باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس

باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس یک باشگاه ورزشی است که در تهران بنا شده‌است. این باشگاه بیشتر به خاطر تیم فوتبالش شهرت دارد و هم‌اکنون در مالکیت وزارت ورزش و جوانان ایران قرار دارد. بهترین تیم ایران و آسیا

باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس
نام کاملباشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس
لقب(ها)بکن اسدقلال

کابوس تاسیون

ارتش سرخ آسیا
تاسیسدی ۱۳۴۲ (۵۷ سال پیش)
مرکزتهران، ایران
رنگ     قرمز
مدیرعاملجعفر سمیعی[1]
وب‌گاهوبگاه رسمی

تاریخچه

باشگاه ورزشی پرسپولیس تهران در دی ماه ۱۳۴۲ به دست علی عبده در جاده قدیم شمیرانات بنیانگذاری شد.[2] پس از مدتی که از تأسیس بولینگ عبده گذشته بود وبا موافقت شخص علی عبده فاطمه پهلوی و همسرش محمد خاتم نیز به عنوان سهامدار وارد مدیریت بولینگ عبده شدند.[2] این باشگاه در آغاز در رشته بولینگ فعال بود و به خاطر امکانات خوب مجموعه ورزشی بولینگ عبده شناخته شده بود، اما شهرت و حیات اصلی پرسپولیس هنگامی آغاز شد که بازیکنان باشگاه فوتبال شاهین پس از منحل شدن باشگاهشان به تیم فوتبال این باشگاه که در دسته دوم تهران بازی می‌کرد پیوستند. پیش از انقلاب اسلامی ایران، پرسپولیس به جز بولینگ و فوتبال، در والیبال، بسکتبال و اسکیت هم فعالیت‌هایی داشت.

مالکیّت باشگاه

مالکیت

مالکان باشگاه پرسپولیس
مالک دوران مالکیت
ازتا
علی عبده ۱۳۴۲۱۳۵۷
سازمان تربیت بدنی ۱۳۵۸۱۳۶۵
بنیاد مستضعفان ۱۳۶۵بهمن ۱۳۶۵
سازمان تربیت بدنی ۱۳۶۵۱۳۷۲
وزارت فلزات و معادن ۱۳۷۲۱۳۷۶
سازمان تربیت بدنی ۱۳۷۶۱۳۹۰
وزارت ورزش و جوانان ۱۳۹۰اکنون

پیش از انقلاب، مالک باشگاه «علی عبده» بود که پس از مدتی با سنگین بودن خرج تیمداری مخصوصاً برای یک نفرعلی عبدهبا پیشنهاد شراکت فاطمه پهلوی و همسرش محمد خاتم موافقت کرده و آنها هم از سهامداران شدند.[3][4][5] پس از انقلاب ۱۳۵۷، در جریان مصادره اموال و دارایی‌ها، باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس همچون دیگر اموال علی عبده مصادره[6][7] و تحت پوشش بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و سازمان تربیت بدنی رفت. (دهه ۱۳۶۰)[3][8] از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶، باشگاه تحت مدیریت وزارت معادن و فلزات بود و از لحاظ منابع مالی دگرگون شد.[8] پرسپولیس از سال ۱۳۷۶ تحت تملک سازمان تربیت بدنی قرار گرفت.[8] در دی ۱۳۸۹، با مصوبه مجلس شورای اسلامی وظایف سازمان تربیت بدنی رسماً به وزارت ورزش و جوانان ایران محول شد و با چند ماه تأخیر،[9] پرسپولیس تحت نظر این وزارتخانه قرار گرفت.[10]

اختلاف حقوقی بر سر برند پرسپولیس

نامه سازمان تربیت بدنی
نامه رئیس سازمان حسن غفوری فرد، مبنی بر نمایندگی تام‌الاختیار عباس انصاری‌فرد در شرکت پرسپولیس

بنابر نوشته سالنامه و فرهنگ رسمی باشگاه چاپ سال ۱۳۸۶، با پایان دوران زمامداری وزارت معادن بر باشگاه، اختلاف و بحران مالی–مدیریتی ایجاد شد و میان سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ یک «جنگ سهام آغاز شد که با پرسپولیس سازمان تربیت بدنی با پایان رسید.»[8]

ماجرا از این قرار بود بنیاد مستضعفان در اداره باشگاه ناتوان بود و آن را به تربیت بدنی واگذار کرد و تربیت بدنی نیز قرار بود باشگاه را به بخش خصوصی واگذار کند. در راستای این اقدام؛ در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۰، شرکتی با نام «شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس سهامی خاص» با شماره ۸۳۳۳۲ به ثبت رسید.[11] (سهام‌داران: سازمان تربیت بدنی به نمایندگی عباس انصاری‌فرد ۵۰٫۵٪، اسماعیل وفایی ۴۹٪ و مهدی منظرموعود ۰٫۵٪) اما در ۲۷ بهمن، امتیاز باشگاه به جای شرکت پرسپولیس، به «مؤسسه فرهنگی ورزشی پرسپولیس» انتقال یافت. سازمان تربیت بدنی این شرکت را به حسین محلوجی، امیر عابدینی و عباس انصاری‌فرد هبه داد. (در سال ۱۳۸۰ سهام از آنان گرفته‌شد)[12] پس از این مدت عابدینی نیز به مالکان شرکت پرسپولیس اضافه شد.[13] (یعنی عابدینی هم در شرکت پرسپولیس و هم در شرکت پرسپولیس سهام‌دار شده‌بود)

