خبرگزاری فارس

خبرگزاری فارس یک خبرگزاری به زبان فارسی از سوی جمهوری اسلامی ایران است.[2] این خبرگزاری خود را «نخستین خبرگزاری مستقل ایران» معرفی می‌کند،[3] اما به وابستگی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرت دارد.[4][5] این خبرگزاری در برخی موارد متهم به پخش اخبار دروغ و شایعه است.دامنهٔ com. این وبگاه در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۹۸ به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران مسدود شد.[4]

خبرگزاری فارس
نمای وبگاه خبرگزاری فارس در ۸ شهریور ۱۳۹۸
گونه وبگاه
خبرگزاری
در دسترس بهفارسی، عربی، ترکی و انگلیسی
ستاد(ها)تهران، میدان فردوسی، ابتدای کوچه شاهرود
مالکپیام تیرانداز
بنیانگذار(ان)سعید نوبری و رضایی
نشانی
رتبه در الکساایران: ۴۳
جهان: ۱۱۵۵ ▲ (فروردین 99)[1]
راه‌اندازیفروردین ۱۳۸۱
وضعیت کنونیدامنهٔ (com.) مسدود شده از طرف آمریکا

تاریخچه

مجوز ابتدایی خبرگزاری فارس برای سعید نجار نوبری سال ۱۳۷۸ «مدیرکل وقت روابط عمومی دادگستری استان تهران» به عنوان مؤسسهٔ فرهنگی فارس صادر شد و نوبری در بهار سال ۱۳۸۲ این مؤسسه را به مهدی فضایلی، حسن مرادی دادخواه و حسن شیرازی‌زاده فروخت[6] نخستین سردبیر این مجموعه بیژن مقدم بود. در سال ۱۳۸۷ مهدی فضائلی با واگذاری سهام خود به حمیدرضا مقدم‌فر از مؤسسهٔ فرهنگی فارس خارج شد.[7] به این ترتیب حمیدرضا مقدم‌فر سومین مدیرعامل این خبرگزاری شد. مقدم‌فر تا سال ۱۳۹۰ در این سمت باقی ماند و بعد از آن جای خود را به سیدنظام‌الدین موسوی (مدیر مسئول پیشین روزنامهٔ جوان) داد.[8]

از ۲۲ بهمن‌ماه سال ۱۳۸۱ محل فعالیت این خبرگزاری به ساختمانی واقع در خیابان انقلاب زیر پل کالج منتقل شد.[9][10] هم‌اکنون خبرگزاری فارس، ساختمان نُه طبقهٔ پیشین روزنامهٔ جوان (نزدیک به سپاه پاسداران) را در اختیار گرفته و پس از بازسازی آن که بیش از چهار سال طول کشید، از ابتدای سال ۹۳ به این ساختمان واقع در میدان فردوسی نقل مکان کرده‌است.

آرم

آرم این خبرگزاری به صورت حرف «فا» طراحی شده‌است و کل طرح امواج مدور آب را نمایش می‌دهد که به نشانی یکی از قابلیت‌های خبر یعنی ایجاد امواج و حرکت در جامعه است.[3]

بودجه

بودجهٔ خبرگزاری فارس، از طریق کمک‌های فرهنگی سپاه پاسداران تأمین می‌شود. بسیاری از مدیران آن، پیشینهٔ عضویت در این دستگاه نظامی سیاسی را دارند. با توجه به محرمانه تلقی شدن جزئیات بودجهٔ دستگاه‌های نظامی در ایران، تا مدت‌ها وابستگی فارس به بودجهٔ سپاه، خبری غیررسمی تلقی می‌شد، اما در ژوئن سال ۲۰۰۸ وبگاه «تابناک» (وابسته به محسن رضایی فرماندهٔ پیشین سپاه) در گزارشی رسماً این خبر را مورد تأیید قرار داد.[11]

