تنخ
تَنَخ یا تناخ (به عبری: תנ"ך) مجموعه کتاب‌های مقدس یهودیان است که نزد مسیحیان، کتاب مقدس عبری خوانده می‌شود و با برخی تغییرات و اضافات با عنوان عهد عتیق در کتاب مقدس مسیحیان جای گرفته‌است. تنخ شامل بر سه بخش است:
- تورات یا تورا (به عبری: תורה) (فرمان یا شریعت)
- نوییم (به عبری: נביאים) یا کتب انبیا
- کتوویم (به عبری: כתובים) یا مکتوبات (نوشته‌ها)
| قسمتی از چشم‌انداز یهودیت |
| قوم یهود و یهودیت |
|---|
 |
 ویکی‌پروژه |
 | |||||
| تنخ (یهودیت) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
|||||
| عهد عتیق (مسیحیت) | |||||
|
|
|||||
صفحه‌ای از تنخ نوشته شده در قرن یازدهم میلادی به همراه تفسیر به زبان آرامی (ترگم)
تنخ در حقیقت کلمه‌ای است که از ترکیب حرف نخست این سه واژه در زبان لاتین ساخته شده‌است.
نام مجموعه کتاب‌های تنخ
تورات
بخش اول که خود شامل پنج سِفر (کتاب) است. تورات پراهمیت‌ترین نوشتار یهودست و به باور آنان به‌وسیله یهوه (خداوند) به موسی وحی شده‌است. (نامهای درون پرانتز عنوانی است که در نزد مسیحیان به کار می‌رود)
نوییم
بخش دوم که خود شامل دو قسمت نوییم ریشونیم و کتب دوازده‌گانه است:
نوییم ریشونیم
- کتاب یوشع یا یهوشوع יהושע
با نبوت یهوشوع یا ورود بنی اسرائیل به سرزمین مقدس شروع می‌شود و تاریخچهٔ اقوام بنی‌اسرائیل را پس از آن بیان می‌کند.
- شوفطیم یا کتاب داوران שופטים
از رخدادهای زمان داورانی چون دوورا و گیدعون و شیمشون که پس از یوشع رهبری مردم را به عهده گرفتند سخن می‌گوید.
- کتاب شموئیل שמואל: کتاب نخست شموئیل و کتاب دوم شموئیل
این کتاب به دوران پس از شوفطیم می‌پردازد. همچنین از به پادشاهی رسیدن شائول نخستین پادشاه بنی اسرائیل و سپس داوود سخن می‌گوید.
- ملاخیم یا کتاب پادشاهان מלכים
با شرح دوران پادشاهان بنی اسرائیل پس از داوود که از سلطنت شلومو (سلیمان) است، آغاز می‌شود و تا خرابی بیت همیقداش اول به دست نبوکد نصر پادشاه بابل ادامه دارد.
کتب دوازده‌گانه
- کتاب هوشع הושע
- کتاب یوئل יואל
- کتاب عاموس עמוס
- کتاب عوودیا עובדיה
- کتاب یونس יונה
- کتاب میخا מיכה
- کتاب ناحوم נחום
- کتاب حبقوق חבקוק
- کتاب صفنیا צפניה
- کتاب حجی חגי
- کتاب زکریا זכריה
- کتاب ملاکی מלאכי
کتوویم
بخش سوم تنخ:
- تهیلیم یا مزامیر داوود תהילים
- امثال سلیمان משלי
- کتاب جامعه קהלת
- غزل غزلها שיר השירים
- کتاب ایوب איוב
- کتاب روت רות
- مراثی ارمیا איכה
- کتاب استر אסתר
- کتاب دانیال דניאל
- کتاب عزرا עזרא
- کتاب نحمیا נחמיה
- تواریخ ایام דברי הימים شامل کتاب نخست ایام و کتاب دوم ایام
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Tanakh». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۶ آوریل ۲۰۰۸.
- https://www.jpost.com/Opinion/Op-Ed-Contributors/Let-my-people-know-142577
- Ghil'ad Zuckermann, 2009, LET MY PEOPLE KNOW!, The Hebrew Bible should be taught like a foreign language, Jerusalem Post, May 17, 2009.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تنخ موجود است. |
| قوم یهود و یهودیت | |
|---|---|
| |
| تقسیم‌های قومی یهودی |
|
جنبش‌های مذهبی |
|
| فلسفه یهودی |
|
| متون یهودی | |
| مکان‌های مقدس یهودی |
|
| شخصیت‌های یهود در کتاب مقدس | |
| رهبری در یهودیت |
|
| نقش‌ها | |
| فرهنگ |
|
| مسائل |
|
| زبان‌های یهودی | |
| نیایش و ادعیه | |
رده:یهودیت و دین‌های دیگر |
|
| تاریخ یهود |
|
| جنبش سیاسی یهودیت |
|
| یهودستیزی | |
| |
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.