منصور ارضی

منصور ارضی در ۱ اردیبهشت ۱۳۳۲ در محلهٔ نازی‌آباد تهران به‌دنیا آمد. او در اوایل دههٔ ۱۳۶۰ محفلی در مسجد شهدای تهران را پایه‌گذاری کرد. علاوه بر مسجد شهدا، او در مسجد ارک نیز به فعالیت و مداحی می‌پردازد.[1]

هم‌زمان با آغاز جنگ ایران و عراق در بعضی از جبهه‌های جنگ از جمله خرمشهر، دزفول، اهواز، دو کوهه، جبهه‌های غرب سنندج، مریوان، سقز، ارومیه، مهاباد، مهران و بوکان حضور داشت.[1]

معروف‌ترین آن‌ها منطقهٔ «دوکوهه» بود که منصور ارضی در آن‌جا مراسم دعای کمیل را برگزار می‌کرده‌است. با گذشت زمان و پس از پایان جنگ، منصور ارضی یکی از پیشگامان ورود جنبه‌های سیاسی به مداحی شد. در این دوران گروهی با نام «نوسازی معنوی حزب‌الله» به رهبری ارضی و حسین الله‌کرم شکل گرفت. ارضی معروف‌ترین مداح ایران در دههٔ ۱۳۷۰ بود و مداحان معروفی چون. عباس شاهی، حسن حسین خانی، مصطفی روحانی، و محمدرضا طاهری از شاگردان او به‌شمار می‌روند.[1][2]

مراسم دعای کمیل در آرامگاه شاه‌عبدالعظیم و زیارت عاشورا سه شنبه‌ها در «حسینیه صنف لباس‌فروشان تهران» و اجرای مراسم هفتگی در «حسینیه بیت الزهرا» و «حسینیه چمنی» هم از جمله فعالیت‌های ثابت ارضی از دهه ۸۰ تا به حال به‌شمار می‌روند.[1]

انتقادهای سیاسی صریح از منصور ارضی از اواخر دولت دوم هاشمی رفسنجانی آغاز شد. دو طیف همیشه مورد انتقاد منصور ارضی بوده‌اند. کارگزاران به‌طور تلویحی و افراد شاخص طیف دوم خرداد که گاهی به‌طور مستقیم مورد انتقاد قرار می‌گرفتند.[1] در موارد متعددی انتقادات و اعلام موضع‌های ارضی از محدوده و حصار مجلس بیرون آمده و به رسانه‌های سراسری کشیده شده‌است. حادترین و مشهورترین این موارد عبارت است از انتقادات و اعتراضات ارضی به شخصیت‌های سیاسی-اجتماعی مهمی چون آیت الله هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، عطاءالله مهاجرانی، هاشم آغاجری، عماد افروغ و محمدباقر قالیباف.[2]

در اواخر دههٔ ۸۰ انتقادهای به جریان اصول‌گرا نیز کشیده شد. یک بار در پی انتقاد ناصر مکارم شیرازی به نحوهٔ فعالیت مداحان در کشور این مرجع تقلید را با نام کوچک خطاب قرار داده و به‌صراحت علمای مذهبی را تهدید کرد که «اگر اعتراضات ادامه یابد، به مداحان می‌گویم که دیگر نخوانند.» که البته ماجرا با عذرخواهی رسمی وی از مکارم و دست‌بوسی او فیصله یافت.[3] مورد دیگر انتقادات شدیدی وی به محمدباقر قالیباف در مراسم دعای عرفهٔ حسینیه صنف لباس‌فروشان تهران در آذر ۱۳۸۶ مربوط می‌شود که با توجه به تعلق قالیباف به جریان اصول‌گرایی، حضور او در جبهه‌های جنگ و ارتباط نزدیک با سیدعلی خامنه‌ای رهبر ایران بسیار مورد توجه قرار گرفت. او خطاب به قالیباف گفته بود: «در عین حال که عمر بن سعد را لعن می‌کنیم باید ابن سعدهای زمان را نیز بشناسیم. آن ملعون در مقابل فرمایش حضرت ابا عبدالله الحسین که در قبال کشتن من به گندم ری هم نمی‌رسی با تمسخر گفت که اگر به گندمش نمی‌رسم به جوی طویله‌های آن که می‌رسم. برخی از ابن سعدهای زمان ما هم همین گونه‌اند وهر طوری‌که شده قصد دارند گوشه‌ای را اشغال کنند و حالا اگر به گندم ریاست جمهوری نرسیده‌اند، جوی فلان سازمان و شهرداری و مدیرکلی هم برایشان کافی است.»[4] البته او در همین مراسم در اعتراض به صدا و سیما نیز گفت: « «می‌بینید، رادیو و تلویزیون … الان یکی از فسادها و ناهنجاری‌ها و فحشا و منکرات شده، هیئت‌ها و خواننده‌های هیئت‌ها… که می‌بینید دیگه… هر آخوندی رو می‌یارن، مجری نامرد هم نشسته، میگه … اونم پشته تلویزیون، میگه حالا بزار یه چیزی بگیم دیگه، بله شما درست میگین، این طوریه، نباید این‌طوری بشه، باید اون طوری بشه.»[1] پس از این اظهارات بود که او ۲ سال از مداحی در مجالس سوگواری حسینیه امام خمینی محروم شد.[2]

