شکلات

کاکائو بومی آمریکای جنوبی، و آمریکای مرکزی است و دست کم به درازنای پنج هزار سال در این منطقه‌ها کشت می‌شده‌است. به‌جامانده‌های شیمیایی که در سفال‌های باستانی یافته شده‌است، نشان می‌دهد که مردم بومی منطقه‌ای که امروز در نزدیکی اکوادور زندگی می‌کنند، کاکائو را به عنوان خوراک، دارو و نوشیدنی به کار می‌گرفتند.[4] یافته‌های باستان‌شناسی نشان‌دهندهٔ کشت و به‌کارگیری خوراکی از این مایه در هندوراس، نزدیک به ۱۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است. شکلات در آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس انگاشته می‌شد و دانه‌های کاکائو هم به عنوان پول به‌کار می‌گرفتند. در گذشته شکلات بیشتر در نوشیدنی‌های شکلاتی کاربرد داشته‌است.[1]

کریستف کلمب و پسرش فردیناند کلمب نخستین اروپایی‌هایی بودند که در چهارمین نورد خود در ۱۵ اوت ۱۵۰۲ (میلادی) با کاکائو آشنا شدند. آن‌ها قایقی را پیدا کردند که دانه کاکائو بخشی از بار آن بود.[5] شاید کنکیستادور ارنان کورتس نخستین اروپایی بود که با شکلات آشنا شد. او در یادمان‌های خود می‌نویسد که خوردن چهل جام شکلات، بخشی از شام موکتزومای دوم بود.[6] نوشته‌های خوزه د آکوستا مبلغ مذهبی انجمن عیسی در پرو و مکزیک در سده ۱۶ (میلادی) نقش به سزایی در گسترش به کار گرفتن اروپاییان از شکلات داشتند.[7] فاتحان اسپانیایی، کاکائو را برای نشان دادن به پادشاه و ملکه امپراتوری اسپانیا از آمریکا به اروپا بردند و آن را بسیار زود بخشی از خوراک مردم اروپا ساختند. آن زمان از شکلات تنها در نوشیدنی‌ها به کار گرفته می‌شد هرچند اندازه ای شکر به نوشیدنی می‌افزودند تا تلخی آن گرفته شود. تا سده ۱۷ (میلادی) شکلات در اروپا، مایه خوراکی گران و ارزشمندی بود که تنها پولدارها از آن می‌خوردند.[1]

شکلات با درصدهای گوناگون (تا ۹۰درصد)

والتر چارج من نخستین کسی بود که در ۱۷۲۹ (میلادی) امتیاز ساخت شکلات را دریافت کرد.[3] در سال ۱۸۲۸ (میلادی) هلندی‌ها روشی اختراع کردند که با آن، چربی دانه‌های کاکائو را می‌گرفتند و از آن، کره کاکائو می‌ساختند. از به جامانده دانه کاکائو هم پودر کاکائو تهیه می‌نمودند. همچنین با روش دیگری، شکلات را قلیایی نموده و بدین گونه، مزه تلخ آن را از میان می‌بردند. از آن زمان بود که شکلات‌ها به شیوه امروزی ساخته شد. گفته شده‌است که ژوزف فرای، نخستین کسی بود که در ۱۸۴۷ (میلادی) شکلات‌های امروزی را عرضه نمود که به آسودگی قابل خوردن باشند.[1] در ۱۸۴۹ (میلادی) جان کدبری نخستین آبنبات شکلاتی را ساخت. در سال ۱۸۷۴ (میلادی) نخستین شکلات شیری اختراع شد.[3]

با پیشرفت‌هایی که در صنعت شکلات انجام شد محبوبیت فراگیر شکلات، مدیون جنگ جهانی اول است. در هنگام این جنگ، این مایه خوراکی به عنوان جیره خوراکی سربازان به کار گرفته شد و سربازان پس از بازگشت از جنگ، بهترین مُبَلِغِ آن بودند. بدین گونه تا سال ۱۹۳۰ (میلادی) حدود چهل هزار گونه شکلات گوناگون تولید شد.[3]