مالکان شرکت پرسپولیس خود را «مالک اصلی» باشگاه می‌دانستند[14] و به دادگاه شکایت کردند، اما دادگاه در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۳۸۰ رأی به مالکیت سازمان تربیت بدنی داد. دادگاه تجدیدنظر نیز در تاریخ ۸ تیر ۱۳۸۳ این رأی را تأیید کرد.[15] سرانجام در مرداد ۱۳۹۰؛ در پی دعوی باشگاه علیه شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس سهامی خاص، قاضی شعبه ششم دادگاه عمومی مجتمع قضایی شهید بهشتی رای قطعی به تعلق برند پرسپولیس به باشگاه، و حذف نام پرسپولیس از شرکت پرسپولیس سهامی خاص داد.[16] درتاریخ ۲۲ فروردین ۱۳۹۰ محمد رویانیان مدیر عامل وقت تیم پرسپولیس اعلام کرد که نام اصلی باشگاه به این باشگاه عودت داده شد.[17]

خصوصی‌سازی

پس از آن؛ اعلام شد در راستای انجام اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، باشگاه باید به بخش خصوصی واگذار شود. در سال‌های اخیر خبرهایی دربارهٔ ورود باشگاه به سازمان بورس اوراق بهادار تهران و فروش آن به افراد حقیقی منتشرشده‌است.[18][19][20][21] در سال ۱۳۸۸، محمود احمدی‌نژاد در نامه‌ای به رئیس سازمان تربیت بدنی اعلام کرد که پرسپولیس و استقلال باید به هواداران واگذار شوند.[22][23] پرسپولیس همچنان در تملک سازمان تربیت بدنی قرار دارد. بنا بر گفته کنفدراسیون فوتبال آسیا، نحوه مالکیت کنونی این باشگاه در آینده مشکلاتی برای حضور در لیگ قهرمانان آسیا ایجاد می‌کند و در حال حاضر سازمان بورس قیمت باشگاه را ۲۹۰ میلیارد تومان اعلام کرد که پس از دو مزایده هنوز کسی سهام باشگاه را نخریده.[24]

امور مالی و اقتصادی

درآمدزایی

شرح درآمدها و مخارج تیم فوتبال ی از ۱ فروردین تا ۲۹ آذر ۱۳۵۲. حاصل تفریق درآمدها و هزینه‌ها، ۱٬۳۴۸٬۷۷۴ ریال زیان نشان می‌دهد.

باشگاه‌های فوتبال ایران، از جمله پرسپولیس در درآمدزایی حرفه‌ای نیستند.[25] هم‌اکنون بیشتر منابع مالی باشگاه پرسپولیس توسط مالک باشگاه، سازمان تربیت بدنی تأمین می‌شود.[26] کمک‌های بلاعوض هواداران ثروتمند،[8][27] فروش بازیکن،[8] بازی‌های بین‌المللی[8][28] و حامیان مالی[8] از دیگر منابع مالی مهم باشگاه هستند. به‌طور مثال، مبلغ قرارداد پرسپولیس با ماری براون، ۳ میلیارد تومان بوده‌است.[29] در سال ۱۳۸۳، باشگاه پرسپولیس با مشارکت شرکت اتریشی آسپا در تولید نوشابه «پرس پاور» با برند خود به فعالیت اقتصادی پرداخت.[30][31] پرسپولیس همچنین توانسته به عنوان نخستین باشگاه ایرانی بابت حق‌پخش تلویزیونی[32] و فروش فیلم.[33] درآمدزایی کند. با این وجود تلاش‌های باشگاه برای درآمدزایی از فروش بلیت (که از مهمترین منابع درآمد باشگاه‌های فوتبال حرفه‌ای است)[25] تاکنون بی‌نتیجه مانده‌است.[34]

وبگاه گل در گزارشی تحلیلی از تأثیر بحران اقتصادی جهان بر فوتبال کشورهای مختلف، به دلیل دولتی بودن این باشگاه وقوع این بحران را بر مسائل مالی آن کاملاً بی‌تاثیر دانسته‌است.[35]

حامیان مالی

حامیان پیراهن پرسپولیس
فصل تامین‌کننده لباس حامی
۱۳۷۵ شکاری شرکت ملی فولاد ایران
۱۳۷۶ نهنگی آیوا
۱۳۷۷–۷۸
۱۳۷۸–۷۹ جورابان
۱۳۷۹–۸۰ سامسونگ
۱۳۸۰–۸۱ ان‌ای‌سی تیدی
۱۳۸۱–۸۲ سامسونگ
۱۳۸۲–۸۳ جورابان دایی تلویزیون پارس
۱۳۸۳–۸۴ نهنگی پرس پاور جگوار
۱۳۸۴–۸۵ بمبا هتل داریوش شهر آفتاب جیوردانو
۱۳۸۵–۸۶ حصاری ایرتویا ایکات ایرانسل
۱۳۸۶–۸۷ آل‌اشپورت تعاونی اعتباری شهر شهروند
۱۳۸۷–۸۸ ماری براون
۱۳۸۸–۸۹ حصاری آل‌اشپورت بهگل شهرداری تهران
۱۳۸۹–۹۰ آل‌اشپورت بانک شهر
۱۳۹۰–۹۱ بانک شهر اوپل و آئودی (تأمین خودرو صدرا)
۱۳۹۱–۹۲ مؤسسه کاوش صدرا پاسارگاد دهکده گلف
۱۳۹۲–۹۳ بانک گردشگری
۱۳۹۳–۹۴ ماکرون شرکت اقتصاد جهان صنعت

پرسپولیس نخستین باشگاه فوتبال ایرانی است که پای حامیان مالی را به فوتبال ایران باز کرد.[36] نخستین بار در اواخر دهه ۶۰ کارخانه‌های الکترونیکی خارجی مانند گلدستار، ال‌جی و تویوتا قراردادهای کوتاه‌مدتی با پرسپولیس بستند.[36] مبلیران نیز به عنوان یکی از نخستین حامیان ایرانی پرسپولیس، در میانه دهه ۷۰ تنها برای دو بازی ۵ میلیون تومان به پرسپولیس پرداخت.[36] در دهه ۸۰، پیراهن پرسپولیس حامیان متعددی به خود دید که بیشترشان مدت کوتاهی حامی باشگاه بودند.[37]

