رباتیک
رباتیک شاخهای میان رشتهای از مهندسی و علم است که شامل مهندسی مکانیک، مهندسی برق و علوم رایانه و چند رشته دیگر میشود . رباتیک شامل طراحی، ساخت، راهاندازی و کاربرد رباتها میشود[1]، همچنین مانند سامانههای رایانهای، کنترل، بازخورد حسگرها و پردازش اطلاعات نیز در این گروه قرار میگیرند.
هدف علم رباتیک
این فناوریها استفاده میشوند تا ماشینها را به گونهای ارتقا دهند که جایگزین انسان گردند. رباتها میتوانند در هر موقعیت و برای هر منظوری به کار بروند ولی امروزه بسیاری از آنها در محیطهای خطرناک ( مانند تشخیص و غیر فعالسازی بمبها )، فرایندهای تولید یا مکانهایی که انسان قادر به حیات نیست، استفاده میشوند. رباتها میتوانند به هر شکل و قیافهای باشند ولی بعضی از آنها طراحی میشوند تا شبیه انسان به نظر برسند. گفته میشود که این کار به این دلیل صورت میگیرد تا رفتارهای این رباتها که از مردم عادی تقلید میشود، بیشتر مورد قبول قرار گیرد. تلاش میشود که رباتهای انسان نما بتوانند راه رفتن، حرف زدن، شناختن و مخصوصاً هر چیزی را که انسان میتواند انجام دهد، تقلید کنند . خیلی از رباتهای امروزی که از طبیعت الهام گرفته شدهاند، در پهنه رباتهای مقلد موجودات زنده قرار میگیرند.
ایده ایجاد ماشینهایی که بتوانند به شکل خودکار کار کنند، به دوران قدیم بازمی گردد ولی تحقیق اساسی در مورد به کاربرد رساندن و استفادههای بالقوه از رباتها تا قرن بیستم انجام نشده بود[2]. در طول تاریخ بارها خاطر نشان شدهاست که یک روز رباتها خواهند توانست رفتار انسانها را تقلید کنند و کارها را به شیوه مشابه انسان انجام دهند . امروزه رباتیک یک حوزه از علم با رشد سریع است.، همزمان با ادامه پیشرفتهای تکنولوژی ؛ تحقیق، طراحی و ساخت رباتهای جدید در خدمت اهداف عملی متعددی در حوزههای خانگی، صنعتی و نظامی انجام میگیرد. بسیاری از رباتها برای انجام شغلهای خطرناک برای مردم انجام وظیفه میکنند، مانند کار کردن در خنثیسازی بمب، یافتن بازماندههای زیر آوارهای غیر پایدار، مین یابی یا جستجوی کشتیهای غرق شده .
رباتیک همچنین به عنوان یک هدف آموزشی در مجموعه چند گانه علم ، تکنولوژی ، مهندسی و ریاضی نیز به کار میرود.
ریشهشناسی
ربوتیک از کلمه ربات مشتق شدهاست . خود کلمه ربات برای اولین بار توسط نویسندهای از اهالی چکسلواکی به نام کارل چاپک و در نمایشنامهای به اسم کارخانه رباتسازی روسوم در سال 1920 معرفی شد[3]. کلمه روبات از واژه اسلاوی " روبوتا " به دست آمدهاست که در اصل به معنی کارگر به کار میرود. نمایشنامه در مورد یک کارخانه است که آدمهای مصنوعی به نام رباتها تولید میکند ؛ موجوداتی که میتوانند با انسانها اشتباه گرفته شوند و این بسیار مشابه ایدههای مدرن امروزی در مورد انسان نماها است. کارل چاپک این کلمه را متعلق به خودش نمیداند، وی یک نامه کوتاه به قسمت ریشه شناسی لغات در فرهنگ انگلیسی آکسفورد نوشته است که در آن برادرش جوزف چاپک را به عنوان ابداعکننده اصلی این کلمه نام برده است[3].
مطابق فرهنگ انگلیسی آکسفورد کلمه رباتیک اولین بار در نوشتهای توسط آیزاک آسیموف، در قسمتی از یک داستان کوتاه علمی تخیلی به نام "دروغگو" به کار برده شد. این داستان اولین بار در مجله علمی تخیلی استوندینگ چاپ شد. در آن هنگام آسیموف خودش نمیدانست که این کلمه به نام او ثبت خواهد شد ؛ وی فکر میکرد همان گونه که علم و تکنولوژی مربوط به وسایل الکترونیکی را الکترونیک می نامند، پس رباتیک به علم و تکنولوژی مربوط به رباتها اشاره خواهد داشت . آسیموف در بعضی از آثارش خاطر نشان میکند که اولین کاربرد کلمه رباتیک در داستان کوتاه او به نام "سرگردانی" ( مجله علمی تخیلی استوندینگ، مارس 1942 ) بودهاست [4] [5] ولی باید توجه کرد که چاپ اصلی داستان "دروغگو" ده ماه پیش از "سرگردانی" بودهاست، بنابراین عموماً داستان قدیمی تر به عنوان منشا کلمه شناخته میشود.
جوزف انگل برگر (Joseph Engelberger) را به علت اینکه اولین شرکت رباتیک دنیا را در سال 1956 تاسیس کرد ، پدر علم رباتیک لقب داده اند. او با همکاری جورج دوول، اولین ربات صنعتی آمریکا را اختراع کرد.
جستارهای وابسته
پانویس
- "robotics". Oxford Dictionaries. Retrieved 4 February 2011.
- Nocks, Lisa (2007). The robot : the life story of a technology. Westport, CT: Greenwood Publishing Group. Retrieved 2012-01-27.
- Zunt, Dominik. "Who did actually invent the word "robot" and what does it mean?". The Karel Čapek website. Archived from the original on 4 February 2012. Retrieved 2007-09-11.
- Asimov, Isaac (1996) [1995]. "The Robot Chronicles". Gold. London: Voyager. pp. 224–225. ISBN 0-00-648202-3.
- Asimov, Isaac (1983). "4 The Word I Invented". Counting the Eons. Doubleday.
Robotics has become a sufficiently well developed technology to warrant articles and books on its history and I have watched this in amazement, and in some disbelief, because I invented … the word