اردوی ملی افغانستان

ارتش سلطنتی امپراتوری درانی

اولین اردو منظم افغانستان با قطعات توپچی‌سواره و پیاده‌نظام در سال‌های ۱۷۴۷ تا ۱۷۷۲ در زمان سلطنت احمد شاه درانی تشکیل شده‌ است. احمد شاه درانی سپهسالار و نظامی در طول سال‌های حکمرانی نادر شاه بزرگ مهارت جنگی را کسب نمود. او اساس اولین اردو منظم تاریخ افغانستان را پایه‌ ریزی نمود. سردار محمدجهان خان پوپل‌ زی یک آن را اداره می‌کرد. اردوی قوی و مستحکم احمد شاه درانی پس از مرگ وی به پارچه‌ های متعددی تقسیم شد و از طرف پسرانش در مقابل همدیگر در خانه جنگیها (جنگ‌های داخلی) کار گرفته شد که یکی از عوامل شکست اردو منظم احمد شاه درانی محسوب می‌شود.

اردو زمان «احمد شاه درانی» متشکل از یک اردو منظم بود که براساس اعتقادات محکم دینی و شون غیرت و گسترش اسلام در مقابل با کفار چندین بار بر هندوستان تاخت و پانی‌پات را فتح نمود که با همین اردو در زمان تیمورشاه درانی تا دوران شاه زمان پابرجا بود. در زمانی‌ که احمدشاه بابا به هندوستان چندین بار حمله نمود، انگلیسی‌ها در هندوستان مصروف تجارت بودند. پس از قرن ۱۶ که کشورهای اروپایی مصروف جهان‌گشایی بودند، انگلیسی‌ها در زمرهٔ ابرقدرت در اروپا بودند. آن‌ها متوجه شدند که مسلمانان ادارهٔ هندوستان را در دست دارند و مسلمانان افغانی یگانه مرجع بودند که می‌توانست به سرعت مسلمانان هند را کمک نمایند؛ و این یک واقعیتی است که هندوستان همیشه از راه افغانستان (خراسان بزرگ) مورد تهاجم قرار گرفته‌است. هندوها که در هندوستان اکثریت بودند علاقه داشتند تا بر کرسی قدرت بنشینند. این دو نکته برای هندوها و انگلیسی‌ها مورد توجه قرار گرفت.

انگلیسی‌ها به طوایف هندوها کمک نمودند تا در هندوستان دولت مراتی را تشکیل دادند. در حقیقت این دولت به نفع افغان ها بود زیرا شانس اشغال هند از طرف انگلیس خیلی کم بود؛ ولی احمدشاه بابا قوت دولت مراته را برهم شکست و هندوستان به یک کشور ضعیف تبدیل گردید. انگلیسی‌ها آهسته آهسته در صحنهٔ سیاسی هند ظهور نمودند تا اینکه در زمان شاه زمان وارد صحنه با افغانستان شده در هند به پیشروی آغاز نمودند. دولت انگلیس برای اشغال هند به اهرم فشاری نیاز داشت تا در صورت پیشروی به هند از بر افغانستان فشار بیاورد که این اهرم فشار دولت ناصرالدین شاه قاجار گردید. در هر پیشروی انگلیس به هند قاجاریان به هرات و قندهار حمله می‌کردند. قشون ناچار بطرف هرات حرکت می‌کرد؛ و هکذا مداخلات انگلیس باعث بروز خانه جنگی‌ها شد. بدین ترتیب اردو ضعیف شد و این تا حکومت شاه شجاع درانی ادامه یافت و پس از کشته شدن شاه شجاع ارگ شاهی توسط انگلیسی‌ها تاراج شد و اردو از میان رفت. الماس کوه نور در همین روز (۵/۴/۱۸۴۲) تاراج شد.

پارچه پارچه شدن اردو احمدشاه نفاق و جنگ‌های داخلی باعث سقوط سلطنت سدوزاییها و دخالت و نفوذ بیگانه در کشور گردید و تا سلطنت امیر دوست محمد خان سبب افزایش هرج و مرج و ملوک الطوایفی شدن افغانستان شد، تا اینکه امیر دوست محمد خان در دورهٔ دوم حکومت خود (۱۸۰۴–۱۸۶۱) یک اردو منظم را پایه‌گذاری نمود که تعداد آن از ۳۰ هزار نفر تجاوز نمی‌کرد و امیر از آن برای تحکیم قدرت و حفظ جان خود و خانواده خود کار می‌گرفت؛ به نوشتهٔ میرغلام‌محمد غبار در دورهٔ حکومت امیر شیرعلی خان اساس یک اردو منظم و دائمی گذاشته شد که افراد آن تحت آموزش نظامی قرار گرفته و از لباس متحد الشکل برخوردار می‌گردیدند.