بر اساس پژوهشی که دو عضو هیئت علمی و یک دانشجوی دانشکده مدیریت و کارآفرینی دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۸ با عنوان «بررسی اثربخشی حمایت‌های مالی ورزشی در میان هواداران ورزش فوتبال در ایران» انجام دادند؛ میزان علاقه‌مندی شرکت‌ها به حمایت مالی از این باشگاه در سالیان گذشته سیر صعودی داشته‌است و اگرچه بیشتر حامیان به نتایج دلخواه خود از تبلیغ رو پیراهن این تیم نرسیده‌اند، مدت حمایت مالی این شرکت‌ها معمولاً کوتاه بوده‌است.[37] حامیانی که مدت بیشتری نامشان روی پیراهن تیم درج شده، بیشتر در ذهن هواداران ماندگار بوده‌اند. در پرسشنامه‌ای که از پرسش‌شوندگان می‌پرسد «اولین حامی مالی که به نظرتان می‌رسد چیست؟»، نام آیوا که بیش از یک دهه پیش حامی مالی این تیم بوده، از ماری براون که در زمان انجام پژوهش حامی مالی باشگاه بوده‌است، بیشتر ذکر شده‌است.[37]

با آغاز دوران مدیریت حبیب کاشانی (که عضو شورای شهر تهران بود) در سال ۱۳۸۶، سازمان نیمه‌دولتی شهرداری تهران با زیرمجموعه‌های خود از حامیان اصلی این باشگاه به‌شمار می‌رفت[36][38] که پس از فسخ یکجانبه قرارداد از سوی پ در سال ۱۳۹۰، از باشگاه شکایت کرد.[39] پرسپولیس پیشتر با حامیان دیگر خود مانند بهگل و جگوار نیز به مشکل خورده بود.[40][41]

شرکت اول‌اشپورت نیز از سال ۱۳۸۶،[42] تأمین لباس‌های این باشگاه را بر عهده دارد.[43] از تامین‌کنندگان پیشین لباس باشگاه می‌توان جورابان، حصاری و دایی را نام برد.[44] تامین‌کنندگان از محل فروش لباس‌ها به باشگاه پول پرداخت می‌کنند؛[42] به‌طور مثال، جورابان در قرارداد خود با باشگاه ۳۰٪ از عواید فروش لباس‌ها را به پرسپولیس می‌داد.[44] البته بر خلاف روال معمول در فوتبال جهان و همانند دیگر باشگاه‌های ایرانی، تامین‌کنندگان لباس پولی بابت حمایتشان به پرسپولیس پرداخت نمی‌کنند.[36] نقض مکرر رعایت کپی رایت در ایران به عنوان مانع اصلی این امر قلمداد می‌شود؛ چرا که تولیدی‌های کوچک، لباس‌های ارزان و بی کیفیت مشابه را تولید می‌کنند و شرکتی که حامی است (با قیمت‌های بالاتر لباسش) نمی‌تواند آن طور که باید بازار داشته باشد و سود ببرد.[42]

دارایی‌ها

باشگاه پرسپولیس مالک یک ساختمان ۵ طبقه در خیابان شیخ‌بهایی تهران است. این ساختمان در زمین اهدایی فدراسیون فوتبال ایران ساخته‌شده و دفتر باشگاه‌است.[45] در سال ۱۳۸۷ قرار بود موزه پرسپولیس در این مکان راه‌اندازی شود.[46]

در تیر ۱۳۸۸، سازمان تربیت بدنی با پرداخت ۲ میلیارد تومان ۱٪ از سهام بانک تات را برای باشگاه پرسپولیس خرید.[47] این باشگاه یک کلینیک پزشکی با نام «بیمارستان پرسپولیس» در خیابان گاندی تهران دارد که در خرداد ۱۳۸۹ آغاز به کار کرد.[48][49] در سال ۱۳۸۴ نیز خبری دربارهٔ خرید ورزشگاه و راه‌اندازی شرکت هواپیمایی توسط باشگاه منتشر شده‌بود که انجام نگرفت.[50]

این باشگاه پیشتر مالک ورزشگاه راه‌آهن[7][51] و مجموعه فرهنگی ورزشی شهید چمران[7] نیز بوده‌است.

همچنین ورزشگاه شهید کاظمی که در کنار بزرگراه آزادگان قرار دارد اکنون در اختیار این باشگاه می‌باشد.

مدیران

مدیر[52]دوران مدیریت
علی عبده
دی ۱۳۴۲–۱۳۵۲
مصطفی مکری
۱۳۵۲–۱۳۵۷
عباس وکیل
۱۳۵۸– دهه ۱۳۶۰
عباس گلیجانی
دهه ۱۳۶۰
طباطبایی
دهه ۱۳۶۰
عباس انصاری فرد
۱۳۶۹–۱۳۷۲
امیر عابدینی
۱۳۷۲–۱۳۸۰
عباس انصاری فرد
مهر۱۳۸۰–۱۳۸۱
علی میرزایی
مهر ۱۳۸۱–۱۳۸۲
علی پروین (سرپرست)
۱۳۸۲
اکبر غمخوار
مرداد ۱۳۸۲– تیر ۱۳۸۳
حجت‌الله خطیب (سرپرست)
تیر ۱۳۸۳– دی ۱۳۸۴
محمدحسن انصاری‌فرد
دی ۱۳۸۴– تیر ۱۳۸۶
حبیب کاشانی
تیر ۱۳۸۶– تیر۱۳۸۷
داریوش مصطفوی
تیر ۱۳۸۷– دی ۱۳۸۷
عباس انصاری‌فرد
دی ۱۳۸۷– ۱۱ مهر ۱۳۸۸
حبیب کاشانی (سرپرست)
۱۱ مهر ۱۳۸۸– شهریور ۱۳۹۰
محمد رویانیان
۱۱ شهریور ۱۳۹۰– بهمن ۱۳۹۲
علی پروین
بهمن ۱۳۹۲– اردیبهشت ۱۳۹۳
علیرضا رحیمی
اردیبهشت ۱۳۹۳– شهریور ۱۳۹۳
بهروز منتقمی (سرپرست)
شهریور ۱۳۹۳– آذر ۱۳۹۳
حمیدرضا سیاسی
آذر ۱۳۹۳– دی ۱۳۹۳
علی‌اکبر طاهری (سرپرست)
دی ۱۳۹۳– بهمن ۱۳۹۳
محمدحسین نژادفلاح (قائم مقام)
بهمن ۱۳۹۳– خرداد ۱۳۹۴
علی‌اکبر طاهری
۲۷ خرداد ۱۳۹۴– ۱۳ آبان ۱۳۹۶
حمیدرضا گرشاسبی
۱۴ آبان ۱۳۹۶– ۲۰ آذر ۱۳۹۷
ایرج عرب
۲۰ آذر ۱۳۹۷– ۰۵ شهریور ۱۳۹۸
محمدحسن انصاری‌فرد
۰۵ شهریور ۱۳۹۸–۲۰ اسفند ۱۳۹۸
مهدی رسول پناه (سرپرست)
۲۱ اسفند ۱۳۹۸– ۰۸ آبان ۱۳۹۹
جعفر سمیعی
۰۸ آبان ۱۳۹۹– اکنون

