شبستر

شبستر یکی از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان شبستر است. این شهر در ۶۵ کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده‌است.[2] شبستر به دلیل همجواری با تبریز دومین شهرستان صنعتی استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود.[3] و به دلیل فعالیت چندین دانشگاه در سطح این شهرستان، شبستر به شهر دانشگاهی استان معروف است.[4]

شبستر
کشور ایران
استانآذربایجان شرقی
شهرستانشبستر
بخشمرکزی
نام(های) پیشینچیچستر (چیچست نام تاریخی دریاچه ارومیه است)
سال شهرشدن۱۳۰۸
مردم
جمعیت۲۹٬۱۸۱ نفر [1][یادداشت 1]
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۵۰۰
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه۳۰۰
اطلاعات شهری
شهردارمحمد باقر موسویان
ره‌آوردبادام، زردآلو، گردو،
گیلاس و هلو
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۴۱
وبگاهشهرداری
شناسهٔ ملی خودرو ایران ۲۵ ن
کد آماری۱۲۱۰
شبستر

پیشینه

برپایهٔ اسناد و آثار تاریخی همچون تپهٔ حسنلو در روستای دیزج‌خلیل و مکان های باستانی روستای تیل که تاریخی فراتر از حد دارند که متأسفانه میراث فرهنگی هیچ حفاری در آن انجام نداده است و شهرکوزه کنان: «شهری است در حدود ده فرسخی تبریز» با جمعیتی در حدود ۱۰۰۰۰ نفر. این شهر در قسمت غربی شهرستان شبستر و در بخش موسوم به گونئی مرکزی قرار دارد. گونئی به معنای آرانک و در نهایت ارونق می‌باشد. یاقوت حمدی در معجم البلدان آورده‌است که در کوزه کنان ۷۵۰۰۰ خانوار زندگی می‌کنند. و کول‌تپه در قره‌تپه ثابت شده که منطقهٔ شبستر پیش از ورود آریایی‌ها به فلات ایران مسکونی بوده و حکومت‌های محلی اورارتو و ماننا بر این منطقه تسلط داشته‌اند. همچنین آرامگاه شیخ محمود شبستری درگذشتهٔ سال ۷۲۰ هجری در شبستر قرار دارد و نیز تیمور لنگ پس از فتح تبریز در سال ۷۷۸ هجری وارد شبستر شده و در این باره می‌نویسد:[5]

در روزهای آخر جنگ تبریز، شیخ مسعود نوهٔ شیخ محمود شبستری از شبستر نزد من آمد و مثل دیگران شفاعت سکنهٔ تبریز را کرد و از من خواهش نمود که بعد از غلبه بر تبریز، شهر را مورد قتل‌عام و تاراج قرار ندهم و چون قسمتی از سکنهٔ شهر یعنی اهالی محلهٔ شام بر سلطان احمد شوریدند، دورهٔ جنگ کوتاه شد. من از این‌که تبریز را گشودم و از قتل‌عام و تاراج صرف‌نظر نمودم، قبل از این‌که وارد آذربایجان شوم، میل داشتم که اگر روزی قدم به آن سرزمین گشودم، به شبستر بروم و بر سر مزار شیخ محمود شبستری فاتحه بخوانم و برای وی طلب آمرزش کنم؛ چون آن مرد نیکوکار بر گردن من حق داشت؛ زیرا من از خواندن کتاب او به‌نام گلشن راز خیلی چیزها آموختم و شیخ محمود شبستری در آن کتاب مرا با اسرار ازلی و ابدی آشنا کرد. کتاب او با این‌که کوچک است، اما چون گوهر می‌باشد و با وجود کوچکی قیمت بسیار دارد.

فرهنگ

شبستر زادگاه شاعران و عارفان بسیاری نظیر محمد خیابانی و میرزا علی معجز شبستری شاعر طنز سرای برجسته آذربایجان است.[6][7] شیخ محمود شبستری صاحب آثاری همچون حق‌الیقین، سعادت‌نامه و مثنوی گلشن راز از مهم‌ترین مشاهیر این شهر محسوب می‌گردد؛ به گونه‌ای که مرتضی مطهری در کتاب اسلام‌شناسی راجع به وی می‌نویسد:[5]

شیخ محمود شبستری آفرینندهٔ منظومهٔ عرفانی بسیار عالی موسوم به گلشن راز بوده که این اثر یکی از کتب بسیار عالی به‌شمار می‌آید و نام سرایندهٔ خویش را جاوید ساخته‌است.

مردم

جمعیت

جمعیت شهرستان شبستر برپایهٔ آخرین نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۱۲۳۸۸۸ نفر بوده که از این تعداد، ۶۰۷۷۴ نفر مرد و ۶۳۱۱۴ نفر زن بوده‌اند. برهمین اساس، شمار خانوارهای شبستر ۳۷۳۸۶ خانوار می‌باشد که از این بین ۶۴۳۷۱ روستایی و ۵۹۵۱۷ نفر شهری می‌باشند.[8]

زبان

مردم شبستر آذربایجانی بوده و زبان آنها ترکی آذربایجانی است.

جاذبه های گردشگری
  • آرامگاه سعدالدین محمود بن عبدالکریم بن یحیی موسوم به شیخ محمود شبستری به همراه مزار استاد او بهاءالدین یعقوب تبریزی در باغ گلشن راز شبستر قرار گرفته‌است. بنای این آرامگاه به سال‌های پایانی سدهٔ هفتم هجری می‌رسد؛ البته بعدها در دوران سلطنت محمد شاه قاجار توسط وزیر وی حاجی میرزا آقاسی تخریب و از نو ساخته شد. سنگ‌نبشه‌های مرمرین نقش‌برجسته نیز در سال ۱۲۶۷ هجری بر روی مزار شیخ محمود و بهاءالدین گذاشته شد. میرزا حسن‌خان سپهسالار در سال ۱۲۹۷ هجری این بنا را مرمت نمود.[5]
  • ساحل بندر شرفخانه
  • اسکله تال بندر شرفخانه

جستارهای وابسته

یادداشت‌ها
  1. آمار بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ است و بر همین اساس، جمعیت شهر شبستر ۲۲٬۱۸۱ تن و استان آذربایجان شرقی ۳٬۹۰۹٬۶۵۲ تن بوده‌است.

مجله (های) علمی

مجله International Journal of Forest, Soil and Erosion از آبان ماه ۱۳۹۰ در شبستر به صورت فصلنامه منتشر می‌شود.

پیوند به بیرون
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای شبستر دارد.

سایت گروه زیست‌محیطی یاشیل می‌شو درگاه اینترنتی شهرستان شبستر شبستر از زاویه‌ای دیگر - راهنمای تصویری شبستر

منابع
  1. نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵ بایگانی‌شده در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine وبگاه مرکز آمار ایران
  2. «شهرستان شبستر - پایگاه اطلاع رسانی استانداری آذربایجان شرقی». www.ostan-as.gov.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۸.
  3. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «شهرستان شبستر دومین شهر صنعتی استان آذربایجان شرقی». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | YJC. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۲.
  4. "شبستر ،شهر دانشگاهی آذربایجان شرقی". Retrieved 2018-11-22.
  5. «موقعیت تاریخی و فرهنگی شبستر». سازمان بازرگانی استان آذربایجان شرقی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئن ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۹.
  6. «معرفی شهرستان شبستر | درگاه الکترونیکی شهرداری شبستر». www.shabestar.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۲.
  7. «شبستر زادگاه گلشن راز+ تصاویر- اخبار ویژه نامه ها - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۲.
  8. http://eazphcp.tbzmed.ac.ir/?pageid=1603
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.