این اردو از پایهٔ نظامی برخوردار گردید دارای صفوف سه‌گانهٔ پیاده‌نظام، سواره‌نظام و توپخانه بود و در دژ تازه‌بنیاد قلعهٔ شیرپور جابجا شد. به گواهی تاریخ اردو افغانستان این اردو مشتمل بود بر ۵۷ هنگ پیاده، ۲۰ هنگ سواره، ۲۶ گردان کوهستانی، سواره‌ نظام و پیلبان که مجموعاً ۵۰ هزار نفر نفر بودند. به شکل دایمی استخدام گردیدند. بعد ها شیرازه اردو منظم امیر شیر علی خان به دلیل کسالت امیر که ناشی از وفات پسرش شاهزاده و ولیعهد عبدالله پیش از سوق دادن به جهادی که علیه انگلیسی‌ ها اعلان شده بود از هم پاشید و خود امیر ابتدا به تاشقرغان و بعدن به مزارشریف رفت و در آنجا وفات یافت.

یک سرباز افغانستان در دوره عبدالرحمن خان ١٨٩۰

پس از امارت امیر شیر علی خان، امیر عبدالرحمن خان برای تشکیل اردو دایمی کمر به همت بست و در میام دیگر امور دولتی هفته‌ای یک روز را برای امور لشکری تخصیص داده بود. به نقل از کتاب تاریخ «افغانستان در پنج قرن اخیر» تعداد اردو امیر عبدالرحمن خان عبارت بود از:

• قوای پیاده هشتاد دسته، هر دسته ۷۰۰ نفر، جمعاً ۵۶٬۰۰۰ نفر
• قوای سواره چهل دسته، هر دسته ۴۰۰ نفر، جمعاً ۱۶٬۰۰۰ نفر
• قوای توپخانه یکصد گردان، هر گردان ۱۰۰ نفر، جمعاً ۱۰٬۰۰۰ نفر
• نگهبانان دربار شاهی:
  • پیاده چهار دسته، هر دسته ۱٬۰۰۰ نفر، جمعاً ۴٬۰۰۰ نفر
  • سواره سه دسته، هر دسته ۸۰۰ نفر، جمعاً ۲٬۴۰۰ نفر

جمعاً اردو امیر عبدالرحمن خان متشکل از ۸۸٬۴۰۰ نفر بود.

امیر مذکور برای مدرنیزاسیون اردو کارخانه ماشین خانه کابل را که دارای شعبات ریخته‌گری، توپ سازی، تفنگ سازی، باروت و تولید کارتوس سازی، اسلحه سرد و غیره بود بنیادگذاری کرد.

در زمان امیر حبیب‌الله خان اردو افغانستان پیشرفت‌های خوبی نمود. در ضمن مدارس تأسیسات آموزشی اردو را بنیاد گذاشت. از آن جمله مکتب حربیه برای آموزش کادرهای افسری اردو در کابل تأسیس شد که بعدها به تعداد ۹۰۰ نفر در آن فنون نظامی را می‌آموختند. در زمان اعلیحضرت غازی امان‌الله خان به منظور تقویه اردو افغانستان اسلحه جدید از آلمان، انگلستان، ایتالیا و بلژیک خریداری گردید که شامل تفنگ‌های ۱۲ تکه انگلیسی، تفنگ‌های ۱۲ تکه لوچک آلمانی برای پیاده و سواری، تفنگ‌های ۵ تکه ایتالیای برای پرسنل توپچی، تفنگ‌های پنج تکه بلژیکی برای ژاندارم و پلیس، توپ‌ های ۶ پن، توپ‌ های ۹ پن قاطری که (از روسیه خریداری شده بود)، توپ‌ های ۱۰۵ ملی متری صحرا (۳۶ پن) که توسط شش راس اسپ کشیده می‌شد. دولت اطریش چهار ضرب توپ به غازی امان‌الله خان بخشیده بود که در جنگ تل شرکت کرده بود.

بعدها برای بار دوم سلاح جدید از راین میتال آلمان و کارخانه اشکودای چکسلواکی «توپ‌ها و تانک‌ های سبک» خریداری گردید. در زمان غازی امان‌الله یک قطعه نمونه نیز تشکیل شد، افسران و آموزگاران ترکیه برای آموزش افسران افغانی استخدام شد، بعضی افسران برای کسب تحصیلات نظامی به ترکیه و کشور های دیگر خارجی اعزام شدند، چند بال هواپیما و چند ضرب توپ دور برد خریداری گردید. اما آن طور باید، اردو در زمان سلطنت غازی امان‌الله خان پیشرفتی ننمود. زیرا افغانستان یک کشور آزاد بود و هم انقلاب سوسیالیستی در اتحاد شوروی مخالف مستعمره جویی بود. تصور نمی‌شد که انگلیس مداخله کند. اردو افغانستان در این صده توانست در سه جنگ افغان و انگلیس موفق بدر آید و سرزمین خویش را از شر استعمارگران نجات داد و آزاد سازند. بعد از سقوط سلطنت غازی امان‌الله یک دوره اغتشاش در کشور به وجود آمد و این اردو از بین رفت.

