کرخه
کرخه سومین رود بلند ایران پس از کارون و سفید رود است. این رود که از کوههای زاگرس سرچشمه میگیرد و در شمال خوزستان (پل زال) از به هم پیوستن دو رودخانه زال و سیمره، کرخه در شوش و منطقه عبدالخان تشکیل شده و پس از طی مسیری نزدیک به ۷۵۵ کیلومتر در جهت جنوب غربی به تالاب هورالعظیم در مرز ایران و عراق میریزد. نام کرخه برگرفته از شهری در کوره شوش خوزستان به نام کوردوخ یا کوردخه برگرفته شدهاست. مقدسی جغرافیدان متقدم مسلمان آن را شهری کوچک، پرجمعیت و مطلوب که باغات و قصر داشته معرفی کردهاست. نام این رود در کتاب تورات و همچنین در سنگ نبشتههای باستانی آشور به نام رود اولای آمده و در کنار این رودخانه باستانی چندین نبرد مهم تاریخ باستان رخ داده است؛ مانند نبرد تیل توبا یا نبرد رود اولای که طی آن آشوربانیپال پادشاه شهیر و کشور گشای آشور توانست عیلام را شکست دهد و پادشاه عیلام را بهقتل رسانده و پادشاهی عیلام را منهدم کند.[1] رودخانه کرخه از شمال به سوی جنوب جریان دارد و پس از گذر از کنار آثار شوش باستان به سوی باختر تغییر مسیر میدهد. در چهل کیلومتری شمال اهواز مسیر آن دوباره تغییر کرده و وارد عراق میشود. بزرگترین سد ایران، سد کرخه در اندیمشک، بر روی رود کرخه ساخته شدهاست.
کرخه | |
---|---|
مکان | |
کشور | ایران عراق |
ویژگیهای ظاهری | |
سرآب | |
• مکان | رشته کوه زاگرس |
• ارتفاع | - متر |
دهانه | دجله |
طول | ۹۰۰ کیلومتر |
دبی | متر مکعب بر ثانیه |
در دوازدهم فروردین ۱۳۹۸ و در جریان سیلهای ۱۳۹۸ ایران، دبی رود کرخه در ورودی سد کرخه به ۸٫۴۰۰ متر مکعب در ثانیه رسید.[2]
منابع
- Ehlers Eckart. (2011). KARḴEH RIVER بایگانیشده در ۱۵ مه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine Encyclopædia Iranica, December 15.
- «سد کرخه دو سیلاب مهیب تاریخ خود را مهار کرده است / هیچ خطری سد را تهدید نمیکند / شرایط دائم پایش میشود». ایلنا. ۲۰ فروردین ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۰ فروردین ۱۳۹۸.
برخی از دادهها از GIS development