انوشیروان سپهبدی

انوشیروان سپهبدی (۱۲۶۷ تهران - ۱۳۶۰ تهران) دیپلمات ارشد و وزیر امورخارجه ایران در دوران پهلوی بود. در دوران وزارت امورخارجه او ایران با امضای منشور ملل متحد در کنفرانس سان فرانسیسکو از پایه‌گذاران سازمان ملل شد.

انوشیروان سپهبدی
وزیر امور خارجه ایران
مشغول به کار
۳۰ خرداد ۱۳۲۶  ۴ شهریور ۱۳۲۶
پادشاهمحمدرضا شاه پهلوی
نخست‌وزیراحمد قوام
پس ازمحمدعلی همایون‌جاه (سرپرست)
پیش ازموسی نوری اسفندیاری
مشغول به کار
۲۳ اردیبهشت ۱۳۲۴  ۲۹ مهر ۱۳۲۴
نخست‌وزیرابراهیم حکیمی
محسن صدر
پس ازنصرالله انتظام وزیری
پیش ازابوالقاسم نجم
وزیر دادگستری
مشغول به کار
۲۸ بهمن ۱۳۲۴  امرداد ۱۳۲۵
نخست‌وزیراحمد قوام
پس ازعزالممالک اردلان
پیش ازالله‌یار صالح
وزیر مشاور
مشغول به کار
امرداد ۱۳۲۵  بهمن ۱۳۲۵
نخست‌وزیراحمد قوام
سفیر ایران در اتحاد شوروی
مشغول به کار
خرداد ۱۳۱۵  فروردین ۱۳۱۷
پادشاهرضا شاه پهلوی
پس ازمحمد ساعد
پیش ازمحمد ساعد
سفیرکبیر ایران در فرانسه
مشغول به کار
شهریور ۱۳۲۴  تیر ۱۳۲۶
پادشاهمحمدرضا شاه پهلوی
پس اززین‌العابدین رهنما
پیش ازعلی سهیلی
مشغول به کار
خرداد ۱۳۱۸  مهر ۱۳۱۹
پادشاهرضا شاه پهلوی
پس ازقطع رابطه
پیش ازعلیقلی اردلان
سفیر ایران در ترکیه
مشغول به کار
آذر ۱۳۱۹  شهریور ۱۳۲۳
پس ازسید باقر کاظمی
پیش ازعلیقلی اردلان
سفیرکبیر ایران در مصر
مشغول به کار
فروردین ۱۳۳۲  آبان ۱۳۳۷
پادشاهمحمدرضا شاه پهلوی
پس ازمسعود معاضد
پیش ازجمشید قریب
سفیر ایران در واتیکان
مشغول به کار
۱۹۶۲  ۱۹۶۶
پس ازمحمد ساعد
پیش ازحسین قدس نخعی
وزیرمختار ایران در ایتالیا
مشغول به کار
آذر ۱۳۱۲  خرداد ۱۳۱۵
پادشاهرضا شاه پهلوی
پس ازفتح‌الله پاکروان
پیش ازمحمد ساعد
وزیرمختار ایران در سوئیس
مشغول به کار
فروردین ۱۳۰۸  تیر ۱۳۱۲
پس ازمصطفی‌قلی کمال هدایت
پیش ازابوالحسن فروغی
سناتور
مشغول به کار
۱۳۲۸  ۱۳۳۱
حوزه انتخاباتیتهران (دوره اول)
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۶۷ خورشیدی
تهران، ایران
درگذشته۱۳۶۰
تهران، ایران
ملیت ایران
فرزندانفرهاد سپهبدی
دیناسلام، شیعه دوازده امامی

پدرش محمد اسماعیل نام داشت. پس از طی مدرسهٔ سیاسی تهران که مشیرالدوله بنیان نهاده بود، در سال ۱۲۸۶ به استخدام در وزارت امور خارجه درآمد. چندی معاون اداره عثمانی بود تا به نایب دومی ژنرال قنسول (سرکنسول) تفلیس منصوب شد. از دیگر مشاغل وی، کارگزاری (مسئول امور کیفری و حقوقی اتباع بیگانه) در همدان، معاونت کابینه (دفتر) وزارتی، مدیر اطلاعات، رئیس اداره سوم سیاسی بود تا سرانجام به ریاست اداره کل تشریفات منصوب شد.