پس از شاه امان‌الله در افغانستان، حبیب‌الله کلکانی سلطنت را بدست آورد و اردو قبلی به کلی مورد تاراج قرار گرفت. محمد نادر شاه که در اردو امان‌الله شاه زحمات زیاد را متقبل گردیده بود توانست با حیله و نیرنگ حبیب‌الله کلکانی را به شهادت برساند. پس از آن به تشکیل اردو پرداخت. محمد نادر خان در اندک مدت با تطبیق زور و قدرت دولتی اردو منظم‌تر و نیرومندتری از اردو عصر امان‌الله شاه به وجود آورد و آن را با اسلحه عصری که بخش زیادی از آن را از انگلستان به اعانه گرفته بود و بخش دیگر آن را از سایر کشورها خریداری کرده بود مجهز گردانید. برای مکتب جنگی ساختمان تازه‌ای در بالاحصار اعمار نمود. تعداد اردو محمد نادر خان به قرار نوشته «جورج ارتی» چهل هزار نفر بود که بعد از کشته شدن محمد نادر خان، پسرش اعلیحضرت محمد ظاهر شاه پادشاه شد.

سربازان افغانستان در دهه ٥۰ میلادی

عهد محمد ظاهر شاه در افغانستان، دوران پیشرفت کمی و کیفی اردو افغانستان به‌ شمار می‌رود مخصوصاً زمان نخست‌ وزیری محمد داود خان که به تاریخ ۶ سپتامبر ۱۹۵۳ از طرف اعلیحضرت محمد ظاهر شاه به تشکیل کابینه موظف شد. سردار محمد داود در پهلوی عهده صدارت در راس قدرت دفاعی کشور نیز قرار گرفت. وی برای تقویه کمی و کیفی اردو و تجهیز و تسلیح آن علاقه وافری داشت. روی این منظور به ایالات متحده آمریکا رو آورد. اما تقاضا هایی که سردار محمد داود در زمینه کمک‌های نظامی از ایالات متحده آمریکا نموده بود، بی‌نتیجه ماند و بر عکس آمریکا در سال ۱۹۵۳ کمک نظامی خویش را به پاکستان وعده داد. این امر باعث تأثر داود خان گردید و تحقق این کمک‌های نظامی را به پاکستان برای امنیت کشور خطری جدی پنداشت. مخصوصاً که حل مسئله پشتونستان بین افغانستان و پاکستان در سرخط مرام حکومت وی قرار داشت.

سردار محمد داود از تلاش‌های دیپلماتیک با ایالات متحده نیز مأیوس گردید بالاخره سردار محمد داود از نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا که در سال ۱۹۵۴ به کابل آمده بود تقاضای رسمی نمود اما ریچارد نیکسون با تقاضای موصوف توافق نکرد. این یک دلیل واضع بود که آمریکا در مورد این کشور برنامه داشت تا افغانستان مسلح به سلاح روسی شود. در اخیر یک منطقه زور آزمائی بین این دو ابرقدرت گردد.

لهذا سردار محمد داود به ناچار به اتحاد شوروی روی آورد. اتحاد شوروی که آرزومندی شدیدی داشت تا همسایه جنوبی اش از لحاظ نظامی و اقتصادی به وی وابسته باشد، تقاضای افغانستان را لبیک گفت و در سال ۱۹۵۸ با ورود اولین دسته سلاح و تکنیک محاربوی شوروی به افغانستان همکاری نظامی شوروی تحقق یافت.

سردار محمد داود خان با گرفتن سلاح و تکنیک جنگی از شوروی، به تقویه و پیشرفته ساختن اردو که در مقابل اردو های کشورهای همسایه که ضعیف به نظر می‌رسید اقدام نمود و از لحاظ تشکیلاتی اردو افغانستان به یک اردو قدرتمند مبدل شده و کمیت ان به ۸۰ هزار نفر بالا رفت که در شرایط سفر بری ظرفیت جذب همین تعداد دیگر را نیز داشت. بدین منوال ارتش افغانستان به عنوان یک ارتش قدرتمند و ورزیده در منطقه عرض اندام نمود؛ و قادر به دفاع از استقلال، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی شد.

