نظریه ذهن

نظریه ذهن (به انگلیسی: Theory of Mind) که گاه به اختصار ToM نیز یاد می‌شود، در روان‌شناسی عبارت است از توانایی نمود دادن وضعیت‌های ذهنی از قبیل باورها، مقاصد، خواسته‌ها، وانمود کردن‌ها و دانش و غیره به خود و دیگران، و همین‌طور درک این‌که دیگران نیز دارای باورها، خواسته‌ها و نیاتی متفاوت از ما می‌باشند. اختلالات مرتبط با نظریه ذهن، در افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم، اسکیزوفرنی، اختلال بیش‌فعالی با کمبود توجه (ADHD) و همچنین در مسمومیت عصبی از سوءمصرف الکل رخ می‌دهد.

روان‌شناسی
The Greek letter 'psi', a symbol for psychology
نمای کلی تاریخ زیرشاخه‌ها
شاخه‌های پایهٔ روان‌شناسی
مرضی علوم اعصاب رفتاری شناختی تطبیقی فرهنگی تفاوت‌های فردی رشد تکاملی تجربی ریاضیاتی عصب‌روان‌شناسی شخصیت مثبت‌گرا کمّی اجتماعی
شاخه‌های کاربردی
تحلیل رفتار کاربردی بالینی جامعه رفتار مصرف‌کننده مشاوره تربیتی محیطی اِرگونومی جنایی سلامت صنعتی و سازمانی حقوقی پزشکی نظامی موسیقی بهداشت شغلی سیاسی دین مدرسه ورزشی ترافیک
رویکردهای روان‌شناسی
آدلری تحلیلی رفتارگرایی رفتاردرمانی شناختی شناختی توصیفی نظریهٔ بوم‌سازگان‌ها درمان وجودی خانواده‌درمانی فمینیست‌درمانی گشتالت روان‌شناسی انسان‌گرایانه روایت‌درمانی فلسفه روان‌درمانی روان‌پویا رفتاردرمانی عقلانی هیجانی فراشخصی
درگاه روان‌شناسی

بسیاری معتقدند انسان‌ها تنها موجوداتی هستند که به این قابلیت مجهز هستند؛ اما تحقیقات جدیدی که بر روی گونه‌های نزدیک به انسان در چرخه‌ی فرگشت انجام شده، این فرض قدیمی را به صورت ریشه‌ای به چالش کشیده است.

یک گروه بین‌المللی مشتمل بر محققین دانشگاه کیوتو در ژاپن، مؤسسه‌ی انسان‌شناسی تکاملی ماکس پلانک در آلمان و دانشگاه سن اندروز در اسکاتلند نشان دادند که دیگر اعضای شاخه‌ی انسانیان (کپی‌های بزرگ که شامل شامپانزه‌ها، بونوبوها و اورانگوتان‌ها می‌شود) نیز مشمول نظریه‌ی ذهن می‌شوند.