آلمان، بلژیک، کره جنوبی، مکزیک (موزه نستله) و کانادا «موزه شکلات» دارند.[3]

شکلات‌ها بیشتر با شیر ترکیب می‌شوند. هراندازه که اندازه شکلات بکارگرفته شده بیشتر باشد شکلات سیاه‌تر و تلخ‌تر می‌شود. شکلات‌ها از ۱۰٪ (شکلات سپید) تا ۹۹٪ (دارک چاکلت یا شکلات تلخ) درجه‌بندی می‌شوند. گاهی اسانس نعنا، پرتقال، موز، توت‌فرنگی و مانند آن‌ها را برای مزه‌دادن به شکلات افزوده می‌شوند.[9]

در شکلات‌های تخته‌ای از مغز میوه‌هایی چون مغز گردو، فندق، بادام زمینی و مانند آن‌ها به کار گرفته می‌شود. گاهی عسل، کارامل، مربا، کشمش یا شراب هم در ساخته شکلات به کار می‌رود.

یکی از افزودنی‌های نامطلوب که مایه کاهش ارزش شکلات می‌شود، موم پارافین است. شکلات‌های دارای این افزودنی در دمای بدن انسان به تندی آب نمی‌شوند و از این روش قابل شناسایی هستند.

شکلات مارس: این شکلات دردهه ۱۹۲۰ (میلادی) در مینه‌سوتا بدست فرانکلین کلارنس مارس ساخته شد. نام پیشین آن «شکلات میلکی وی» بود. بسته‌بندی امروزی آن به ۱۹۳۲ (میلادی) شعبه انگلستان بازمی‌گردد، بود و بدست فارست مارس پسر فرانک هدایت می‌شد.[3]

اسمارتیز: گوناگونی رنگ و شکل بسته‌بندی قرص مانند اسمارتیز آن مایه جهانی شدن آن شد.[3]

کیت کت: کیت کت را شرکت نستله در ۱۹۱۱ (میلادی) تولید کرد. اما بادام زمینی در ۱۹۲۳ (میلادی) افزوده شد.[3]

اسنیکرز و توئیکس: اسنیکرز یکی از تولیدهای جانبی مارس اینکورپوریتد است که در سال ۱۹۳۰ (میلادی) به بازار آمد. این شکلات به دلیل انرژی بسیار، بسیار زود جهانی شد. امروزه فروش سالیانه این شکلات نزدیک به ۲ میلیارد دلار آمریکا است. توئیکس فراورده دیگری از مارس اینکورپوریتد است که در ۱۹۷۹ (میلادی) عرضه شد.[3]

توبلرون: تئودور توبلرون (۱۸۷۶–۱۹۴۱) شکلات توبلرون را در ۱۹۰۸ (میلادی) در سوئیس ساخت. گفته می‌شود شکل کوه‌های آلپ الهام‌بخش مثلث مانند ساختن توبلرون شده‌اند؛ هرچند، خوردن شکلات مثلث‌مانند آسان نیست.[3]

• شکلات تلخ برای تندرستی مفید است. خوردن روزانه کمی شکلات تلخ در تندرست نگاه داشتن قلب و کاهش کلسترول بدن یاری می‌رساند.[11]
• شکلات تلخ نیز منبع خوبی از انرژی است و به دلیل آن به آرامی گسترش می‌یابد و خون و اندازه انسولین را افزایش نمی‌دهد. (در واقع، شاخص قند خون شکلات تلخ در تنها ۲۲ تخمین زده شده‌است) پس شکلات انرژی پایدار را فراهم می‌کند که برای کنش‌های پایداری و پدافند و نیز دوره‌های آموزشی با وزنه، خوب است.
• پیدایش لکه‌های سپید یا چربی «شکوفه شکلات» به دلیل جدایی بخشی از چربی موجود در شکلات است و خوردن آن اشکالی ندارد.
• کوشیده شود تا جای شدنی شکلات شیری خورده نشود. چون شکلات شیری ویژگی‌های مفیدی برای بدن انسان ندارد و مایه افزایش وزن، فشار خون، و مانند آن‌ها می‌شود.[12]