نام، نشان، نماد و رنگ

نام

پرسپولیس یک واژهٔ یونانی به معنای شهر پارسی است که از دو واژهٔ «پرس» (به یونانی: Πέρσης) به معنای پارسی و «پولیس» (به یونانی: Πόλις) به معنای شهر تشکیل شده‌است. یونانیان باستان به پارسه یا تخت جمشید، پایتخت دودمان هخامنشیان، پرسپولیس می‌گفتند.[53]

در سال ۱۳۶۰، سازمان تربیت بدنی نام بولینگ عبده را به مجموعه ورزشی شهید چمران تغییر داد و قرار شد پرسپولیس از سال ۱۳۶۱، با نام دیگری فعالیت کند.[54] بازیکنان در اعتراض به این تصمیم، در بازی با هما در جام باشگاه‌های تهران حاضر نشدند و قهرمانی این مسابقات را از دست دادند.[7][54] در دی ۱۳۶۵، پرسپولیس تحت پوشش بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی قرار گرفت. بنیاد مستضعفان تصمیم گرفت نام تیم را به «آزادی» تغییر دهد. بازیکنان با این تغییر نام موافق نبودند.[54] در ۲۷ بهمن ۱۳۶۵، نام باشگاه رسماً به «پیروزی» تغییر یافت. اداره کل تربیت بدنی استان تهران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «این تغییر نام به پیشنهاد بازیکنان صورت گرفته‌است.»[55] با این وجود، رسانه‌ها و مردم ایران بیشتر نام پرسپولیس را به کار می‌بردند.[54]

مدت‌ها بر سر قانونی بودن استفاده از نام پرسپولیس یا پیروزی بحث‌هایی بر سر زبان‌ها بود تا اینکه سرانجام در ۲۲ فروردین ۱۳۹۱، محمد رویانیان، مدیرعامل وقت باشگاه پرسپولیس، از رأی قطعی دادگاه برای بازگشت برند پرسپولیس خبر داد. از این رو برای همیشه نام پیروزی از داخل پرانتز جلوی نام پرسپولیس برداشته شد.[56]

در آگهی ثبت نمادی که شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس در سال ۱۳۷۰ به ثبت رسانده، این توضیح آمده‌است: «کلمه پرسپولیس و علامت فانتزی. تصویر جامی که از دو طرف با دو سر اسب هخامنشی تلاقی دارد.»[57]

رنگ

رنگ قرمز یکی از مهمترین نمادهای باشگاه فوتبال پرسپولیس به‌شمار می‌آید. رنگ اصلی پیراهن برای همه تیم‌های ورزشی این باشگاه همواره قرمز بوده‌است.

نشان و نشان‌واره

نخستین نشان‌واره (لوگو) باشگاه، طرحی از نماد فَرَوَهر بود که در یک قاب از گل‌های نیلوفر برگرفته از نقش‌برجسته‌های تخت جمشید جای گرفته بود. نام فارسی و لاتین پرسپولیس نیز در بالا و پایین این قاب نقش بسته بود. پس از مدتی باشگاه نشان دیگری را برگزید که برگرفته از نام این باشگاه بود؛ نشانی برگرفته از سرستون‌های شیر پرسپولیس (تخت جمشید). این نشان تا میانه‌های دهه هفتاد بکار گرفته می‌شد، اگر چه در بیشتر سال‌های دهه شصت و تغییر نام باشگاه، تیم پرسپولیس اغلب با پیراهن‌های بدون نشان در میدان‌ها حاضر می‌شد. از آن پس نیز ترکیب سرستون شیر هخامنشی و جام در میان آنها همواره در طرح نشان باشگاه باقی مانده‌است. در میانه‌های دهه هفتاد طرح سکوی میانی از نشان حذف شد و سر هر دو شیر به کناره‌ها خم شده و به جام میانی تکیه داده شدند. در آغاز دهه هشتاد سکوی میانی دوباره روی نشان بازگشت و شیرهای خمیده نیز دوباره به حالت پیشین بازگشتند. در سال ۱۳۹۰ همین نشان سرستون شیر و جام و سکوی میانی آن در درون قالب شکل هندسی همانند سپرهای جنگی جای گرفت و نام پارسی و انگلیسی پرسپولیس بر روی نشان‌واره باشگاه جای گرفت. در آخر در سال ۱۳۹۶، نشان‌واره پرسپولیس با همین نشان سرستون شیر و جام و سکوی میانی، با تغییراتی همچون اضافه شدن ستاره به بالای نشان‌واره به دلیل ۱۰ قهرمانی در لیگ فوتبال ایران و یکدست شدن گوشه‌های کناری و اضافه شدن جمله Since 1963 به پایین نشان‌واره همراه شد.[58]

