احکام اسلام
احکام اسلام به مجموعه فرامین عملی و عبادی اسلامی گفته میشود. این احکام شامل آداب و مناسک اسلامی و همچنین عبادات هستند. احکام اسلام در علم فقه شرح و بسط مییابند و شامل دو گروه حکم تأسیسی و حکم امضایی هستند.[1]
بخشی از سلسله مقالههای سیاسی | |||
سیاست در اسلام | |||
---|---|---|---|
پایهها | |||
|
|||
موضوعها | |||
نمودها | |||
|
|||
جنبشها | |||
|
|||
نوشتارهای کلیدی | |||
اصول دولت و حکومت اسلامی
(محمد اسد) |
|||
درگاه سیاست (en) | |||
کشورهایی که شریعت را اجرا می کنند در مورد موضوعاتی مانند حقوق بشر ، برابری ، حقوق زنان ، حمایت از کودکان ، ترجیحات فردی و عدم حمایت از حقوق و آزادی های فردی با انتقاد شدید سازمان های بین المللی روبرو می شوند.[2] این واقعیت که اسلام مفهوم حقوق و آزادی های فردی را در بر نمی گیرد ، منبع مهم تعارض بین شرع و درک غربی ها از قانون است.[3]مثلا؛ بر اساس شرع ، می توان افراد را به بدعت گذاران ، مرتدان (یا به تعبیر ملایم گناهکاران) و برچسب های مشابه متهم کرد و مجازات های تا حد مرگ را برای آنها وضع کرد.[4][5][6][7][8]
به عقیدۀ برخی برخی تعاریف از جرایم مبتنی بر شرع و مجازات های تعیین شده برای این جرایم، اگر به طور سیستماتیک اعمال شوند، می توانند در چارچوب «جنایات علیه بشریت» ارزیابی شوند.[9]

کلیات
مسلمانان در جوامع اسلامی رعایت احکام اسلامی را به صورت سنتی یک ضرورت میدانند. به قوانین اسلامی شریعت گفته میشود و فلسفه حقوقی اسلام را فقه میگویند و بیشتر شیعیان منابع فقهی را به قرآن، پیامبران، امامان و عقل تقسیم میکنند[10] اما اهل تسنن معمولاً منابع فقهی را به قرآن، سنت، اجماع، قیاس، قول صحابی، استحسان و… طبقهبندی میکنند.
حکم تأسیسی و امضایی
حکم تأسیسی حکم و قانونی است که قبلاً وجود نداشته و جدیداً تأسیس و وضع شده باشد. حکمامضایی حکم و قانونیاست که در قوانین قدیم (و یا در عرف و عادت) وجود داشته، لیکن مقنّن آن حکم را اکنون در قوانین جدیدی که وضع میکند بهکار میبرد؛ که اینعمل، بهمعنای تأیید و امضای قانون قدیم است؛ به همین دلیل به این حکم «حکمامضایی» میگوییم.[11]
وظیفه انسان نسبت به احکام
احکام اسلام به پنج دسته تقسیم می شوند:
واجب: یعنی کاری که باید انجام شود. مانند نماز
حرام: کاری که نباید انجام شود. مانند غیبت
مستحب: کاری که خوب است انجام شود ولی ترک آن نیز جایز است مثل نمازهای مستحبی
مکروه: کاری که خوب است انجام نشود. مثل سخن دنیا گفتن در مسجد
مباح: کاری که انجام و ترک آن مساوی است. مثل راه رفتن [12]
منابع
- «تاسیسی». دانشنامه جهان اسلام. دریافتشده در ۱۸ دی ۱۳۹۰.
- https://tr.euronews.com/2018/12/14/avrupa-konseyi-ile-seriat-hukuku-krizi-kapida
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/211700
- https://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kurana-ve-gelenege-gore-dinden-donmenin-cezasi.html
- https://islamansiklopedisi.org.tr/ridde
- http://www.ismailaga.info/yazi/2012/03/30/dinde-zorlama-yoktur-ne-demektir
- Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, Sünen-i Ebu Davud Terceme ve şerhi c. 2, s. 112
- http://www.fetvameclisi.com/fetva-namaz-kilmayanin-cezasi-21734.html
- http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/281/2556.pdf
- آشنایی با ابواب فقه
- شب خیز، محمد رضا، اصول فقه دانشگاهی، نشر لقاء، قم - ایران، اول، 1392 ه. ش.
- آشنایی با علوم اسلامی، نوشته مرتضی مطهری، جلد3، صفحه 70و 71 ، انتشارات صدرا.