عباس آخوندی

آخوندی در سال ۱۳۳۶ در یک خانواده روحانی در نجف زاده شد. پدرش، شیخ علی آخوندی که نسب به آخوندی‌های یزد می‌برد، زاده مشهد و روحانی مجتهد و از ناشران به نام کتاب در حوزهٔ دین بود. وی نوه دختری عبدالحسین امینی از مراجع نجف و صاحب اثر معروف الغدیر است. او داماد سیدهاشم رسولی‌محلاتی است. سید محمدعلی شهیدی محلاتی و علی‌اکبر ناطق‌نوری باجناق او هستند.[6]

عباس آخوندی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه علوی ایرانیان در نجف طی کرد و پس از بازگشت خانواده‌اش به ایران، دوره متوسطه را در قم و تهران طی کرد و در سال ۱۳۵۶ وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد. وی مدرک کارشناسی ارشد مهندسی راه و ساختمان خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد.

در ادامه تحصیلاتش، آخوندی در سال ۱۳۷۷ به انگلستان رفت و در رویال هالووی، دانشگاه لندن، در رشته اقتصاد سیاسی مدرک دکتری خود را دریافت کند. عنوان پایان‌نامه او «جهانی‌سازی، دولت ملی و سیاستگذاری اقتصادی ملی: گرایش‌های نخبگان ایرانی» بود.[7] وی هم‌اکنون در دانشگاه تهران عضو هیئت‌علمی دانشکده مطالعات جهان و استاد گروه بریتانیاست.[8]

با ورود به دانشگاه تهران و تحصیل در دانشکده فنی که از پرشورترین محیط‌های سیاسی در دوران انقلاب بود، آخوندی بیش از گذشته با جریان‌های انقلابی همراه شد. در همین سال، پسرعموی انقلابی‌اش، محمدرضا آخوندی، اعدام شد.

او از سوی سید محمد بهشتی در اولین شورای مرکزی جهاد سازندگی به عنوان عضو شورا انتخاب شد. وی همچنین در جهاد سازندگی مسئولیت امور استان‌ها را بر عهده داشت و پس از شروع جنگ ایران و عراق مسئولیت ستاد پشتیبانی جبه‌های جنگ جهاد سازندگی را نیز برعهده گرفت.

اساسنامه جهاد سازندگی را عباس آخوندی همراه با گروهی تهیه نمود که به این منظور تشکیل داده بود. در این راستا، تصمیم بر آن شد که از چهره‌های مهم خارج از ساختار جهاد سازندگی، برای تهیه اساسنامه، دعوت شود که میرحسین موسوی به این منظور انتخاب شد.[9]

آخوندی در سال ۱۳۷۲، در دولت دوم هاشمی رفسنجانی، با کسب رأی اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر مسکن و شهرسازی منصوب شد. در این دوره برنامه‌های راهبردی در این وزارت‌خانه از جمله نظام پس‌انداز، انبوه‌سازی و کوچک‌سازی تحت عنوان طرح پاک که یک مدل توسعه پایدار در بخش مسکن است، اجرا شد. در این دوره، تأکید وزارت مسکن و شهرسازی بر تقویت کیفی شهرها و زندگی شهری به جای وسعت دادن به شهرها گذاشته شد.

در اسفند ۱۳۷۴ قانون دائمی نظام مهندسی ساختمان به پیشنهاد آخوندی در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و ارکان مختلف سازمان نظام مهندسی در سال پس از آن با تکیه بر آراء اعضای این سازمان شکل گرفت. او در دوره‌های چهارم و پنجم، عضو سازمان نظام مهندسی تهران بوده‌است. طرح آمایش سرزمین و طرح‌های منطقه‌ای و ناحیه‌ای که موجب توزیع خدمات و جمعیت در سرزمین به صورت متوازن است، در این دوره تدوین و به تصویب رسید. در دوره تصدی آخوندی بر وزارت مسکن همزمان بیش از یکصد بیمارستان در حوزه ساختمان‌های دولتی در حال اجرا بوده‌است و ساختمان اجلاس سران، از بناهای این دوره است. همچنین، بنای ساختمان فعلی مجلس شورای اسلامی در آن دوره آغاز شد و بنای موزه نگارستان-موزه قرآن، در حیاط کاخ مرمر، در دوران وزارت آخوندی به پایان رسید.

