لهجه کاشانی

لهجه کاشانی یا لهجه کاشی یا کاشونی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است که در شهر کاشان و برخی روستاهای اطراف رواج دارد. این لهجه با گویش‌های بسیاری از روستاهای اطراف که از زبان‌های ایرانی مرکزی هستند متفاوت است.[1] این لهجه با وجود تاثیرپذیری از فارسی معیار بسیاری از ویژگی‌های آوایی خود را حفظ کرده‌است.[2]اشوم بوشون کیع

برخی کلمات کاشانی
فارسی کاشانی نحوهٔ تلفظ
مارمولکقَلمِجِهGhalmeje
دیگر، بعداًدِگِDege
گنجشک پِرِسکه pereske
قندقَGha
این، آن قسمتای گُلِهEe goleh
پسندیده، زیبامَقبولMaghboul
گرفتن، خریدناسِدَنEssedan
بند لباسرِجِهReje
قسمتی از چیزی، نیمهآلهAleh
آرام، آهستهیاواشYavash
رخت خواب نالی nali
پشت لپ، یا هرچیزی که برآمده باشدبُقBogh
نسیمشِمالShemal
اینقدراِقِدِEghede
کنارش قرار بدهتَنگِش نِهTangesh neh
همینهمیHemi
به تو می‌گویمبشد می گو امBeshed Migooam
سردمان شدچاییدیموChayidimoo
بشینبیشیBeyshi
بخوابباخوابBakhab
آبکش پالاش Palash
ناودان نابدو Nabdoo
بگذار نِه Neh
کبوتر کفدَر Kafdar
شغال شاغال Shaghal
گاو گاب Gab
ظرف سطل مانند یا خود سطل پیت Pit
پشت بام پُش بو Poshboo
روی خودت بینداز (معمولا برای

پتو و... استفاده میشود)

 پَر گی Pargi
بین آن بگذارم لاش آغونم Lash aghunam
لوبیا لوبیاب Lubiab
بکش تَی گیر Täy geer
انگار که... پندری Pandery
آرام باش_با وقار باش_حرف نزن آسّه باش Assè bash
بپر وَرجه Varje
درست کن_بدوز_به هم وصل کن بپنگو Bepangoo
اشتباهی آلِشی aleshi
یاکریم قوقو gho gho
هست ، وجود دارد هَ ha

نمونه‌هایی از ضرب‌المثل‌ها

در زیر به برخی از ضرب‌المثل‌ها که در این لهجه رایج است اشاره می‌گردد:

  • لاف دِ غربِتُ گوز در بازار مسگرا: لاف‌زدن فرد بی‌شخصیت در جایی که او را نشناسند.
  • اِقِدِ لَی(نگ)تو هَواس،لَنگِ پِرِسکه توش گُمَ: (انقدر پا رو به هواست که پای گنجشک گم شده است)وضعیت پراز هرج ومرج است.

منابع
  • شاطری، علی‌اصغر (۱۳۹۴). ضرب‌المثلای کاشونی. مرسل. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۴۴۶-۸۰-۹.
  • عاطفی، حسن (۱۳۸۶). لغات و ضرب‌المثل‌های کاشانی. مرسل. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۷۲-۰۳۷-۱.

پانویس
  1. «اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کاشان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مارس ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۳ آوریل ۲۰۱۲.
  2. برخی ویژگی‌های آوایی در لهجه کاشانی

جستارهای وابسته
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.