لهجه کاشانی
لهجه کاشانی یا لهجه کاشی یا کاشونی یکی از لهجههای زبان فارسی است که در شهر کاشان و برخی روستاهای اطراف رواج دارد. این لهجه با گویشهای بسیاری از روستاهای اطراف که از زبانهای ایرانی مرکزی هستند متفاوت است.[1] این لهجه با وجود تاثیرپذیری از فارسی معیار بسیاری از ویژگیهای آوایی خود را حفظ کردهاست.[2]اشوم بوشون کیع
برخی کلمات کاشانی
فارسی | کاشانی | نحوهٔ تلفظ |
---|---|---|
مارمولک | قَلمِجِه | Ghalmeje |
دیگر، بعداً | دِگِ | Dege |
گنجشک | پِرِسکه | pereske |
قند | قَ | Gha |
این، آن قسمت | ای گُلِه | Ee goleh |
پسندیده، زیبا | مَقبول | Maghboul |
گرفتن، خریدن | اسِدَن | Essedan |
بند لباس | رِجِه | Reje |
قسمتی از چیزی، نیمه | آله | Aleh |
آرام، آهسته | یاواش | Yavash |
رخت خواب | نالی | nali |
پشت لپ، یا هرچیزی که برآمده باشد | بُق | Bogh |
نسیم | شِمال | Shemal |
اینقدر | اِقِدِ | Eghede |
کنارش قرار بده | تَنگِش نِه | Tangesh neh |
همین | همی | Hemi |
به تو میگویم | بشد می گو ام | Beshed Migooam |
سردمان شد | چاییدیمو | Chayidimoo |
بشین | بیشی | Beyshi |
بخواب | باخواب | Bakhab |
آبکش | پالاش | Palash |
ناودان | نابدو | Nabdoo |
بگذار | نِه | Neh |
کبوتر | کفدَر | Kafdar |
شغال | شاغال | Shaghal |
گاو | گاب | Gab |
ظرف سطل مانند یا خود سطل | پیت | Pit |
پشت بام | پُش بو | Poshboo |
روی خودت بینداز (معمولا برای
پتو و... استفاده میشود) |
پَر گی | Pargi |
بین آن بگذارم | لاش آغونم | Lash aghunam |
لوبیا | لوبیاب | Lubiab |
بکش | تَی گیر | Täy geer |
انگار که... | پندری | Pandery |
آرام باش_با وقار باش_حرف نزن | آسّه باش | Assè bash |
بپر | وَرجه | Varje |
درست کن_بدوز_به هم وصل کن | بپنگو | Bepangoo |
اشتباهی | آلِشی | aleshi |
یاکریم | قوقو | gho gho |
هست ، وجود دارد | هَ | ha |
نمونههایی از ضربالمثلها
در زیر به برخی از ضربالمثلها که در این لهجه رایج است اشاره میگردد:
- لاف دِ غربِتُ گوز در بازار مسگرا: لافزدن فرد بیشخصیت در جایی که او را نشناسند.
- اِقِدِ لَی(نگ)تو هَواس،لَنگِ پِرِسکه توش گُمَ: (انقدر پا رو به هواست که پای گنجشک گم شده است)وضعیت پراز هرج ومرج است.
منابع
پانویس
- «اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کاشان». بایگانیشده از اصلی در ۱۹ مارس ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۳ آوریل ۲۰۱۲.
- برخی ویژگیهای آوایی در لهجه کاشانی
جستارهای وابسته
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.