آلپ

رشته‌کوه‌های آلپ (ایتالیایی: Alpi‎، فرانسوی: Alpes‎، آلمانی: Alpen‎، اسلونیایی: Alpe‎) بلندترین و گسترده‌ترین رشته‌کوه‌های قاره اروپا هستند[2] که با طول ۱٬۲۰۰ کیلومتر از هشت کشور فرانسه، سوئیس، موناکو، ایتالیا، لیختن‌اشتاین، اتریش، آلمان و اسلوونی می‌گذرند.[3] به‌طور کلی کوه‌های آلپ از نیس در غرب مدیترانه تا تریسته در کرانه آدریاتیک و وین در ابتدای حوضه آبریز پانونی گسترده شده‌اند. این کوه‌ها در طی ده‌ها میلیون سال و در اثر برخورد صفحات تکتونیکی آفریقا و اوراسیا تشکیل شده‌اند.

برای دیگر کاربردها، آلپ (ابهام‌زدایی) را ببینید.
آلپ
مون بلان، بلندترین قله آلپ
بالاترین نقطه
قلهمون بلان
مرتفع‌ترین نقطه
برجستگیمون بلان
ارتفاع۴٬۸۰۸٫۷۳ متر (۱۵۷۷۶٫۷ پا) [1]
فهرست‌بندی
مختصات۴۵°۴۹′۵۸″ شمالی ۰۶°۵۱′۵۴″ شرقی 
ابعاد
طول۱٬۲۰۰ کیلومتر (۷۵۰ مایل)
عرض۲۵۰ کیلومتر (۱۶۰ مایل)
مساحت۲۰۰٬۰۰۰ کیلومترمربع (۷۷۰۰۰مایل‌مربع)
جغرافیا
کشورها اتریش،  فرانسه،  آلمان،  ایتالیا،  لیختن‌اشتاین،  موناکو،  اسلوونی و   سوئیس
زمین‌شناسی
کوه‌زاییکوه‌زایی آلپی
مقیاس زمانی زمین‌شناسیترشیاری
نوع سنگشیست براق، فلیش و مولاس

بلندترین قلهٔ آلپ مون بلان است که با ۴۸۱۰ متر بلندا در مرز کشورهای فرانسه، ایتالیا و سوئیس جای گرفته‌است. این رشته‌کوه دارای ۱۲۸ قله بالای ۴٬۰۰۰ متر است. مونته روزا با بلندای ۴۶۳۳ متر در مرز میان سوئیس و ایتالیا و وایسهورن (شاخ سپید) با بلندای ۴۵۰۶ متر در سوئیس دیگر قله‌های بلند این رشته‌کوه هستند.

منطقه آلپ دارای هویت فرهنگی قوی است. فرهنگ سنتی کشاورزی، تولید پنیر و کارهای چوبی هنوز در روستاهای آلپ وجود دارد. صنعت گردشگری این منطقه از اوایل سده بیستم شروع به رشد کرد و پس از جنگ جهانی دوم بسیار گسترش یافت و تا پایان قرن به صنعت غالب تبدیل شد. تاکنون چند دوره از بازی‌های المپیک زمستانی در کوه‌های آلپ سوئیس، فرانسه، ایتالیا، اتریش و آلمان برگزار شده‌است. در حال حاضر در این منطقه ۱۴ میلیون نفر زندگی و سالانه ۱۲۰ میلیون نفر از آن بازدید می‌کنند.[4]

رشته کوه‌هایی را هم در زلاند نو و استرالیا به نام آلپ خوانده‌اند، در زلاندنو آلپ جنوبی و در استرالیا رشته کوه آلپ استرالیا. نام آلبانیا نیز از آلپ ریشه گرفته. واژه آلپ در زبانهای اروپایی گاه به عنوان مترادف برای کوه استفاده می‌شود و به همین دلیل آلبانیای قفقاز (منطقه کوهستانی) نیز در اصل آلپانیا بوده. همچنین کشیدگی این رشته کوه در کناره دریای آدریاتیک را رشته کوه آلپ دیناری می‌خوانند.

جستارهای وابسته

منابع

کتاب فرهنگ ریشه یابی لغات (اتیمولوژی) Etymologisches Wörterbuch des Deutschen. نوشته و. فایفر. مونیخ ۲۰۰۵. شابک: 3-423-32511-9, S. ۳۰

  1. "Le Mont-Blanc passe de 4.810 mètres à 4.808,7 mètres".
  2. "Alps". The Hutchinson unabridged encyclopedia with atlas and weather guide. Abington, United Kingdom: Helicon. 2014.
  3. "Alpine Convention" بایگانی‌شده در ژوئیه ۲۹, ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine. Alpine Conferences. Retrieved August 3, 2012
  4. Chatré, Baptiste, et al. (2010), 8

Wikipedia contributors, "Alps," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Alps&oldid=271832411 (accessed February 24, 2009).

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آلپ موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.