در سال ۱۹۵۸ اردو افغانستان با سلاح ثقیل و خفیف، طیارات و سلاح‌های مدرن ضد هوایی و زرهی پیشرفته، تجهیزات و تکنیک عصری جنگی مجهز گردید به این صورت دوره صدارت سردار محمد داود دوره رشد و ارتقای کمی و کیفی اردو افغانستان به‌شمار می‌رود. اردو افغانستان مطابق به قانون وقت حق شمولیت به کدام سازمان سیاسی را نداشت. همین، زمینه را برای روس‌ها مساعد ساخت تا در میان اردو کار زیرزمینی نمایند. سردار محمد داود بنابر بعضی علل بتاریخ ۳ مارچ سال ۱۹۶۳ استعفایش را به پادشاه وقت تقدیم نمود و بتاریخ ۱۳ مارس ۱۹۶۳ با منظور شدن استعفای سردار محمد داود، دکتر محمد یوسف کابینه خود را معرفی نمود. در خط‌مشی حکومت، تغیر دادن قانون اساسی قبلی کشور و رفع کشیدگی‌ها با پاکستان دیده می‌شد.

بر مبنای خط مشی حکومت جدید مسوده قانون اساسی جدید که بیشتر به تحقق دموکراسی در کشور ممد واقع می‌گردید آماده و در لویه جرگه سال ۱۹۶۴ در جرگه مشورت و به تصویب رسید و دوره انتقالی شروع شد. از دوره انتقالی تا کودتای ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۳ اردو افغانستان مسیر ارتقای خود را می‌پیمود و با تسلیحات و تکنیک جدید جنگی مجهز می‌گردید. قطعات جدید کوماندو، پراشوتی راکت‌های ضدهوایی مدرن رهبری شونده، غندهای هوایی با هواپیماهای تازه ایجاد می‌گردید.

سیل محصلین نظامی به غرض کسب تحصیلات عالی نظامی به اتحاد شوروی فرستاده می‌شد، هیئت‌های نظامی شوروی غرض مطالعه درجه احضارات اردو افغانستان و ایجاد ظرفیت‌ها به کشور سفر می‌کردند و تجارب‌ شان را برای کادرهای اردو انتقال می‌دادند، در پهلوی قطعات محارب، صنوف و قدمه‌های تأمیناتی بنابر مشوره جنرالان شوروی ایجاد گردید، تعمیرات دانشگاه جنگی، آکادمی تکنیک، ترمیم خانه مرکزی اردو که توسط کشور چکسلواکی اعمال می‌گردید به اتمام رسید. ترمیم خانه مرکزی که یکی از مجهزترین کارخانه‌های نظامی کشور بود، جای کارخانه جنگی سابقه را بسرعت گرفت و تمام احتیاجات قطعات را رفع می‌کرد. در فرودگاه بگرام، خواجه رواش، فرودگاه بین‌المللی کابل، پایگاه هوایی شیندند و کندهار جهت ترمیم هواپیماها و بالگردها، ترمیم‌گاه‌های مجهز و عصری ترمیم هواپیما به کمک اتحاد شوروی ساخته شد. شفاخانه مجهز نظامی چهار صد بستر اردو به پایه اکمال رسیده و افتتاح شد؛ قوای ۴ و قوای ۱۵ زره‌دار مجهز با تانک‌های غول پیکر تشکیل شد. در دوره دوم زمامداری سردار محمد داود به صفت رهبر و بعداً رئیس‌جمهور بعد از کودتای نظامی ژوئیه ۱۹۷۳ در قسمت تسلیح و تجهیز اردو کدام اقدام چشمگیری به عمل نیامد اما امور آموزش تکنیکی و تاکتیکی کارمندان اردو توسط مشاورین و استادان شوروی ادامه داشت؛ و دیگر تکنیک و تکتیک نظامی شوروی در اردو افغانستان جای خود را اشغال کرده بود.

همزمان با پیشرفته شدن اردو، ذهنیت‌های افسران اردو نیز انکشاف یافت و ایجاد احزاب سیاسی در دهه دموکراسی، این روند را بیشتر تقویت بخشید. دیگر افسران اردو مانند سابق گوش و چشم بسته نداشتند، بلکه روشنگری روز بروز در اردو وسعت پیدا می‌کرد.

