انتخابات مجلس شورای ملی (۱۲۸۵)

نخستین انتخابات مجلس شورای ملی که در ۲۵ شهریور ۱۲۸۵ برگزار شد، نخستین انتخابات در تاریخ ایران است و در نتیجهٔ آن نمایندگان دورهٔ نخست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. در این انتخابات علاوه بر کاستی‌های نظری قانون انتخابات و نواقص اجرای رای‌گیری، کارشکنی‌های مخالفان نهضت مشروطه نیز که مخالف برگزاری انتخابات بودند، از چالش‌های اصلی به‌شمار می‌رفتند.[1]

انتخابات نخستین دورهٔ مجلس شورای ملی

۲۵ شهریور ۱۲۸۵
نمایندگان
 ۱۲۸۸
اعضا

۱۶۰ کرسی مجلس شورای ملی[persian-alpha 1]
مشارکت نامعلوم
  حزب نخست حزب دوم
 
رهبر سید عبدالله بهبهانی[1]سید حسن تقی‌زاده[1]
حزب اعتدالیون[1] اجتماعیون عامیون[1]
کرسی‌های به‌دست‌آمده ۳۵[1]۲۱[1]

نخست‌وزیر پیش از انتخابات

نصرالله مشیرالدوله

نخست‌وزیر برگزیده

سلطانعلی وزیر افخم

پیشینه

نظام‌نامهٔ انتخاباتی مجلس را مجلس عالی (شورای عالی دربار) تدوین کرده‌بود. در این شیوه‌نامه نظام انتخاباتی طبقاتی در نظر گرفته شده‌بود که بر خلاف نظام‌های مشروطهٔ جاهای دیگر دنیا بود.[2]

نحوهٔ برگزاری

این انتخابات در تهران به صورت مستقیم و یک‌مرحله‌ای بود اما در شهرستان‌ها که دومرحله‌ای بود، هر یک از گروه‌های انتخاب‌کننده در شهرها پس از انتخاب نماینده خود، آن‌ها را راهی مرکز ایالت می‌کردند تا با برگزاری یک رأی‌گیری دیگر از میان خود نماینده‌ای انتخاب نمایند.[1]

شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان

کسانی که دارای حق رای در انتخاب بودند ۶ دسته بودند:

  1. شاهزادگان قاجار
  2. اعیان و اشراف
  3. علما و طلاب
  4. ملاکین و فلاحین
  5. تجار
  6. اصناف

انتخاب شوندگان علاوه بر داشتن تابعیت ایران و معروفیت محلی، باید باسواد می‌بوده و حداقل ۳۰ و حداکثر ۷۰ سال سن می‌داشتند. برای رأی دهندگان نیز، داشتن مالکیت به ارزش حداقل ۱٬۰۰۰ تومان و برای اصناف نیز داشتن محل کسب از شرایط حق رأی بود.[1]

یادداشت

    منابع

    1. قابل افزایش تا ۲۰۰ تن[1]
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.