رشته‌ها

وزنه‌برداری

در ۲۶ مرداد ۱۳۹۱ تیم وزنه‌برداری باشگاه پرسپولیس به همت مدیرعامل باشگاه (محمد رویانیان) تشکیل شد.[59] بهداد سلیمی قهرمان فوق سنگین‌وزن المپیک ۲۰۱۲ لندن اولین عضو رسمی تیم وزنه‌برداری باشگاه پرسپولیس بوده‌است.[60]

بسکتبال

باشگاه بسکتبال پرسپولیس یکی از کهن‌ترین باشگاه‌های بسکتبال ایران است. در سال ۱۳۵۰ باشگاه پرسپولیس، در اندیشهٔ راه‌اندازی تیم بسکتبال خود بود که زنده یاد اشتری مربی تاج به دلایلی از باشگاه تاج جدا شد. در یک اقدام بی‌سابقه، کلیه بازیکنان باشگاه تاج (از جمله امیر سبکتکین) بهمراه مربی خود، به باشگاه پرسپولیس پیوستند.[61]

این تیم در اولین دوره مسابقات بسکتبال باشگاه‌های مردان ایران، جام ولیعد ۱۳۵۴ شرکت داشت.[62] این تیم در دومین دوره جام ولیعهد در سال ۱۳۵۵ شرکت کرد اما مسابقه ۱۷ خرداد ۱۳۵۶ آن‌ها مقابل راه‌آهن مشهد به جنجال کشیده شد و فدراسیون رای به محرومیت یک‌ساله دو بازیکن تیم پرسپولیس، امیر ایلیاوی و محسن خلخالی داد. این در حالی‌است که اشد مجازات در قوانین فدراسیون وقت محرومیت سه‌ماهه بود. باشگاه پرسپولیس هم که این رای ناعادلانه را قبول نداشت و تلاش‌های خود را با پا فشاری فدراسیون بی ثمر می‌دید به یکباره دست از تیمداری در بسکتبال برکشید و به‌طور کلی از فعالیت در این رشته خودداری نمود.[63] این تیم پس از یک سال دوباره تشکیل شد و در دهه ۶۰ قهرمان باشگاه‌های تهران نیز شد.[61]

بولینگ

با نام باشگاه بولینگ عبده شناخته می‌شد یکی از نخستین باشگاه‌های پرسپولیس بود که پس از انقلاب مصادره شد.

فوتبال

باشگاه پرسپولیس بیشتر به خاطر تیم فوتبالش مشهور است. تیم فوتبال پرسپولیس از بهترین باشگاه‌های ایران و پرطرفدارترین باشگاه فوتبال ایران و آسیاست.

والیبال

باشگاه والیبال پرسپولیس یکی از کهن‌ترین تیم‌های والیبال ایران می‌باشد. این تیم به دلیل نداشتن توان مالی در حال حاضر فعالیت نمی‌کند.

فوتسال

تیم فوتسال پرسپولیس پس از انقلاب و در دهه ۱۳۷۰ شکل گرفته‌است. پس از مشکلات مالی بسیار و سقوط این تیم به لیگ دسته یک در سال ۱۳۸۴، امتیاز این تیم واگذار شد. پرسپولیس بعد از اینکه فعالیت جدی در زمینه فوتسال نداشت. در سال ۸۸–۸۹ توانست به لیگ برتر صعود کند. باشگاه پرسپولیس در لیگ فوتسال تا سال ۱۳۹۱ دارای تیم بود. اما در فروردین ماه سال ۹۱ به علت تبانی بازیکنان پرسپولیس در بازی با تیم گیتی پسند اصفهان٫محمد رویانیان، مدیرعامل وقت باشگاه، تیم فوتسال پرسپولیس را منحل کرد.[64]

تکواندو

تیم تکواندوی پرسپولیس در چند سال گذشته آغاز به کار کرده و یک بار هم به قهرمانی لیگ برتر ایران رسیده‌است.

شنا

تیم شنای پرسپولیس پس از انقلاب ایجاد شده‌است. پرسپولیس یک بار در لیگ شنای ایران به قهرمانی رسیده‌است.

تیم دو و میدانی

در مرداد ۹۱ تیم دو و میدانی باشگاه تشکیل شد و احسان حدادی نایب قهرمان المپیک ۲۰۱۲ لندن در رشته پرتاب دیسک نیز به عنوان نخستین ورزشکار با تیم دو و میدانی باشگاه پرسپولیس قراداد بست.[65]

نهادها و موسسات وابسته

دانشگاه علمی کاربردی پرسپولیس

دانشگاه جامع علمی کاربردی پرسپولیس، اولین دانشگاه ورزشی ایران٬در ۱۱ آذر ۱۳۹۱ و با سرمایه‌گذاری باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس ٬در زمان مدیریت محمد رویانیان افتتاح شد.[66][67][68] داریوش سودی[69][70] اولین مدیر این دانشگاه می‌باشد. ابتدا این واحد دانشگاهی در رشته‌های مربی‌گری فوتبال، فوتسال و آمادگی جسمانی، در نظام پودمانی و در مقطع کاردانی با ظرفیت پذیرش آقا و خانم در همه رشته به صورت برابر دانشجو می‌پذیرفت.[71] ولی پس از چندی،[72] رشته‌های خبرنگاری ورزشی و گزارشگری نیز به آن اضافه شد.

