نخل‌گردانی
نخل‌گردانی، حملِ تابوت چوبی عظیم و نمادی از مراسم سوگواری محرم در ایران است. در دههٔ اول این ماه، تابوت درحالی‌که توسط پارچه‌های مشکی و سبز پوشانده شده، توسط عزاداران پرشماری (به‌دلیل وزن زیادِ آن) حمل می‌شود. این سازه مابقی روزهای سال در حسینیه‌ها و مساجد نگهداری می‌شود.[1]
قربانی کردن گوسفند، دود کردن اسفند، سینه‌زنی، نوحه‌خوانی و... از آیین های جانبی این مراسم بزرگ و سنتی است. نخل‌ها در طول مدت سال در مقابل یا داخل حسینیه‌ها نگهداری می شوند. در اجرای این مراسم باشکوه تقسیم کار جالبی وجود دارد که در برخی شهرها این سنت هنوز به دقت انجام می شود به گونه‌ای که بلند کردن هر پایه ی نخل برای طایفه خاصی بوده و کسی حق سرپیچی از آن موازین را ندارد و معمولاً این حق موروثی است.
آیین نخل‌گردانی در شهرهای یزد ،تفت ، فردوس ،استهبان، زواره ، کاشان، طالقان، شوشتر و شاهرود انجام می‌شود که از معروف‌ترین نخل‌گردانی‌های ایران هستند.
نخل گردانی در شهرهای مختلف
در شهرهای مختلف، شیوۀ اجرا، نوع تزئین و تعداد نخل‌ها فرق می کند. شکل ظاهری نخل به صورت یک جناغ قوسی شکل است. برخی نخل‌ها بیش از یک تن وزن دارد. بستن نخل‌ها با مهار تمامی چوب‌های نخل با مهارت خاصی توسط نخل بند انجام می شود. این مراسم‌های نخل‌گردانی در اکثر مناطق کشور اجرا می شود.
مراسم نخل‌گردانی مانند همه مراسم‌های مذهبی که در ایام عاشورا و محرم در سراسر کشور برگزار می شود، ریشه در اعتقادات مذهبی مردم دارد. سبک اجرای هر مراسم مانند نخل‌گردانی تقریباً در تمامی کشور تا حدودی شبیه به هم می باشد تفاوت در نحوه اجرا، مکان و زمان اجرا و برخی اعتقادات خاص به نخل می باشد. آنچه در نخل گردانی و مراسم اجرایی این رسم قدیمی در محرم مطرح است اجتماع یکپارچه و هماهنگی خاص مردم است.
نخل گردانی در حقیقت یک اجتماع یا همایش بزرگ اجتماعی- فرهنگی و دینی است. بخش زیادی از شهرها و روستاها را در بر می گیرد. نخل‌گردانی شهرهای ایران به مراسم عزاداری ماه محرم شکوه و جلال خاصی می‌بخشد از طرفی باعث همدلی و همکاری کلیه مردم اعم از پیر و جوان، و زن و مرد می‌شود.
نگارخانه
جستارهای وابسته
منابع
- داود نعیمی (۱۳۸۵)، «فصل سوم: دیدنی‌های باستانی و دینی»، افتخارآفرینان استان مرکزی، کومه، ص. ۸۶، شابک ۹۶۴-۲۵۹۸-۰۹-۴
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نخل‌گردانی موجود است. |
نمایش ایرانی | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| آیین/نمایش (آیین‌های نمایشی و نمایش‌های آیینی) |
|  | ||||
| نمایش‌های عامیانه | خاله رورو • بقال‌بازی • کچلک‌بازی • تخت حوضی (سیاه‌بازی) • خیمه‌شب‌بازی • نقالی ایرانی • کوسه‌گردی • ورزاجنگ • ورزش زورخانه‌ای • معرکه‌گیری • پیش‌پرده (تئاتر) • سایه‌بازی | |||||
| گروه‌های نمایش | گروه هنر ملی • گروه نمایش لیسار • گروه تئاتر آناهیتا • جامعه باربد • گروه تئاتر کانون ایران جوان • گروه تئاتر آرمن | |||||
| تماشاخانه‌ها | ||||||
| دیـگر | ||||||
| سبک |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| مراسم | |||||
| مداحان |
| ||||
| مدیحه‌سرایان | |||||
| جستارهای وابسته | |||||
| |||||
اسدی کله کوچیک(1398)