مناخم بگین
مناخیم ولفوویچ بگین یا مِناحْیْم بیجِن (به عبری: מְנַחֵם בְּגִין، تلفظ: مِنَحْیْم بِيچِن menahém bégin)) (تولد ۱۶ اوت ۱۹۱۳ در لهستان – مرگ ۹ مارس ۱۹۹۲ در تل آویو، اسرائیل) ششمین نخستوزیر اسرائیل و برنده جایزه صلح نوبل بود. مناخیم بگین اولین نخستوزیر اسرائیل از حزب لیکود اسرائیل بود.
مناخم بگین | |
---|---|
מנחם בגין | |
ششمین نخستوزیر اسرائیل | |
مشغول به کار ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ – ۱۰ اکتبر ۱۹۸۳ | |
رئیسجمهور | افاریم کاتزیر اسحاق نافون حییم هرزوگ |
پس از | اسحاق رابین |
پیش از | اسحاق شامیر |
وزارت دفاع اسرائیل | |
مشغول به کار ۲۸ مه ۱۹۸۰ – ۵ اوت ۱۹۸۱ | |
نخستوزیر | خودش |
پس از | عزر وایزمن |
پیش از | آریل شارون |
مشغول به کار ۱۴ فوریه ۱۹۸۳ – ۲۳ فوریه ۱۹۸۳ | |
نخستوزیر | خودش |
پس از | آریل شارون |
پیش از | موشه آرنس |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۶ اوت ۱۹۱۳ برست، بلاروس، امپراتوری روسیه |
درگذشته | ۹ مارس ۱۹۹۲ (۷۸ سال) تلآویو، Israel |
حزب سیاسی | Herut (۱۹۴۸–۱۹۸۸) لیکود (۱۹۸۸–۱۹۹۲) |
دیگر عضویتهای سیاسی | Gahal (۱۹۶۵–۱۹۸۸) |
همسر(ان) | Aliza Arnold (1939–82) |
فرزندان | Ze'ev Binyamin Hasia Leah |
محل تحصیل | دانشگاه ورشو |
دین | یهودیت |
امضا |
اوایل زندگی
در آن زمان بیشتر یهودیان روسیه، پیرو افکار ولادیمیر ژابوتینسکی بودند، خانواده بگین هم همچون ژابوتینسکی از طرفداران جنبش مسلحانه صهیونیسم برای ایجاد کشور اسرائیل بودند. مناخیم بلافاصله به سازمان بتار پیوست. یک سال بعد، مناخیم هفده ساله فرمانده بتار در شهر خودشان ـ برست لیتوفسک ـ شد. همزمان بگین در دانشگاه ورشو درس حقوق خواند.
او در کنگره اعضای بتار در سال ۱۹۳۸ سوگند گروه را اینچنین قرار داد: «من اسلحه به دست میگیرم تا هم از قومم دفاع کنم و هم وطنم را به پیروزی برسانم». خیلی زود، او در جنبش ژابوتینسکی رشد کرد و در سال ۱۹۳۹ معاون عملیاتی بتار شد. جنگ جهانی دوم که شروع شد، آلمانیها به ورشو حمله کردند. بگین مجبور شد از ورشو فرار کند. در این زمان بود که او به ارتش آندرس که در شوروی از لهستانیتبارها تشکیل شده بود، پیوست. سال ۱۹۴۲ نخستوزیر آینده اسرائیل از راه ایران به فلسطین رفت. او پس از ورود به فلسطین با گروه ایرگون ارتباط برقرار کرد. ایرگونیها هم از تندروهای یهودی بودند که در فلسطین وقت کارهای مسلحانه میکردند. دو ماه بعد بگین، فرمانده ایرگون شد.
نخستوزیری
تأسیس اسرائیل در ۱۹۴۸ فعالیتهای سیاسی و نظامی بگین را محدود کرد. او حزب هیروت (آزادی) را تأسیس کرد؛ ولی طرفدار زیادی نداشت، تا آن که در جریان جنگ ۱۹۷۳، با ائتلاف با آریل شارون، لیکود را تأسیس کرد. محبوبیت شارون، بخت لیکود در انتخابات شد. ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ بگین نخستوزیر اسرائیل شد. وی در ۲۷ اکتبر ۱۹۷۸ با دیدار انورسادات رئیسجمهور مصر در اورشلیم، قرارداد صلحی را مبنی بر خروج کامل نیروهای اسرائیلی از صحرای سینا و نیز تشکیل حکومت خودگردان برای فلسطینها در اسرائیل را امضا کرد که بعدها به قرارداد کمپ دیوید مشهور گشت.
توافقنامه کمپ دیوید ۳ موضوع عمده را در بر میگرفت؛
- صلح مصر با اسرائیل به عنوان نخستین کشور اسلامی که تلآویو را به رسمیت میشناخت.
- تخلیه صحرای سینا و استرداد آن از سوی اسرائیل به مصر که در طی جنگ شش روزه توسط اسرائیل به اشغال درآمده بود.
