محمدمهدی شریف کاشانی
محمدمهدی شریف کاشانی (۱۲۰۲–۱۳۰۱ خورشیدی) فرزند ملا محمدجعفر نراقی کاشانی و از نوادگان دختری ملااحمد نراقی پسر ملامهدی نراقی کاشانی بود. وی از فعالان جنبش مشروطه و از بنیانگذاران مدارس و انجمنهای معارف بود. وی نویسنده کتاب واقعات اتفاقیه در روزگار است که یکی از جامعترین کتب در ارتباط با تاریخ جنبش مشروطه است.[1]
محمدمهدی شریف کاشانی | |
---|---|
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۲۰۲ خورشیدی کاشان، ایران |
فرزندان | عبدالباقی |
خویشاوندان | ملا محمدجعفر نراقی نماینده صبح ازل در کاشان |
زندگی
پس از طی دوران جوانی و تحصیل، به امامت جماعت مسجد اشتغال داشت تا در طی یک تحول روحی گوشه عزلت گزید و به سیر و سلوک عرفانی مشغول گشت، سپس برای دیدار برادرش به هند مسافرت کرد و از آنجا از طریق مصر به زیارت کعبه عزیمت کرد. مدتی در استانبول مقیم بود و پس از مراجعت به ایران به تأسیس مدارس و اصلاح معارف پرداخت.[2]
در مطلبی نانوشته از مهدی بامداد، گفته شدهاست که شریف کاشانی به همراه پدرش ملا محمدجعفر نراقی بابی ازلی شده بود، به قبرس مسافرت و با صبح ازل دیدار کرد. کاشانی شرح این مسافرت را در کتاب خود، تاریخ جعفری، آوردهاست.[3]
به نوشته رضا افشاری، کاشانی که بابی بود در سوی سنتی گفتمان مشروطه قرار داشت و پیوند عمیق احساسی با ارزشهای شیعی و گرایش فکری شدیداً پیشامدرن داشت.[4]
فعالیتها
شریف کاشانی پس از مراجعت به ایران به عضویت «انجمن معارف» درآمد در این انجمن همکاری نزدیکی با یحیی دولتآبادی، میرزا علیاکبر ناظمالاطباء و احتشام السلطنه داشت.[5] در دوران انقلاب مشروطه وی و پسرش عبدالباقی و دامادش قطبالدوله از فعالین جنبش بود و خود او از نزدیکان و محارم سید عبدالله بهبهانی بود و «انجمن خمسه» را پیریزی کرد. «انجمن خمسه» در واقع همانی است که ملکزاده به عنوان «حوزههای پنج نفری» یاد میکند.[6] بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و در سال ۱۲۸۹ خورشیدی به ریاست حوزه تحقیق کل اوقاف منسوب شد.[7]
انجمن باغ میکده
مهدی ملکزاده وی را رئیس انجمن باغ میکده میداند.[8][9]
در میان اعضای این انجمن، افراد برجستهای چون شیخ محمدمهدی شریف کاشانی، ملک المتکلمین، سید جمال واعظ، سید محمدرضا مساوات، سید اسدالله خرقانی، شیخ مهدی بحرالعلوم کرمانی، ابوالحسن میرزا قاجار - آقا میرزا محسن (برادر صدرالعلما) - سلیمان خان میکده - یحیی دولتآبادی - محمدعلی خان نصرتالسلطان - جهانگیرخان صوراسرافیل، میرزا عباس علی خان شوکت، حامدالملک شیرازی، میرزا محمود شیرازی، حاج میرزا علی محمد دولتآبادی و … حضور داشتند.
برخی ار ایشان در میان منسوبان نسبی و سببی صبح ازل قرار داشتند و برخی نیز در گذشته، به قبرس رفته و با پیشوای شان دیدار کردهاند.[10]
منابع
- ترکچی، فاطمه (مرداد ۱۳۸۹ شماره ۱۴۷). محمدمهدی شریف کاشانی تاریخنگاران مقدار
|پیوند=
را بررسی کنید (کمک). کتاب ماه. تاریخ وارد شده در|سال=
را بررسی کنید (کمک) - خداپرست، اسماعیل (خرداد ۱۳۶۳). «واقعات اتفاقیه در روزگار». اطلاعرسانی و کتابداری. کیهان فرهنگی (۳): ۲۷–۳۲. دریافتشده در ۳۰ مارس ۲۰۱۳.
- The Historians of the Constitutional Movement and the Making of the Iranian Populist Tradition, M. Reza Afshari, International Journal of Middle East Studies, Vol. 25, No. 3, 1993, p. 477
- دولتآبادی، یحیی (۱۳۶۱ جلد۲ صفحه ۱۹۸). حیات یحیی. انتشارات فردوسی. تاریخ وارد شده در
|سال=
را بررسی کنید (کمک) - ناطق، هما (۱۳۲۶ جلد۳ صفحه ۴۱–۴۲). جنگ فرقهها در انقلاب مشروطیت ایران. پاریس:الفبا. تاریخ وارد شده در
|سال=
را بررسی کنید (کمک) - شریف کاشانی، محمد مهدی. واقعات اتفاقیه در روزگار به کوشش منصوره اتحادیه (نظام مافی) و سیروس سعدوندیان چاپ اول ۱۳۶۲ نشر تاریخ ایران (سرسخن)
- ملکزاده، مهدی. تاریخ انقلاب مشروطیت ایران جلد۲. ص. ۲۴۰.
- نبوی رضوی، سید مقداد (۱۳۹۳). «تکاپوهای مشروطه خواهانه ملک المتکلمین». تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش. ص. ۲۶۶.
- نبوی رضوی، سید مقداد (۱۳۹۳). «زندگی ملک المتکلمین». تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش. ص. ۲۶۴.