غلامحسین غفاری

غلامحسین غفاری معروف به صاحب اختیار (درگذشته ۱۳۲۶ خورشیدی) از بزرگان قاجار و از نزدیکان ناصرالدین‌شاه قاجار بود.

غلامحسین خان صاحب‌اختیار

غلامحسین‌خان پسر هاشم‌خان امین‌الدوله و برادرزاده ابوطالب غفاری معروف به فرخ‌خان امین‌الدوله بود. او خطی خوش داشت و از افراد باسواد تحصیل‌کرده عصر خود محسوب می‌شود. در جوانی با دختر میرزا آقاخان نوری ازدواج کرد. کار خود را در دربار ناصرالدین‌شاه با سمت پیش‌خدمتی آغاز کرد و پس از طی مراتب مختلف به ریاست خلوت همایونی و در اوایل دوران مظفرالدین‌شاه به وزارت دربار نائل شد. در اواخر سلطنت مظفرالدین‌شاه وزیر عدلیه شد. در دوران استبداد صغیر در شمار هواداران محمدعلی شاه بود و دو نوبت به حکومت فارس و یک نوبت به حکومت کرمان و مدتی نیز به حکومت تهران منصوب شد. پس از پایان دوران استبداد، در کابینه حسن مستوفی که در پنجم ربیع‌الثانی ۱۳۳۳ (اسفند ۱۲۹۳) به مجلس معرفی شد، وزیر جنگ بود اما عمر این کابینه به بیست روز هم نکشید. سال بعد رئیس‌دفتر احمدشاه قاجار شد و قریب به ده سال در این سمت باقی ماند.[1]

صاحب اختیار سرانجام در سال ۱۳۲۶ خورشیدی در تهران درگذشت. عیال او دختر محمدحسن خان و فرزندش منحصر به دختری بود به نام معصومه غفاری که با پسرعمه‌اش حسنعلی غفاری (معاون‌الدوله) ازدواج کرد.[2] او در منطقه دروس در شمیران ملکی داشت که به «اختیاریه» معروف بود. این ملک ابتدا به محمودخان قائم‌مقام تعلق داشت که صاحب اختیار سه و نیم دانگ آن را خریداری کرد و نامش را به اختیاریه تغییر داد. او در بخش شرقی این ملک باغ و عمارتی بنا کرده بود. امروزه این باغ به منطقه اختیاریه که یکی از مناطق مسکونی در شمال تهران است، تبدیل شده‌است.

منابع

غلامحسین‌خان غفاری صاحب اختیار، بانک اطلاعات رجال
نراقی، حسن (۱۳۵۳). «تاریخچه و شجره خاندان غفاری کاشانی». فرهنگ ایران زمین (۲۰): ۱۴۵-۲۰۵.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] غلامحسین‌خان غفاری صاحب اختیار، بانک اطلاعات رجال

[2] نراقی، حسن (۱۳۵۳). «تاریخچه و شجره خاندان غفاری کاشانی». فرهنگ ایران زمین (۲۰): ۱۴۵-۲۰۵.

