قیصر

قِیصَر چهره عربی واژهٔ لاتین کایسار (Caesar) است که لقب پادشاهان امپراتوری روم شرقی ، امپراتوری مقدس روم و سپس امپراتوری آلمان بود. اصطلاح قیصر در شاهنامه نامی است که به دوران پیش از میلاد مورخ است و او پادشاه کشوری معین در جوار اراضی کشورهای ایران و توران بوده‌است.

برای دیگر کاربردها، قیصر (ابهام‌زدایی) را ببینید.
قیصر
اطلاعات کلی
نامقیصر
نام کاملقیصر روم
منصبشاه، پیشوا
نژادرومی
دودمانسلم
ملیترومی
سایر اطلاعات
شناخته شدهکشور فلاسفه
جنگ‌هاجنگ خزر
خانواده
پسرانسقیل
دخترانکتایون، دلارام و یک دختر دیگر

روم در شاهنامه

نخستین‌بار از اصطلاح روم در پایان زمامداری فریدون و آغاز فتوحات منوچهر یاد می‌شود که فرمانروای روم سلم است. اما کشور یا تمدن روم به‌طور واضح‌تر در زمان گشتاسپ مطرح گشته که کشوری با حاکمیت مستقل بوده و خراجگزار ابرقدرت‌های آن زمان یعنی ایران و توران نیست. شاهزاده گشتاسپ دو بار تصمیم گرفت از ایران بگریزد بار اول که موفق نشد به کشور هندوان می‌رفت که از میانه راه بازگردانده شد. اما بار دوم به‌طور ناشناس به کشور روم وارد شد و هنگام خروج از مرز ایران از طریق رود مرزی[1] و اجازه یافتن از رودبان آن مردی بنام هیشوی وارد خاک روم شد.

گشتاسپ که ولیعهد ایران محسوب می‌شد در روم برای سیر کردن شکمش نیز درماند، اما عاقبت به سبب رشادت‌ها و کشتن دو حیوان درنده که مظهر آدمیان شرور و بد ذات بودند تا مقام دامادی قیصر و سپس سپهسالار روم ارتقا یافت. گشتاسپ کتایون دختر بزرگ قیصر را به همسری اختیار کرد در واقع کتایون گشتاسپ را به همسری انتخاب نمود و به سبب این انتخابش از کاخ قیصر رانده شد:

کتایون بدو گفت کای بدگمانمشو تیز با گردش آسمان
چو من با تو خرسند باشم به بختتو افسر چرا جویی و تاج و تخت
برفتند ز ایوان قیصر به دردکتایون و گشتاسپ با باد سرد[2]

پانویس
  1. شاید رود ارس
  2. شاهنامه نسخه مسکو. جلد ششم. پادشاهی لهراسپ، ص ۳۵۰

منابع
  • الهی قمشه‌ای، حسین (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ قیصر موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.