کردی مکریانی

مُکریانی؛ نام یکی از لهجه‌های اصلی گویش کردی میانی از زبان کردی است. لهجه مکریانی در منطقه شهرستان مهاباد، بوکان، سردشت، پیرانشهر، اشنویه، و بخش هایی از نقده، تکاب، شاهین دژ و میاندوآب و همچنین در شهرهای رانیه ، قلعه دیزه رواندز در کردستان عراق رواج دارد. نام مکریانی یا مکری مربوط به قبیله‌ای کهن با نام مکری است. لهجه سورانی هولیری اربیل با موکریانی تقریباً شبیه هم هستند. موکریانی نسبت به سایر لهجه‌های شاخه کردی میانی مانند اردلانی، بیشترین نزدیکی را با لهجه سورانی اربیل دارد.[1]

ایل‌های دهبکری، منگور، گورک، بامره، زرزا، سویسنی، فیض الله بیگی، مکری، بریاجی، آلان، پیران، بیگزاده، مامش، آکو، بلباس و پژدری تماماً با کردی مکریانی صحبت می‌کنند، که از این میان ایلات گورک در ارومیه و سلماس و فیض الله بیگی و پیران در وان و دیاربکر ترکیه، هنوز با گویش کُرمانجی صحبت می‌کنند. ( این ایلات از شمال کردستان به منطقه مکریان مهاجرت کرده‌اند و در تشکیل لهجه مکریانی مؤثر بوده‌اند)

لهجه مکریانی یکی از لهجه‌های کردی میانی است و مختص مکریان است که شهرهای مهاباد، بوکان، سردشت، پیرانشهر، اشنویه را شامل می‌شود و همچنین مردم سقز لهجه ای مابین مکری و اردلانی دارند و مردم بانه با لهجهٔ بابانی سلیمانیه تکلم دارند.