سردار محمد داود که به کمک افسران در پی کودتا مسلحانه به قدرت رسیده بود، در تحت تأثیر کشورهای خارجی دیگر از خط فکری خود عدول کرده بود و به اشاره بعضی از کشورها به تصفیه اردو و دستگاه دولتی از وجود روشنفکران و چیزفهم‌ها شروع نمود که سخت به زیان وی تمام شد. به این معنی که بی‌اعتمادی نسبت به رژیم روزبروز اضافه شده می‌رفت، روحیه همکاری با رژیم کمتر شده می‌رفت، امنیت رو به خرابی نهاد تا جائیکه در روز روشن وزیر بر حال برنامه‌ریزی در دفتر کارش به قتل رسید. تا اینکه در اثر عمل و تصامیم عجولانه محمد داودخان قیام دوم مسلحانه اردو بتاریخ ۲۷ آوریل ۱۹۷۸ صورت گرفت و رژیم جمهوری سردار محمد داود سقوط کرد و خودش از بین رفت.

ارتش مجهز جمهوری دموکراتیک افغانستان که با موشک های بالستیک اسکاد مجهز بودند.

در ٢٧ آوریل ١٩٧٨، حزب دموکراتیک خلق افغانستان به رهبری نورمحمد تره کی و ببرک کارمل با انجام یک کودتا رژیم محمد داود را سرنگون کردند. این قیام که معروف به انقلاب ثور بود، باعث تشکیل جمهوری دموکراتیک افغانستان گردید و در آن تره کی به عنوان رئیس جمهور، نخست وزیر و دبیرکل حزب دموکراتیک خلق افغانستان شد. این رژیم الی آوریل ١٩٩٢ ادامه یافت.

بعداز کودتای ۲۷ آوریل اردو، شوروی با دست باز در تمام امور کشور من‌جمله تسلیح، تجهیز و ارتقای سطح کمی و کیفی اردو دست بکار شد. تا اینکه در اثر تقاضای حکومت وقت افغانستان در سال ۱۹۷۹ قوتهای نظامی شوروی داخل خاک افغانستان شدند که در نتیجه باعث جنگ در افغانستان گردید. در این زمان تا خروج قوت‌های شوروی از افغانستان، قوت‌های شوروی و اردو افغانستان فعالیت‌های مشترک داشتند و اردو افغانستان مجهز به سلاح و تکنیک محاربوی پیشرفته شد و از احضارات محاربوی عالی بر خوردار گردید و تا سطح دفاع مستقلانه یا آغاز حکومت دکتور نجیب الله ارتقا یافت. در هشت ثور سال ۱۳۷۱ اردو افغانستان توقع داشت مجاهدین به آن‌ها وحدت نموده در حفظ اردو بکوشند؛ ولی برعکس تمام سلاح و مهمات افغانستان از طرف مجاهدین به حکومت پاکستان فروخته شد و کشور در دو دهه بدون سلاح و اردو باقی‌ماند. در این دو دهه هرج و مرج حاکم شد و نبود قانون و سطح جرم به حد نهائی بالا رفت.

احزاب و گروه‌های جهادی مخالف دولت حزب دموکراتیک خلق افغانستان در سال ۱۳۷۱ هجری شمسی پس از ۱۴ سال جنگ قدرت را بدست آوردند. نیروهای مجاهدین خود دارای تشکیلات نظامی تنظیمی و قومی بودند. اکثریت نیروهای مجاهدین مردمان روستا فاقد علم و دانش بودند. در ۱۴ سال جنگ تمامی دارائی و هستی این‌ها از بین رفته بود. پس از رسیدن به قدرت تمامی وسایل و سلاح اردو منظم را به قیمت ارزان و به نرخ آهن به پاکستان فروختند. نیروهای مجاهدین دارای تشکیلات اردو منظم نبودند صرف متشکل از فرمانده و مجاهد بودند. سربازان پیاده این گروه دارای مهارت جنگی قوی بودند.

طالبان دارای یک اردو قومی نامنظم بود. بعضی از افسران سابقه‌دار نیز در حکومت طالبان حضور داشتند. طالبان دارای ۴۰۰ تانک و دو طیاره میگ روسی بودند. گفته می‌شود تانک‌های مذکور را بینظیر بوتو از روسیه خریداری نموده به طالبان تسلیم نمود. حکومت طالبان دارای وسایل باربری خیلی ضعیف بودند. سربازان طالب از مورال فوق‌العاده محاربوی بر خوردار بودند. طالبان دارای ۳ اردوگاه نظامی قوی در ژوره ولایت خوست، میدان هوایی قندهار، و تفحصات مزار شریف بودند که در آنجا سربازان افغانی، جنگجویان کشورهای آسیای میانه، عرب و [چچن] آموزش‌های نظامی می‌دیدند.

