همایون بهزادی
همایون بهزادی (۱۴ دی ۱۳۲۰ – ۲ بهمن ۱۳۹۴) بازیکن و مربی فوتبال بازنشسته اهل ایران بود. یک مجله ترکیهای در دهه ۱۹۸۰ میلادی فهرستی از ۵ سرزن برتر جهان را انتخاب کرد که نام همایون بهزادی در بین این نفرات دیده میشود. [3] او در ۳۵ بازی برای تیم ملی فوتبال ایران به میدان رفت و ۱۱ گل نیز به ثمر رساند.
شناسنامه | ||
---|---|---|
نام کامل | همایون بهزادی | |
زادروز | ۱۴ دی ۱۳۲۰ | |
زادگاه | خرمآباد، ایران | |
تاریخ مرگ | ۲ بهمن ۱۳۹۴ (۷۴ سال) | |
محل مرگ | تهران، ایران | |
قد | ۱۷۶ سانتیمتر | |
نام مستعار | همایون سرطلایی[1] | |
اطلاعات باشگاهی | ||
باشگاه کنونی | - | |
پُست | مهاجم، هافبک هجومی | |
باشگاههای جوانان | ||
۱۹۵۴–۱۹۵۸ | شاهین | |
باشگاههای حرفهای | ||
سالها | باشگاهها | بازی (گل) |
۱۹۵۸–۱۹۶۷ ۱۹۶۷–۱۹۶۸ ۱۹۶۸–۱۹۷۵ ۱۹۶۸–۱۹۶۹ ۱۹۶۹–۱۹۷۰ | شاهین پیکان تهران پرسپولیس تهران ←پیکان تهران (قرضی) ←پیکان تهران (قرضی) | ۱۶۸ (۹۷) ۱۹ (۲۵) ۱۵۵ (۸۳) ۱۶ (۱۰) ۱۷ (۱۸) |
تیم ملی | ||
۱۹۶۲–۱۹۷۲ | ایران | ۳۵ (۱۱) |
دوران مربیگری | ||
۱۳۵۴–۱۳۵۳ | پرسپولیس تهران جوانان شهباز[2] |
سالهای آغازین زندگی
بهزادی در ۱۴ دی ۱۳۲۰ در خرمآباد به دنیا آمد،[4] اما به خاطر مأموریت پدر در این شهر زاده شد و اصالت نوری داشت.[5] خانواده بهزادی نوری هستند. او به واسطه شغل نظامی پدرش در سفر بود و پس از مدتی به تهران نقل مکان کرد.[6]
او پیشتر در تیم ملی فوتبال ایران بازی میکرد و بیشتر دوران باشگاهیاش را در باشگاه فوتبال شاهین گذراند. بهزادی دارای مدرک کارشناسی بهداشت محیط بود.[1]
دوران باشگاهی
همایون بهزادی در تیمهای پایهٔ شاهین رشد کرد و از همانجا بود که به تیم اصلی باشگاه راه یافت. در نهایت و پس از ۱۳ سال، بعد از آن که در ۱۸ تیر ماه ۱۳۴۶ شاهین به دلایل سیاسی منحل شد، همایون به تیم پیکان پیوست؛ جایی که آمار خیره کنندهٔ ۲۵ گل در ۱۹ بازی را به ثبت رساند و نگاهها را به خود جلب کرد. پس از آن در بهار سال ۱۳۴۷ به پرسپولیس منتقل شد. درست پس از انتقال به پرسپولیس بود که گریبان گیر مصدومیت شدیدی گردید که از جام ملتهای سال ۱۳۴۷ آسیا به جا مانده بود؛ به همین خاطر به مدت دو فصل و به صورت قرضی از پرسپولیس به پیکان بازگشت. همایون بهزادی توانست در همان فصل اول، همراه با پیکان قهرمان جام باشگاههای تهران شود. وی پس از دو سال وقفه دوباره به پرسپولیس بازگشت و همراه این تیم، قهرمان اولین و سومین دورهٔ جام تخت جمشید در سالهای ۱۳۵۲ و ۱۳۵۴ شد. با خداحافظی بهزادی از فوتبال درست بعد از قهرمانی در لیگ ۱۳۵۴، پرسپولیس به آخرین مقصد فوتبالی وی به عنوان بازیکن تبدیل شد. هر چند بلافاصله پس از خداحافظی، به عنوان دستیار مربی، به کادر فنی پرسپولیس پیوست.
