روابط ایران و مکزیک

برقراری روابط سیاسی بین ایران و مکزیک در سال ۱۲۷۸ خورشیدی (۱۸۹۹ میلادی) آغاز شد و نخستین سفر نماینده دولت ایران، اسحاق خان مفخم‌الدوله بوده که از سال ۱۲۷۸ تا ۱۲۸۲ شمسی در واشینگتن، سفیر بوده‌است. نامبرده با عنوان وزیر مختار و ایلچی ویژه مقیم کشورهای متحده آمریکای شمالی، سفرهای زیادی به کشورهای مرکزی و جنوبی آمریکا از جمله مکزیک نمود.

در تاریخ ۲۰ اوت ۱۹۰۳، دن سباستیان دمیر (به انگلیسی: Don Sebastian B.De Mier) به عنوان سفیر ویژه از طرف رئیس‌جمهور مکزیک، به دولت ایران معرفی شد. روز ۱۲ مه ۱۹۰۳ (۲۲ اردیبهشت ۱۲۸۱ خورشیدی) اسحاق مفخم‌الدوله به نمایندگی از طرف مظفرالدین شاه با امانوئل آز پیروز سفیر ویژه مکزیک در آمریکا، عهدنامه دوستی و بازرگانی بین دو کشور را به امضا رساند. این پیمان‌نامه شامل بر یک مقدمه، هشت فصل و یک نتیجه بود. فصل سوم راجع به آزادی بازرگانی و مسافرت، فصل چهارم راجع به حقوق گمرکی، فصل پنجم مربوط به حکم در صورت بروز اختلاف بین دو کشور بود.

با لغو کاپیتولاسیون در ایران و اعلام رسمی به کلیه نمایندگی‌های خارجی در تهران پیمان‌نامه‌های دوستی و بازرگانی ایران و مکزیک روز دهم مه ۱۹۲۸ باطل گردید.

حدود ۱۰ سال بعد، بنا به تمایل رهبران دو کشور مبنی بر حفظ مناسبات موجود، پیمان‌نامه‌های دوستی جدیدی بین دو کشور منعقد و اسناد آن توسط سفرای دو کشور در بوئنوس آیرس به امضا رسید. به منظور کارگشایی در امر رفت و آمدهای وابستگان دو کشور، به ویژه بازرگانان، طبق توافقی که بین مقامات مربوط به عمل آمد، سفارتخانه‌های دو کشور از تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۵۱ بدون اجازه از مراکز خود، اقدام به صدور روادید ۳۰ روزه نمودند.

در راستای روند گسترش روابط و مناسبات دوسویه، محمدرضا شاه در راس گروهی بنا به دعوت لوئیس اچوریا رئیس‌جمهور مکزیک از تاریخ ۱۹ لغایت ۲۴ اردیبهشت ۱۳۵۴ از مکزیک دیدار رسمی به عمل آورد. این نخستین سفر شاه ایران به مکزیک به‌شمار می‌رفت، اگر چه تا آن زمان هیچ یک از رؤسای جمهور مکزیک نیز از ایران دیدار ننموده بودند.

در سال‌های نخستین انقلاب ۱۳۵۷ ایران با بحرانی شدن روابط ایران و ایالات متحده آمریکا تعدادی از کشورهای اروپایی و آمریکای لاتین مثل شیلی و مکزیک به پیروی از تعطیلی سفارت آمریکا در تهران، سفارتخانه‌های خود را در تهران تعطیل کردند و تعدادی دیگر از سفارتخانه‌های آمریکای لاتین به حالت غیر فعال به کار خود ادامه دادند. همچنین در این دوره، مفاهمه سیاسی و دیالوگ ما بین طرفین از بین رفت و فضایی از بی اعتمادی رشد کرد.

محمدحسن قدیری ابیانه سفیر ایران در مکزیک در سال ۱۳۸۶ خورشیدی اعلام کرد: حجم روابط دو کشور ایران و مکزیک را محدود و بالغ بر ۳۰ میلیون دلار بیان کرد و گفت: بیش از ۲۲ میلیون دلار واردات و بیش از هفت میلیون دلار صادرات داریم که نسبت به وضعیت اقتصادی دو کشور بسیار ناچیز محسوب می‌شود.

در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در مراسم روز اقتصاد مکزیک که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، سرعت بخشیدن به روند صدور روادید، آسان بودن شرایط سرمایه‌گذاری، دستمزدهای پایین، کم بودن بروکراسی اداری و نیز دسترسی مکزیک به بازار بزرگ آمریکا و عضویت در سازمان‌های جهانی از جمله مزیت‌های ویژه مکزیک عنوان شد که می‌تواند سرمایه‌گذاران و بازرگانان ایرانی را علاقه‌مند به تجارت با مکزیک کند.

کارلوس تیرادوساوالا سفیر مکزیک در ایران هم برگزاری این نشست را موجب هموار کردن راه تجارت فعالان خصوصی دوکشور دانست و گفت:

سفارت مکزیک تلاش می‌کند تسهیلات لازم و برنامه‌ریزی مناسب برای هیأت‌های تجاری ایرانی علاقه‌مند به مسافرت به مکزیک را فراهم کند.

• «سفیر جدید ایران در مکزیک در گفت‌وگو با فارس:/خواستار گسترش روابط همه جانبه با مکزیک هستیم». خبرگزاری فارس. ۱ اردیبهشت ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۸ آذر ۱۳۹۰.

• «نخستین روابط دیپلماتیک ایران و مکزیک». سفارت مکزیک در جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۸ آذر ۱۳۹۰.

• «آمریکا نخستین شریک تجاری مکزیک/ سفیر مکزیک در ایران: هیچ گونه محدودیتی برای تجارت با ایران نداریم». خبرآنلاین. ۲۰ بهمن ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۸ آذر ۱۳۹۰.

• «تاریخ روابط دیپلماتیک ایران و کشورهای آمریکای لاتین». همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۸ آذر ۱۳۹۰.

• «تاریخچه روابط ایران و مکزیک». آفتاب. دریافت‌شده در ۸ آذر ۱۳۹۰.

• «فرصت‌های مغفول مانده میان ایران و مکزیک». دیپلماسی ایرانی. ۲۴ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۳ بهمن ۱۳۹۰.