انتخابات مجلس ایران (۱۳۵۴)

انتخابات مجلس ایران برای انتخاب نمایندگان مجلس شورای ملی و مجلس سنا در تاریخ ۳۰ خرداد سال ۱۳۵۴ برگزار شد. حزب جدید سلطنت طلب رستاخیز همه ۲۶۸ کرسی برنده شد.[1] میزان مشارکت این انتخابات ۴۸٫۶ درصد بود.[2]

انتخابات مجلس ایران
۱۳۵۰ →
 ۳۰ خرداد ۱۳۵۴
 ← ۱۳۵۸
۲۶۸ کرسی مجلس شورای ملی و ۳۰ کرسی مجلس سنا
مشارکت ۴۸٫۶٪
  حزب نخست
 
رهبر امیرعباس هویدا
حزب حزب رستاخیز
درصد کرسی ۱۰۰٪
نخست‌وزیر پیش از انتخابات

امیرعباس هویدا

 نخست‌وزیر برگزیده

امیرعباس هویدا
حزب رستاخیز

مبارزات انتخاباتی

در حدود ۷۵۰ نامزدها در انتخابات به رقابت پرداختند که ۸۰٪ برای اولین بار در انتخابات شرکت می‌کردند.[3] همه نامزدها باید به سه اصل اساسی: "ایمان به قانون اساسی ایران، وفاداری به پادشاهی و وفاداری به "انقلاب سفید" است." پایبند می بودند.

با این حال حزب رستاخیر مانند احزاب قبل از خود فاقد محبوبیت عمومی بود.[4] و حتی با وجود شروط پایبندی به ارکان سلطنت برای هر کرسی چندین کاندید از این حزب وجود داشت که باعث شکاف میان اعضا می‌گشت.[5] همچنین شرکت در این انتخابات برای کمونیست‌ها ممنوع شد.[6]

سیستم انتخاباتی

اعضای این مجلس با سیستم کسب اکثریت آرا انتخاب شدند. ۲۷ کرسی به تهران اختصاص داده شد، ۹ کرسی به تبریز، ۷ کرسی به شیراز و مشهد، ۵ کرسی به اصفهان و به حوزه‌های اهواز، آبادان، بابل، رشت، ارومیه، کرج، کرمانشاه و کرمان هر یک سه کرسی اختصاص داده شد. ۲۵ کرسی دیگر دو نماینده داشتند و ۱۳۹ حوزهٔ باقیمانده یک نماینده.[7]

شمار رأی‌مندان ۱۴ میلیون نفر بود.[7]

از ۷۰۰۰ نفری که در کل کشور ثبت‌نام کردند صلاحیت فقط ۹۵۰ نفر تأیید شد، تقریباً سه یا چهار نفر به ازای هر کرسی. در حوزهٔ تهران ۱۰۹ نامزد توسط هیئت معتمدان و حزب رستاخیز تأیید صلاحیت شدند و برای کسب ۲۷ کرسی به رقابت پرداختند.[7]

نتایج

مجلس
حزب اری % کرسی +/–
حزب رستاخیز۱۰۰۲۶۸جدید
نامعتبر–––
مجموع۶٬۸۰۵٬۶۵۱۱۰۰۲۶۸۰
منبع: Nohlen et al. , IPU

سنا
حزب رای % کرسی +/–
حزب رستاخیز۱۰۰۳۰جدید
کرسی‌های انتصابین/م–۳۰۰
رای‌های نامعتبر–––
مجموع۶۰۰
منبع: IPU

جستارهای وابسته

منابع
  1. Dieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume I, p74 ISBN 0-19-924958-X
  2. Nohlen et al. , p69
  3. 1975 IPU
  4. Iran - Political parties Nations Encyclopedia
  5. Janda, Kenneth (1980).
  6. Abrahamian, Ervand (1989).
  7. Mohammadi-Nejad, Hassan (1977). "The Iranian Parliamentary Elections of 1975". International Journal of Middle East Studies. 8: 103–116.
  • سیاست‌های پارلمانی در انقلاب ایران: نهادینه شدن سیاست جناحی (گالینگور) (ناشر: گینسویل: انتشارات دانشگاه فلوریدا ©1996.) شابک ‎۹۷۸−۰−۸۱۳۰−۱۴۶۱−۶
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.