رستمدار
رستمدار نامی است که از قرن هفتم تا عصر صفویه به ناحیه رویان طبرستان داده شده است.
رویان
رویان نام ناحیه‌ای وسیع در غرب طبرستان بود که از غرب با دیلمستان و از شرق با آمل همسایه بود و نواحی کجور (نور و نوشهر)، کلارستاق (چالوس و کلاردشت)، لنگا (عباس آباد و شرق نشتارود)، تنکا (تنکابن و رامسر) و هوسم (رودسر و رحیم‌آباد) جزئی از رویان است.[1] همچنین از آمل تا رویان دوازده فرسخ و از دیلمستان تا رویان نیز دوازده فرسخ بوده‌است.
رستمدار
از قرن هفتم تا دوره صفویه منطقه ی رویان عمدتا با نام رویان یا رستمدار شناخته می شد و در این دوره مرزهای ولایت رستمدار شامل مناطق کجور ، نور ، کلارستاق ، طالقان ، لاریجان ، لواسانات ، شمیرانات و مناطق پشت کوه البرز مرکزی می شد.[2]
محال ثلاث نور
محال ثلاث نور منطقه ای در غرب مازندران متشکل از سه منطقه ی نور ، کجور و کلارستاق بوده که پس از انقراض سلسله ی پادوسبان در منطقه ی رویان و رستمدار شکل گرفت که از آن به عنوان ولایت نور یا محال ثلاث نور یاد می شده است. در عصر صفوی منطقه کلارستاق و کجور از توابع نور به حساب می آمدند و این مسئله تا اواخر عصر صفوی پایدار ماند. در این دوره حکامی از منطقه یوش نور همچون عباسعلی بیک ویلک یوشی نوری بر محال ثلاث نور ، کجور و کلارستاق حاکم بودند. [3] در دوران سلطان حسین صفوی ، کیا نعیم بیک میار از خاندان کلارستاق که از نوادگان ملک کیومرث رستمدار بود حکمران محال کجور ، کلارستاق ، کلاردشت و مضافات گردید. [4] در عصر زندیه محمد خان دادوئی از خاندان سوادکوه حاکم مازندران و محال ثلاث نور ، کجور و کلارستاق گشت. [5]
حمدالله مستوفی نوشته است «رستمدار ولایتی است قریب به سیصد پاره ده که از توابع آن است و هوایش به گرمی مایل است و بیشتر ولایات را آبش از شاهرود شهر است.[6]
پانویس
- http://www.iranicaonline.org/articles/kalarestaq-1
- منوچهر ستوده، تاریخ رویان، ۱۲.
- میرزا عبدالله میار کلارستاقی، تاریخ خاندان میار، ۱۲.
- امین نعیمایی عالی، مقدمه ای بر تاریخ اقوام ، طوایف و خاندان های کلارستاق (چالوس و کلاردشت) و تاریخ خاندان میار، ۲۵۰.
- امین نعیمایی عالی، مقدمه ای بر تاریخ اقوام ، طوایف و خاندان های کلارستاق (چالوس و کلاردشت) و تاریخ خاندان میار، ۱۷۴.
- پژوهش در نام شهرهای ایران، ص ۵۹۹
منابع
- افشار سیستانی، ایرج. پژوهش در نام شهرهای ایران. تهران: انتشارات روزنه، ۱۳۷۸