افتخارات

فوتبال

باشگاه پرسپولیس که در سال ۱۳۴۲ تأسیس شده با کسب ۳۳ جام از تیم‌های پرافتخار ایران است. مالک باشگاه پرسپولیس قبل از انقلاب علی عبده بود. باشگاه پرسپولیس موفق به دستیابی سیزده قهرمانی در لیگ فوتبال ایران شده‌است.[2] این تیم شش بار نیز موفق به قهرمانی جام حذفی فوتبال ایران و سه بار نیز قهرمان سوپرجام فوتبال ایران و شش بار قهرمان جام باشگاه‌های تهران و دو بار قهرمان جام حذفی تهران و یک بار قهرمان جام اسپندی و یک بار قهرمان مسابقات انتخابی اسیا شده‌است.[2] پرسپولیس همچنین با یک قهرمانی ۱۹۹۰_۱۹۹۱ و یک نایب قهرمانی ۱۹۹۲_۱۹۹۳ در جام در جام باشگاه‌های آسیا پرافتخارترین تیم ایرانی و سومین تیم پرافتخار در مسابقات جام در جام باشگاه‌های آسیا به‌شمار می‌رود.[14] این باشگاه دو نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ را با کمک برانکو ایوانکوویچ و یحیی گل محمدی به دست آورده‌است.[14]و باشگاه پرسپولیس در جام باشگاه‌های آسیا به سه عنوان سومی و یک مقام چهارمی دست یافت.[3]تیم پرسپولیس ۹ باردرمرحله نیمه پایانی تورنمنت‌های آسیایی (۳ بار لیگ قهرمانان آسیا، ۲ بار جام در جام آسیا، ۴ بار جام باشگاه‌های آسیا) حضور داشته‌است.[5]و هم چنین پرسپولیس با ۴ بارحضور درفینال آسیا (۲ بار لیگ قهرمانان، ۲ بار جام در جام) از تیم‌های پرافتخار ایران در آسیا می‌باشد.[11]و تیم پرسپولیس با ۲ بارحضور درفینال و ۱ بارحضور در نیمه نهایی موفق‌ترین تیم ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا است.[6] هم چنین پرسپولیس با ۷ بارحضور در مرحله نیمه نهایی (۳ بار لیگ قهرمانان آسیا، ۴ بار جام باشگاه‌های آسیا) از تیم‌های پر افتخار ایران در آسیا می‌باشد.[4]باشگاه پرسپولیس دردهه ۹۰ موفق به کسب ۴ قهرمانی متوالی (پوکر) در لیگ برتر شده‌است.[4]و نخستین تیم در لیگ برتر می‌باشد که موفق شده به‌طور همزمان قهرمان لیگ و جام حذفی (دبل) در طول یک فصل شود.[5] باشگاه پرسپولیس هشت بار در فینال جام حذفی حضور داشته‌است.[3] و پرسپولیس دارای سریع‌ترین قهرمانی در لیگ برتر بوده (۴ هفته زودتر) قبل از پایان مسابقات به مقام قهرمانی رسیده‌است.[6]و باشگاه پرسپولیس با ۳ قهرمانی بیشترین قهرمانی را سوپرجام دارد.[14] و پرسپولیس با ۱۳ قهرمانی دارای بیشترین قهرمانی در لیگ‌های سراسری می‌باشد.[5]تیم پرسپولیس موفق به کسب سه قهرمانی متوالی در سوپرجام شده‌است.[8]باشگاه پرسپولیس موفق به کسب پنج قهرمانی متوالی در جام باشگاه‌های تهران شده‌است.[5]و هم چنین با ۶ قهرمانی بیشترین قهرمانی را در لیگ برتر کسب کرده‌است.[11]

شنا

  • لیگ برتر شنا ایران
    • قهرمان: ۱۳۸۴

تکواندو

  • لیگ برتر تکواندو ایران
    • نایب قهرمان: ۱۳۸۳

فوتسال

  • جام رمضان
    • قهرمان: ۱۳۸۲

والیبال

  • لیگ برتر
    • نایب قهرمان (۲): ۱۳۵۵، ۱۳۵۴
  • جام حذفی والیبال
    • قهرمان: ۱۳۵۵
  • جام باشگاه‌های تهران
    • قهرمان: ۱۳۸۳
  • لیگ دسته اول
    • قهرمان: ۱۳۸۳