سپهبدی در سال ۱۳۰۸ سمت وزیر مختار ایران در برن و نمایندگی در جامعهٔ ملل را عهده‌دار شد و نزدیک به چهار سال در آن سمت مستقر بود. پس از اتمام ماموریت، به تهران بازگشت. در هشتم امرداد ۱۳۱۲ محمدعلی فروغی وزیر امورخارجه او را به جای حسنعلی غفاری (معاون‌الدوله) به عنوان معاون خود به مجلس شورای ملی معرفی کرد. کمتر از پنج ماه معاون بود تا به وزیر مختاری ایران در ایتالیا فرستاده شد. در سال ۱۳۱۵ سفیرکبیر ایران در اتحاد جماهیر شوروی شد و دو سال در آن کشور به سر برد و در ۱۳۱۹ به سمت سفیرکبیری ایران در ترکیه تعیین شد و این سمت را تا سال ۱۳۲۳ دارا بود.

سپهبدی پس از بازگشت به تهران از سال ۱۳۲۴ در کابینه‌های زودگذر ابراهیم حکیمی و محسن صدر، به سمت وزیر امور خارجه معرفی شد. در دوران وزارت امورخارجه او ایران با امضای منشور ملل متحد در کنفرانس سان فرانسیسکو از پایه‌گذاران سازمان ملل شد.

در بهمن ۱۳۲۴ سپهبدی در کابینهٔ احمد قوام به سمت وزیر دادگستری تعیین و در امرداد ۱۳۲۵ با ترمیم کابینه، وزیر مشاور شد. در خرداد ۱۳۲۶ در کابینهٔ احمد قوام، برای بار سوم به وزارت امور خارجه تعیین شد و در همان سال با سمت سفیرکبیر، عازم فرانسه شد.

انوشیروان سپهبدی هنگامی که ابراهیم حکیمی به وزارت دربار تعیین شد، ریاست تشریفات سلطنتی را بر عهده گرفت و تا سال ۱۳۲۸ دارای همان سمت بود. در همان سال، مجلس سنا تشکیل شد و شاه او را به سناتوری انتصابی تهران برگزید که تا مهر ۱۳۳۱ در آن سمت بود. در سال ۱۳۳۲ با سمت سفیرکبیر ایران در مصر، عازم قاهره شد و پنج سال در آن سمت بود. در سال ۱۳۴۱ به سمت سفیرکبیر ایران در دربار پاپ تعیین و سرانجام در سال ۱۳۴۵ با شصت سال سابقهٔ خدمت بازنشسته شد.

نام خانوادگی او تا سال ۱۳۰۸ سپهبد بود، چون درجه‌ای بدین نام وارد درجات نظامی ارتش ایران شد، به وی تکلیف تغییر نام خانوادگی شد و سپهبد را به سپهبدی تغییر داد. سپهبدی روی‌هم‌رفته از دیپلمات‌های ورزیده و متین و بی‌سر و صدا بود.

خانواده

پسرش فرهاد در مراکش سفیر شد و برادرزاده‌هایش منوچهر و پرویز به ترتیب سفیر ایران در بحرین، یونان و دانمارک شدند. انوشیروان سپهبدی همچنین شوهر خاله فریدون و امیرعباس هویدا بود.

منابع

    • عاقلی، دکتر باقر (چاپ اول سال ۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم). نشر گفتار باهمکاری نشر علم. ص. ۳-۷۸۲. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
    • «برگی از تاریخ؛ بهانه جوئی انگلیس برای کنترل آبهای ایران». ماهنامه الکترونیکی دوران شماره ۱۸ شهریورماه ۱۳۸۶.
    • «خاندان‌های معروفی که وزارت خارجه را در اختیار داشتند». پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی> جزئیات.

    پیوند به بیرون

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.