حزب کارگزاران سازندگی

حزب کارگزاران سازندگی، که به بال راست اصلاحات معروف است؛[3][4] یک حزب انشعاب یافته از جناح راست[5] است که توسط ۱۶ نفر از اعضای هیئت دولت اکبر هاشمی رفسنجانی، در آذر ۱۳۷۴ خورشیدی آغاز به کار کرد. سنگ بنای حزب کارگزاران درست در مقطعی گذاشته شد که یک سال و نیم از عمر دولت دوم اکبر رفسنجانی باقی‌مانده بود. کارگزاران نخستین حزب سیاسی در ایران بود که در درون دولت شکل گرفت.[6] هستهٔ اصلی حزب سازندگی را نیروهای سیاسی دولت اکبر هاشمی رفسنجانی تشکیل می‌دهند. رهبر معنوی حزب سازندگی اکبر هاشمی رفسنجانی بود،در حال حاضر وحید هرمودی رهبر معنوی این حزب می باشد.

حزب سازندگی ایران
کارگزاران
دبیرکلغلامحسین کرباسچی[1]
سخنگوحسین مرعشی[1]
رئیس شورای مرکزیمحسن هاشمی رفسنجانی[1]
نائب‌رئیس شورای مرکزییدالله طاهرنژاد[1]
رهبر معنویآیت الله هاشمی رفسنجانی
نامزد انتخاباتی اخیرلیست یاران هاشمی، انتخابات مجلس یازدهم
بنیان‌گذاری۲۵ مرداد ۱۳۷۸[2]
انشعاب ازجناح راست سنتی[3]
ستادتهران
روزنامهکارگزاران (پیشین)
روزنامۀ سازندگی
گرایش سیاسیراست مدرن
مرام سیاسیلیبرال دموکراسی
تکنوکراسی
پراگماتیسم
وابستگی ملیایرانی
رنگ رسمیآبی
دولت دوازدهم
۲ از ۳۲
شورای شهر تهران پنجم
۳ از ۲۱
وبگاه

تاریخچه
نشانوارۀ پیشین حزب کارگزاران سازندگی

در آذر ماه ۱۳۷۴ شانزده تن از وزیران، معاونان و نزدیکان اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت ایران، در بیانیه‌ای با عنوان «خدمت‌گزاران سازندگی» اعلام کردند در انتخابات مجلس پنجم فعالانه حاضر خواهند شد و فهرستی از نامزدهای مورد حمایت خود را معرفی خواهند کرد. این اقدام با واکنش منفی شدید جناح راست جمهوری اسلامی ایران رو به رو شد که این اقدام را دخالت قوهٔ مجریه در قوهٔ مقننه قلمداد کردند و وزرای امضاکنندهٔ بیانیه را تهدید به استیضاح نمودند و حتی طرح بررسی کفایت رئیس‌جمهور در مجلس را مطرح کردند.[7][8][9]

در نهایت با فرمان رهبر جمهوری اسلامی، مبنی بر حضور نداشتن وزیران در این گروه، غائله فروکش کرد و با حذف ۱۰ وزیر، به یک جمع ۶ نفره کاهش یافت که شامل ۵ معاون رئیس‌جمهور و شهردار تهران می‌شدند، که با صدور بیانیه‌ای با عنوان «کارگزاران سازندگی» حضور خود را در عرصهٔ انتخابات اعلام کردند. این گروه با فشار شورای نگهبان فعالیت انتخاباتی خود را با عنوان «جمعی از کارگزاران سازندگی» سامان داد.[10]

