منطقه جنگلی قلاجه
منطقه جنگلی قلاجه قسمتی از زیباترین جنگلهای حد فاصل استان کرمانشاه و ایلام است با گونههای گیاهی و جانوری نادر که یکی از زیباترین نقاط استان کرمانشاه و ایلام بشمار میرود. این منطقه جنگلی سرسبز و پهناور به دلیل این که در گردنه قلاجه واقع شدهاست به تفرجگاه قلاجه هم شهره است.[1]
موقعیت جغرافیایی
یک سمت این منطقه جنگلی متعلق به استان ایلام و سمت دیگر آن تحت مدیریت استان کرمانشاه است.[2] ارتفاع کوه قلاجه از سطح دریا ۲۱۵۰ متر میباشد.
اهمیت
مشخصات کمنظیری مانند وجود گونههای متفاوت گیاهان چوبی به همراه گونههای گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و مانند آنها این قابلیت را پدیدآورده که این اراضی همچون موزهای زنده برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرد. بخشی از گردشگران خارجی این منطقه، گیاهشناسانی هستند که برای دیدن گونههای نادر گیاهی موجود در جنگلهای زاگرس به ایران میآیند و دسته دوم، گردشگران عمومی هستند.[3]
پوشش گیاهی
وجود جنگلهای وسیع و با ارزش بلوط ایرانی، از ویژگیهای بارز این منطقه محسوب میشود. از گونههای گیاهی این منطقه زبان گنجشک، گلابی وحشی، بادام کوهی، شیرین بیان، انواع گندمیان، زالزالک، بنه و کیکم، راش، بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد داغداغان، گونههای کلاه میر حسن، چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن و شبدر به همراه گونههای گیاهی نادر مانند نارون، بارانک، سرخدار و مانند آنها جنگل قلاجه را به موزهای طبیعی تبدیل کردهاست.[4]
گونههای جانوری
از گونههای جانوری این منطقه میتوان خرس قهوهای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، کل و بز، گرزه مار، مار کوتوله پارسی، یله مار، دلیجه، شوکا و مار و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول را نامبرد. همچنین سایت احیاء گوزن زرد ایرانی در جنگلهای منطقه حفاظت شده قلاجه در استان کرمانشاه، توسعه مییابد. جهت تحقق این موضوع مهم این سازمان با بهرهگیری از مطالعات علمی و تجربیات صورت گرفته در ایران و سایر کشورهای جهان نسبت به تدوین برنامه مدیریتی برای گونههای شاخص حیات وحش کشور اقدام مینماید؛ لذا با توجه به اینکه یکی از گونههای مهم شاخص و بومی کشور گوزن زرد ایرانی (cervus dama mesopotamica) میباشد؛ و با نظربه اهمیت گونه و مقاومت بالای آن در تحمل شرایط سخت محیطی (تحمل دمای ۵۰ درجه و برودت ۲۵-درجه سانتیگراد) و تکثیر موفقیتآمیز آن در جزیره اشک، دشت نازی و میانکتل فارس و تراکم گوزن در این زیستگاهها سازمان حفاظت محیط زیست برنامه مدیریت گوزن زرد را در اولویت قرار دادهاست. پیش از این در استان کرمانشاه، طرح مطالعه بررسی سایت احیاء وتکثیر گوزن زرد در سال ۱۳۸۶شروع شده و با مطالعه چند منطقه آغاز شدهاست، نهایتاً منطقه داربادام در داخل منطقه حفاظت شده قلاجه و در محور جاده اسلام آبادغرب- گیلانغرب در فضای کوچک و کمتر از ۱۰هکتار، به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی و در سال ۱۳۸۸به تصویب رسید که بدنبال آن زیر ساختهای لازم در سایت از جمله فنس کشی، تجهیز پاسگاه و تأمین نیروی انسانی لازم به انجام رسید تا اینکه با پیگیریهای لازم و حمایت سازمان محیط زیست کشور در سال ۱۳۹۱ تعداد ۶ رأس گوزن زرد از مناطق دشت ناز ساری و منطقه حفاظت شده دنا در کهگیلویه و بویر احمد پس از زندهگیری به سایت داربادام انتقال یافتند که گوزنهای موجود در حال حاضر در وضعیت مطلوبی بسر میبرند؛ لذا با توجه به مطلوبیت این منطقه از لحاظ شرایط زیستگاهی این اداره کل در نظر دارد با حمایت مسئولین استان و سازمان حفاظت محیط زیست کشور نسبت به افزایش وسعت این سایت تا مرز ۶۰ هکتار و افزایش تعداد گوزنها نیز، در سایت اقدام نماید. هدف اصلی از انتقال گوزن زرد به مناطق محصور در وهله اول: تکثیر جمعیت این حیوان بمنظور جلوگیری از انقراض نسل گونه در ایران و سپس رهاسازی، احیاء آن و بازگشت در زیستگاههای اصلی (مناطق زاگرس و خوزستان) بودهاست.[2][5][6]
منطقه حفاظت شده
منطقه جنگلی قلاجه طی مصوبه شماره ۱۸۸ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۷۸/۱۰/۱۵ بعنوان منطقه حفاظت شده قلاجه به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوستهاست.
منطقه حفاظت شده قلاجه با مساحت ۴۲۶۰۵ هکتار حد فاصل شهرستانهای گیلان غرب و اسلامآباد غرب در استان کرمانشاه و شهرستان ایوان غرب در استان ایلام واقع شدهاست.[7]
منابع
- http://article.tebyan.net/18898/معرفی-مناطق-حفاظت-شده-استان-کرمانشاه
- http://www.irandeserts.com/content/درگاه_کویر/مناطق_تحت_حفاظت/منطقه_حفاظت_شده_قلاجه،_کرمانشاه.htm
- http://www.yjc.ir/fa/news/3484172/-جنگلهای-قلاجه-مملو-از-گردشگر-است
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۷ ژوئن ۲۰۱۷.
- http://www.isna.ir/news/93063017511/جنگل-های-قلاجه-زیستگاه-چه-جاندارانی-است
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۷ ژوئن ۲۰۱۷.
- http://www.iew.ir/1391/06/16/1656