سرویس‌ها

خبرگزاری فارس در حال حاضر به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و ترکی منتشر می‌شود. در این خبرگزاری سرویس‌های مختلفی راه‌اندازی شده که هرکدام به صورت مستقل اقدام به فعالیت کرده و اخبار و مطالب خود را در بخش‌های مربوط منتشر می‌کنند و در نهایت مهم‌ترین اخبار در صفحهٔ نخست وبگاه و در بخش منو در سمت راست وبگاه نمایش داده می‌شود. این سرویس‌ها عبارت‌اند از: سرویس اجتماعی، اقتصادی، بین‌الملل، سیاسی، دانشگاه، فرهنگی، ورزشی، استان‌ها، عکس، صوت و تصویر، سیاست خارجی، دیدگاه، گفتگو، اخبار شرکتها، گرافیک و کاریکاتور، دانستنی‌ها، تیتر اخبار و در قسمت تاریخ شامل: تاریخ اسلام، تاریخ معاصر، تاریخ تمدن، در بخش دانستنی‌ها: پزشکی، علمی، خواندنی‌ها، در بخش انتشارات: کتاب و مجله و در ادامه انرژی اتمی و اخبار ویژه پوشش داده می‌شود.

سردبیران و مدیران عامل

پیام تیرانداز، سردبیر سابق خبرگزاری مهر، در حال حاضر مدیرعامل خبرگزاری فارس است و سردبیری آن برعهدهٔ سعید نوبری است.[12]

سردبیران
  • بیژن مقدم
  • درویش (عباس) توانگر
  • سعید نوبری

مدیران عامل
  • سعید نجار نوبری
  • مهدی فضائلی
  • حمیدرضا مقدم‌فر
  • سید نظام‌الدین موسوی[13]
  • پیام تیرانداز

اثرات و حواشی
نوشتار اصلی: خبرهای تکذیب‌شده خبرگزاری فارس

تحریم از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا

در تاریخ شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۸ دامنهٔ دات‌کام (com.) مربوط به این خبرگزاری از دسترس خارج شد. سرویسی که این دامنه را برای فارس ارائه می‌دهد در ایمیلی علت این انسداد را «دستورالعمل مقرر شده توسط دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) و قرار گرفتن این خبرگزاری در فهرست SDN» اعلام کرد. نایب رئیس شرکت زیرساخت، این اتفاق را مربوط به تحریم‌های مالی رجیستر دامنهٔ دات‌کام دانست و ضمن ابراز عدم نگرانی افزود که خدمات دات کام از طریق رجیسترهای غیر آمریکایی و دات‌آی‌آر از طریق ایران قابل ارائه هستند. همچنین وی اشاره کرد که زیرساخت‌های موجود در شبکهٔ ملی اطلاعات بسیاری از این نگرانی‌های راجع به تحریم‌ها را از بین برده‌است.[14]

تأثیرات

این خبرگزاری خصوصاً در جریان محاکمهٔ عبدالله نوری نقش فعالی ایفا کرد.[15]

بنا بر اعلام انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران، در هفته‌های پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم، ۳۹ روزنامه‌نگار و کارمند این خبرگزاری به خاطر اختلاف با مدیران در خصوص خط مشی خبری فارس، اخراج یا مجبور به استعفاء شدند. تا پیش از انتخابات ۲۲ خرداد، بیش از ۹۰ درصد بخش سیاسی خبرگزاری فارس تغییر کردند و نیروهای بسیج و وابستگان به سپاه، جایگزین آن‌ها شدند.[16] خبرگزاری فارس در رتبه‌بندی سایت‌های ایرانی در الکسا رتبهٔ ۱۰ را داراست.

در سپتامبر ۲۰۱۷، وبگاه تحلیلی دیفنس‌وان نوشت که نفوذ رسانه‌ای ایران از طریق رسانه‌های دولتی از جمله فارس در خاورمیانه رو به افزایش است که این باعث تضعیف تلاش‌های آمریکا در منطقه شده‌است.[17]