بدین ترتیب، حزب کارگزاران سازندگی ایران تأسیس شد. هر چند که محمدعلی نجفی، علاوه‌بر این ۶ نفر، در جلسات هیئت مؤسس شرکت می‌کرد. کارگزاران به دست محفلی از مدیران تأسیس شد که اغلب از ۳ استان کشور برخاسته بودند؛ کرمان، اصفهان و یزد. در روز تأسیس این حزب، مرعشی علاوه‌بر مدیران داخل دولت و اقوام نزدیک، از شماری از افراد چپ آن روز نظیر اسحاق جهانگیری، غلامرضا آقازاده، مهدی کروبی، سید محمد خاتمی و چند تن دیگر نیز دعوت به عمل آورد. اما از میان این جمع چهره‌های سرشناس چپ نظیر مهدی کروبی و محمد خاتمی به دلیل فعال بودن در مجمع روحانیون مبارز در آن جلسه و جلسات بعدی حزب حاضر نشدند. پس از اکبر هاشمی رفسنجانی که به عنوان پدر معنوی حزب خوانده می‌شد و اصلیتی کرمانی دارد، حسین مرعشی، فائزه هاشمی (دختر رئیس‌جمهور)، محمد هاشمی رفسنجانی (برادر رئیس‌جمهور)، علی هاشمی (برادرزاده رئیس‌جمهور)، محسن هاشمی رفسنجانی (پسر ارشد رئیس‌جمهور) و اسحاق جهانگیری نیز خاستگاهی کرمانی دارند. رضا امراللهی و فاطمه رمضان‌زاده نیز از منطقهٔ مجاور کرمان یعنی یزد وارد حزب شدند. پس از طیف مدیران کرمانی و یزدی، دومین حلقه پر نفوذ حزب را اصفهانی‌ها تشکیل می‌دهند که در این جمع دو نفر سرشناس ترند و هنوز هم به عنوان «مردان سایهٔ رفسنجانی» گردانندهٔ حزب هستند، این زوج غلامحسین کرباسچی و محمد عطریانفر هستند. گرچه هاشمی رفسنجانی خود در سال ۱۳۹۵ درگذشت.

انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)

هر چند غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) از مهدی کروبی حمایت کرد اما حزب کارگزاران از نامزدی میر حسین موسوی حمایت کرد.[11][12]

پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم حزب کارگزاران و اعضای آن در اعتراض به نتایج انتخابات، اقدام به نوشتن بیانیه‌هایی کردند. در قسمتی از این بیانیه در تیرماه ۱۳۸۸ آمده‌است: «مایهٔ تأسف و تأثر گردید اینکه در اوج شکوه و عظمت سیاسی ملت ایران، پاره‌ای جزم اندیشی‌ها، بی‌تدبیری‌ها، خودخواهی‌ها و ناسپاسی‌ها، این نعمت بزرگ را به نقمت، اعتماد عمومی را به بی‌اعتمادی و فرصت‌ها را به تهدید تبدیل کرد.» حزب کارگزاران سازندگی در این بیانیه از مسئولان انتقاد کرده و گفته‌است «انتظار می‌رفت مسئولان کشور، اعتراضات به حق مردم را تحمل و به جای برخوردهای خشن و غیرقانونی با مردم و دستگیری و زندانی کردن فعالان سیاسی بی‌گناه، با صدور مجوزهای قانونی، اعتراضات را به مسیر صحیح هدایت و به پیشنهاد مراجع بزرگ تقلید و شخصیت‌های سیاسی، برای تشکیل یک هیئت حکمیت ملی و بی‌طرف در بررسی نتایج انتخابات ترتیب اثر می‌دادند.»[13]

دستگیری اعضای حزب

شمار زیادی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی نظیر هدایت آقایی، محمد عطریانفر، فائزه هاشمی، روشنک سیاسی، آیدا مصباحی، جهانبخش خانجانی، مرتضی الویری و حسین مرعشی پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم زندانی شدند.[14][15][16][17][18]