منابع

  1. ورزش۳ (۸ آبان ۱۳۹۹). «جعفر سمیعی مدیرعامل پرسپولیس شد». varzesh3.com. دریافت‌شده در ۱۱ مارس ۲۰۲۰.
  2. مهدی حدادپور (۱۶ آذر ۱۳۸۵). «شناختنامه علی عبده». وبگاه روزنامه اعتماد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۸۷.
  3. حدادپور، مهدی، سالنامه پرسپولیس ۱۳۸۱
  4. ربیعه، نازنین (۱۶ آذر ۱۳۸۵«شناختنامه علی عبده؛ پسر دادستان - برادر حاکم و پدر پرسپولیس»، روزنامه اعتماد (شماره ۱۲۷۸)
  5. ناصری، امیرحسین (۲۲ آذر ۱۳۸۶«ظهور آبی و قرمز در تاریکخانه سیاست»، روزنامه اعتماد (شماره ۱۵۱۳)
  6. Mohammed (۲۰۱۹-۰۴-۱۵). «علی‌محمد عبده؛ مدیر پرسپولیس و بولینگ عبده». توانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۹.
  7. ، ترجمهٔ نام مترجم، «سه سال بحرانی در پرسپولیس، سرگذشت تبعید از بولینگ به داوودیه»، روزنامه اعتماد (شمارهٔ ۱۵۰۲)، ص. صفحه ۱۲، ۵ آذر ۱۳۸۶
  8. حدادپور، مهدی؛ زارعی، اصغر، سالنامه رسمی و فرهنگ مصور باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس ۱۳۸۶
  9. «دلیل تأخیر در تشکیل وزارت ورزش و جوانان / مصوبه مجلس لازم‌الاجرا است». خبرگزاری مهر. ۲۰ فروردین ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۳۹۰.
  10. مغانی، علی (۱۱ جون ۲۰۱۱). «دشواری‌های یک استعفا/ وقتی پرسپولیس «بی‌صاحب» می‌شود!». وبگاه گل. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۳۹۰.
  11. روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران (شماره ۱۳۵۱۰)، ص. صفحه ۱۳، ۹ تیر ۱۳۷۰ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  12. «گزارش ویژه گل: رونمایی از مالک حقیقی پرسپولیس». وبگاه گل. ۲۸ آگوست ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۸.
  13. «آنها مالک پرسپولیس‌اند، ما مالک پرسپولیس». خبرگزاری تابناک. ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  14. «بیانیه شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس». وبگاه رسمی شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  15. «سازمان تربیت بدنی مالک اصلی باشگاه پرسپولیس است». وبگاه تبیان. ۱۵ تیر ۱۳۸۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  16. «موفقیت بزرگ و تاریخی پرسپولیس / نام «پرسپولیس» به آغوش صاحبان اصلی بازگشت». وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس. ۲۴ مرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۳۹۰.
  17. «با رای قطعی دادگاه تجدید نظر/ رویانیان: برند پرسپولیس برای همیشه به دامن مردم بازگشت». وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس. ۲۲ فروردین ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۰.
  18. حدادپور، مهدی (۱۴ دی ۱۳۸۵«۲۸ سال انتظار برای خصوصی‌سازی»، روزنامه اعتماد (شماره ۱۳۰۰)، ص. صفحه ۱۶
  19. «می‌خواهم ۵۱ درصد سهام باشگاه پرسپولیس را بخرم». خبرگزاری فارس. ۱ شهریور ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  20. «می‌خواستیم پرسپولیس را به هدایتی بفروشیم». همشهری آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  21. حیدرپور، اسماعیل (۱۳۸۶)، «مصاحبه با محمد علی‌آبادی»، خبر ورزشی (شماره ویژه نوروزی)، ص. صفحه ۱۸–۱۹ «به عقیده من باشگاه پرسپولیس باید به صورت خصوصی اداره شود و اتفاقاً مسئولیت باشگاه هم باید به اهلش سپرده شود. من شخصاً طرفدار این هستم که پرسپولیس و استقلال از بخش دولتی خارج و به بخش خصوصی وارد شوند… اگر قرار باشد در فوتبال به درجات بالا برویم، فوتبال باید از شکل و شمایل فعلی که کاملاً دولتی است خارج شده و به بخش خصوصی واگذار شود.»
  22. «پرسپولیس و استقلال به هواداران واگذار می‌شود». ایرنا. ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۸۸.
  23. فرزیان، میثم (۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸«واگذاری سهام استقلال و پرسپولیس به دستور رئیس‌جمهور»، روزنامه اعتماد (شماره ۱۹۵۳)، ص. صفحه ۱۳
  24. قراگزلو، رضا. «تضمین مالی برای خرید پرسپولیس». همشهری آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۸۸.
  25. رسایلی، بهروز، «باشگاه‌های ایرانی، خصوصی‌سازی و کپی‌رایت؛ اروپایی‌ها چطور پول درمی‌آورند؟»، روزنامه ورزشی گل (ویژه‌نامه نوروز ۸۸)، ص. صفحه ۴۰
  26. «مدیرعامل باشگاه: هر تصمیمی که سازمان اتخاذ کند، قبول می‌کنیم»، روزنامه دنیای اقتصاد (شماره ۹۵۸)، ص. صفحه ۸، ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۵
  27. «هدایتی: من، حامی مالی هستم». همشهری آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۸۸.
  28. عاطف، تورج. «این بازی تدارکاتی را نمی‌توانیم داشته باشیم؟». فوتبال میدیا. نت. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۶ فروردین ۱۳۸۸. پرسپولیس اعلام می‌کند این بازی جنبه مالی برای این تیم دارد یعنی به کمک اسپانسرها و فروش بلیط و حق‌پخش تلویزیونی سعی در ایجاد درآمد دارد.
  29. «اسپانسری ۳ میلیاردی ماری براون برای پرسپولیس با وساطت هدایتی». خبرگزاری فارس. ۱۷ مهر ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳۰ آذر ۱۳۹۰.
  30. «نوشابه‌های اس پاور و پرس پاور مجوز مصرف دارند»، روزنامه همشهری، سال دوازدهم (۳۵۶۴)، ص. صفحه درمانگاه، ۴ آذر ۱۳۸۳
  31. «نوشابه پرسپولیس»، روزنامه ایران (۲۴۸۷)، ۲۱ خرداد ۱۳۸۲
  32. تحول در فوتبال ایران، پرسپولیس حق پخش تلویزیونی می‌گیرد (شماره ۳۳۶۵)، روزنامه ایران، ۲۰ دی ۱۳۸۴
  33. ، ترجمهٔ نام مترجم، «مردان پرسپولیس، مستند خبرساز از پشت پرده قهرمان لیگ»، روزنامه اعتماد (شماره ۱۷۴۹)، ص. صفحه ۱۷، ۲۹ مرداد ۱۳۸۷
  34. «بلیت‌فروشی را به پرسپولیس نمی‌دهند». خبرگزاری تابناک. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۸۸.
  35. "Economic Crisis Special (3) - Iran, India, Indonesia". وبگاه گل. 12 نوامبر 2008. Archived from the original on 6 مه 2012. Retrieved ۷ شهریور ۱۳۸۸. Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