اخبار نامتعارف
نوشتار اصلی: خبرهای تکذیب‌شده خبرگزاری فارس

خبرگزاری فارس اخبار نامتعارف و جنجالی زیادی منتشر کرده‌است که تکذیب شده‌اند.[18] بی‌بی‌سی فارسی در مقاله‌ای به قلم مهرداد فرهمند در این خصوص این نظر را دارد که تکرار این‌گونه موارد نادرست و کذب موجب این برداشت می‌شود که این اخبار نادرست به دلیل سهو و اشتباه منتشر نشده‌اند بلکه آگاهانه و عمدی منتشر می‌شوند. دلیل این کار این خبرگزاریِ منسوب به سپاه پاسداران می‌تواند تأثیرگذاری اخبار نادرستش و به ادعای خود، «جنگ نرم» در عرصهٔ رسانه باشد. به اعتقاد آن‌ها با تولید شایعات هدفدار می‌توان در مقابل تهاجمات فرهنگی ایستاد.[19]

مجادلات پیرامون خبرهای منتشرشده
نوشتار اصلی: خبرهای تکذیب‌شده خبرگزاری فارس

روی صحت شماری از خبرهای این خبرگزاری اختلاف نظر است. دستگیری هفت سرباز آمریکایی توسط ایران،[20] بازداشت سفیر سوئیس در ایران،[21] دستگیری ۱۰ جاسوس انگلیسی در ایران،[22] انفجار در مسیر حرکت احمدی‌نژاد،[23] ممنوع‌الخروج شدن محمد خاتمی،[24] مصاحبه با البرادعی،[25][26] برگزاری رزمایش مشترک روسیه، چین، ایران و سوریه،[26][27] دستگیری اردشیر امیرارجمند[28] و مصاحبه با سارینا بابایی دختر فرانخبهٔ ۱۲ ساله‌ای که با پژوهش در علم بیونیک در حال ساخت کلیهٔ مصنوعی است[29][30] از آن جمله‌اند.

پناهندگی کارمندان

در سال ۲۰۰۹ جواد مقیمی و حسین سلمان، دو عکاس خبرگزاری فارس پس از دریافت هشدار از مدیر خبرگزاری به علت گرفتن عکس از معترضان پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم، به ترکیه رفته و تقاضای پناهندگی کردند.[31]

تربیت خبرنگار

خبرگزاری فارس در سال ۱۳۸۷ با تأسیس یک مرکز آموزش خبرنگاری به نام باشگاه خبری توانا تلاش کرد تا با جذب جوانان متعهد به جمهوری اسلامی از طریق مراکزی مانند پایگاه‌های بسیج و … و برگزاری دوره‌های آموزشی روزنامه‌نگاری، افرادی را برای تزریق به تحریریهٔ خود تربیت کند که به سیاست‌های رسمی جمهوری اسلامی وفادار باشند. هم‌اکنون درصد بالایی از خبرنگاران فعال در تحریریهٔ این خبرگزاری، تربیت‌شده‌های باشگاه توانا هستند که به‌ویژه پس از حوادث سال ۱۳۸۸ و اخراج یا استعفای بسیاری از نیروهای قدیمی، توانسته‌اند به عنوان خبرنگار، دبیر خبر و … مشغول به کار شوند.

دانشکدهٔ رسانهٔ فارس

در همین راستا، خبرگزاری فارس توانست در سال ۹۲ از دانشگاه جامع علمی کاربردی، مجوز تأسیس یک مرکز آموزشی را دریافت کند. از اردیبهشت ۹۳، نخستین دانشجویان ورودی این مرکز در دو رشته خبرنگاری و عکاسی خبری در دو مقطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته مشغول به تحصیل شدند. در مراسم افتتاح این مرکز،[32] بسیاری از شخصیت‌های سیاسی وابسته به جریان اصولگرا، از جمله غلامعلی حدادعادل و حسین شریعتمداری حضور داشتند.

دفاتر استانی خبرگزاری فارس

خبرگزاری فارس در سایر استان‌ها واحدهای مجزایی دارد.

