پستان

پستان دو یا چند غدهٔ بزرگ بر سینهٔ جانوران پستاندار است که نزد زن‌ها بزرگتر است و از آن شیر برای بچه می‌تراود.[2] انسان‌ها دو پستان دارند و در انسان، پستان در دختران پیش از بلوغ و در مردان در سراسر عمر کوچک است. پستان‌ها در زنان در هنگام بارداری و به‌ویژه پس از زایمان بسیار بزرگ می‌شوند.[3]

پستان
مورفولوژی سینه با هاله دور پستان، نوک پستان و inframammary fold
جزئیات
سرخرگسرخرگ سینه‌ای درونی
سیاهرگinternal thoracic vein
شناسه‌ها
لاتینmamma (mammalis "of the breast")[1]
MeSHD001940
TA98A16.0.02.001
TA27097
FMA9601
پستان: طرح مقطع از پستان.
۱. قفسه سینه
۲. ماهیچه پکتورالیس
۳. لوبول‌ها
۴. نوک پستان
۵. هاله دور پستان
۶. مجرای شیر
۷. بافت چربی
۸. پوست

پستان‌ها از توده چربی تشکیل شده‌اند که غدد شیری و مجاری شیری آن، توده چربی را مانند کندو کرده‌است.[4] این غده‌ها تحت تأثیر تغییرات شیمیایی بدن قرار می‌گیرند به طوری که یاخته‌های شیرساز که سطح غده‌ها را پوشانیده‌اند، تحت تأثیر سه هورمون اساسی زنانه یعنی استروژن، پروژسترون، و پرولاکتین قرار دارند و در بانوانی که در سنینی هستند که می‌توانند باردار شوند همه ماهه این غده‌ها تحریک می‌شوند، بزرگ و پر از مایع می‌گردند و این امر باعث می‌شود که آن موقع بسیاری از بانوان سنگینی در پستان خود احساس نمایند.[5]

پستان زنان و تا اندازه‌ای سینه مردان عملکرد تحریک جنسی نیز دارند[6] و در ادبیات به آن‌ها اشارات زیادی شده‌است. پستان زنان به‌طور معمول یکی از محدوده‌های شهوت‌زا به‌شمار می‌آیند زیرا تراکم عصب‌هایی که انتهای حسی آن‌ها در سر پستان قرار دارد زیاد است و بنابراین لمس این ناحیه پیام‌های زیادی به مغز ارسال می‌کند. وجود این تعداد از پایانه‌های عصبی هم‌چنین دلیل اصلی این امر است که بخشی از زنان، برعکس بخش دیگر، لمس در این ناحیه را تجربه‌ای لذت‌بخش نمی‌دانند و ارسال یک‌باره شمار زیادی پیام تحریک‌کننده به مغز را به حالتی ناراحت‌کننده تجربه می‌کنند.[6] به خاطر این رابطه با تحریک جنسی در جوامعی که جنسیت با بدنامی اجتماعی و تابو همراه است در زبان برای پستان واژه سینه نیز به‌کار می‌رود.[7] پیرامون نوک پستان هاله نام دارد.[2][8] گاهی پستان دردناک است و حتی در لمس، در پستان توده‌ای حس می‌شود، این امر سه چهار روز پیش از آغاز عادت ماهانه شروع می‌شود. وقتی که قاعدگی آغاز می‌شود، این تحریکات هورمونی متوقف می‌شوند. در یک پستان سالم، بزرگی حجم یاخته‌های شیر و مایع فروکش می‌کنند و به حال اول برمی‌گردند.[5]

کالبدشناسی
کالبدشناسی پستان زن

پستان عضوی است که از غدد تولید کنندهٔ شیر و مجاری شیری تشکیل شده‌است و اطراف این غدد و مجاری را بافت چربی و بافت نگهدارنده دربرگرفته اند. غدد مولد شیر به صورت گروهی قرار دارند و به هر گروه یک لوب می‌گویند که تعداد آنها ۲۰–۱۵ عدد است؛ بنابراین هر لوب شامل تعداد زیادی غدد کوچک‌تر به شکل خوشهٔ انگور است که وظیفهٔ تولید شیر را بر عهده دارند. به همین دلیل است که هنگام لمس پستان، آن را پشته پشته و غده غده احساس می‌کنیم. مجاری شیری، شیر تولید شده در داخل هر لوب را جمع‌آوری می‌کند و به خارج از هر لوب انتقال می‌دهند؛ بنابراین ۲۰–۱۵ مجرای شیری نیز وجود دارد که مستقیماً از هر لوب به نوک پستان می‌روند و شیر را از طریق منافذ نوک پستان به بیرون تخلیه می‌کنند. در زیر بافت غددی و چربی پستان، ماهیچه‌های قفسهٔ سینه قرار دارند که پستان روی آنها قرار می‌گیرد. از غلاف پوشاننده این عضلات، طناب‌هایی به داخل پستان می‌روند و پس از عبور از لایه لای بافت پستان، به زیر پوست پستان می‌چسبند. این باعث می‌شود که پستان در وضعیت خاصی روی عضلات ثابت باقی بماند. به این طناب‌ها، رباط‌های کوپر می‌گویند.[9]

پستان‌ها عمدتاً از لوبول‌ها و مجاری شیر به همراه چربی و بافت همبند تشکیل می‌گردند. شیر از نوک پستان خارج می‌شود.[8]

باقی مانده پستان از بافت همبند تشکیل شده‌است (کلاژن و الاستین)، بافت چربی (چربی)، و کوپر لیگامانها است. نسبت غدد به بافت چربی در زنان شیرده نسبت به زنان غیر شیرده از ۱:۱ به ۱:۲ افزایش می‌یابد.

