دژبان کل ارتش جمهوری اسلامی ایران

این نهاد برای نخستین بار در مهر ماه ۱۳۳۰ تأسیس و عهده‌دار تعلیم و تربیت افسران جز تا رده فرماندهی گروهان و درجه‌داران تا رده فرماندهی دسته در فنون تخصصی دژبان تشکیل شد. در اواخر سال ۱۳۳۲ ستاد ارتش طی بخشنامه‌ای، دژبان را یک رسته مستقل و جداگانه به کلیه یگان‌های ارتش معرفی کرد. برخی از وظایف دژبان در سربازخانه‌ها - در سطح شهر - حمایت از افراد نظامی، دستگیری غایبین و فراری‌ها تعیین شد.

ارتش جمهوری اسلامی ایران
فرماندهی
فرمانده کل فهرست فرماندهان
نیروهای چهارگانه
نیروی زمینی نیروی دریایی نیروی هوایی نیروی پدافند هوایی
نهادهای دیگر
هوانیروز هوادریا قرارگاه پدافند هوایی دژبان کل حفاظت اطلاعات عقیدتی سیاسی
نهادهای سابق
ستاد مشترک
دانشگاه‌ها
فرماندهی و ستاد افسری امام علی علوم و فنون دریایی علوم و فنون هوایی پدافند هوایی علوم پزشکی ارتش حفاظت اطلاعات فارابی
پرسنل
رسته‌های نظامی درجه‌های نظامی
رده

مرکز آموزش دژبان آجا در منطقه کهریزک واقع شده که تنها مرکز آموزش این یگان است. فرمانده پادگان کهریزک در حال حاضر سرهنگ امین اله یاری نیا است. این نیرو در زمان وقوع جنگ، وظیفه پشتیبانی جبهه و نگهداری از اسیران را بر عهده دارد. در ضمن حفاظت از مکان‌هایی چون بهشت زهرا و کاخ سعدآباد نیز بر عهده یگان تشریفات این نیرو است. مقر اصلی این نیرو نیز در خیابان فاطمی واقع شده‌است.

در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۵، سرتیپ دوم سید محمدرضا حسینی به عنوان فرمانده جدید دژبان کل ارتش منصوب شد.[1][2][3][4][5][6][7][8] جانشین وی سرهنگ ستاد غلامرضا عرفانی راد است.

دژاجا تقریباً ظاهر و پیکرهٔ ارتش جمهوری اسلامی ایران است و بیشترین نظم در ارگان‌های ارتش بر عهده دژآجا می‌باشد. زندان تاریخی جمشیدیه یا زندان شماره ۳۶ هم در داخل پادگان این یگان است. این زندان قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران یک زندان سیاسی بود. ایت الله سیدعلی خامنه‌ای، امیرعباس هویدا و نعمت‌الله نصیری از زندانیان این زندان بوده‌اند. این زندان پس از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی، باز هم به یک زندان سیاسی تبدیل شد که هیچ اطلاعاتی از داخل این زندان به بیرون درز نکرده‌است. زندان نظام یا زندان حشمتیه هم از زندان‌های تحت کنترل این یگان ارتش است. مکان فعلی این زندان در کهریزک واقع در بین پادگان ابوذر غفاری و مرکز آموزش دژاجا است. دژاجا زیر مجموعه ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران است.

یگان تشریفات ریاست جمهوری در پادگان جمال‌زاده مستقر است. همچنین یگان‌های انتظامی، راهنمایی رانندگی، انتظامات و تأمین ارتش نیز در این پادگان مستقر هستند. وظیفه یگان تشریفات پشتیبانی و انجام کارهای تشریفاتی به مناسبت‌های مختلف است.بعد از فوت خمینی ورهبری علی خامنه ای این زندان از دست دژبان خارج و زیر نظر حفاظت اطلاعات فرماندهی کل قوا قرار گرفت فرمانده حفاظت اطلاعات کل قوا محمد علی نطران بود که قبل از فرماندهی حفاظت اطلاعات رئیس کمیسیون اسراء بود که با حفظ سمت به این سمت رسید این زندان از درجه امنیتی فوق العاده بالایی برخوردار است تمام زندانیان امنیتی نظامی اطلاعاتی جاسوس های خارجی زندانیانی که اصلا کسی هیچ کسی ازش خبر نداره در این زندان نگهداری می‌شوند قبل سال 66 حفاظت از وزارت امور خارجه قبل تر مجلس و سفارتخانه ها دست دژبان بود همچینین شاخص ترین نظامیانی که در دژبان خدمت کردن آرتشبد نصیری و آرتشبد ازهاری و آخرین فرمانده دژبان در قبل انقلاب سرلشکر مقصود همپائی بود