فارسان

فارسان(به زبان لری: فارسون) شهری از توابع بخش مرکزی و مرکز شهرستان فارسان در استان چهارمحال و بختیاری است.

فارسان
فارسون
کشور ایران
استانچهارمحال و بختیاری
شهرستانفارسان
بخشمرکزی
سال شهرشدن۱۳۵۹
مردم
جمعیت۳۰٬۵۰۴ نفر (۱۳۹۵)[1]
جغرافیای طبیعی
مساحت۲۵۰۰ کیلومتر مربع
ارتفاع۲۰۷۲ متر[2]
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۲/۱[2]
میانگین بارش سالانه۶۰۰ میلیمتر[2]
روزهای یخبندان سالانه۱۱۲[2]
اطلاعات شهری
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۳۸
شناسهٔ ملی خودرو ایران ۸۱ د
کد آماری۱۴۸۶
فارسان

جغرافیا

شهر فارسان در ۵۰ درجه و ۳۵ دقیقه طول شرقی جغرافیایی و ۳۲ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی جغرافیایی، و ارتفاع ۲۰۷۲ متر از سطح دریا در یک منطقه کوهستانی قرار دارد.[3][4] شهر فارسان در ۳۵ کیلومتری شهرکرد، میان پیشکوه‌های زاگرس در مکان مرتفع و خوش آب و هوا بنا گردیده و کوه کلک معروف به کوه کبود در جنوب شهر قرار دارد و اکثر ماه‌های سال پوشیده از برف است در اطراف این شهر چشمه ساران و ییلاقهای خوش آب و هوایی وجود دارد؛ که فصول گرم سال از مناطق مختلف کشور جهت تفریح و تنوع آب و هوا به این شهر مسافرت می‌کنند.[5] رود سراب غرب و جنوب این شهر را مشروب می‌سازد.

وجه تسمیه

نام این شهر ریشه در نام سرزمین سیماش تمدن عیلام برگرفته شده. اما کماکان در روستاهای اطراف و گفته می‌شود از محلی در نواحی رشته کوه‌های زاگرس مرکزی به نام سیماشکی در امتداد زاگرس در دره‌های کرخه و کارون تدریجاً به سمت جنوب فلات ایران و سرزمین عیلام سرازیر شده‌اند.[6]

زبان

ساکنین این شهر با لری بختیاری سخن می‌گویند. [7][8][9]

جمعیت
پوشش مردان بختیاری

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۰٬۵۰۴ نفر (در ۸٬۴۰۰ خانوار) بوده‌است.[10]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۳۵۴٬۱۸۶—    
۱۳۴۵۶٬۰۷۸+۴۵٫۲٪
۱۳۵۵۷٬۵۹۳+۲۴٫۹٪
۱۳۶۵۱۴٬۹۳۸+۹۶٫۷٪
۱۳۷۰۱۸٬۴۲۸+۲۳٫۴٪
۱۳۷۵۲۰٬۰۹۷+۹٫۱٪
۱۳۸۵۲۶٬۲۱۹+۳۰٫۵٪
۱۳۹۰۲۸٬۰۱۳+۶٫۸٪
۱۳۹۵۳۰٬۵۰۴+۸٫۹٪

گردشگری

جاذبه‌های تاریخی
  1. تپه چغاپنجعلی: تپه چغاپنجعلی حاوی آثاری مربوط به هزاره ۵ و ۴ قبل از میلاد، هزاره اول ب م - دوره ساسانیان - سده‌های میانی و متأخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان فارسان، بخش مرکزی، جنوب شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
  2. مسجد جامع فارسان: مسجد جامع فارسان مربوط به دوره قاجار است و در فارسان، میدان مسجد جامع شهر فارسان واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۵۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[11]
فتح تهران توسط مشروطه خواهان بختیاری (طایفه)
  1. موزه فرهنگ و تمدن فارسان: این موزهٔ آثار تاریخی، شامل آثاری مربوط به دوران‌های صفویه و قاجار است.[12]
  2. گردشگاه چشمه قلعه: واقع در شرق شهر فارسان. این گردشگاه که در کنار چشمه‌ای مصفا ساخته شده، به علاوه دارای قناتی تاریخی به قدمت ۲۰۰ سال است.[13]

بناها و مکان‌های تاریخی
قلعه علیقلی‌خان سردار اسعد
منطقه تفریحی، گردشگری، تاریخی پیرغار

مراکز تفریحی

مهمترین مرکز تفریحی فارسان، پیرغار واقع در ۴ کیلومتری شهر در روستای ده چشمه است. پیرغار در دامنه کوه لاخرسان قرار گرفته و مشتمل بر چشمه ای پرآب، آبشار فصلی و منطقه جنگلی است. سنگ نوشته دوران مشروطه که شرح لشکر کشی بختیاریها به تهران در انقلاب مشروطه می‌باشد نیز در این تفریحگاه واقع شده‌است. این سنگ نوشته به دستور سردار اسعد بختیاری حجاری شده‌است.

