پیریشاتی

پیریشاتی (Piryashati) سومین پیشوای کوهستان بزرگ گیزیل‌بوندا، برخلاف ارادهٔ دو پیشوای دیگر گیزیل‌بوندائیان در مقابل متجاوزان آشوری پایداری نمود. شامشی‌آدادپنجم در سال ۸۲۱ (پیش از میلاد) لشکرکشی بسوی مشرق را ادامه داد لوح شامشی از رسیدن لشکر آشوریان به «دریای برآمدن خورشید» یاد می‌کنند.[1]

پیریشاتی
طرحی از نخستین شاهک ماد
اطلاعات کلی
نامپیریشاتی
لقبپیشوای گیزیل‌بوندائیان
منصبشاهک، کدخدا
دوران۸۲۰ پ.م.
کشورگیزیل بوندا
ملیتایرانی‌تبار
سایر اطلاعات
درگذشت۸۲۰ پ.م.
دیرینگیهزاره یکم پ.م.

پیشوایان گیزیل‌بوندا

ماد و ماننا قرن ۹ تا ۷ پ.م.
کشاورز ایرانی قرن ششم پ.م.

پس از آنکه آشوریان نخستین دژ کوهستانی گیزیلبوندا را به تصرف درآوردند دو تن از پیشوایان به منظور جلب عطوفت مهاجمان تعدادی اسب بارکش و عرابه به رسم هدیه تقدیم کردند؛ ولی پیشوای سومی ایشان به نام پیریشاتی ـ که الواح آشوری وی را به لقب پادشاه گیزیل‌بوندا می‌خوانند ـ تصمیم گرفت پایداری کند. همهٔ ساکنان گیزیل‌بوندا در دژ وی که اوراش نام داشت گرد آمدند ولی آن قلعه بسیار کهنه بود و قادر به مقاومت در برابر محاصرهٔ آشوریان، که با لوازم فنی عالی مجهز بودند، نبود. قلعه اوراش و دیگر قلاع کوچک پیرامون آن به تصرف آشوریان درآمد و به گفته الواح شامشی‌آدادپنجم ۶۰۰۰ مرد جنگی در پیکار کشته شدند و ۱۲۰۰ نفر به اتفاق خود پیریشاتی به اسارت درآمدند.

یکی دیگر از سران گیزیل‌بوندا به نام اِنگور اظهار انقیاد کرد و پادشاه آشور در قلعه وی که به سیبار موسوم بود لوحی به پا پاشت و تصویر خویش و نبشته‌هایی بر آن منقور ساخت. آشوریان در آن زمان در مشرق قزل‌اوزن بودند و راه بسوی سرزمین ماد گشوده شده بود.

در محیط همسایگان غربی اتحادیه قبایل ماد بلاخص نواحی دریاچه‌ارومیه و آنهایی که جزو اتحادیه نشده بودند، اختلاف و سیاست سودجویانه و کوته نظرانهٔ برخی شاهکان حکم‌فرما بود و حال آنکه تودهٔ مردم در لزوم کوشش برای دفع دشمن متحد بودند. بر عکس، خود مادیها ظاهراً، تحت رهبری واحد پیشوای اتحادیه قبایل قرار داشتند. این شخص هاناسیروکا[2] نام داشت و مقرّ وی دژ ساگ بیتو بود.[3]

پانویس

  1. این دریا برای آشوریان تازگی داشته و دنیایی در پس آن دریا متصوّر نبودند. احتمالاً ایشان به مغرب و جنوب غربی دریای خزر رسیده بودند.
  2. Hanasiru Ka. KB, I, III,. ARAB III
  3. محل دژ ممکن است همان بیت ساگبات باشد محتملا در درهٔ ابهر چای یا در ناحیه جنوبی‌تر در کوهستان خرقان قرار داشته باشد

منابع

  • دیاکونوف، ایگور میخائیلوویچ (۱۳۸۶). تاریخ ماد. ترجمهٔ کریم کشاورز. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۶-۵.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مادها موجود است.

پیوند به بیرون

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.