چرخه قاعدگی
چرخهٔ قاعدگی یا سیکل قاعدگی (به پارسی: دَشتان) در واقع دگرگونی فیزیولوژیکی است که در زنان بارور جهت تولیدمثل جنسی رخ می‌دهد و هر ماه یک تخمک بالغ شده و آمادهٔ پروردن جنین می‌شود. در این زمان اندک‌اندک بافت رحم نیز آمادهٔ نگهداری جنین می‌شود. اگر لقاح انجام نشود، اووسیت ثانویه(تخمک در صورتی ایجاد می‌شود که لقاح با اسپرم رخ دهد و سپس میوز دو تکمیل می‌شود و تخمک شکل می‌گیرد و تا قبل از ان اووسیت ثانویه است) دفع شده و بافت پوششی رحم ریزش می‌کند (قاعدگی). چرخهٔ قاعدگی زنان در دوران بارداری و شیردهی متوقف می‌شود.که به دلیل وجود HCG مترشحه از پرده کوریون که جفت را تشکیل و پروژسترون جسم زرد در خون می باشد که با خود تنظیمی منفی مانع از ترشح FSH و LH شده و چرخه دیگری شروع نمی‌شود.
چرخهٔ قاعدگی از زمان بلوغ تا زمان یائسگی ادامه می‌یابد. مدت خونریزی قاعدگی برای چندروز، معمولاً ۳–۵ روز به درازا می‌کشد، هر چرخهٔ قاعدگی به‌طور میانگین ۴۰روز هست، یک چرخهٔ قاعدگی طبیعی بین ۲۵ تا ۹۰ روز است. حجم میانگین خونریزی در هر چرخهٔ ماهانهٔ قاعدگی ۳۵ میلی‌لیتر است.
چرخهٔ قاعدگی تحت تأثیر هورمون‌ها و دارای سه فاز است:
- فاز فولیکولر
- فاز اوولاسیون یا تخمک‌گذاری
- فاز لوتِئال یا جسم زرد
اگرچه برخی منابع بخش‌بندی دیگری دارند:
- گام قاعدگی یا خونریزی
- گام تکثیری یا پرولیفراتیو
- گام ترشحی
هر سیکل قاعدگی از نخستین روز آغاز خونریزی قاعدگی شروع می‌شود. روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری با تغییر در اندازهٔ هورمون‌های بدن از بارداری پیشگیری می‌کنند.
فاز خونریزی یا قاعدگی
به این فاز قاعدگی، پریود یا منس نیز می‌گویند. بروز خونریزی قاعدگی نشانه حامله نبودن یک زن است. اگرچه این علامت خیلی قابل اعتماد نیست، از آنجایی که بعضی از علل، منجر به خونریزی در دوران بارداری می‌شوند.
عادت ماهانه زنان تقریباً هر ۲۸ روز یکبار رخ می‌دهد. البته خصوصیات قاعدگی از جمله طول دوره ماهانه، مقدار خونریزی و شدت آن از زنی تا زن دیگر متفاوت است و در افراد مختلف خونریزی ماهانه خفیف یا شدید، دردناک یا بدون درد، طولانی یا کوتاه است. به‌طور میانگین در بیشتر زنان خونریزی ماهانه ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد و در کل ۶۰ تا ۲۵۰ میلی‌لیتر (معادل ۴ قاشق غذاخوری تا حدود یک فنجان) خون در این مدت از دست می‌رود.
بعد از دوران بارداری سیکل تخمک گذاری یا قاعدگی برای مدتی به هم می‌ریزد.
فاز فولیکولر
فاز دوم، فاز فولیکولر یا فاز تکثیری نامیده می‌شود. از آنجایی که یک هورمون باعث افزایش ضخامت و رشد دیواره رحم می‌شود به این فاز، فاز تکثیری می‌گویند.
با افزایش هورمون اف اس اچ (به انگلیسی: FSH) طی روزهای اول سیکل، تعداد کمی از فولیکول‌های تخمدانی تحریک می‌شوند. این فولیکول‌ها در همان بدو تولد به صورت خاموش، وجود دارند. در هر سیکل قاعدگی، این فولیکول‌ها برای غالب شدن، با هم رقابت می‌کنند، تحت تأثیر چندین هورمون، رشد همه این فولیکول‌ها بجز یکی از آن‌ها متوقف می‌شود در حالی که فولیکول غالب شروع به رشد و بالغ شدن می‌کند این فولیکول، فولیکول گراف نام دارد.
زمانی که فولیکول‌ها بالغ می‌شوند مقدار زیادی استرادیول، نوعی استروژن، ترشح می‌کنند. استروژن‌ها شروع به تشکیل یک لایه جدید در اندومتر رحم می‌کنند. استروژن نیز باعث تحریک کریپت‌ها در سرویکس رحم می‌شوند تا موکوس بارور سرویکس را تولید کنند.
فاز ترشحی
فاز سوم فاز ترشحی نامیده می‌شود.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «چرخه قاعدگی». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ آذر ۱۳۹۱.
پیوند به بیرون
- «راهنمای تشخیص و درمان اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی». اینترنتی (پاد). ۱۳۹۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۶ آوریل ۲۰۱۶.
- «بی‌نظمی قاعدگی». آفتاب. ۲ شهریور ۱۳۸۴. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۰.
| چرخه قاعدگی و دوره فحلی |
|
|---|---|
| گامتوزنز |
|
| رفتار جنسی انسان | |
| عمر انسان |
|
| تخم (زیست شناسی) | |
| درون‌ریز شناسی تناسلی و نازایی |
|
| پستان |
|
 درگاه پزشکی | |
| بهداشت غیر باروری |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| عوامل اجتماعی-فرهنگی |
| ||||||
| سیاستها، پژوهش و دفاع |
| ||||||
| بهداشت زنان بر پایه کشور |
| ||||||
