کره‌سنی

کره سنی‌ها (به انگلیسی: KORA-SONNI) (به ترکی: Küresünni) یک گروه قومی از اقوام ترک تبار،[1][2] ساکن ایران (استان آذربایجان غربی) و کشور ترکیه (وان) هستند. «گیره سونها از ایل چپنی یکی از ۲۴ قبیله اغوز بودند که تعدادی از آن‌ها بعد از اسلام به آناطولی آمده بودند و نام چپنی‌ها قبل از اسلام در کتیبه‌های کول تیقین و ینی سئی و بعد از اسلام در دیوان لغات‌الترک محمود کاشغری و جامع التواریخ فضل الله همدانی و شجره تراکمه قاضی بهادرخان همراه با شکل طمغا و مهره‌هایشان آمده‌است»[3]. در مورد ریشه نام کره سنی نظرات متفاوتی وجود دارد. از جمله عده‌ای معتقدند چون ترک‌های کره سنی اهل تسنن بودند از سوی مردم شیعه کره سنی نام گرفتند؛ ولی آنچه محرز است: «کره سنی‌ها قبل از صفویه در آناطولی و در جنوب دریای سیاه در منطقه «گیرسون» زندگی می‌کردند وبهبوهه جنگهای عثمانی و روسها و نا امنیهای موجود در طول تاریخ بخش اعظمی از جمعیت این استان به دلیل انجام مبادلات اقتصادی و تجاری به کشور جمهوری آذربایجان مهاجرت کردند ولی به دلیل تاخت و تازهای بی امان و نا امنی‌های منطقه‌ای که در نتیجهٔ حملهٔ ارمنی‌ها به وجود آمده بود، ناچار به ترک و مهاجرت از آن کشور به سمت کشور ایران شدند و با مرور زمان در نواحی شمال غربی ایران چالدران و خوی سلماس اورمیه و وان تورکیه ساکن شدند امروزه به اشتباه نام اصلی یعنی گیره سونها (خاستگاه موطن اصلی گیره سونها در مجاورت دریای سیاه) به کوره سنیها تحریف شده زبان اصلی گیره سونها لهجه تورکی کارا دنیزی بوده و بعد از ساکن شدن در آذربایجان جغرافیای ایران به مرور زمان به تورکی آذربایجانی تغییر یافت

موقعیت جغرافیایی

شهر گیره سون خاستگاه ترکان کره سنی

ترک‌های کره سنی در حال حاضر ساکن دو کشور همسایه و نزدیک به هم ترکیه و ایران هستند. زبان این اقوام درگذشته با تغییر و تحولات زیادی همراه بوده‌است[1] و بخشی از آن‌ها امروزه کرد زبان شده‌اند.[4][1][2] ترک‌های کره سنی در بخش‌های مختلف آذربایجان غربی ساکن هستند و به دو گروه اصلی منشعب می‌شوند. کره سنی‌های جنوب خوی و سلماس که در روستاهای مختلف ساکن هستند و به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند ومهمترین وبزرگترین آن روستاهاسیلاب(سیلاو)مرکزدهستان کره سنی سلماس است.[2] گروه دیگر کره سنی‌ها در شهرستان ارومیه بخش انزل روستاهای قولنجی کهریز و در اورمیه بالو گجین و سایر زندگی می‌کنند.

بعضی از طوایف کره سنی در دهستان کره‌سنی بخش مرکزی شهرستان سلماس یکجانشین شده‌اند. ۱۷ شهر و روستا در اطراف سلماس، ۱۴ روستا و ۱ شهر در اطراف خوی و بیش از۲۰روستا در اطراف ارومیه کره‌سنی‌نشین هستند.

از شهرهای مهم کره‌سنی‌نشین می‌توان به شهرهای یزدکان و سیلاب مرکز کره سنی های سلماس اشاره کرد که هر کدام به ترتیب در شهرستان‌های خوی و سلماس واقع شده‌اند.

منابع

  1. electricpulp.com. "KORA-SONNI – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org. Archived from the original on 17 November 2018. Retrieved 2018-04-11.
  2. The most important Kurdish tribes in that region are ..., Korahsunni (Kurdicized Turks, southwest of Ḵoy
  3. ملک‌زاده، توحید (1388 (هجری شمسی)). آذربایجان در اوایل دوره پهلوی (براساس گزارش محرمانه سال 1927 به ارتش ترکیه) Azerbaycan Der Evayili Dövreyi Pehlevi. آنکارا: اختر. صص. ص۷۴. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 99 (کمک); تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  4. افشارسیستانی، ایرج (۱۳۶۷). مقدمه‌ای بر شناخت، ایلها و چادرنشینان و طوایف عشایری ایران. تهران: ایرج افشار سیستانی. صص. ص ۱۷۰.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.