شخصیت‌های تأثیرگذار در انقلاب مشروطه
قاجار قیام تنباکو اصناف و قیام تنباکو جنبش مشروطه ایران محاصره تبریز فتح تهران اصناف و انقلاب مشروطیت
شاهان قاجار	ناصرالدین‌شاه قاجار مظفرالدین‌شاه قاجار محمدعلی‌شاه احمدشاه قاجار
شاهزاده‌ها و اطرافیان شاه قاجار و رجال سیاسی	کامران میرزا عین‌الدوله رکن‌الملک ضرغام‌السلطنه سردار اسعد بختیاری احمد خان علاءالدوله ظل‌السلطان ارشدالدوله شعاع‌السلطنه جواد سعدالدوله حسین پاشا امیر بهادر سالارالدوله قوام‌السلطنه شجاع نظام مرندی میرزا نصرالله‌خان نائینی میرزا حسین‌خان سپهسالار عزیزخان مکری ابوالحسن میرزا قاجار حسن پیرنیا حسین پیرنیا علی‌اصغرخان اتابک عبدالحسین میرزا فرمانفرما سپهدار تنکابنی سپهدار رشتی عضدالملک ناصرالملک حسن مستوفی صمصام‌السلطنه شیخ خزعل مرتضی‌قلی صنیع‌الدوله محمود احتشام‌السلطنه حاج حسین امین‌الضرب مخبرالسلطنه سلیمان میرزا اسکندری علی‌خان ظهیرالدوله امیر مفخم بختیاری سلطان محمد خان سردار اشجع سردار ظفر بختیاری یوسف خان امیر مجاهد غلامحسین غفاری
روشن‌فکرهای سیاسی	یوسف مستشارالدوله میرزا عبدالرحیم طالبوف میرزا ملکم‌خان میرزا آقاخان کرمانی محمد میرزا کاشف‌السلطنه علی مسیو سید حسین اردبیلی سید حسن تقی‌زاده احمد کسروی سلیمان‌میرزا اسکندری میرزا حسن رشدیه محمدعلی سیاح محلاتی
روحانیون	آیت‌الله عبدالله لاهیجی آیت‌الله محمد کاظم خراسانی آیت‌الله میرزا حسین تهرانی سید جمال‌الدین اسدآبادی سید محمد طباطبایی سید عبدالله بهبهانی سید اسدالله خرقانی ملک‌المتکلمین میرزا فضلعلی آقا تبریزی سید نصرالله اخوی میرزا احمدخان عمارلویی نورالله نجفی اصفهانی آقا نجفی اصفهانی قاضی ارداقی میرزا یحیی دولت‌آبادی محمدمهدی شریف کاشانی ملا علی کنی آملی شیخ فضل‌الله نوری ثقةالاسلام تبریزی محمد خیابانی میرهاشم تبریزی ملا محمد خمامی محمدمهدی فیض‌مهدوی میرزا حسن آقا مجتهد محمد حسین نائینی سید جمال‌الدین واعظ سید علی یزدی سید محمدرضا مساوات شیخ ابراهیم زنجانی میرزا ابوطالب زنجانی قربان‌علی زنجانی میرزا ابوالقاسم افصح‌المتکلمین میرزا ابراهیم تبریزی
شاعران و نویسندگان	ادیب‌الممالک فراهانی ایرج میرزا علی‌اکبر دهخدا میرزاده عشقی میرزا علی‌اکبر صابر عارف قزوینی ملک‌الشعراء بهار سید اشرف‌الدین گیلانی محمد فرخی یزدی ابوالقاسم لاهوتی میرزا حسین کسمایی زین‌العابدین مراغه‌ای میرزا فتحعلی آخوندزاده خاوری کاشانی جهانگیرخان صور اسرافیل شیخ احمد روح‌القدس مجدالاسلام کرمانی اسماعیل امیرخیزی حسین کاظم‌زاده محمدعلی تربیت
افراد سرشناس از میان مردم	یپرم خان ارمنی آقا بالاخان ستارخان باقرخان نیکول دومان سالار فاتح محمدولی‌خان تنکابنی حیدرخان عمواوغلی یارمحمدخان کرمانشاهی یپرم‌خان خچو جعفرقلی‌خان بختیاری حاج‌علی دواچی مهدی کوزه‌کنانی میرزا حسین واعظ حسن شریف‌زاده عباس‌آقا تبریزی میرزا جواد ناطق شیخ احمد روحی سید الدوله سردار مقتدر سنجابی احسان‌الله خان دوستدار صمد شجاع‌الدوله محمدناصر صفا حاج باباخان اردبیلی حاج محمدتقی بنکدار ارباب جمشید کیخسرو شاهرخ کری (آرشاک گاوافیان) سوکارتسی ساکو‏ رفعت نظام‏ آخان‌بیک میرزا آقا اصفهانی خسرو شاه جهان
افراد غیرایرانی	ژوزف نوز مورگان شوستر هاوارد باسکرویل ادوارد براون دو هارتوویک چارلز مارلینگ ولادیمیر لیاخوف
زنان	افتخارالسلطنه فروغ‌الدوله تاج‌السلطنه زینب پاشا بی‌بی‌خانم استرآبادی ماهرخ گوهرشناس آغابیگم نجم‌آبادی صدیقه دولت‌آبادی بی‌بی مریم بختیاری

