کج‌خلقی

کج‌خلقی[1]، افسرده‌خویی یا دیستایمیا (به انگلیسی: Dysthymia) نوعی اختلال خلقی مزمن است و در ردهٔ افسردگی قرار می‌گیرد. این نوع افسردگی مزمن، شدت کم‌تری نسبت به اختلال افسردگی اساسی دارد.[2]

کج‌خلقی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
تخصصروان‌پزشکی، روان‌شناسی بالینی
آی‌سی‌دی-۱۰F34.1
آی‌سی‌دی-9-CM300.4
سمپD019263

دیس تایمی-که به نام اختلال افسردگی مداوم، شناخته می‌شود-یک اختلال خُلقی است که از همان مشکلات فیزیکی و شناختی افسردگی، تشکیل شده است؛ ولی با علائم طولانی‌تر.[3] این عنوان توسط رابرت اسپیتزر به‌عنوان جایگزین اصطلاح "شخصیت افسرده" در اواخر دهه 1970 ابداع شد.  در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-V) دیس تایمی حالت جدی از افسردگی مزمن است که برای حداقل دو سال، دوام دارد (برای کودکان و نوجوانان یک سال). حاد بودن دیس تایمی از اختلال افسردگی اساسی، کمتر است.[4] از آنجایی که دیس تایمی، یک اختلال مزمن است، مبتلایان ممکن است علائم را سال‌ها قبل از اینکه تشخیص را دریابند، تجربه کرده باشند البته اگر بتوانند اصلاً تشخیصی دریافت کنند. مبتلایان ممکن است معتقد باشند که افسردگی، بخشی از شخصیتشان است؛ بنابراین ممکن است که حتی در مورد علائمشان با پزشکان، اعضای خانواده یا دوستان، بحث نکنند. در DSM-5 دیس تایمی جایگزین اختلال افسردگی پایدار شده است.[3] این وضعیت جدید، شامل هر دو اختلال افسردگی عمدهٔ مزمن و اختلال دیس تایمیِ قبلی است. دلیل برای این تغییر، این است که مدرکی برای تفاوت معنادار بین این دو وضعیت یافت نشده است.[5]

علائم و نشانه ها

خصوصیات دیستایمی شامل دوره ی طولانی از خلق و خوی افسرده است همراه با حداقل دو علامت دیگر که ممکن است شامل این ها باشد: بی‌خوابی یا پرخوابی، خستگی یا کاهش انرژی، تغییر خوردن(کمتر یا بیشتر)، عزت نفس پایین، یا احساس ناامیدی. تمرکز ضعیف یا تصمیم گیری سخت به عنوان علائم احتمالی دیگر درمان می‌شوند. درجه خفیف دیس تایمی ممکن است منجر شود به عقب نشینی افراد از استرس و اجتناب از فرصت ها برای شکست. در موارد شدید تر دیس تایمی، مردم ممکن است حتی از فعالیت های روزانه عقب نشینی کنند.[6] آن ها معمولا در فعالیت های معمول سرگرمی ها لذت کمی پیدا می‌کنند. تشخیص دیس تایمی به دلیل نامحسوس بودن علائم می‌تواند مشکل باشد و بیماران اغلب می‌توانند آن ها را در موقعیت های اجتماعی پنهان کنند و تشخیص علائم را برای دیگران دشوار می‌کند. علاوه بر این دیس تایمی اغلب همراه با دیگر اختلالات روانی اتفاق می‌افتد، که باعث پیچیدگی تعیین حضور دیس تایمی می‌شود، خصوصا به این دلیل که علائم اختلالات باهم هم پوشانی دارند.[7] در افراد دیس تایمی وقوع بالایی از بیماری های همراه وجود دارد. رفتار خودکشی همچنین یک مشکل خاص در افراد داری دیس تایمی می‌باشد. جستجو برای نشانه های افسردگی اساسی، اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر، سوء مصرف موارد و الکل و اختلال شخصیت بسیار مهم است.[8]

علت

هیچ علت زیستی شناخته شده ای وجود ندارد که همیشه در همه ی موارد دیس تایمی وجود داشته باشد، که این نشان دهنده ی علل مختلف این اختلال است.[7] اگرچه برخی نشانه ها از استعداد ژنتیکی به دیس تایمی وجود دارد.[9] فاکتورهای دیگر که با دیس تایمی ارتباط دارند شامل استرس، انزوای اجتماعی، و کمبود حمایت اجتماعی می‌باشد.[7]

شرایط همزمان

دیس تایمی اغلب با دیگر اختلالات روانی همزمان است. "افسردگی مضاعف" وقوع همزمان دوره های افسردگی اساسی به علاوه ی دیس تایمیا است.[10]

تشخیص

1.    فرد در اکثر اوقات روز و در اکثر روزها دارای خلق افسرده است که یا خودش بیان می‌کند که این خلق را دارد و یا این حالت را دیگران مشاهده می‌کنند و برای حداقل دو سال در این حالت است.

