حاجی قادر کویی

حاجی قادر کویی (به کردی: حاجی قادری کۆیی)(۱۸۱۶–۱۸۹۷) شاعر کرد سده نوزدهم است. بیشتر اشعار او به سورانی است، اما شعر فارسی و عربی هم سروده‌است. در کنار غزل‌های عاشقانه اشعار انتقادی، اجتماعی و آزادیخواهانه سروده‌است. او در کنار کسانی چون احمد خانی از شاعرانیست که به زبان و هویت کردی توجه ویژه ای داشته‌است.[1] وی پس از عزیمت به استانبول و آشنایی با کردی کرمانجی و همچنین مدرنیته بر دامنه اشعار انتقادی خود افزود.[2] اشعار وی بر شاعرانی چون عبدالله پشیو اثرگذار بوده‌اند.

زندگی

وی در روستایی در نزدیک کوی‌سنجق به دنیا آمده‌است. پدرش هنگامی که وی خردسال بود از دنیا رفت. برای تحصیل علوم دینی رایج دوران خود به مهاباد و سردشت سفر کرد. سپس به استانبول رفت و در آنجا افکار آزادیخواهانه‌اش رشد کرد و رو به اشعار انتقادی آورد.

اندیشه

حاجی قادر بیشتر به اشعار انتقادی‌اش شناخته شده است. آشنایی با اصلاحات عثمانی، مدرنیته و ناسیونالیزم در استانبول وی را متحول کرد.[2] او از عقاید سنتی جامعه کردستان انتقاد کرد و کردها را به تشکیل دولت مستقل تشویق نمود.[3]

منابع
  1. سجادی، علاءالدین، "تاریخ ادبیات کردی،" چاپخانه معارف، بغداد، (چاپ اول)1951.
  2. «KURDISH WRITTEN LITERATURE – Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۱.
  3. «Kurdish Notables and the Ottoman State: Evolving Identities,Competing Loyalties, and Shifting Boundaries».
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.