اردوی ملی افغانستان در سال ۱۳۸۲ ه‍.ش با همکاری دولت آمریکا تأسیس و هر سال به کمک کشورهای کمک‌کننده توسعه یافته‌است. در آینده نه چندان دور تشکیلات آن از نگاه تعداد عساکر، کارمند، سلاح و تجهیزات نظامی مجهزتر خواهد شد. در ۲۸ ژانویه سال ۲۰۱۳ تعداد نیروهای مسلح افغانستان به ۳۵۲۰۰۰ هزار تن رسیده بود که مساوی با اردوی پاکستان می‌باشد.

تشکیلات اردو ملی در سال ۱۳۹۱ انکشاف نموده که به شرح ذیل می‌باشد: فرماندهی‌های اساسی شامل ۶ سپاه که ۵ تای آن زمینی و یک سپاه هوایی است، دو نیرو شامل سپاه مرکزی کابل به نام ۱۱۱ و سپاه عملیات‌های خاص می‌باشد که متشکل از بیش از ۳۰ لشکر، ۱۸۰ گروهان (پیاده، کماندو، مکانیزه، کشف، پشتیبانی، لجستیک)؛ فرماندهی‌های متوسط حمایوی شامل تعلیم و تربیه، جلب و جذب، لجستیک، خریداری، کشف و استخبارات، صحیه و مخابره می‌باشد؛ موقعیت لشکرها: فعلاً لشکر ۲۰۱ در جلال‌آباد، لشکر ۲۰۳ در ولایت پکتیا که چهار ولایت را تحت پوشش قرار می‌دهد، لشکر ۲۰۷ در هرات، لشکر ۲۰۵ در ولایت قندهار و لشکر ۲۰۹ در بلخ افغانستان مستقر می‌باشند.

شکل سربازی «داوطلبانه» می‌باشد و جوانان بین ۲۲ تا ۳۵ سال به صورت داوطلبانه در اردو ثبت نام می‌کنند. دولت برای آن‌ها ماهانه ۱۰۰ دلار پرداخت می‌کند. برای بار دوم خدمت ۲۰۰ دلار حقوق پرداخته می‌شود. سن قانونی خدمت در اردو افغانستان ۲۲ سال است. سن ذخیره از ۱۶–۴۵ است. تعداد مرد به این سن ۶٫۸ میلیون و زن ۶٫۴ میلیون، تعداد توان داخل خدمت ۳٫۸ میلیون مرد و ۳٫۶ میلیون زن و ظرفیت بالا بردن ۳۷۸٬۹۹۶ نفر می‌باشد.

عبدالرحیم وردک وزیر دفاع سابق افغانستان سمت چپ

1. وزیر دفاع
2. معاون اول
3. معاونت سیاسی و عملیاتی
4. معاونت کارمندان
5. معاونت تکنولوژی و لجستیک
6. معاونت نیروهای احتیاط

وزارت دفاع ملی دارای ریاست‌های ۱-ریاست پارلمانی و امور عامه، ۲-ریاست حقوق بشر، ۳-ریاست ساختمانی، ۴-ریاست حالات اضطراری و فوق‌العاده، ۵-ریاست مالی، ۶-ریاست تفتیش و ۷-ریاست حقوق می‌باشد.

بخش خیلی مهم و کاری وزارت دفاع افغانستان ستاد اردو می‌باشد. تشکیلات ستاد اردو شامل رئیس ستاد اردو، معاون، ریاست دفتر، ریاست کادر و پرسنل، ریاست کشف و استخبارات، ریاست عملیاتی، ریاست عقیدتی و فرهنگی، ریاست مالی، ریاست مخابره، ریاست تفتیش و ریاست حقوق می‌شود. ریاست استخبارات

• وزارت دفاع ملی افغانستان داری فرماندهی‌های هوای و دفاع هوائی، کالج (آکادمی) فرماندهی و قرارگاهی، آکادمی ملی نظامی، آموزش و پرورش، جلب و جذب، مرکز آموزشی نظامی کابل (KMTC) و فرماندهی نیروهای خاص می‌باشد که علاوه بر این دارای فرماندهی ۴ بخش، چهار تیپ، ۹ سپاه و ۲ لشکر می‌باشد.

