱۲۶۵ شمسی، آمل - درگذشته ۴ مرداد ۱۳۳۸، تهران) پزشک، طبیب، سرگرد ارتش، استاد دانشگاه و یاور دردمندان بود. در طول قریب به ۴۴ سال مدت طبابت او که همراه تحقیقات دامنهداری در طب سنتی بود، احمدیه به دریافت تقدیرنامههایی از مجامع پزشکی دنیا (ایالات متحده آمریکا، شوروی، پاکستان و…) نایل آمد. در سال ۱۳۳۷ مجمع پزشکی طرفدار طب قدیم که مرکزش در شهر کراچی است، استاد احمدیه را به عضویت پذیرفت. از طرف این مجمع، از استاد برای شرکت در یک کنگره بزرگی دعوت بعمل آمد، ولی چون او بخاطر بیمارانش حاضر به تعطیل مطب نبود، از حضور در این کنگره سرباز زد.
در آمل چشم به جهان گشود (درگذشتهٔ ۲۰۰ ه. /۸۱۵م) ستارهشناس و معمار ایرانی و مترجم از زبان پارسی میانه وی از مردم طبرستان بود و در سال ۸۰۰ میلادی کتابی از دوروتئوس صیدایی[۱] را که پیشتر به پارسی میانه ترجمه شده بود از پارسی میانه (پهلوی) به عربی ترجمه کرد.
احسان الله خان دوستدار (۱۲۶۳، ساری - ۱۹ اسفند ۱۳۱۷، مسکو) ملقب به رفیق سرخ سیاستمدار انقلابی ایرانی بود. او دومین چهره برجسته جنبش جنگل و رهبر جناح رادیکال آن بود. او از جمله مجاهدین صدر مشروطه بود که در سال ۱۲۸۸ در فتح تهران و برانداختن استبداد صغیر محمدعلی شاه مشارکت کرد. مدتی بعد به کمیته مجازات پیوست اما پس از مدتی به گیلان گریخت و در آستانه انقلاب اکتبر به میرزا کوچک خان پیوست.
(زاده ۱۳۱۹ ساری) شاعر، مترجم، روزنامهنگار، ناشر و ویراستار ادبی ایرانی است.
(زاده ۱۳۳۶ - آمل) کارگردان، فیلمنامهنویس، تهیهکننده، تدوینگر و طراح صحنه و لباس ایرانی است.
(پوران بهمن) (زاده بهمن ۱۳۱۱ نویسنده، مترجم، منتقد ادبی، روزنامهنگار و پژوهشگر ایرانی است که حدود ۳۰ کتاب منتشر کردهاست و نویسنده «کارنمای زنان کارای ایران»، نخستین فرهنگ مبسوط دربارهٔ زنان ایرانی است.[19]
- جلال الدین اعتضادی:
(متولّد ۱۲۷۵ شمسی) ملقب به «صدر الکتاب» از خوشنویسان مشهد بود. او فرزند «شیخ اسماعیل اعتضادی» (زادهٔ ۱۲۴۰ ه.ق در آمل) مجتهد دوره ناصری بود که از طرف ناصرالدین شاه ملقب به «اعتضاد العلما» گردید و طی حکمی مستمری مادام العمر برای او تایین کرد.[20] وی نزد میرزا غلامرضا اصفهانی به مشق خط پرداخت و از جمله خوشنویسان صاحبنام شد و استاد کسانی چون رضا مافی بود.[21]
پدر امداد و نجات ایران؛ پیشکسوت صلیب سرخ جهانی؛ اهل قائمشهر و سوادکوه
(متولد ۱۳۰۸-آمل درگذشته ۶ مرداد ۱۳۶۴-کرج) معروف به امیر سرلشکر منفرد نیاکی جانشین رئیس اداره سوم (عملیات) ارتش جمهوری اسلامی ایران و فرمانده لشکر ۹۲ زرهی در زمان جنگ ایران و عراق بود. او در سال ۱۳۳۱ وارد دانشکده افسری شد و در سال ۱۳۵۵ به درجه سرهنگی رسید و در زمان جنگ ایران و عراق در عملیاتهای مهمی همچون طریق القدس، فتح المبین، بیتالمقدس، والفجر و رمضان در مسئولیتهای فرماندهی حضور داشتهاست.
جستارهای وابسته
پانویس
- «لغتنامه دهخدا».
- Mohammad Davoudi and Manouchehr Sotoudeh, "correction and Persian translation of Divan-e Amir Pazevari". Resanesh Publishing Group, Tehran, Iran, July 2004.
- وبگاه مکرمه
- روزنامه همشهری. ۲۱ آبان ۸۷ صفحه سه
- «غرش پلنگ جویبار در لهستان». آفتاب. دریافتشده در ۱۴ شهریور ۱۳۸۹.
- «رضا یزدانی». آفتاب. دریافتشده در ۱۴ شهریور ۱۳۸۹.
- «رضا یزدانی صاحب مدال طلا شد». مهر. دریافتشده در ۲۷ شهریور ۱۳۹۰.
- http://www.alef.ir/content/view/28955/ بایگانیشده در ۱۱ اوت ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine سایت خبری الف/اسامی ورزشکاران اعزامی ایران به المپیک
- زدگان-آذربایجان-تقدیم «رضایی مدالش را به زلزلهزدگان تقدیم کرد» مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). - در ژوییه ۲۰۱۹ میلادی، با مثبت شدن دوپینگ آرتور تایمازوف، بنا بر تصمیم اتحادیه جهانی کشتی، طلای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۱۲ میلادی به کمیل قاسمی رسید.
- http://www.isna.ir/news/95123018053
- Historic Personalities of Iran: Reza Shah Pahlavi
- خبر آنلاین فرزند آیتالله جوادی آملی: «آیتالله جوادی آملی سالهاست در جلسات جامعه مدرسین شرکت نمیکنند.»
- «زندگینامه علی اکبر ناطق نوری». بایگانیشده از اصلی در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۲.
- «خلبانی که شهر سنندج را نجات داد». تابناک. ۱۸ آذر ۱۳۹۰.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۰۶. دریافتشده در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۲.
- خورموجی، محمد جعفر؛ حقایق الاخبر ناصری، به کوشش حسین خدیوجم، تهران، نشر نی، چاپ دوم، ۱۳۶۳، ص ۱۰۶.
- فرخزاد، پوران (۱۳۸۱)، کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز)، تهران: نشر قطره، ص. ۵۹۷، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸
- پایگاه اطلاعرسانی فرمانداری آمل
- وبگاه عیار