- آغاز مذاکره جهت خودمختاری کشور فلسطینی، در کرانه باختری رود اردن و نوار غزه که به دنبال این قرارداد دو کشور اقدام به تبادل سفیر و آغاز عادیسازی روابط دیپلماتیک کردند.
بگین عاقبت بر اثر ضعف و ناتوانی و بیماری در ۱۵ سپتامبر ۱۹۸۳ استعفا کرد.[1] مناخیم بگین در ۹ مارس ۱۹۹۲ در سن ۷۸ سالگی درگذشت.
بگین و تروریسم
بگین مدتی در دهه ۴۰ میلادی رهبری سازمان نظامی ملی در سرزمین اسرائیل (ایرگون) را که از سوی قیومیت بریتانیا بر فلسطین، «تروریست» خوانده شده بود را بر عهده داشت.[2][3][4][5][6]
این گروه در سال ۱۹۴۷ در «هتل کینگ دیوید» بمبی گذاشت که منجر به کشته شدن ۹۱ نفر شد.[7] او یکی از سخنرانیهایش در نیویورک را با این جمله آغاز کرد «من یک تروریست سابق هستم!»[8]
انتقادات
بگین در سال ۱۹۴۸ هنگامی که رهبر حزب آزادی بود، برای درخواست کمک مالی سفری به ایالات متحده انجام داد.[9] در طول آن سفر، هانا آرنت و برخی دیگر از روشنفکران یهودی، در نامهای سرگشاده به روزنامهٔ نیویورک تایمز[10] وی را رهبر حزبی خواندند که «بهشدت در سازماندهی، روشها، فلسفهٔ سیاسی و خواستهٔ اجتماعی مشابه حزبهای نازی و فاشیست است». در این نامه به کشتار دیریاسین که طی آن ۲۴۰ نفر ساکنین روستایی کشته شدند، اشاره شدهاست. این نامه از جمله توسط آلبرت آینشتاین، برندهٔ جایزهٔ نوبل فیزیک، امضا شد.[11][12][13][14][15]
جایزه صلح نوبل
امضای توافقتنامه کمپ دیوید در افکار عمومی جهانی باعث به وجود آمدن امید آشتی اعراب و اسرائیل و آغاز صلحی پایدار در منطقه خاورمیانه شد، از همین روی بنیاد نوبل در سال ۱۹۷۸ جایزه صلح خود را بهطور مشترک به انور سادات از مصر و مناخیم بگین از اسرائیل تقدیم کرد.
جستارهای وابسته
منابع
- اطلاعات عمومی (تاریخ معصر)، دنیای دانش، ۱۳۷۶ |شابک=964-5732-17-4
- BBC NEWS | Americas | Profile: Rahm Emanuel
- Menachem Begin 'backed plot to kill German Chancellor' - Times Online
- British anger at terror celebration - Times Online
- IRGUN'S HAND SEEN IN ALPS RAIL BLAST; Polish Jew Confesses He Was Look... - Free Preview - The New York Times
- IRGUN BOMB KILLS 11 ARABS, 2 BRITONS; Missile Thrown From a Taxi in Je... - Free Preview - The New York Times
- نشریه تایمز
- گفتگوی اوریانا فالاچی با شارون. اوریانا فالاچی. غلامرضا امامی. (ISBN 964-369-124-1) نشر افق. ۱۳۸۳ تهران
- The State of Israel. "Menachem Begin (1913-1992)".
- ... with a number of other prominent Jewish intellectuals, including Hannah Arendt and Sidney Hook, Einstein signed an open letter calling attention to what the group considered among "the most disturbing political phenomena of our times". Einstein on Politics, David E. Rowe, Robert J. Schulmann, Princeton University Press, 2007, p. 350 (see on Google Book).
- Among the most disturbing political phenomena of our times is the emergence in the newly created state of Israel of the "Freedom Party" (Tnuat Haherut), a political party closely akin in its organization, methods, political philosophy and social appeal to the Nazi and Fascist parties. New York Times, December 4, 1948 بایگانیشده در ۹ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
- Aschheim, Steven, Hannah Arendt in Jerusalem, p. 188, University of California Press, 2001
- Benhabib, Seyla, The Reluctant Modernism of Hannah Arendt, p. 57, Rowman & Littlefield, 2000
- "The Gun and the Olive Branch" p 472-473, David Hirst, quotes Lilienthal, Alfred M. , The Zionist Connection, What Price Peace?, Dodd, Mead and Company, New York, 1978, pp.350-3 - Albert Einstein joined other distinguished citizens in chiding these `Americans of national repute' for honouring a man whose party was `closely akin in its organization, methods, political philosophy and social appeal to the Nazi and Fascist parties'. See text at Harvard.edu بایگانیشده در ۱۷ دسامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine and image here بایگانیشده در ۴ ژوئیه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine. Verified 5th Dec 2007.
- Albert Einstein had already publicly denounced the Revisionists in 1939; at the same time Rabbi Stephen Wise denounced the movement as, "Fascism in Yiddish language or Hebrew language." See Rosen, Robert N. , Saving the Jews: Franklin D. Roosevelt and the Holocaust, Thunder's Mouth Press, New York, 2006, p. 318.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Menachem Begin». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱ مارس ۲۰۱۴.