ارکان تشکیلاتی

اعضای هیئت مؤسس

شورای مرکزی

در اوایل سال ۱۳۹۳ اعلام شد که با توجه به نبود بعضی از اعضای شورای مرکزی حزب به دلیل استعفا یا دلایل دیگر حزب دست به ترمیم شورای مرکزی خود زده و در نتیجه چند نفر خانم فعال سیاسی و کارآفرین، چند تن از روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای نظیر سعید لیلاز و محمد قوچانی، از اهل سنت عبدالله سهرابی، چند تن از اعضای حزب در شهرستان‌ها و یکی از اعضای پیشین دفتر تحکیم وحدت به شورای مرکزی حزب پیوستند.[19] محمد هاشمی رفسنجانی از این حزب کناره‌گیری کرده‌است.[20]

در تاریخ ۲۵ فروردین ۱۳۹۶ در کنگرهٔ سالیانهٔ حزب کارگزاران اعضای نو منتخب شورای مرکزی حزب کارگزاران که به ۱۲ نفر پیشین (محسن هاشمی رفسنجانی، علی هاشمی، اسفندیار عشوری، مختار طاهریان، جهانبخش خانجانی، محمود علیزاده طباطبایی، فرزانه ترکان، شهربانو امانی، فاطمه سادات مقیمی، سعید لیلاز، احمد نقیب‌زاده و محمد عطریانفر) اضافه شده‌اند به شرح زیر هستند:

هدایت الله آقایی، غلامعباس آقا علیخانی، رضا امراللهی، محمدمهدی بهزادیان، غلامرضا پناه، ناهید تاج‌الدینی، سید عبدالله حسینی، علی جمالی، جلیل رحیمی جهان‌آبادی، فاطمه سعیدی، علیرضا سیاسی‌راد، یدالله طاهرنژاد، محمدرضا علی‌حسینی، بهرام فیاضی، محمد قوچانی، غلامحسین کرباسچی، پروانه مافی، طاهره میرساردو، حسین مرعشی، سید افضل موسوی، علی‌محمد نمازی، عبدالرضا هاشم‌زائی، فائزه هاشمی رفسنجانی.[1]

سازمان جوانان حزب کارگزاران سازندگی ایران

در گذشته، کانون جوانان حزب کارگزاران سازندگی یکی از مهم‌ترین کانون‌های این حزب بود؛که از افراد شاخص آن محمد مرعشی،محمدتمیزکار،امین پزشکیان و بابک حقیقی بشمار میرود. این کانون در سال ۱۳۹۸ با تغییرات ساختاری به سازمان جوانان حزب کارگزاران سازندگی تغییر نام یافته و از کانون‌های منفک استانی به یک سازمان واحد کشوری، با استقلال بیشتر تبدیل گشت.

هدف از تأسیس سازمان جوانان به عنوان نخستین سازمان حزب کارگزاران سازندگی و با ترکیبی نو از جوانان، توسعهٔ تشکیلاتی این حزب عنوان شد.

اهداف و شعارهای حزب

این حزب دستیابی به فضای باز اقتصادی و توسعهٔ پایدار اقتصادی را به عنوان زمینه‌ساز رسیدن به آزادی‌های سیاسی و اجتماعی می‌داند. در هنگام تأسیس این حزب، شعار رسمی حزب: «عزت اسلامی، تدوام سازندگی، آبادانی ایران» بیان شد.

تریبون‌ها

سخنگو

سخنگوی رسمی این حزب حسین مرعشی است.[1]

روزنامهٔ کارگزاران

روزنامهٔ کارگزاران تریبون رسمی این حزب بود. این روزنامه در ۱۱ دی ۱۳۸۷ ه‍.ش به دلیل انتشار بیانیهٔ دفتر تحکیم وحدت پیرامون جنگ غزه که به جز اسرائیل، حماس را به علت سوءاستفاده از غیرنظامیان و حکومت ایران را به‌خاطر تجهیز حماس محکوم کرده بود، توسط هیئت نظارت بر مطبوعات توقیف شد. قرار بود این انتشار این روزنامه با سازوکار نو مجدداً از سال ۹۳ آغاز شود؛ که هرگز آغاز نشد.