نکته: در کودکان و نوجوانان در برخی موارد خلق تحریک پذیر است و مدت زمان یکسال هم کافی است.

2.    وقتی فرد افسرده است، حداقل دو علامت زیر را دارد:

1.   کاهش اشتها یا پرخوری

2.   بی‌خوابی یا پرخوابی

3.   کاهش انرژی یا خستگی

4.   افت اعتماد به نفس

5.   تمرکز ضعیف یا قدرت تصمیم گیری پایین

6.   احساس ناامیدی[3]

پیشگیری

اگرچه هیچ روش روشنی برای جلوگیری از بروز دیس تایمیا وجود ندارد، یک سری پیشنهادها وجود دارد. از آنجاییکه دیس تایمیا اغلب در کودکی اتفاق می‌افتاد، مهم است تا کودکانی را که ممکن است در خطر ریسک هستند شناسایی کنیم. ممکن است کار با کودکان برای کمک به کنترل استرس شان، افزایش انعطاف پذیری، افزایش اعتماد به نفس، و فراهم کردن شبکه ی حمایت اجتماعی سودمند باشد. این روش ها ممکن است در قطع یا تاخیر در علائم دیس تایمی مفید باشد [11]

درمان

در گذشته بیماران دچار اختلال دیس تایمی را یا درمان نمی‌کردند یا تحت رواندرمانی دراز مدت مبتنی بر بینش قرار می‌دادند. اما امروزه از اطلاعات فعلی عینی ترین تایید درمان به نفع شناخت درمانی، رفتار درمانی و دارودرمانی به دست می‌آید. ترکیب داروهای ضد افسردگی با شناخت درمانی یا رفتار درمانی شاید موثرترین درمان برای این اختلال باشد[10]

منابع
  1. «کج‌خُلقی» [روان‌شناسی] هم‌ارزِ «dysthymia»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ کج‌خُلقی)
  2. Hersen, M., Turner, S.M. & Beidel DC (Eds). (2007). Adult Psychopathology and Diagnosis (5th ed.). Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons Inc
  3. "American Psychiatric Association Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV)". SpringerReference. Berlin/Heidelberg: Springer-Verlag.
  4. "American Psychiatric Publishing Inc. Releases New Study Guides". Psychiatric News. 41 (10): 4–4. 2006-05-19. doi:10.1176/pn.41.10.0004c. ISSN 0033-2704.
  5. Grohol، John M. (۲۰۰۸). «Psych Central recognized by TIME as one of top 50 best websites in 2008». PsycEXTRA Dataset. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۳.
  6. Niculescu III, A B; Akiskal, H S (2001-07). "Proposed endophenotypes of dysthymia: evolutionary, clinical and pharmacogenomic considerations". Molecular Psychiatry. 6 (4): 363–366. doi:10.1038/sj.mp.4000906. ISSN 1359-4184. Check date values in: |date= (help)
  7. Sansone, Randy A.; Sansone, Lori A. (1996-06). "Dysthymic disorder". Postgraduate Medicine. 99 (6): 233–249. doi:10.1080/00325481.1996.11946147. ISSN 0032-5481. Check date values in: |date= (help)
  8. Baldwin, David; Rudge, Shauna; Thomas, Sally (1995-12). "Dysthymia". CNS Drugs. 4 (6): 422–431. doi:10.2165/00023210-199504060-00005. ISSN 1172-7047. Check date values in: |date= (help)
  9. Timbie, Justin W.; Horvitz-Lennon, Marcela; Frank, Richard G.; Normand, Sharon-Lise T. (2006-02). "A Meta-Analysis of Labor Supply Effects of Interventions for Major Depressive Disorder". Psychiatric Services. 57 (2): 212–218. doi:10.1176/appi.ps.57.2.212. ISSN 1075-2730. Check date values in: |date= (help)
  10. Kaplan, Harold I.; Sadock, Benjamin J. (1989-04). "Synopsis of Psychiatry". International Clinical Psychopharmacology. 4 (2): 161. doi:10.1097/00004850-198904000-00007. ISSN 0268-1315. Check date values in: |date= (help)
  11. "Persistent depressive disorder (dysthymia) - Symptoms and causes". Mayo Clinic. Retrieved 2020-06-03.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.