  • خوزستان:

این خبرگزاری در استان خوزستان به مدت پنج سال دو خبرگزاری مجزا در قالب‌های شمال و جنوب خوزستان تعریف کرده بود. پس از پنج سال هر دو واحد ادغام و در قالب خبرگزاری خوزستان کار خود را ادامه داد. اعضای خبرگزاری شمال خوزستان، مریم سادات سبط نبی، ایناس عبدالخانی، قاسم منصور آل کثیر، نادره وائلی‌زاده بودند. این اعضا مقام‌های برتر کشوری این خبرگزاری را کسب کرده بودند.[33][34] این خبرگزاری هدف از ادغام این دو بخش را به منظور وحدت رویه و ایجاد تمرکز و در راستای مدیریت واحد اعلام کرد.[3]

  • کرمانشاه:

در ۲۳ آذر ۱۳۹۱ محسن فولادی به عنوان سرپرست خبرگزاری فارس در استان کرمانشاه منصوب شد. مدیر فعلی دفتر فارس در کرمانشاه رضا حیدری می‌باشد.[35]

  • همدان:

در ۱۶ تیر ۱۳۸۷ احسان مطهری به عنوان سرپرست خبرگزاری فارس در استان همدان منصوب شد.[36] پیش از این بهروز طالب‌نژاد سرپرست خبرگزاری فارس در همدان بود. هم‌اکنون مریم شهابی عهده‌دار مدیریت دفتر خبرگزاری فارس در همدان است.

  • یزد:

در ۲۳ اسفند ۱۳۸۷ مهدی جلیلیان به عنوان سرپرست خبرگزاری فارس در استان یزد منصوب شد. پیش از این عباس ماندگاری سرپرست فارس در یزد بود.

  • لرستان:

الهیار محمودی‌فر سرپرست نمایندگی خبرگزاری فارس در لرستان بود که در حال حاضر سعید سرشار مدیریت دفتر خبرگزاری فارس در این استان را بر عهده دارد.

  • آذربایجان غربی:

در آذربایجان غربی هم ابراهیم آقازاده از بهمن ۱۳۸۱ تا بهمن ۱۳۹۵ سکانداری فارس را عهده‌دار بود. وی در اواخر مدیرعاملی موسوی توسط کربلایی (مدیرکل وقت استان فارس و مدیر عامل فعلی خبرگزاری آنا) به همراه تعدادی از مدیران پیشکسوت سایر استان‌ها برکنارشد. هم‌اکنون محمد نعمت‌دوست عهده‌دار مدیریت دفتر خبرگزاری فارس در این استان است.

  • خراسان جنوبی:

در استان خراسان‌جنوبی نیز پس از ۱۳ سال مدیریت احسان مداح در نمایندگی خبرگزاری فارس در این استان، سجاد جعفری در سال ۱۳۹۶ به عنوان مدیر خبرگزاری فارس در این استان منصوب شد.[37][38][39]

جشنواره فصلی فارس

این خبرگزاری با هدف افزایش رقابت تأثیرگذار در رشد کیفی و محتوایی اخبار و شناسایی آثار و خبرنگاران برتر برگزار می‌کند که تاکنون سه دوره از آن برگزار شده‌است. این جشنواره در دی ۱۳۹۱ در استان فارس،[40] اسفند ۱۳۹۱ در اردبیل[41] و اردیبهشت ۱۳۹۲ در مازندران برگزار شد.[42]