  36. فرامرز، فرشید (۲ شهریور ۱۳۸۹«ناکامی باشگاه‌های ایرانی از روی پیراهن شروع می‌شود!»، روزنامه ورزشی گل (۱۳۰۱)
  37. «یک تحقیق پیشنهاد داد: اسپانسرهای استقلال و پرسپولیس کیفیت کالای خود را بالا ببرند». ایسنا. ۲۳ مرداد ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ شهریور ۱۳۸۸.
  38. «پس از مذاکرات حبیب کاشانی و دکتر قالیباف؛ شهرداری تهران اسپانسر تیم فوتبال پرسپولیس شد». وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس. ۲۰ آبان ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۵ آذر ۱۳۸۸.
  39. گودرزی، س. (۸ آذر ۱۳۹۰«قراردادی که پرسپولیس یک جانبه لغو کرده بود!»، روزنامه ورزشی گل (۱۶۵۷)
  40. «جگوار، اسپانسر باشگاه پرسپولیس با آنها اختلاف پیدا کرد»، روزنامه هموطن سلام، ۲ دی ۱۳۸۳
  41. هاشمی، احسان (۸ آذر ۱۳۸۸«مدارک اسپانسر فسخ شده علیه ادعای پرسپولیس: شاکی پرونده ما هستیم یک ریال هم کمیسیون ندادیم»، روزنامه ورزشی گل (۱۱۲۸)
  42. قراگزلو، محمد (۲۵ دی ۱۳۸۶«لباس نو مبارک! ورود برندهای بین‌المللی یک اتفاق خوب در فوتبال ایران»، روزنامه ایران ورزشی
  43. «اعتراض کتبی آل اشپورت به باشگاه پرسپولیس». خبرآنلاین. ۱۶ شهریور ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ دی ۱۳۸۹.
  44. ناصری، امیرحسین (جمعه ۲۶ دی ۱۳۸۲«داستان پیراهنی که عوض شد: جنگ قدرت در پرسپولیس»، روزنامه همشهری، سال یازدهم (۳۲۸۴)، ص. صفحه ورزش تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  45. یادگاری، بردیا (۲۵ ژوئیه ۲۰۰۹). «کنفرانس محلی باشگاه بین‌المللی». وبگاه گل. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۸۸.
  46. «اولین موزه پرسپولیس تأسیس می‌شود»، روزنامه ابرار ورزشی (شماره ۴۳۴۰)، ص. صفحه ۵، ۲۲ اسفند ۱۳۸۷
  47. روزنامه اعتماد ملی (شماره ۹۷۵)، ص. صفحه ۱۹، ۱ مرداد ۱۳۸۸ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); از |مقاله= صرف‌نظر شد (کمک) «دو باشگاه پرسپولیس و استقلال هر یک با پرداخت ۲ میلیارد تومان یک درصد از سهام بانک تازه‌تاسیس تات را خریداری کردند. پول خرید این سهام از سوی سازمان تربیت بدنی پرداخت شده.»
  48. «مراسم افتتاح کلینیک پزشکی و بیمارستان پرسپولیس برگزار شد». وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس. ۱ شهریور ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۸۸.
  49. «دکتر عسگری: خرداد ۸۹ رسماً ساختمان بیمارستان افتتاح می‌شود». وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس. ۱ شهریور ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۸۸.
  50. «ایرلاین پرسپولیس به زودی راه‌اندازی خواهد شد». خبرگزاری فارس. ۲ اسفند ۱۳۸۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ شهریور ۱۳۸۸.
  51. خبر ورزشی (ویژه‌نامه نوروزی)، ص. صفحه ۲۵، ۱۳۸۷ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); از |مقاله= صرف‌نظر شد (کمک)
  52. مدیران وبگاه رسمی باشگاه پرسپولیس
  53. «پرس پلیس». لغت‌نامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۵ مرداد ۱۳۸۸.
  54. زارعی، اصغر (۱۷ مرداد ۱۳۸۶«پرسپولیس چگونه پرسپولیس شد؟»، روزنامه ایران ورزشی (شمارهٔ ۲۹۱۲)
  55. «پرسپولیس یا پرسپولیس؟». وبگاه جهان ورزش. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱ تیر ۱۳۹۰.
  56. «پرسپولیس به نام واقعی اش بازگشت».
  57. روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، ۱۴ مرداد ۱۳۷۰ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  58. «لوگوی باشگاه پرسپولیس عوض شد». پرسپولیس نیوز. ۲۲ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۴.
  59. http://www.varzesh3.com/news.do?itemid=983995&title=تيم_وزنه‌برداري_پرسپوليس_تشکيل_شد
  60. http://www.perspolisnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=32549:2012-08-18-11-47-12&catid=53&Itemid=61
  61. «امیر سبکتکین». web.archive.org. ۲۰۱۹-۰۱-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۲۵.
  62. "کیهان ورزشی - شماره ١١٢٤ - شنبه ٢٢ آذر ١٣٥٤". Issuu. Retrieved 2019-06-14.
  63. «امیر ایلیاوی». web.archive.org. ۲۰۱۹-۰۱-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۲۵.
  64. http://www.perspolisnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=28467:با-اعلام-رویانیان-تیم-فوتسال-پرسپولیس-منحل-شد&catid=68:footsal&Itemid=153
  65. http://www.perspolisnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=32551:1391-05-28-13-51-04&catid=45:transfer&Itemid=68
  66. افتتاح دانشگاه پرسپولیس با حضور محمدرضا رویانیان بایگانی‌شده در ۴ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine سایت رسمی باشگاه پرسپولیس تهران
  67. دانشگاه علمی - کاربردی پرسپولیس افتتاح شد خبرگزاری مهر
  68. عکس روز: افتتاح دانشگاه پرسپولیس! وبگاه گل
  69. استقبال بازیکنان پرسپولیس از دانشگاه پرسپولیس بایگانی‌شده در ۱۳ اوت ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine خبرگزاری پرسپولیس
  70. استقبال بازیکنان پرسپولیس از دانشگاه پرسپولیس/ بنگر،سید جلال،ماهینی و نوروزی دانشجو شدند خبرآنلاین
  71. دانشگاه پرسپولیس افتتاح شد بایگانی‌شده در ۴ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine سایت باشگاه پرسپولیس
  72. رشته‌های گزارشگری و خبرنگاری ورزشی در دانشگاه پرسپولیس بایگانی‌شده در ۱۵ اوت ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine وبسایت باشگاه پرسپولیس
  • «۳۰ سال تاریخ باشگاه پرسپولیس: از شاهین تا پرسپولیس»، انتشارات کیهان
  • مهدی حدادپور، اصغر زارعی (۱۳۸۶سالنامه رسمی و فرهنگ مصور باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس ۱۳۸۶، به کوشش مجری طرح: محمدرضا خجسته.، هنرکده خجسته
  • مهدی حدادپور (۱۳۸۱سالنامه پرسپولیس ۱۳۸۱، به کوشش مدیر اجرایی: احمد عزت‌بخش.، آتلیه گرافیک هنرپرداز - روزنامه پرسپولیس

پیوند به بیرون

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.