اکسوکربن
اکسوکربن یا اکسید کربن به ترکیب شیمیایی گفته میشود که تنها شامل کربن و اکسیژن است.[1] [2] سادهترین و رایجترین ترکیب از این خانوده از ترکیبات، کربن مونوکسید (CO) و کربن دیاکسید (CO2) هستند. بسیاری از پایدار و یا شبه پایدار از اکسو کربنها شناخته شده است، اما بهندرت میتوان با آنها روبرو شد که بهعنوان مثال میتوان به کربن سابوکسید (C3O2 یا O=C=C=C=O) و انیدرید ملیتیک (C12O9) اشاره کرد.
کربن مونوکسید | کربن دیاکسید | کربن سابوکسید | انیدرید ملیتیک |
علاوه برموارد فوق، بسیاری دیگر از انواع اکسوکربنها شناخته شدهاند که سنتز اکثر آنها از دهه ۱۹۶۰ سنتز شروع شده است. برخی از این اکسیدهای جدید در دمای اتاق پایدار هستند. بعضی از آنها تنها در دماهای بسیار پایین شبهپایداری و یا پایدار هستند، اما براثر گرم شدن به اکسوکربنهای سادهتر تجزیه میشوند. بسیاری از آنها ذاتاً ناپایدار هستند، بهطوری که دارای طول عمر کوتاهی هستند. این نوع ترکیبات چنان واکنشپذیر هستند که فقط در فاز گازی مشاهده میشوند و یا این که فقط با کمک جداسازی ماتریسی قابل تشخیص هستند.
منابع
- IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (1995) "Oxocarbons".
- West, R. (ed.) (1980), Oxocarbons. Academic Press, New York.