بالابردن ظرفیت‌ها و حفظ احضارات محاربوی ارتش ملی آموزش و پرورش است. در حال حاضر علاوه بر آموزش و پرورش داخلی افسران کشورهای پیشرفته در آموزش و پرورش افغانستانی‌ها کوشش دارند تا ارتش این کشور بپا استاد شود تا بتواند از تمامیت ارضی کشور خود دفاع نماید. در مراکز آموزش و پرورش افسران، خورد ضابطان (درجه‌داران) و سربازان می‌شود. هکذا یک تعداد از افسران غرض تحصیل بخارج نیز فرستاده می‌شوند. کشورهای آمریکا، فرانسه، انگلیس، کانادا، المان نسبت به دیگر کشورها یاده همکاری دارند

آن عده فرمانده‌های جهادی و گروی مدافعین سابق که تجارب کافی نظامی دارند در کورس‌های به نام (OTB) تعلیمات می‌بینند. فرانسوی‌ها در تربیه افسران و پیاده‌نظام فعالیت دارند در که شرق کابل محل تربیت موقعیت دارد. بریتانیا استخدام و تربیه گروه پیاده را در مکتب افسران داوطلب براه انداخته‌است. با وجودی که (OCS) تحت کنترل و اداره (OTB) قرار دارد ولی به‌طور جداگانه فعالیت می‌نماید. داوطلبان (OCS) جوانانی اند که دارای تجربه نظامی‌اند. کشور فرانسه (CGSC) را در اوایل سال ۲۰۰۴ تأسیس کرد که این مکتب تحت نظر مربیان نظامی فرانسوی فعالیت می‌نماید و نیز دانشگاه دفاعی ملی (NDU) نیز در شمال غرب کابل تأسیس شده‌است. بالاخره تمام تعلیمات جهت عملیات‌های نظامی که در (NMAA) و (CGSC) صورت می‌گیرد به (NDU) انتقال یافته و در آنجا عملی خواهد شد.

• تعلیم و تربیه در خارج از کشور

کشورهای ایالات متحده آمریکا، فرانسه، ترکیه، چین، آلمان، ایتالیا، انگلستان، تاجیکستان، سویس، هندوستان، روسیه، نیپال، اسپانیا، پاکستان پولند با اردو افغانستان همکاری داشته و حدود بیشتر از ۱۰۰۰ نفر در این کشورها مصروف تحصیل‌اند.

• . مدرسه حربی [حربی شونحی] مرکز مهم تعلیم و تربیه

حربی شونحی یکی از مهم‌ترین مراکز تعلیم و تربیه می‌باشد که به سویه بکلوریا فارغ می‌دهد. پس از سال ۱۹۹۲ این شونحی دوباره فعال گرید و در سال ۲۰۱۰ برای هفتاد و یکمین دوره فارغ داد که تعداد آن‌ها به حدود ۱۷۰ نفر می‌رسید.

آکادمی ملی نظامی که در حقیقت جایگزین حربی دانشگاه می‌باشد به عنوان یک مؤسسه عالی آکادمیک نظامی در ۱۱ سنبله ۱۳۸۳ ه‍.ش برابر با سپتمبر ۲۰۰۴ میلادی باهمکاری ایالات متحد به تیپ آکادمی ملی نظامی ویست پاینت ایالات متحده تأسیس گردید و در ۲۲ مارس ۲۰۰۵ م. رسماً به فعالیت خود آغاز نمود؛ که الی اکنون ۷ دوره را سپری نموده حدود ۲۰۰۰ شاگرد شامل گردیده‌اند. تورنجنرال محمد شریف یفتلی اولین فرمانده آکادمی ملی نظامی می‌باشد؛ و فعلاً تورنجنرال شیرمحمد حْاحْی فرمانده آکادمی ملی نظامی می‌باشد. آکادمی ملی نظامی افغانستان دارای ۱۲ دیپارتمنت می‌باشد که عبارتند از: دیپارتمنت ساینس، اداره و رهبری (منجمنت، روانشناسی و رهبری)، کامپیوتر، نظامی، ورزشی، ریاضیات، لسان‌ها (انگلیسی، جرمنی، فرانسوی، ترکی)، علوم اجتماعی، تاریخ، مهندسی (مهندسی سیول و مهندسی عمومی)، حقوق و دیپارتمنت عقیدتی وفرهنگی. در هر دوره حدود ۶۰۰ نفر شاگرد می‌پذیرد.

در افغانستان جمع نظام عسکری عبارتند از: دلگی ۹ نفر، بلوک ۳۰ نفر، تولی ۹۰ نفر، کندک ۲۷۰ نفر، غند ۸۱۰ نفر، لوا، فرقه ۱۲۰۰۰ نفر، قول‌اردو ۳ فرقه یا ۳۶ هزار نفر. برای هر بلوک یک افسر تعیین می‌شود.

