کودالان

دالانکوه که در زبان لری بختیاری دالونکوه نیز گفته می شود رشته کوهی است از کوه های بختیاری واقع در زاگرس مرکزی که در غرب استان اصفهان خط الراسی به طول تقریبی ۶۰ کیلومتر دارد و در میان سه [1] شهرستان داران(فریدن)، تیران و کرون و چادگان قرار گرفته است. از آنجایی که این رشته کوه از دو خط الراس موازی از روستای چشمه احمد رضا در منطقه کرون تا شهر دامنه تشکیل شده است و حدفاصل آنها دشتهای وسیعی وجود دارد و فضایی شبیه دالان به وجود آورده است، به «دالانکوه» مشهور شده‌است که در گویش محلی مردم کوه دالان نیز گفته می‌شود.در طول خط الراس آن قله های متعددی با ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر وجود دارد این رشته کوه به دلیل بارش برف فراوان و باران‌های پاییزی و بهاری منبع ذخیره آب دشت بزرگ دامنه و داران و منطقه کرون می باشد و بلندترین نقطه رشته کوه دالانکوه، قله (داراب شاه) نام دارد که ۳۹۴۰ مترازسطح دریا ارتفاع دارد و در ۸کیلومتری شرق شهر داران قرار دارد.در سینه این کوه از طرف شهر داران نقش دو مار عظیم حک شده است.قله های مهم این کوه عبارتند از:قله (داراب شاه)، قله دالانکوه (مسیرپناهگاه)، قله نشاط (دامنه) و قله تاوا (آنالوجه) که آسان‌ترین مسیر برای صعود به قله اصلی از روستای آنالوجه و دشت چال گاو در دامنه جنوبی این قله می‌باشد. این رشته کوه که در ادامه به سد زاینده رود می رسد هم اکنون تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست با نام منطقه حفاظت شده دالانکوه است. در ارتفاع حدود چهار هزار متری قله دالانکوه بقایای آثار یک ساختمان قدیمی مشاهده شده که هنوز مشخص نیست به چه علت در قله کوه ساخته شده اما طبق تاریخ شفاهی موجود بر سر زبان مردم روستای آنالوجه قلعه‌ای بوده که متعلق به شاهی به نام دارابشاه می‌باشد و آجرهای آن در دشت چاله گاو در محلی که امروزه به نام کوره مشهور است پخته می شده و توسط بزهای در حال چرا به قله حمل میشده. ضمنا این قله زیبای مخروطی شکل به دلیل شباهت ظاهری که به قله دماوند دارد به دماوند اصفهان معروف است.

نمایی از قله «داراب شاه» از مسیر روستای انالوجه که به شکل عقاب دیده میشود

دورنمای قله دالانکوه از فریدون‌شهر

نمایی از قله برفی داراب شاه

ورودی دالانکوه از بخش کرون و مسیر روستای دوتو

یکی دیگر از قله‌های رشته کوه دالانکوه که مورد توجه کوهنوردان است با ارتفاع ۳۶۳۶ متر از سطح دریا،در جبهه شمالی این کوه قرار دارد و مسیر صعود این قله از پناهگاه دالانکوه شروع می‌شود. پناهگاه و مدرسه کوهنوردی دالانکوه در جاده تیران به سمت داران بعد از روستای کردعلیا با فاصله 3کیلومتری از جاده اصلی قرار گرفته است، به علت وجود این پناهگاه کوهنوردان استان اصفهان این قله را به نام دالانکوه میشناسند.

همچنین و بر طبق بیانی دیگر در زبان لری و بالاخص گویش لری بختیاری به عقاب دال میگویند و لان در زبان لری لرستان و بختیاری به معنی لانه است. که در برگردان فارسی به معنای آشیانه عقاب ها است. امروز نیز هنوز تعدادی از عقاب های ایرانی در این کوه زندگی و میکنند و در روستاهای بختیاری از این کوه به شکل سر عقاب یاد میکنند.