وزیران دادگستری ایران
پادشاهی	عباسقلی معتمدالدوله جوانشیر (–) • محمدابراهیم معتمدالدوله جوانشیر (–) • علی اعتمادالسلطنه (–) • مصطفی بهاءالملک افشار (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • غلامحسین خان سپهدار (–) • حسین مشیرالدوله (–) • محمدناصر ظهیرالدوله قاجار (–) • پاشاخان امین‌الملک (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • امام‌قلی میرزا عمادالدوله (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۱–) • علیرضا عضدالملک (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۳–) • علی‌قلی میرزا اعتضادالسلطنه (–) • علیرضا عضدالملک (–) • بهرام میرزا معزالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • علیرضا عضدالملک (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • نظام‌الدین مهندس‌الممالک غفاری (–) • محسن مشیرالدوله (–) • عباس میرزا ملک‌آرا (–) • اسدالله ناظم‌الدوله (–) • روح‌الله میرزا نصرت‌السلطنه (–) • غلامحسین غفاری (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–)
پادشاهی مشروطه	احمد مشیرالسلطنه (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما (–) • محمود علاءالملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • رضا مؤیدالسلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما • (-) حسن وثوق‌الدوله (–) • حسن مشیرالدوله (–) • محمدحسین دبیرالملک شیرازی (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن مشیرالدوله (–) • احمد قوام‌السلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • رضا ارفع‌الدوله (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • فتح‌الله سردار منصور (–) • محمدعلی علاءالسلطنه (–) • محمود علاءالملک (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • محمد مصدق‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • سلیمان میکده (–) • عباس میرزا سالار لشکر (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • ابراهیم عمیدالسلطنه (–) • عبدالحسین سردار معظم خراسانی (تیمورتاش) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • مرتضی ممتازالملک (–) • ابراهیم حکیم‌الملک (–) • ابوالحسن معاضدالسلطنه (–) • حسین ادیب‌السلطنه (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مهدی عمادالسلطنه (مشیر فاطمی) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن وثوق‌الدوله (–) • علی‌اکبر داور () • محسن صدر (–) • احمد متین‌دفتری (–) • محمد سروری (–) (سرپرست) • مجید آهی (۱۳۱۹–۱۳۲۰) • عباسقلی گلشائیان (۱۳۲۰–۱۳۲۰) • مجید آهی (۱۳۲۰–۱۳۲۱) • علیرضا قره‌گوزلو (–) • جواد عامری (–) • علی‌اصغر حکمت (–) • محسن صدر (–) • اسدالله ممقانی (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • الله‌یار صالح (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • مصطفی عدل (۱۳۲۳–۱۳۲۴) • الله‌یار صالح (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • حسنعلی کمال هدایت (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • امان‌الله اردلان (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • انوشیروان سپهبدی (۱۳۲۴–) • الله‌یار صالح (۱۳۲۷–۱۳۲۸) • علی‌اکبر موسوی‌زاده (۱۳۲۱–۱۳۲۱) • مصطفی عدل (–) • رضا تجدد (–) • محمد سروری (۱۳۲۶–۱۳۲۷) • محمدعلی نظام مافی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محسن صدر (–) • محمد سجادی (–) • علی هیئت (–) • محمدعلی بوذری (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • علی هیئت (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • رضا تجدد (–) • عبدالعلی لطفی (۱۳۳۱–۱۳۳۲) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۲–۱۳۳۳) • فخرالدین شادمان (–) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۳–۱۳۳۴) • حسین علاء (–) • علی امینی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محمد مجلسی (سرپرست) (–) • سید محمدعلی هدایتی (–) • محمدعلی ممتاز (–) • نورالدین الموتی (–) • غلامحسین خوشبین (–) • محمد باهری (–) • باقر عاملی (–) • جواد صدر (–) • منوچهر پرتو (–) • صادق احمدی (۱۳۵۰–۱۳۵۵) • غلامرضا کیانپور (۱۳۵۵–۱۳۵۷) • محمد باهری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • حسین نجفی (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • یحیی صادق وزیری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • شمس‌الدین عالمی (سرپرست) (۱۳۵۷–۱۳۵۷)
جمهوری اسلامی	اسدالله مبشری (۱۳۵۷–۱۳۵۸) • احمد صدر حاج‌سیدجوادی (۱۳۵۸) • ابراهیم احدی (۱۳۵۹) • سید محمد اصغری (۱۳۶۰–۱۳۶۳) • حسن حبیبی (۱۳۶۳–۱۳۶۸) • اسماعیل شوشتری (۱۳۶۸–۱۳۸۴) • جمال کریمی‌راد (۱۳۸۴–۱۳۸۵) • غلامحسین الهام (۱۳۸۵–۱۳۸۸) • مرتضی بختیاری (۱۳۸۸–۱۳۹۲) • مصطفی پورمحمدی (۱۳۹۲–۱۳۹۶) • سید علیرضا آوایی (۱۳۹۶ تا کنون)