باشگاه فوتبال ذوب‌آهن
باشگاه فوتبال ذوب‌آهن اصفهان یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در سال ۱۳۴۷ در شهر اصفهان بنیان‌گذاری شده‌است. این باشگاه هم‌اکنون در لیگ برتر فوتبال ایران حضور دارد. مالک این باشگاه، شرکت ذوب‌آهن اصفهان است. ذوب‌آهن پس از همشهری خود سپاهان، دومین تیم ایرانی است که به فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا (فرمت جدید) در سال ۲۰۱۰ میلادی راه یافته‌است. ذوب‌آهن با چهار قهرمانی در جام حذفی، یکی از تیم‌های پرافتخار این جام به حساب می‌آید.
| بخشهای باشگاه ذوب آهن | ||
|---|---|---|
 |
 |
_pictogram.svg.png.webp){kind=small} |
| فوتبال(مردان) | بسکتبال(مردان) | والیبال(مردان) |
 |
 |
 |
| تکواندو(مردان) | شنا(مردان) | فوتسال(مردان) |
|
|
|
| فوتبال(بانوان) | بسکتبال(بانوان) | تکواندو(بانوان) |
 | |||
| نام کامل باشگاه | باشگاه فوتبال ذوب‌آهن اصفهان | ||
|---|---|---|---|
| لقب(ها) | ذوبی‌ها، گاندوها | ||
| تاریخ تأسیس | ۱۳۴۷ (۵۳ سال پیش) | ||
| نام ورزشگاه | ورزشگاه فولادشهر فولادشهر، ایران (گنجایش: ۱۵٬۰۰۰ نفر[1]) | ||
| مالک | شرکت ذوب‌آهن اصفهان[1] | ||
| مدیرعامل | مجتبی فریدونی | ||
| مربی | مجتبی حسینی | ||
| لیگ | لیگ برتر فوتبال ایران | ||
| ۹۹–۱۳۹۸ | ۱۲ | ||
| وبگاه | وبگاه رسمی باشگاه | ||
| |||
تاریخچه
پیش از انقلاب (۱۳۵۷–۱۳۴۷)
محمدعلی تقی‌زاده فرهمند در سال ۱۳۴۷ تأسیسات ورزشی کارخانه ذوب‌آهن اصفهان را بنیان گذاشت.[1] ذوب‌آهن نخستین بازی رسمی خود را هم‌زمان با بازگشایی ورزشگاه ۲۲ بهمن برابر پیکان انجام داد و ۲–۴ شکست خورد. از جمله بازیکنان آن تیم می‌توان روح‌الله زرگر، اصغر نیلچیان، نعمت‌الله زرگر و مصطفی قانعی را نام برد. ذوب‌آهن در تمام ادوار جام تخت جمشید نیز حضور داشته‌است. ذوب‌آهن که باشگاه متمول و سرمایه‌داری بود، تعدادی از بازیکنان سپاهان را به خدمت گرفت و یوگنی لیادین را به عنوان مربی برگزید.
پس از انقلاب (اکنون–۱۳۵۷)
آن‌ها بعد از انقلاب از سال ۱۳۷۲ با خرید امتیاز تیم تام به لیگ کشور بازگشتند و به جز سال ۱۳۷۴ که در دسته دوم حضور یافتند در بقیه سال‌ها در دسته اول فوتبال کشور حضور داشتند.
ذوب‌آهن در تمام ادوار لیگ برتر حضور داشته‌است و چهار بار نایب قهرمانی در این لیگ را تجربه کرده اما تاکنون موفق به قهرمانی در لیگ برتر نشده‌است. این تیم در جام حذفی چهار قهرمانی و یک نایب قهرمانی کسب کرده‌است و از تیم‌های پرافتخار این جام می‌باشد. ذوب‌آهن در سال ۱۳۸۹ به مقام نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا رسیده‌است. این باشگاه همچنین یک بار قهرمان سوپر جام نیز شده‌است.