• قول اردوی هوایی الی سال ۱۹۹۲ قوای هوای افغانستان به نسبت داشتن بیشتراز ۴۵۰ طیارات جنگی و انتقالاتی نظامی و پیلوتهای ماهر، جنگ دیده قوی‌ترین قوت هوائی منطقه بود؛ که پیلوتان در کشور هند و اتحاد شوروی برای مدت ۶ سال تعلیمات هوائی می‌دیدند. مشهورترین قهرمان‌های این کشور دگر جنرال محمد مصطفی، امیر محمد صافی، عتیق اله شیزاد، وحیداله بوده که افراد مذکور قدرت فرار از ستینگر را خوب می‌دانستند و هکذا الی یازده عملیات را یک روز می‌نمودند. در مجموع قوتهای هوای افغانستان دارای ۷۰۰۰ پرسنل داخلی ۵۰۰۰ ادوایزر خارجی بود. فعلاً قوای هوائی دارای

1. بال طیاره Mil Mi-۲۴ حدود ۵۶ بال طیاره هلیکوپتر نوع Mil Mi-۱۷ روسی که ۲۱ بال دیگر در سال جاری باید تحویل شود.
2. ۶ بال نوع MD Helicopters MD ۵۰۰ آمریکایی که ۵۴ بال دیگر به افغانستان تحویل می‌شود.
3. ۹ فروند طیاره انتقالاتی نوع C-27A و ۳ طیاره تعلیمی نوی Aero L-۳۹ Albatros دارا می‌باشد. میدان‌های که قابل استفاده طیارات نظامی اند عبارتند از میدان هوای کابل، قندهار، شبرغان، مزار شریف، هرات، شیندند و بگرام می‌باشد. میدان‌های هوایی برای طیارات انتقالاتی عبارتند از قلعه نو، بامیان، فیض آباد، جلال‌آباد، خوست، کندز، میمنه، نیلی، تالقان، تاواره، ینگی، قلعه دهدای و بند سرده. به‌طور کلی در مرحله اول تعداد طیارات بال ثابت حمل و نقلی، کشفی و بمبارد و هلیکوپتر جمعاً ۸۰ فروند بوده و در مرحله دوم تعداد این طیارات به ۱۲۸ فروند خواهد رسید. سن یک پیلوت طور اوسط در حدود ۴۵ سال می‌باشد. در این اواخر کشور آمریکا قرار داد ۲۱ بال هلیکوپتر «میگ-۱۷» را با کشور روسیه برای افغانستان به امضاء رسانید. هزینه آن بالغ بر ۳۶۷ میلیون دلار می‌گردد. فعلاً دو طیاره C-۲۷ جدید دارد قرار است تا سال ۲۰۱۶ میلادی ۲۰ فروند از این نوع هواپیماها به ارزش ۲۹۰ میلیون دلار در اختیار افغانستان گذاشته شود.

• قول‌اردوها
• ۱- قول‌اردوی ۲۰۱ سیلاب جلال‌آباد
• ۲- قول‌اردوی ۲۰۳ تندر گردیز
• ۳- قول‌اردوی ۲۰۵ اتل قندهار
• ۴- قول‌اردوی ۲۰۷ ظفر هرات
• ۵- قول‌اردوی ۲۰۹ شاهین مزار شریف
• ۶- قول‌اردوی ۲۱۵میوند هلمند
• ۷- قول اردوی ۲۱۷ پامیر قندز
• ۸- قول اردوی عملیات‌های خاص کابل

1. قول‌اردوی هوایی
2. قول اردوی قوای خاص

بالگرد میل-۱۷ در یک تمرین نظامی در سال ۱۳۹۳ در شهر مزارشریف.

1. لوای ملی مهندسی (مهندسی)
2. لوای حمایه و امنیت ستردرستیز
3. لوای اول پیاده مکانیزه
4. لوای دوم پیاده مکانیزه

لواهای ذکر شده مربوط به هیچ‌کدام از قول اردوها نمی‌باشند.

1. فرماندهی زون شمال
2. فرماندهی زون جنوب
3. فرماندهی زون شرق
4. فرماندهی زون غرب

این فرماندهی‌ها تازه تشکیل می‌باشند و در راستای انسجام فرماندهی‌های مربوطه فعالیت می‌نمایند.

• ۱- فرقهٔ ۱۱۱

1. فرقهٔ عملیات خاص
2. فرقهٔ پولیس نظامی

• ۴- فرقهٔ ۲۰ پامیر، کندوز
• ۱-فرقهٔ ۱۱۱مرکزی کابل.

این فرقه که در سال ۱۳۸۸ تأسیس گردید، در شهر کابل فعالیت دارد و مربوط به هیچ قول اردویی نمی‌باشد.

• ۲-فرقهٔ عملیات‌های خاص

در سال ۱۳۹۱ از لوای کوماندو به فرقه عملیات‌های خاص ارتقا یافت.

۱- کندک مبارزه با مواد مخدر. این کندک در سال ۱۳۸۷ تأسیس گردیده و وظیفهٔ مبارزه با مواد مخدر را به عهده دارد.

کندک نمبر ۷ کوماندو در حال فراغت از تحصیل