جلال عبده

جلال عَبدُه، (۱۲۸۸ بروجرد - ۱۳۷۵ تهران[1]) قاضی، قانونگذار و دیپلمات دوره پهلوی بود که در مجامع بین‌المللی شهرت یافت.

جلال عبده
وزیر امور خارجهٔ ایران
مشغول به کار ۲۲ خرداد ۱۳۳۸ – ۱۱ مرداد ۱۳۳۸
پادشاه	محمدرضا شاه پهلوی
نخست‌وزیر	منوچهر اقبال
پس از	علی‌اصغر حکمت
پیش از	عباس آرام
نمایندهٔ دائم ایران در سازمان ملل متحد
مشغول به کار ۱۳۳۴ – ۱۳۳۸
پس از	علیقلی اردلان
پیش از	مهدی وکیل
سفیر ایران در ایتالیا
مشغول به کار ۱۳۴۷ – ۱۳۵۰
پس از	محمدعلی مسعود انصاری
پیش از	علینقی سعید انصاری
سفیر ایران در هند
پس از	فریدون آدمیت
پیش از	محمدرضا امیرتیمور
نماینده مجلس شورای ملی
حوزه انتخاباتی	تهران (دوره‌های چهاردهم و پانزدهم)
اطلاعات شخصی
زاده	۱۲۸۸ بروجرد
درگذشته	۱۳۷۵ تهران
ملیت	ایران
پیشه	قاضی، قانونگذار و دیپلمات
دین	اسلام

پدرش شیخ محمد عبده[2] سالها رئیس دادگاه انتظامی قضات و مدرس مدرسه معقول و منقول بود و درتدوین قانون مدنی ایران نقش داشت.[3] خودش نیز در سوئیس درس خواند و دکترای حقوق گرفت.

نام جلال عبده پس از شهریور ۱۳۲۰ بر سر زبان‌ها افتاد زمانی که در مقام دادستان دیوان کیفر گروهی از مسئولان امنیتی دوران رضاشاه، همچون پزشک احمدی و سرپاس مختاری را به جرم قتل آیت‌الله مدرس، محمد فرخی‌یزدی و نصرت‌الدوله فیروزمیرزا به محاکمه کشید.[4][3]

عبده با این شهرت، در سال ۱۳۲۲ در انتخابات دوره چهاردهم مجلس شورای ملی شرکت کرد و به عنوان نماینده تهران به مجلس راه یافت. در دوره بعد (پانزدهم) نیز کرسی نمایندگی را حفظ کرد. سپس از وزارت دادگستری به وزارت امورخارجه منتقل شد و کرسی سفارت ایران در هند را از آن خود کرد.

جلال عبده سپس به جای علیقلی اردلان سمت نمایندگی دائم ایران را در سازمان ملل به عهده گرفت. در این سمت در کنفرانس باندونگ به عنوان رئیس هیئت ایرانی شرکت کرد.[5] و از جانب سازمان ملل به مأموریت‌هایی در کشورهای کامرون و گینه نو فرستاده شد.[4] دکتر جلال عبده از جانب سازمان ملل مدتی حکمران گینه نو غربی بود.[6]

جلال عبده مدت کوتاهی مقام وزارت امورخارجه را به‌دست‌آورد، ولی به دلیل دخالت شاه استعفاء داد. در سالهای پایانی عمر، مدیرعامل کانون بانک‌ها و رئیس جمعیت ایرانی طرفدار ملل متحد بود.[4] او خاطرات سیاسی‌اش را در کتابی با عنوان چهل سال در صحنه قضائی، سیاسی، دیپلماسی ایران و جهان به رشته تحریر درآورده که به کوشش مجید تفرشی در مؤسسه خدمات فرهنگی رسا منتشر شده‌است.[7]

جلال عبده برادر علی عبده، مشت‌زن و بنیانگذار باشگاه پرسپولیس و بولینگ عبده بود.