حضور در دیدار پایانی لیگ قهرمانان آسیا
تیم فوتبال ذوب‌آهن با غلبه بر تیم‌های قدرتمند آسیا با شایستگی راهی فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۰ شد. این تیم در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۸۹ و در تک بازی فینال که در استادیوم ملی المپیک توکیو واقع در کشور ژاپن برگزار شد، به مصاف تیم سئونگنام ایلهوا چونما رفت. ذوب‌آهن در این دیدار با نتیجهٔ ۱–۳ مقابل نمایندهٔ کره جنوبی شکست خورد و به مقام نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۰ رسید.[2]
ورزشگاه و دارایی‌ها
ورزشگاه فولادشهر ورزشگاه خانگی ذوب‌آهن است که در سال ۱۳۷۷ افتتاح شده‌است. باشگاه ذوب‌آهن ورزشگاه‌ها و زمین‌های ورزشی زیادی در اصفهان دارد.[1]
این باشگاه از معدود باشگاه‌های ایرانی است که ورزشگاه اختصاصی دارد. تیم سپاهان، همشهری ذوب‌آهن هم از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ بازی‌های خانگی خود را در این ورزشگاه برگزار می‌کرد.
باشگاه موزهٔ افتخارات خود را در روزهای آغازین دی ۱۳۸۷ بازگشایی کرد.[3]
ورزشگاه فولادشهر نیز دارای ۲۲ سکوی تماشاچیان است. در جریان بازسازی سال ۱۳۸۸ در این ورزشگاه تمامی سکوها ایزولاسیون و مجهز به صندلی گردیده‌است. مطابق با قوانین ای‌اف‌سی نورافکن‌ها تقویت شده‌است و ساختمان VVIP و VIP نیز در ورزشگاه احداث گردیده در داخل ساختمان ورزشگاه سمت راست رختکن میهمان و چپ میزبان است و اتاق کنفرانس طبقه دوم قرار دارد.
بازیکنان
بازیکنان کنونی
فهرست بازیکنان باشگاه فوتبال ذوب‌آهن اصفهان در فصل ۱۴۰۰–۱۳۹۹ به شرح زیر است:[4]
|
|
شماره‌های بایگانی‌شده
| شماره | نام بازیکن |
|---|---|
| ۳۰ |  مهدی رجب‌زاده |
بازیکنان پیشین
برای دیدن نام بازیکنان پیشین باشگاه، رده:بازیکنان باشگاه ذوب‌آهن را ببینید.
بازیکنان جام جهانی
| مسابقات | بازیکن |
|---|---|
 جام جهانی ۱۹۷۸ |
.svg.png.webp){kind=small} رسول کربکندی |
 جام جهانی ۱۹۹۸ |
علی‌اکبر استاداسدی |
 جام جهانی ۲۰۱۴ |
قاسم حدادی‌فر |
 جام جهانی ۲۰۱۸ |
محمدرشید مظاهری |
بازیکنان تورنمنت‌های بین‌المللی
| مسابقات | بازیکنان |
|---|---|
 جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶ | علی‌اکبر استاداسدی |
    جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۷ | مهدی رجب‌زاده |
 جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۱ | شهاب گردان قاسم حدادی‌فر محمدرضا خلعتبری فرشید طالبی |
مربیان و مدیران
مربیان تاریخ باشگاه
|
|
مربیان برجسته
| مربی | جام‌ها | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کشوری | آسیایی | جمع | ||||||
| لیگ برتر |
جام حذفی |
سوپر جام |
لیگ قهرمانان آسیا | |||||
| رسول کربکندی |
۰ | ۱ | ۰ | ۰ | ۱ | |||
| منصور ابراهیم‌زاده |