در این دوره بود که وزارت مسکن و شهرسازی، رویکردی فراتر از نگاه صرف به ساخت و ساز و توسعه کمیتی را در پیش گرفت. سیاست‌هایی چون پذیرش حقوق شهروندی و جلب مشارکت عمومی، عدالت اجتماعی به مفهوم برخورداری همگانی، حفاظت از محیط زیست و ایمنی، توسعه پایدار و مدیریت خردمندانه فضای سرزمین، توجه به هنر و مفهوم اعتلای معماری در ایران، توجه به امر مهندسی و مسئله کیفیت زندگی، فراتر از حرف و در حیطه ایده و اجرا در سیاست گذاری وزارت مسکن و شهرسازی، در نظر گرفته شد.

در سال ۱۳۹۲ آخوندی توسط حسن روحانی برای تصدی وزارت راه و شهرسازی به مجلس معرفی شد و با کسب ۱۵۹ رأی از ۲۸۴ رأی توانست رای اعتماد مجلس را بگیرد. وی در مراسم معارفه‌اش عنوان کرد که با ادامه مسکن مهر به شکل فعلی انتقاد دارد ولی این مخالفت به معنی متوقف کردن این پروژه نیست. چون این طرح با زندگی ۱۰ میلیون ایرانی گره خورده‌است. او چندی بعد در مصاحبه‌ای اعلام کرد:

بنده در برنامه اولیه خود نیز اعلام کردم که دولت جدید به تعهدات قبلی پایبند است، اما مسکن مهر طرح چندان جالبی نبوده که ادامه یابد و باید متوقف شود. در مکان‌های نامناسب چندین هزار واحد مسکونی ایجاد شده‌است، مسکن فقط یک چهاردیواری یا خانه نیست بلکه مردم خدمات مختلف، روابط اجتماعی درست و امکانات حمل و نقل مناسب می‌خواهند.[11][12][13]

در دولت دوم حسن روحانی، او با کسب ۱۸۸ رأی از مجموع ۲۷۷ رأی به تصدی این مسؤولیت ادامه داد.

در پاییز ۱۳۹۷، آخوندی کاندیدای شهرداری تهران شد و برنامه‌های خود را به شورای شهر تهران ارائه کرد.[18] در ۲۰ آبان ۱۳۹۷ نام او در کنار پیروز حناچی به عنوان نامزدهای نهایی شهرداری تهران مطرح شد.[19] که با کسب ۱۰ رأی نتوانست به عنوان شهردار انتخاب شود و پیروز حناچی با کسب ۱ رأی بیشتر به عنوان شهردار جدید تهران، در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۷ انتخاب گردید.

• اولین شورای مرکزی جهاد سازندگی (۱۳۵۸)
• ستاد پشتیبانی جبهه‌های جنگ جهاد سازندگی
• معاون سیاسی اجتماعی وزارت کشور (۱۳۶۱-؟)
• رئیس بنیاد مسکن (بهمن ۱۳۶۵ - ؟)
• وزیر مسکن و شهرسازی (۱۳۷۲–۱۳۷۶)
• عضو شورای عالی پول و اعتبار (۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶)
• قائم مقام مدیر عامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (مهر ماه ۱۳۷۶ - شهریور ماه ۱۳۷۷)
• بنیان‌گذار مؤسسه تحقیق و توسعه صنعت احداث و انرژی (۱۳۸۰)
• عضو شورای رقابت (۱۳۸۸ تا ؟)
• عضو هیئت مدیره دوره چهارم و پنجم نظام مهندسی استان تهران، (۱۳۸۵– ؟)[8]
• عضو شورای مرکزی نظام مهندسی (دوره چهارم و پنجم)
• وزیر راه و شهرسازی(۱۳۹۲–۱۳۹۷)

• دوقلوی سیاسی زنگنه در دولت یازدهم؛ وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی کیست؟ روزنامه مشرق

• رزومه در دانشگاه تهران
• رزومه در مؤسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا دانشگاه تهران
• تصویر جامع فعالیت‌های علمی در رخ‌نمای دانشگاه تهران