هولمیم

هولمیم، 67Ho
هولمیم
تلفظ‎/ˈhoʊlmiəm/‎ ​(HOHL-mee-əm)
ظاهرنقرهy white
جرم اتمی استاندارد (Ar، استاندارد)۱۶۴٫۹۳۰۳۲۸(۷)[1]
هولمیم در جدول تناوبی
-
↑
Ho
↓
Es
دیسپروزیم ← هولمیم → اربیم
عدد اتمی (Z)67
گروهn/a
دورهدوره 6
بلوکبلوک-f
دسته Lanthanide
آرایش الکترونی[Xe] 4f11 6s2
2, 8, 18, 29, 8, 2
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STPجامد
نقطه ذوب1734 K ​(1461 °C, ​2662 °F)
نقطه جوش2993 K ​(2720 °C, ​4928 °F)
چگالی (near r.t.)8.79 g/cm3
در حالت مایع (at m.p.)8.34 g/cm3
حرارت همجوشی17.0 kJ/mol
آنتالپی تبخیر 265 kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی27.15 J/(mol·K)
فشار بخار
فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K
در دمای (K) 1432 1584 (1775) (2040) (2410) (2964)
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش0,[2] +1, +2, +3 (a basic اکسید)
الکترونگاتیویمقیاس پائولینگ: 1.23
انرژی یونش
  • 1st: 581.0 kJ/mol
  • 2nd: 1140 kJ/mol
  • 3rd: 2204 kJ/mol
شعاع اتمیempirical: 176 pm
شعاع کووالانسی pm 192±7
Color lines in a spectral range
خط طیف نوری هولمیم
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری ​دستگاه بلوری شش‌گوشه
سرعت صوت thin rod2760 m/s (at 20 °C)
انبساط حرارتی(دمای اتاق) (poly) 11.2 µm/(m·K)
رسانندگی گرمایی16.2 W/(m·K)
رسانش الکتریکی(دمای اتاق) (poly) 814 n Ω·m
رسانش مغناطیسیپارامغناطیس
مدول یانگ64.8 GPa
مدول برشی26.3 GPa
مدول حجمی40.2 GPa
نسبت پواسون0.231
سختی ویکرز481 MPa
سختی برینل746 MPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس7440-60-0
ایزوتوپ‌های هولمیم
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
163Ho syn 4570 yr ε 0.003 163Dy
164Ho syn 29 min ε 0.987 164Dy
165Ho 100% 165Ho ایزوتوپ پایدار است که 98 نوترون دارد
166Ho syn 26.763 h β− 1.855 166Er
167Ho syn 3.1 h β− 1.007 167Er

هولمیم عنصر ۶۷ با معادل انگلیسی holmium نماد:Ho

تاریخچه

در بررسی عناصر خاکی کمیاب که در کانیهای گادولینیت و سامارسکیت وجود داشتند و بیش از یک قرن طول کشید، روشن شد که اربیای جامد ترکیب پیچیده‌ای دارد. به سال ۱۸۷۹ تا ۱۸۸۰ مارینیاک، ایتربیا را از اربیا جدا کرد، نیلسون، اسکاندینا را از آن جدا کرد، و پر تئودر کلیو نشان داد که اربیای باقی‌مانده علاوه بر دارا بودن اربیای حقیقی دارای دو عنصر خاکی دیگر به نام هولمیا و تولیا است.

ریشه نام

پر تئودر کلیو نام هولمیا را از نام لاتین شهر استکلهم گرفت زیرا در نزدیکی آن کانی‌های خاکی کمیاب پیدا شد و بعد از آن نام هولمیم برای عنصر به کار رفت.

مشخصات

هولمیم عنصری است فلزی با عدد اتمی ۶۷، در گروه IIIB و دوره ششم جدول تناوبی جای دارد.یکی از عناصر خاکی کمیاب از گروه فرعی ایتریم جرم اتمی آن ۱۶۴٫۹۳۰۳ ٬ظرفیت ۳ .ایزتوپ پایدار ندارد .

خواص

جامد بلوری با جلای نقره‌ای، جرم حجمی ۸٫۸۰۳، نقطه ذوب ۱۴۷۰ درجه سانتیگراد، نقطه جوش ۲۷۲۰ درجه سانتی گراد. با آب به کندی واکنش می‌دهد، در اسیدهای رقیق محلول است. خواص الکتریکی و مغناطیسی مهمی دارد. در دستگاه بلوری هگزاگونال متبلور می‌شود. نمکهای آن بی رنگ یا زرد روشن یا سرخ گلی‌رنگ است. سمیت آن ضعیف است.

محل کشف

در گادولینیت و مونزایت

طرز تهیه

از احیای فلوروید آن با کلسیم.

شکلهای قابل دسترس

شمش٬اسفنج٬تکه٬گرد.بالاترین خلوص ۹۹٫۹ درصد است

کاربردها

گاز-ربا در لوله‌های خلا، در پژوهشهای الکتروشیمی، اسپکتروسکپی

منابع
  1. Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
  2. Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ هولمیم موجود است.

کتاب فرهنگ عناصر نوشته سید رضا آقاپور مقدم دکتر مصطفی نحوی دکتر مهسا ملکی نظری

معنای هولمیم را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.