لهجه اهوازی
لهجه اهوازی یکی از لهجههای خوزستانی زبان فارسی است که مردم اهواز در استان خوزستان بدان سخن میگویند.[2]
فارسی اهوازی | |
---|---|
زبان بومی در | ایران |
منطقه | اهواز، استان خوزستان |
فارسی | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | – |
گلاتولوگ | ahva1234 [1] |
طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد، فارسیزبانان اهواز ۴۴٫۸٪ از جمعیت شهر را تشکیل میدادند و این زبان پرگویشورترین زبان اهواز به شمار میرفت.[3]
پیشینه
نفوذ فارسی به خوزستان حداقل از زمان هخامنشیان آغاز شد و تا پیش از آن احتمالاً همه ساکنین آنجا به زبان مردهٔ عیلامی سخن میگفتند. مطابق گزارشهای مورخان در اواخر دورهٔ ساسانی نیز در خوزستان افزودن بر فارسی، زبان خوزی نیز رواج داشته که احتمالاً از بقایای زبان عیلامی بهشمار میرفتهاست.[4] عمرو بن بحر از ادیبان سده ۳ قمری در البیان و التبیین در مورد زبان خوزستان چنین نقل میکند:
نیک میدانیم که خطیبترین مردم ایرانیاناند و خطیبترین ایرانیان، اهل فارساند و آنان که زبانی از همه شیرینتر و بیانی روانتر دارند و در ادای مقصود زبردستتر و در استدلال قاطعترند مردم مروند و در پارسی دری و زبان پهلوی مردم قصبهٔ اهواز از همه فصیحترند
از دیگر کسانی که رواج زبان فارسی در خوزستان را تأیید میکنند، میتوان به اصطخری، ابن حوقل، مقدسی، یعقوبی و ابن بطوطه اشاره کرد.
منابع
- Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "فارسی اهوازی". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- "Province of Khuzestan". Iran Chamber Society.
- فهرست نویسی پیش از انتشار کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران * شماره کتاب شناسه ملّی:۲۸۹۰۶۹۰ *عنوان و نام پدیدآورنده:طرح بررسی و سنجش شاخصهای فرهنگ عمومی کشور (شاخصهای غیرثبتی){گزارش}:گزارشهای پیشرفت طرحها وکلان شهرها/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس *بهاء:۱۰۰۰۰۰ ریال-شابک:۷-۶۸-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-مؤسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۹۵ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)*یادداشت:عنوان دیگر:طرح و بررسی و سنجش شاخصهای فرهنگ عمومی کشور (شاخصهای غیرثبتی) سال ۱۳۸۹ *توصیفگر:شاخصهای غیرثبتی+شاخصهای فرهنگی+گزارشهای پیشرفت طرحها و کلانشهرها *توصیفگر:ایران ۳۸۶۲۸۹ *تهران۱۹۹۰۶۶ /مشهد۲۹۲۳۴۱ /اصفهان ۱۷۰۰۱۷/تبریز۱۸۴۸۱/کرج ۲۷۸۲۵۲/شیراز۲۵۱۷۰۳/اهواز۱۷۶۴۰۳/قم۲۷۰۸۷۷ *شناسنامه افزوده:واعظی، منصور، ۱۳۳۳–۷۳۵۰۶۸ *شناسنامه افزوده:شرکت پژوهشگران خبره پارس /شورای فرهنگ عمومی *مرکز پخش:خیابان ولیعصر، زرتشت غربی، خیابان کامبیز، بخش طباطبایی رفیعی، پلاک۱۸، تلفن:۷–۸۸۹۷۸۴۱۵ *لیتوگرافی، چاپ و صحافی:سازمان چاپ و انتشارات اوقاف
- اشپولر، برتولد(۱۳۶۴)، جلد ۱، ص ۴۳۹–۴۴۰
- اشپولر، برتولد(۱۳۶۴)، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، جلد ۱، ترجمه جواد فلاطوری، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران،
- سیدمهدی دادرس. «بررسی اسناد و زمینههای زبانی و گویشیِ فارسی نو در خوزستان، در نخستین سدههای هجری» (PDF). مجله تاریخ ادبیات. دریافتشده در ۲۷ بهمن ۱۳۹۹.