محمد حنیف‌نژاد

او یکی از سه بنیان‌گذار سازمان مجاهدین خلق بود که تا زمان مرگش این سازمان به نام «سازمان مجاهدین خلق» موسوم نشده بود و صرفا آن را «سازمان» می‌نامیدند.[2]

حنیف‌نژاد در جریان همین مبارزات در زندان با سعید محسن آشنا شد. آن‌ها معتقد بودند که برخورد رژیم با تظاهرات ۱۵خرداد ۴۲ باعث تغییر فاز مبارزه شده‌است. به گفته محمد حنیف‌نژاد «کشتار مردمی که دست خالی بودند، نشان داد که دیگر نمی‌توان با شیوه‌های گذشته به مبارزه ادامه داد». آنان در کنار مبارزه به مطالعاتی وسیع دربارهٔ اسلام و همین‌طور مکاتب غربی و نیز مبارزات مردم ایران و دیگر کشورهای جهان پرداختند و به ضرورت مبارزه مسلحانه رسیدند. سپس با عده دیگری از مبارزان جوان و مسلمان که به مبارزه مسلحانه معتقد بودند سازمان مجاهدین خلق را پایه‌گذاری کردند.

حنیف‌نژاد و اعضای اولیه سازمان مجاهدین خلق در راستای استخراج پاسخ‌های نو برای مسائل کهنه و نو از دل اسلام و از این راه دستیابی به قرائتی نو و پوینده از اسلام و تدوین و ارائه آن تلاش بسیار کردند و می‌کوشیدند تا از دل تاریخ تشیع مشی مبارزه را متناسب با روزگار نو پیدا کنند. وی به همراه سعید محسن و علی‌اصغر بدیع‌زادگان از محضر مهندس بازرگان، آیت‌الله طالقانی و دکتر سحابی نخستین درس‌های اسلامِ سازگار با عصر نو و پاسخگو به مسائل نو را آموختند.

وی به همراه اکثراعضای اصلی سازمانی که بعدها با نام «سازمان مجاهدین خلق» اعلام موجودیت کرد، طی عملیاتی لو رفتند و در یک خانه دستگیر شدند. یکی از اعضای ساواک که سعید محسن جهت گرفتن اسلحه از کرمانشاه به وی معرفی شده بود، عامل این لو رفتن بود. محمد، سعید، و علی‌اصغر به اعدام محکوم شدند و مسعود رجوی به حبس ابد محکوم شد.

در سال‌های ابتدایی پس از انقلاب ۱۳۵۷ یکی از خیابانهای اصلی شهر تهران به نام خیابان شاهپور به نام شهید محمد حنیف‌نژاد نام‌گذاری شده بود که پس از جداشدن خط فکری سازمان مجاهدین خلق از روح‌الله خمینی در سال ۱۳۶۱ نام این خیابان نیز عوض شد و هم‌اکنون خیابان وحدت اسلامی نام دارد اما در مسجدسلیمان خیابانی از مرکز شهر منتهی به میدان همافران به نام وی نام‌گذاری شده‌است و هنوز هم به همین نام معروف است.