جستارهای وابسته

پانویس
  2. خبرگزاری فارس، توقیف موقت شد (رادیو زمانه، ۱۳ خرداد ۱۳۸۷)
  3. «سخن ما». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۱۹.
  4. «دامنه‌های بین‌المللی وبسایت خبرگزاری فارس با دستور آمریکا مسدود شد». euronews. ۲۰۲۰-۰۱-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۴.
  5. چرا خبرهای فارس تکذیب می‌شود، بی‌بی‌سی فارسی
  6. خردادماه سال ۱۳۸۲ به شمارهٔ ۸۰۸۴/۳۲ در روزنامهٔ رسمی جمهوری اسلامی
  7. دوازدهم شهریور ماه سال ۱۳۸۷ با شمارهٔ ت۱۷۵۴۷/ ۳۲ در روزنامهٔ رسمی کشور
  8. http://bamdadkhabar.com/2014/06/32423/
  9. «حمیدرضا مقدم‌فر با مدیر عاملی خبرگزاری فارس خداحافظی کرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۱.
  10. مراسم رسمی تودیع و معارفهٔ مدیرعامل خبرگزاری فارس برگزار شد
  11. رسانه برتر جمهوری اسلامی توسط نظامیان اداره می‌شود بایگانی‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine - روز آنلاین
  12. «مدیرعامل خبرگزاری فارس تغییر کرد». ایسنا. ۲۰۱۷-۱۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۳.
  13. ل علت خداحافظی مدیرعامل فارس پس از پنج سال؟ تابناک
  14. «آمریکا «خبرگزاری فارس» را تحریم کرد». ۵ بهمن ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ بهمن ۱۳۹۸.
  15. «پشت‌پردهٔ راه‌اندازی و ادامه‌به‌کار «خبرگزاری فارس» از زبان «خبرنگار سابق پارلمانی» آن؛ فارس، ساخته و پرداختهٔ «کیهان» است». سایت خرداد. ۱۴ اسفند ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۴ مارس ۲۰۰۹.
  16. «اخراج و استعفای اجباری ۳۹ کارمند خبرگزاری فارس». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۰۹.
  17. Paraszczuk, Joanna (25 June 2012). "Morsy Denies Iranian Interview on Peace 'Review'". The Jerusalem Post. Retrieved 29 August 2013.
  18. «ایرنا مصاحبهٔ «فارس» با رئیس‌جمهور مصر را تکذیب کرد». دویچه‌ولهٔ فارسی. 25.06.2012. دریافت‌شده در ۴ اسفند ۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  19. مهرداد فرهمند (شنبه 26 ژوئن 2012 - 06 تیر 1391). «چرا خبرهای فارس تکذیب می‌شود». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۴ اسفند ۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  20. Iran denies detaining seven U.S. troops
  21. سوئیس بازداشت سفیرش در ایران را تکذیب کرد
  22. ایران دستگیری ۱۰ جاسوس را تکذیب کرد
  23. گزارش‌های ضد و نقیض از 'انفجار' در مسیر حرکت احمدی‌نژاد
  24. موضوع ممنوع‌الخروج شدن محمد خاتمی
  25. «البرادعی: قانون‌اساسی مصر در حد قانون اساسی بورکینافاسو هم نیست». خبرگزاری فارس. ۶ دی ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۶ تیر ۱۳۹۱.
  26. گاف‌های ادامه‌دار سایت فارس(خبرگزاری ایرنا ۳۱ خرداد ۱۳۹۱)
  27. روسیه و سوریه خبر رزمایش مشترک با ایران و چین را تکذیب کردند (رادیو فردا ۳۰ خرداد ۱۳۹۱)
  28. فرارو
  29. دیدارنیوز، پایگاه خبری تحلیلی (۱۳۹۸/۰۷/۱۸–۱۱:۱۴). «سارینای فرانابغه؛ از ادعا تا واقعیت». fa. دریافت‌شده در 2019-10-29. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  30. «خبرگزاری فارس - روایت استعداد برتر 12 ساله ایرانی برای ساخت کلیه و اندام‌های بدن+تصاویر و فیلم». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۹-۰۹-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۹.
  31. Revolutionary Guards Extend Reach to Iran's Media Wall Street Journal,NOVEMBER 4, 2009
  32. «گزارش آیین افتتاح دانشکده رسانه فارس +عکس و فیلم». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در 9 اردیبهشت 93. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  33. خبرگزاری فارس
  34. خبرگزاری فارس
  35. مراسم معارفه سرپرست خبرگزاری فارس کرمانشاه برگزار شد + تصاویر خبرگزاری فارس
  36. خبرگزاری فارس رابطان خبری را در شهرستان‌های تابعهٔ استان‌ها فعال می‌کند خبرگزاری فارس
  37. «فهرست کامل نشریات و خبرگزاری‌های دارای مجوز لرستان». پایگاه خبری یافته. 01 تیر 1392. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  38. مهرداد دهقانی (۹۳/۰۷/۰۵). «با حضور استاندار لرستان صورت گرفت: آغاز حفر نخستین تونل راه‌آهن دورود ـ خرم‌آباد». خبرگزاری فارس. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  39. «رحمانی‌فضلی: سیاست دولت حمایت از کشاورزان است». خبرگزاری فارس. ۹۵/۱۰/۳۰. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  40. خبرگزاری فارس، مازندران
  41. خبرگزاری فارس، حوزهٔ اردبیل
  42. خبرگزاری فارس، حوزهٔ مازندران

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.