صنایع دستی

از مهم‌ترین و ارزشمندترین صنایع دستی که قدمتی دیرینه دارد بافتن فرش دستباف است که در روستاهای مختلف با طرح‌ها و نقش‌های متفاوتی بافته می‌شود. سایر دستبافته‌ها که هنوز در این شهر رایج است عبارت‌اند از: گلیم بافی، جاجیم یافی، چوغا بافی، خرسک بافی (نوعی قالیچه)، نمد مالی، کلاه مالی، می نا دوزی، لچک دوزی و گیوه دوزی.

هنر

از جمله خصوصیات برجسته شهر فارسان استعداد و علاقه زیاد اهالی این شهر به فرهنگ و هنر است. به گونه‌ای که رشته‌های هنری شهر همچون شعر و ادب، تئاتر و نمایش، شاهنامه خوانی و… کارنامه درخشانی در سطح کشور دارند. به عنوان نمونه، گروه تئاتر شهر، بارها نمایش‌هایی را در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اجرا کرده‌است.[16][17] همچنین، این شهر، سالانه میزبان جشنواره تئاتر استان با عنوان جشنواره تئاتر ققنوس است.[18]

ورزش حرفه‌ای

در سالهای گذشته، دو تیم از شهر فارسان در بالاترین سطح ورزش حرفه‌ای کشور حضور داشته‌اند.

  1. تیم فوتبال ساحلی بانوان فارسان که در لیگ برتر کشور حضور دارد.
  2. تیم تیراندازی با کمان فارسان که در سال ۹۳ قهرمان لیگ برتر کشور شد.[19]

به علاوه تیمهای زیر نیز در رده‌های پایین‌تر حضور داشته‌اند.

  1. تیم بسکتبال فارسان در مسابقات زیرگروه کشور حضور دارد. این تیم در سال ۹۳ مقام چهارم زیرگروه کشور را کسب کرد. تیم‌های اول تا سوم این مسابقات به لیگ دسته دوم کشور صعود کردند.[20]
  2. تیم فوتبال شهدای ابوذر فارسان با قهرمانی در لیگ برتر استان در سال ۹۹ به مسابقات لیگ ۳ کشوری راه پیدا کرد و یکی از نمایندگان استان چهارمحال و بختیاری در این لیگ در سال ۱۴۰۰ خواهد بود.

مراکز آموزش عالی

* دانشگاه هنر فارسان

* دانشگاه آزاد واحد فارسان

* دانشگاه پیام نور واحد فارسان

* دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد فارسان

منابع
  1. درگاه ملی آمار https://www.amar.org.ir/سرشماری-عمومی-نفوس-و-مسکن/نتایج-سرشماری/جمعیت-به-تفکیک-تقسیمات-کشوری-سال-1395
  2. سازمان هواشناسی چهار محال و بختیاری http://www.chaharmahalmet.ir/dataarchive.asp بایگانی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
  3. https://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=fa&pagename=فارسان&params=32.2569_N_50.5642_E_
  4. https://nbsh.basu.ac.ir/article_1135_93f63bba07a0f364aeffae5ddf58dc97.pdf
  5. https://cb.doe.ir/portal/home/?926298/فارسان
  6. https://iranboom.ir/nam-avaran/koroshe-bozorg/6148-korosh-bozorg-zarinkob.html
  7. https://iran-stvc.ir/ostan-chaharmahal-v-bakhtiari/
  8. http://ensani.ir/file/download/article/20110207184614-0%20(6).pdf
  9. «فارسان». صدا و سیمای مرکز چهارمحال و بختیاری. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۱۹.
  10. «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
  11. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۲۰.
  12. باشگاه خبرنگاران جوان http://www.yjc.ir/fa/news/6089957
  13. http://irna.ir/news/80431638
  14. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۲۰.
  15. پیرغار
  16. خبرگزاری مهر http://www.mehrnews.com/news/2410110/اعلام-نتایج-بازخوانی-بخش-تازه-های-تئاتر-ایران
  17. سایت جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر https://fitf.theater.ir/twentyninthfadjr
  18. https://www.dana.ir/329401
  19. https://www.isna.ir/amp/shahrekord-18648
  20. فدراسیون بسکتبال ایران http://www.iranbasketball.org/news/fed-news/matches-comittee/3628-1393-10-22-11-13-54 بایگانی‌شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.