خون‌رسانی به سینه و از سینه رگ‌های داخلی مشتق شده‌است (که قبلاً به آن عروق داخلی مربوط به پستانداران)، عروق کناری وابسته به قفسه سینه، رگ‌های سینه‌ای-اخرمی[10] و خلفی سرخرگ واقع در بین دنده‌ها. تخلیه وریدی از پستان عمدتاً به ورید زیر بغل است، اما برخی از سیاهرگ‌ها به رگ‌های داخلی وابسته به قفسه سینه و رگ‌های واقع در بین دنده‌ها تخلیه می‌شوند. نوک سینه‌ها در هر دو جنس نر و ماده دارای میزان زیادی از عروق خونی و اعصاب هستند. نوک سینه‌ها در زنان و مردان می‌توانند در پاسخ به محرک‌های جنسی راست شده باشد

عصب‌دهی پستان توسط شاخه‌های قدامی و کناری پوستی از innervated چهارم است تا اعصاب ششم واقع در بین دنده‌ها است. نوک پستان توسط درماتوم T۴ عصب‌دهی می‌شود.

رشد پستان
مراحل رشد پستان زن

رشد پستان یک زن به شرایط محیطی و ژنتیکی وی بستگی فراوانی دارد؛ ولی به‌طور معمول شروع رشد پستان‌ها در سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی آغاز می‌شود و تا چند سال پس از دوران بلوغ نیز رشد پستان‌ها ادامه دارد. در دوران شیردهی به دلیل پر شدن مجراهای شیر پستان‌ها بزرگتر می‌شوند. همچنین سیر افتادگی پستان‌های یک زن نیز همانند رشد آن بسته به ژنتیک فرد دارد. گرچه معمولاً پس از دوران یائسگی افتادگی پستان‌ها نیز بیشتر می‌شود و این امر به دلیل از دست دادن بافت پستان اتفاق می‌افتد.

مراحل افتادگی پستان

بیماری‌ها

معمولاً در بانوان کمتر از ۳۰ سال سرطان پستان دیده نمی‌شود و ازدیاد آن از اوایل دههٔ پنجم یعنی از ۴۰ سال به بالا است. در این سنین بازهم سرطان پستان کم است تا اینکه زن به ۵۰ سالگی برسد و بیشترین تعداد سرطان‌های پستان در سال‌های ۵۵ تا ۶۰ سالگی است.[5]

بیماری‌های خوش‌خیم پستان قسمت زیادی از بیماری‌های پستان را شامل می‌شوند. این بیماری‌ها غالباً در زمینه رد کردن احتمال سرطان پستان مورد توجه قرار می‌گیرند و اغلب به دلیل خود بیماری به آنها توجه نمی‌شود. اکثر این بیماری‌ها از تغییرات طبیعی در رشد پستان، چرخه هورمونی و تحول در تولید مثل سرچشمه می‌گیرند.[9]

کاشت پستان
کاشت پستان (قبل و بعد از عمل)

بسیاری از زنان اقدام به کاشت پستان (ایمپلنت) می‌کنند که به عقیده آنان این خود می‌تواند به زیبایی پستان منتهی شود.

در تاریخ

در اسلام

محمد پیامبر اسلام گفته است: اگر زنی پستان هایش را برای شوهرش طبخ کند و بپزد (تا این حد خودش را در اختیار شوهرش قرار دهد) بازهم حقّ او را ادا نکرده است.[11]

مستحب است زن درحال قیام نماز به منظور پوشاندن حجم پستانها آنها را با دستهاى خود به سینه بچسباند.[12]

در قرآن سوره نبأ، پس از تاکستان وعده دخترانى همسال با سينه‏ هاى برجسته در معاد به مسلمانان داده شده است.[13]

نگاره
  • شیر دادن به نوزاد
  • زنی از قوم هیمبا در کشور نامیبیا. در این قبیله نمایان بودن سینه‌ها امری طبیعی به‌شمار می‌رود.
  • آیین اوملانگا و برهنگی پستان

جستارهای وابسته

منابع
  1. "mammal – Definitions from Dictionary.com". Dictionary.reference.com. Retrieved 31 October 2011.
  2. لغتنامه دهخدا: پستان.
  3. همان
  4. اشرفی، منصور: بهداشت پستان‌ها. در: مجله «درسهایی از مکتب اسلام». خرداد ۱۳۷۲، سال ۳۳ - شماره ۳. (از صفحه ۷۰ تا ۷۳).
  5. اشرفی، منصور: بهداشت پستان‌ها.
  6. Female Intelligence Agency 007 Female Intelligence Agency 007 بایگانی‌شده در ۱۰ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  7. خبرنامهٔ دوازدهم فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آسیب‌شناسی فارسی ۲، دکتر نصرالله پورجوادی.
  8. «آلت تناسلی مرد وزن». www.pezeshkan.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۱۰-۰۹.
  9. اعظم فروغی‌پور، لیلا دهقانی و منصوره احمدی‌فراز: بیماری‌های پستان. بیماریهای خوش‌خیم و سرطان پستان.
  10. thoracoacromial
  11. Sadra. «اگر زنی پستانهایش را برای شوهرش طبخ کند». اسک 98. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
  12. «پستان - ویکی فقه». wikifeqh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
  13. «متن قرآن, سوره 78: النبأ, آیه 32 - آیه 40». www.parsquran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
  • ویکی‌پدیای انگلیسی

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به پستان در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پستان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.