هفته‌نامهٔ سازندگی

در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ ه‍.ش نخستین شمارهٔ هفته‌نامهٔ سازندگی به عنوان ارگان رسمی حزب کارگزاران سازندگی به سردبیری محمد قوچانی منتشر گردید و تاکنون نیز ادامه دارد.

گروه مطبوعاتی هم‌میهن

هفته‌نامهٔ صدا، مهرنامه، سیاست‌نامه، ماهنامهٔ تجربه و ... از جمله زیرشاخه‌های گروه مطبوعاتی هم‌میهن که محمد قوچانی سردبیری و مدیریت آن را برعهده دارد از ارگان‌های غیررسمی حزب محسوب می‌شوند.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. ««کرباسچی» دوباره دبیرکل سازندگی شد؛ محسن هاشمی رئیس شورای مرکزی و مرعشی سخنگو». خبرگزاری تسنیم. ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۰۵ اردیبهشت ۱۳۹۶. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  2. کتاب اول حزب سازندگی ایران. تهران: هم‌میهن. ۱۳۷۸. ص. ۲۲.
  3. محمدعلی زندی (۲۴ آبان ۱۳۹۳). «حزب سازندگی ایران ( بال راست اصلاحات)». پژوهشکده باقرالعلوم. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  4. «راست و چپ مدرن؟». پرسمان. ۲۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  5. محمد ستاری (۲ اردیبهشت ۱۳۹۶). ««راست مدرن» و عرصه سیاسی ایران». ایرنا. دریافت‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  6. تقوی، محمدمهدی (۲۴ خرداد ۱۳۸۸). «کالبدشکافی حزب کارگزاران/باشگاه جنتلمن‌ها». روزنامه کیهان. تهران: مؤسسه کیهان (۱۹۳۸۴): صفحه ۲. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  7. «نسخه چاپی». YJC. ۲۰۱۴-۰۴-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۲۵.
  8. «. : Student News Agency :. - خبرگزاری دانشجو - حزب کارگزاران؛ از تأسیس تا تغییر/ حامی دیروز گفتمان سازندگی با شرط امروز حزب کنار نیامد». SNN.ir. ۲۰۱۴-۱۰-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۲۵.
  9. «چاپ». شبکه اطلاع‌رسانی خبر ایران. ۲۰۱۴-۰۴-۰۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۲۵.
  10. حمید کاویانی، پیشگامان اصلاحات، روزنامۀ سلام، تهران: پائیز ۱۳۷۹، صص ۱۱۶–۱۱۷، شابک ‎۹۶۴−۹۲۵۱۲−۸−۶
  11. فعالیت فائزه هاشمی در ستاد میرحسین - سایت خبری تحلیلی فردا | Farda News
  12. MehrNews.com - Iran, world, political, sport, economic news and headlines
  13. BBC فارسی - ایران - حزب کارگزاران: نتیجۀ انتخابات مورد پذیرش نیست
  14. بازداشت مرتضی الویری، علی‌رضا بهشتی و پلمپ دفتر کروبی | ایران | Deutsche Welle | 8 اکتبر 2009
  15. زنان در احزاب سیاسی هم بازداشت شده‌اند - مدرسۀ فمینیستی
  16. BBC فارسی - ایران - 'افق روشنی برای حزب کارگزاران وجود ندارد'
  17. «روشنک سیاسی و شایسته امیری آزاد شدند، بی‌خبری از هنگامه شهیدی - تغییر برای برابری». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۱.
  18. «Farda News - © 2011تمام حقوق این وب‌سایت بر اساس قانون کپی‌رایت برای رادیو فردا محفوظ است». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ دسامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۱.
  19. «حزب کارگزاران نوسازی می‌شود/ پیوستن لیلاز و قوچانی به حزب». فارس. ۵ فروردین ۱۳۹۳.
  20. «محمد هاشمی از کارگزاران کناره‌گیری کرد». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۲۳ مهر ۱۳۹۴.

منابع
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به حزب کارگزاران سازندگی در ویکی‌گفتاورد موجود است.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.