۰ | ۱ | ۰ | نایب قهرمان | ۱ | |||
| یحیی گل‌محمدی |
۰ | ۲ | ۱ | ۰ | ۳ | |||
مدیران عامل
| نام مدیرعامل | دوران مدیریت | |
|---|---|---|
| از | تا | |
| احمد فرهاد |
۱۳۴۷ | ۱۳۴۹ |
| محمد بنکدار تهرانی |
۱۳۴۹ | ۱۳۵۱ |
| داریوش صدری |
۱۳۵۱ | ۱۳۵۴ |
| عبدالعلی نفیسی |
۱۳۵۴ | ۱۳۵۸ |
| محمود عرب‌زاده |
۱۳۵۸ | ۱۳۶۰ |
| محمد شفیع نوری |
۱۳۶۰ | ۱۳۶۱ |
| حسینعلی توصیفیان |
۱۳۶۱ | ۱۳۷۰ |
| محمدعلی منصوری |
۱۳۷۱ | |
| علیرضا شوقی |
۱۳۷۲ | ۱۳۷۹ |
| حسین کفعمی |
۱۳۷۹ | ۱۳۸۳ |
| سعید آذری |
۱۳۸۳ | ۱۳۸۸ |
| اصغر دلیلی |
۱۳۸۸ | ۱۳۹۰ |
| محمدعلی عسگری * |
۱۳۹۰ | |
| خسرو ابراهیمی |
۱۳۹۰ | ۱۳۹۲ |
| سعید آذری |
۱۳۹۲ | ۱۳۹۸ |
| جواد محمدی |
۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ |
| احمد جمشیدی * |
۱۳۹۹ | |
| جواد محمدی |
۱۳۹۹ | |
| مجتبی فریدونی |
۱۳۹۹ | اکنون |
| *=سرپرست | ||
هماوردان
سپاهان اصفهان
شهرآورد فوتبال اصفهان که بین تیم‌های همشهری ذوب‌آهن و سپاهان انجام می‌شود، از حساسیت بالایی نیز برخوردار است. آغاز این شهرآورد به دههٔ ۱۳۵۰ برمی‌گردد و همواره یکی از مهم‌ترین شهرآوردهای فوتبال ایران می‌باشد.[5] این دو تیم اولین بار در زمستان ۱۳۵۱ در فینال مسابقات قهرمانی باشگاه‌های اصفهان و در ورزشگاه باغ همایون اصفهان (ورزشگاه تختی اصفهان فعلی) با یکدیگر رو به رو شدند. این دیدار در پایان ۹۰ دقیقه وقت قانونی و همچنین وقت‌های اضافه بدون گل به پایان رسید تا کار به ضربات پنالتی بکشد. در پنالتی‌ها، تیم فوتبال سپاهان با نتیجهٔ پنج بر چهار موفق شد تیم ذوب‌آهن را مغلوب کند و به مقام قهرمانی نیز برسد.
آمار و عملکرد
جدول زیر عملکرد کلی ذوب‌آهن را در دههٔ ۱۳۸۰ و دههٔ ۱۳۹۰ نشان می‌دهد.
| فصل | رتبه در لیگ برتر | جام حذفی | لیگ قهرمانان آسیا |
|---|---|---|---|
| ۸۱–۱۳۸۰ | ۶ام | ۱/۴ نهایی | راه نیافت |
| ۸۲–۱۳۸۱ | ۸ام | قهرمان | |
| ۸۳–۱۳۸۲ | ۴ام | نیمه نهایی | مرحله گروهی |
| ۸۴–۱۳۸۳ | نایب قهرمان | ۱/۸ نهایی | راه نیافت |
| ۸۵–۱۳۸۴ | ۶ام | ۱/۸ نهایی | |
| ۸۶–۱۳۸۵ | ۸ام | ۱/۱۶ نهایی | |
| ۸۷–۱۳۸۶ | ۶ام | ۱/۸ نهایی | |
| ۸۸–۱۳۸۷ | نایب قهرمان | قهرمان | |
| ۸۹–۱۳۸۸ | نایب قهرمان | نیمه نهایی | نایب قهرمان |
| ۹۰–۱۳۸۹ | ۳وم | ۱/۱۶ نهایی | ۱/۴ نهایی |
| ۹۱–۱۳۹۰ | ۶ام | ۱/۸ نهایی | پلی‌آف |
| ۹۲–۱۳۹۱ | ۱۴ام | ۱/۴ نهایی | راه نیافت |
| ۹۳–۱۳۹۲ | ۱۳ام | ۱/۴ نهایی | |
| ۹۴–۱۳۹۳ | ۴ام | قهرمان | |
| ۹۵–۱۳۹۴ | ۶ام | قهرمان | ۱/۸ نهایی |
| ۹۶–۱۳۹۵ | ۴ام | نیمه نهایی | مرحله گروهی |
| ۹۷–۱۳۹۶ | نایب قهرمان | ۱/۱۶ نهایی | ۱/۸ نهایی |
| ۹۸–۱۳۹۷ | ۶ام | ۱/۱۶ نهایی | ۱/۸ نهایی |
| ۹۹–۱۳۹۸ | ۱۲ام | ۱/۸ نهایی | راه نیافت |
ذوب‌آهن در لیگ قهرمانان آسیا
