عنایت‌الله سمیعی

تحصیلاتش را در رشت آغاز کرد و در مدرسه‏ سیاسى تهران ادامه داد، سپس به اروپا رفت و پس از پایان تحصیلات در رشته حقوق، به ایران بازگشت و در سال ۱۲۹۳ به استخدام دولت درآمد. چندی رئیس معارف و اوقاف گیلان بود. بعد در وزارت كشور مدیر اداره شرق شد و سپس به مدیركلى وزارت معارف رسید. [1]

هنگامى كه رضاخان سردار سپه به نخست‏وزیرى رسید، ریاست دفتر خود و هیئت وزیران را به او سپرد. سمیعی توانست اعتماد كامل رضا خان را به خود جلب كند و فوق‌‏العاده طرف اعتماد بود. [1] در اوایل سلطنت رضاشاه، سمیعی معاون وزارت داخله (كشور) شد و در اول بهمن ۱۳۰۶ یحیی قراگوزلو که بتازگی وزیر معارف کابینه مخبرالسلطنه هدایت شده بود، سمیعی را به عنوان معاون خود به مجلس معرفی کرد.

سمیعی سپس وزیر مختار ایران در بغداد شد و سفارت ایران در عراق را تأسیس کرد [2] تا بهمن ۱۳۰۹ در بغداد بود [3] تا به تهران احضار شد و کفالت (سرپرستی) وزارت تازه تأسیس اقتصاد ملی را از محمدعلی فروغی تحویل گرفت.

سیاستگذاری وزارت اقتصاد ملی در دست مهدی‌قلی هدایت نخست وزیر بود و سمیعی تنها وزارتخانه را اداره می‌کرد. در دوران سرپرستی او، قانون انحصار تجارت خارجی در ششم اسفند ۱۳۰۹ به تصویب مجلس رسید که حق وارد کردن و صادر کردن کلیه محصولات طبیعى و صنعتى و تعیین موقتى یا دائمى میزان واردات و صادرات را به انحصار دولت در می آورد. [4] همچنین با تصویب مجلس در شانزدهم خرداد ۱۳۱۰، وزارت اقتصاد ملی را به سه اداره تجارت، فلاحت و صناعت تقسیم شد که در رأس هر کدام یکی از معاونان وزیر جای می‌گرفت.

با تقسیم وزارت اقتصاد ملی به سه اداره که همگی زیر نظر نخست وزیر اداره می‌شدند، عملا این وزارتخانه از میان رفت و سمیعی به عنوان وزیر مختار ایران به برلن فرستاده شد. او در دوران مأموریتش در آلمان، ریاست هیئت اعزامى ایران به كمیسیون اقتصادى جهان را به عهده گرفت. در سال ۱۳۱۴ دوره وزیر مختارى ایران در عراق را عهده‌‏دار شد اما پس از مدت کوتاهی به تهران فراخوانده و در فروردین ۱۳۱۵ وزارت امورخارجه را عهده‌دار شد.

سمیعی شصت و دومین وزیر امور خارجهٔ ایران است [5] در دوران وزارت او در اسفند ۱۳۱۵ هیئتی از ترکیه به ریاست جمال حسنی تارای نماینده مجلس این کشور به تهران رفت و چند هفته مذاکراتی برای عقد ده قرارداد انجام داد که این قراردادها در دو نوبت در روزهای ۲۳ اسفند ۱۳۱۵ (۱۴ مارس ۱۹۳۷) و ۳۱ فروردین ۱۳۱۶ (۲۰ آوریل ۱۹۳۷) میان جمال حسنی تارای و کمال کوپرولو وزیر مختار ترکیه در تهران به نمایندگی از کشورشان با عنایت‌الله سمیعی امضا شد که مهمترین آنها، برقراری نیابت قضائی و استرداد مجرمین و متهمان میان دو کشور بود. [6]

عبدالحسین انصاری در خصوص مرگ سمیعی می‌گوید:

«واقعهٔ خیلی تأسفآوری که در زمان ریاست تشریفات من رخ داد، مرگ نابهنگام مرحوم سمیعی وزیر خارجهٔ وقت بود. بر اثر عارضهٔ سرماخوردگی گوش وی چرک کرد و تحت عمل جراحی قرار گرفت؛ اما چرک گوش به خون سرایت کرده بود… یک هفته بعد بر اثر همین عارضه درگذشت.»

• خاندان سمیعی

• تصمیم مجلس شورای ملی دایر به ابراز رأی اعتماد به کابینهٔ آقای جم ۱۳۱۶
• خاندان سمیعی، وبگاه پژوهه