پرازئودیمیم

پرازئودیمیم (Praseodymium) عنصری شیمیایی با نشانه Pr عدد اتمی ۵۹ و جرم اتمی نسبی ۱۴۰٫۹۲. فلزی از ردیف لانتانیدها، مایل به زرد با چگالی نسبی ۶٫۵ است. نمک‌های آن سبزرنگ اند و در گذشته با نئودیمیم اشتباه می‌شد. نام آن از واژهٔ یونانی پرازیوس (prasios) به معنای سبز و دیدیموس (didymos) به معنای همزاد گرفته شده است.

پرازئودیمیم، 59Pr
پرازئودیمیم
تلفظ/ˌprzəˈdɪmiəm/[1] (PRAY-zee-ə-DIM-ee-əm)
ظاهرgrayish white
جرم اتمی استاندارد (Ar، استاندارد)۱۴۰٫۹۰۷۶۶(۱)[2]
پرازئودیمیم در جدول تناوبی
-

Pr

Pa
سریمپرازئودیمیمنئودیمیم
عدد اتمی (Z)59
گروهگروه n/a
دورهدوره 6
بلوکبلوک-f
دسته Lanthanide
آرایش الکترونی[Xe] 4f3 6s2
2, 8, 18, 21, 8, 2
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STPجامد
نقطه ذوب1208 K (935 °C, 1715 °F)
نقطه جوش3793 K (3520 °C, 6368 °F)
چگالی (near r.t.)6.77 g/cm3
در حالت مایع (at m.p.)6.50 g/cm3
حرارت همجوشی6.89 kJ/mol
آنتالپی تبخیر 331 kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی27.20 J/(mol·K)
فشار بخار
فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K
در دمای (K) 1771 1973 (2227) (2571) (3054) (3779)
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش0,[3] +1,[4] +2, +3, +4, +5 (a mildly basic اکسید)
الکترونگاتیویمقیاس پائولینگ: 1.13
انرژی یونش
  • 1st: 527 kJ/mol
  • 2nd: 1020 kJ/mol
  • 3rd: 2086 kJ/mol
شعاع اتمیempirical: 182 pm
شعاع کووالانسی pm 203±7
Color lines in a spectral range
خط طیف نوری پرازئودیمیم
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری دستگاه بلوری شش‌گوشه
سرعت صوت thin rod2280 m/s (at 20 °C)
انبساط حرارتی(دمای اتاق) (α, poly) 6.7 µm/(m·K)
رسانندگی گرمایی12.5 W/(m·K)
رسانش الکتریکی(دمای اتاق) (α, poly)
0.700 µ Ω·m
رسانش مغناطیسیپارامغناطیس [5]
مدول یانگ(α form) 37.3 GPa
مدول برشی(α form) 14.8 GPa
مدول حجمی(α form) 28.8 GPa
نسبت پواسون(α form) 0.281
سختی ویکرز400 MPa
سختی برینل481 MPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس7440-10-0
ایزوتوپ‌های پرازئودیمیم
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
141Pr 100% 141Pr ایزوتوپ پایدار است که 82 نوترون دارد
142Pr syn 19.12 h β 2.162 142Nd
ε 0.745 142Ce
143Pr syn 13.57 d β 0.934 143Nd

تهیه

از برقکافت نمک کلرید به طور خالص.

کاربرد

به صورت اکسید در تهیهٔ سرامیک و شیشهٔ رنگی، به عنوان کاتالیزگر، مادهٔ فسفرسانس، در تولید لیزر و ...

خواص فیزیکی عنصر پرازئودیمیم

  • عدد اتمی: ۵۹
  • جرم اتمی: ۱۴۰٫۹۰۷۷
  • نقطه ذوب: C° ۹۳۱
  • نقطه جوش: C° ۳۵۲۰
  • شعاع اتمی: Å ۲٫۶۷
  • ظرفیت: ۳
  • رنگ: سفید نقره‌ای مایل به زرد

منابع

  1. "praseodymium". فرهنگ انگلیسی آکسفورد. انتشارات دانشگاه آکسفورد. 2nd ed. 1989.
  2. Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
  3. Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.
  4. Chen, Xin; et al. (2019-12-13). "Lanthanides with Unusually Low Oxidation States in the PrB3– and PrB4– Boride Clusters". Inorganic Chemistry. 58 (1): 411–418. doi:10.1021/acs.inorgchem.8b02572. PMID 30543295.
  5. M. Jackson "Magnetism of Rare Earth" The IRM quarterly col. 10, No. 3, p. 1, 2000
  • ملاردی، محمدرضا؛ آقاپور مقدم، سید رضا. فرهنگ جامع شیمی. مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان. ص. ۴۷۰.
معنای پرازئودیمیم را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پرازئودیمیم موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.