| # | فصل | نتیجه | بازی | برد | مساوی | باخت | گل‌زده | گل‌خورده |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ۲۰۰۴ | مرحله گروهی |
۴ | ۱ | ۲ | ۱ | ۴ | ۵ |
| ۲ | ۲۰۱۰ | نایب قهرمان | ۱۲ | ۸ | ۲ | ۲ | ۱۵ | ۸ |
| ۳ | ۲۰۱۱ | یک چهارم نهایی |
۹ | ۵ | ۲ | ۲ | ۱۳ | ۷ |
| ۴ | ۲۰۱۲ | پلی‌آف |
۱ | ۰ | ۰ | ۱ | ۰ | ۲ |
| ۵ | ۲۰۱۶ | یک‌هشتم نهایی |
۸ | ۴ | ۳ | ۱ | ۱۳ | ۵ |
| ۶ | ۲۰۱۷ | مرحله گروهی |
۶ | ۲ | ۱ | ۳ | ۶ | ۹ |
| ۷ | ۲۰۱۸ | یک‌هشتم نهایی |
۹ | ۴ | ۱ | ۴ | ۱۱ | ۱۲ |
| ۸ | ۲۰۱۹ | یک‌هشتم نهایی |
۱۰ | ۵ | ۳ | ۲ | ۱۸ | ۱۳ |
| مجموع | ۵۹ | ۲۹ | ۱۴ | ۱۶ | ۸۰ | ۶۱ | ||
| فهرست مسابقات ذوب‌آهن در لیگ قهرمانان آسیا | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| فصل | مرحله | حریف | میزبان | مهمان | ||
| ۲۰۰۴ | مرحله گروهی (گروه A) |
 پاختاکور |
۱–۰ | ۲–۰ | ||
| القطر |
۳–۳ | ۰–۰ | ||||
 الرفاع |
انصراف الرفاع از مسابقات | |||||
| ۲۰۱۰ | مرحله گروهی (گروه B) |
الوحده |
۱–۰ | ۱–۰ | ||
 الاتحاد |
۱–۰ | ۲–۲ | ||||
| بنیادکار |
۳–۰ | ۰–۱ | ||||
| یک‌هشتم نهایی | مس کرمان |
۱–۰ | – | |||
| یک چهارم نهایی |  پوهانگ استیلرز |
۲–۱ | ۱–۱ | |||
| نیمه نهایی | الهلال |
۱–۰ | ۰–۱ | |||
| فینال | سئونگنام |
۳–۱ | ||||
| ۲۰۱۱ | مرحله گروهی (گروه D) |
الامارات |
۲–۱ | ۰–۱ | ||
| الشباب |
۰–۱ | ۰–۰ | ||||
| الریان |
۱–۰ | ۱–۳ | ||||
| یک‌هشتم نهایی | النصر |
۴–۱ | – | |||
| یک چهارم نهایی | سوون سامسونگ |
۱–۲ | ۱–۱ | |||
| ۲۰۱۲ | پلی‌آف | استقلال تهران |
– | ۲–۰ | ||
| ۲۰۱۶ | مرحله گروهی (گروه B) |
لخویا |
۰–۰ | ۰–۱ | ||
| بنیادکار |
۵–۲ | ۰–۰ | ||||
| النصر |
۳–۰ | ۰–۳ | ||||
| یک‌هشتم نهایی | العین |
۰–۲ | ۱–۱ | |||
| ۲۰۱۷ | مرحله گروهی (گروه C) |
العین |
۰–۳ | ۱–۱ | ||
| الاهلی |
۱–۲ | ۲–۰ | ||||
| بنیادکار |
۲–۱ | ۰–۲ | ||||
| ۲۰۱۸ | پلی‌آف |  آیزول |
۳–۱ | – | ||
| مرحله گروهی (گروه B) |
الدحیل |
۰–۱ | ۳–۱ | |||
| لوکوموتیو |
۲–۰ | ۱–۱ | ||||
| الوحده |
۲–۰ | ۳–۰ | ||||
| یک‌هشتم نهایی | استقلال تهران |
۱–۰ | ۳–۱ | |||
| ۲۰۱۹ | دور دوم مقدماتی |  الکویت |
۱–۰ | – | ||
| پلی‌آف | الغرافه |
– | ۲–۳ | |||
| مرحله گروهی (گروه A) |
 الزورا |
۰–۰ | ۲–۲ | |||
| النصر |
۰–۰ | ۲–۳ | ||||
| الوصل |
۲–۰ | ۱–۳ | ||||
| یک‌هشتم نهایی | الاتحاد |
۳–۴ | ۲–۱ | |||
افتخارات
کشوری
آسیایی
- لیگ قهرمانان آسیا
- نایب قهرمانی (۱): ۲۰۱۰
نشان‌واره باشگاه
نشان‌واره، آرم یا لوگوی ذوب‌آهن در طول تاریخ این باشگاه دست‌خوش تغییراتی شده‌است. اولین نشان‌واره این باشگاه، مشابه نشان‌واره شرکت ذوب‌آهن اصفهان نیز بوده‌است. در نشان‌واره فعلی باشگاه ذوب‌آهن، رنگ‌های اصلی باشگاه (سبز و سفید) به کار رفته شده‌است.