نوع انتقادات سیاسی ارضی که مخالفان آن را «ناسزا» توصیف کرده‌اند مورد اعتراض فراوان قرار گرفته‌است؛ از جمله در ماجرای هاشم آقاجری که او را «حرام‌زاده» نامید یا انتقاد برخی نمایندگان تبریز در مجلس به دولت محمود احمدی‌نژاد را ناشی از خوردن «لقمهٔ حرام» خواند.[1] یا در شهریور ۱۳۸۸ در مراسم شب قدر (۱۹ رمضان) مسجد ارگ در واکنش به حوادث پس از انتخابات ریاست‌جمهوری مدعی شد: «۱۰۰ نفر دختر و پسر را به استخری از مشروب برده‌اند و پس زنا و مصرف مواد مخدر به میان جمعیت آمده‌اند و زده‌اند و کشته‌اند.» او در همین مراسم از حاضران خواسته بود تا برای پایان یافتن حوادث اخیر، مرگ عاملان اصلی جریانات مخالف را از خدا بخواهند.[5] در مرداد ۱۳۸۹ در مسجد ارگ مدعی شد که محمدعلی ابطحی در حال زنا دستگیر شده و اعترافات او هم به همین دلیل بوده‌است. این اظهارات ارضی با انتقاد برخی از طرفداران او نیز روبرو شد.[6]

در مقابل، جریان «نوسازی معنوی حزب‌الله» که ارضی خود از پایه‌گذاران آن است از انتقادهای وی حمایت کرده‌است. از جمله در جریان تاسوعای سال ۱۳۸۵ و انتقاد تند ارضی به هاشمی رفسنجانی، این جمعیت در بیانیه‌ای از منصور ارضی دفاع کرد.[1]

ارضی در سال ۱۳۸۹ در مراسم زیارت عاشورای حسینیه صنف لباس فروش‌ها اسفندیار رحیم مشایی را با سلمان رشدی مقایسه کرد: «این آقایی که ادعای آسمانی بودن دارد از سلمان رشدی هم بدتر است.» که این اظهارات حتی به زمینه‌سازی برای ترور مشایی (با توجه به وجوب قتل سلمان رشدی از نظر پیروان خمینی) تعبیر شد.[7]

ارضی در شب نوزدهم ماه رمضان سال ۱۳۹۰ شمسی برای اعدام مردمی مشایی جایزه تعیین می‌کند. این ادعای ارضی در سطح بین‌الملل خصوصاً در رسانه‌ها بازتاب منفی علیه نظام به دنبال می‌آورد تا جایی که خسرو معتضد طی یادداشتی در روزنامه قدس که سایت روزنامه منتشر کرده بود از حاج منصور ارضی می‌خواهد به مداحی برسد و در کارهای غیر تخصصی اش دخالت نکند.[8] معتضد خطاب به منصور ارضی:به کار مداحی برس] البته برخی افراد و چهره‌های اصولگرایی برای تنها نماندن ارضی بنوعی از وی دفاع می‌کنند. روح‌الله بجانی مسئول انصار حزب‌الله تبریز طی سخنرانی در راهپیمایی روز قدس در تبریز می‌گوید:

«عده‌ای می‌گویند حاج منصور ارضی برود سراغ مداحی اش، او حق ندارد مقابل مشایی حرف بزند. من درتعجبم از این عده که چرا حماسه مداحان را در به وجود آمدن انقلاب و حراست از آن فراموش کرده‌اند. مداحان اقتدایشان به زینب کبری است و روشنگری مهمترین اصل برای یک مداح بسیجی و ولایتمدار است. اگر مسئولین امنیتی دوست ندارند امثال حاج منصورها با این شیوه عمل کنند باید به موقع به تکلیف خود عمل کنند تا امر به معروف و نهی از منکر که یک واجب کفایی است از گردن امثال حاج منصورها که به شیوه‌ای عمل می‌کنند که آقایان خوششان نمی آیدش، رفع شود. والا کسانی که به وظیفه خود عمل نمی‌کنند حق ندارند برای آمرین به معروف و شیوه‌هایشان تعیین تکلیف کنند.»[9]

سعید حدادیان، دیگر مداح مذهبی نیز در یکی از مجالس خود اظهاراتی به احمدی‌نژاد داشت. برخی پخش این سخنرانی‌ها ۸ ماه بعد و در آستانه خانه‌نشینی ۱۱ روزه رئیس‌جمهور را مشکوک و سیاسی دانستند.[10]

دولت در این ماجرا بر اساس ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی به اتهام توهین و افتراء و تحریک به قتل رئیس دفتر رئیس‌جمهور از ارضی شکایت کرد، که در نهایت به تبرئه منصور ارضی از سوی قوهٔ قضائیهٔ انجامید.[11]