آرم اولیه باشگاه
آرم سابق باشگاه- آرم کنونی باشگاه
نماد باشگاه
این باشگاه در مرداد ۱۳۹۳ گاندو یا تمساح پوزه‌کوتاه که نسل‌اش در ایران در خطر انقراض قرار گرفته را به عنوان نماد خود برگزید. هدف از انتخاب این نماد کمک به حفظ محیط زیست و اطلاع‌رسانی دربارهٔ این جانور در معرض خطر اعلام شد. باشگاه ذوب‌آهن گاندو را نماد سخت‌کوشی، جنگندگی و مقاومت قرار داده‌است.[6]
گلزنان برتر تیم در لیگ برتر
| فصل | بازیکن |  گل‌زده |
|---|---|---|
| ۸۱–۱۳۸۰ | رضا صاحبی | ۷ |
| ۸۲–۱۳۸۱ | رضا صاحبی | ۶ |
| ۸۳–۱۳۸۲ | مهدی رجب‌زاده | ۹ |
| ۸۴–۱۳۸۳ | مهدی رجب‌زاده | ۸ |
| ۸۵–۱۳۸۴ | مهدی رجب‌زاده | ۱۴ |
| ۸۶–۱۳۸۵ | مهدی رجب‌زاده (آقای گل) | ۱۷ |
| ۸۷–۱۳۸۶ | اسماعیل فرهادی | ۹ |
| ۸۸–۱۳۸۷ | ایگور کاسترو | ۱۶ |
| ۸۹–۱۳۸۸ | محمدرضا خلعتبری | ۱۱ |
| ۹۰–۱۳۸۹ | سید محمد حسینی | ۱۲ |
| ۹۱–۱۳۹۰ | محمد قاضی | ۷ |
| ۹۲–۱۳۹۱ | مهدی رجب‌زاده | ۸ |
| ۹۳–۱۳۹۲ | مهدی رجب‌زاده | ۹ |
| ۹۴–۱۳۹۳ | مسعود حسن‌زاده | ۹ |
| ۹۵–۱۳۹۴ | مرتضی تبریزی | ۷ |
| ۹۶–۱۳۹۵ | مرتضی تبریزی | ۱۰ |
| ۹۷–۱۳۹۶ | مرتضی تبریزی | ۱۳ |
| ۹۸–۱۳۹۷ | امیرارسلان مطهری | ۶ |
| ۹۹–۱۳۹۸ | امیرارسلان مطهری | ۵ |
 دارکو بیدوف | ||
| ایوان مارکوویچ | ||
پانویس
- «آشنایی با باشگاه ذوب‌آهن اصفهان». همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۱۳ فروردین ۱۳۸۸.
- ذوب‌آهن نایب قهرمان آسیا شد خبرگزاری ایمنا
- «اقدام جدید باشگاه ذوب‌آهن: احداث موزه افتخارات»، روزنامه خبرورزشی، سال دوازدهم (شماره ۳۳۷۲)، ص. صفحه ۳، ۵ دی ۱۳۸۷
- فهرست بازیکنان باشگاه ذوب‌آهن اصفهان بایگانی‌شده در ۴ ژوئن ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine وبگاه رسمی سازمان لیگ فوتبال ایران
- تاریخچه بازی‌های ذوب‌آهن و سپاهان خبرگزاری تابناک
- گاندو نماد تیم فوتبال ذوب‌آهن اصفهان شد خبرگزاری مهر
پیوند به بیرون
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ باشگاه فوتبال ذوب‌آهن موجود است. |
| دستاوردها | ||
|---|---|---|
| پیشین: استقلال |
جام حذفی ۸۲–۱۳۸۱ نخستین قهرمانی |
پسین: سپاهان |
| پیشین: استقلال |
جام حذفی ۸۸–۱۳۸۷ دومین قهرمانی |
پسین: پرسپولیس |
| پیشین: تراکتور |
جام حذفی ۹۴–۱۳۹۳ ۹۵–۱۳۹۴ سومین و چهارمین قهرمانی |
پسین: نفت تهران |
| پیشین: برگزار نشد |
سوپر جام ۱۳۹۵ نخستین قهرمانی |
پسین: پرسپولیس |