از جمله افتخارات همایون بهزادی هت تریک در بازی معروف پرسپولیس و استقلال است که در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ برگزار شد و با برتری شش بر صفر به سود پرسپولیس پایان یافت. هم چنین او در بازی افتتاحیه ورزشگاه آزادی تهران دروازه باشگاه کروزیرو را گشود. در ۹ تیر ۱۳۵۱ در جریان دیدار دوستانه منتخب تهران و بایرن مونیخ که با پیروزی شش بر دو تیم منتخب به پایان رسید، یک گل به ثمر رساند. همچنین در ۲۱ بهمن ۱۳۵۱ در بازی دوستانه پرسپولیس برابر اسپارتا پراگ نیز یک گل به ثمر رساند.[7]
دوران ملی
بهزادی در سال ۱۳۴۵ به همراه تیم ملی ایران به مقام دومی بازیهای آسیایی تایلند رسید. هم چنین در سال ۱۳۴۷ قهرمان جام ملتهای آسیا شد؛ مسابقاتی که توانست طی آن، در چهار بازی، چهار گل به ثمر رساند و نامش را به عنوان یکی از بازیکنان گلزن جام سر زبانها بیندازد. بهزادی در بازی فینال گل تساوی ایران در مقابل اسرائیل را زد که در نهایت ایران با برتری ۲ بر ۱، جام قهرمانی این رقابتها را بالای سر برد. پس از آن و چهار سال بعد بهزادی توانست همراه با تیم ملی ایران برای دومین بار قهرمان جام ملتهای آسیا شود.
دوران مربیگری
او پیش از سرمربی گری، به واسطه کاپیتانی تیم و قدرت رهبریاش در غیاب آلن راجرز، سرمربی آن زمان پرسپولیس تیم را تمرین میداد و مربیگری میکرد. او در اواخر سال ۱۳۵۳ به سرمربیگری پرسپولیس رسید و دست به جوان گرایی زد.[8][9]
او در جام تخت جمشید ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ هدایت پرسپولیس را بر عهده داشت. نخستین بازی او به عنوان مربی بازی دوستانهای با ملوان بود که پرسپولیس آن بازی را ۳–۱ برد.[10] بازیهای رسمی او با باخت برابر راهآهن در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ آغاز شد. او پس از بازی با پاس در فروردین ۱۳۵۴ اعلام کرد که دیگر به عنوان بازیکن بازی نخواهد کرد و فقط به عنوان مربی فعالیت خواهد کرد.[7][8] پس از آن پرسپولیس ۲ برد و ۲ مساوی به دست آورد و آماده بازی با تاج شد.
پس از باخت ۳–۱ در هفدهمین شهرآورد تهران ادعا کرد که بازیکنان تاج، پیش از بازی مواد مخدر مصرف کردهاند. بنابر منابع، این ادعا احتمالاً صحت داشت و مسئولان ورزش ایران از جمله کامبیز آتابای، رئیس فدراسیون فوتبال ایران و علی عبده، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس او را به سکوت وادار کردند. این کار برای برای منفعت ملی و جلوگیری از ضربه خوردن تیم ملی فوتبال ایران در بازیهای مقدماتی المپیک ۱۹۷۶ مونترال انجام شد، چرا که در صورت اثبات این ادعا بازیکنان تاج محروم میشدند و نمیتوانستند برای ایران بازی کنند.[8][9][11]
پس از این ماجرا و در پی اختلاف با عبده بهزادی از مربی گری پرسپولیس کنار گذاشته شد و بیوک وطنخواه مربی پرسپولیس شد. پرسپولیس در پایان جام تخت جمشید ۱۳۵۴ با وطنخواه به قهرمانی رسید.
پس از آن بهزادی مربی تیم جوانان باشگاه فوتبال شهباز شد.[2]
عضویت در ساواک
بهزادی پیش از انقلاب ۵۷ عضو سازمان اطلاعات و امنیت کشور (به اختصار: ساواک) بود. پس از انقلاب بهمین دلیل تحت بازجویی و بازداشت قرار گرفت ولی به فاصله کوتاهی آزاد شد. وی به همین دلیل ممنوع التصویر گشت که با تلاشهای محمد دادکان در شورای ورزش صدا و سیما در سال ۱۳۷۱ این ممنوعیت برداشته شد[12]
پس از بازنشستگی
عضویت در تالار مشاهیر پرسپولیس
پس از بازنشستگی، همایون بهزادی به عنوان یکی از اعضای تالار مشاهیر پرسپولیس شناخته شد. باشگاه پرسپولیس هم از وی به عنوان یکی از دوازده مرد تأثیرگذار باشگاه در دههٔ هفتاد میلادی تقدیر به عمل آورد و در همین راستا مجسمهای طلایی از صورت همایون بهزادی را به وی تقدیم کرد.[13][14][15][16]
عضویت در تالار مشاهیر آسیا
پس از افتتاح تالار مشاهیر فوتبال آسیا، طی مراسمی در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۴، نام ده نفر (۸ مرد از ایران، هند، مالزی، کره جنوبی، ژاپن، استرالیا و چین و ۲ زن چین و ژاپن) از فوتبالیستهای این قاره برای حضور در این مراسم منتشر شد. همایون بهزادی به عنوان آقای گل جام ملتهای آسیا ۱۹۶۸ و همچنین علی دایی به عنوان آقای گل جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ و جهان به این مراسم دعوت شده بودند.[17][18]
درگذشت
همایون بهزادی در اولین ساعات بامداد ۲ بهمن ۱۳۹۴ در سن ۷۴ سالگی پس از طی یک دوره طولانی بیماری ریوی و قلبی در تهران درگذشت. وی سالها رئیس و عضو کمیته پیشکسوتان فدراسیون فوتبال هم بود.[19]
افتخارات
باشگاهی
- مسابقات استانی لیگ تهران: قهرمانی جام حذفی تهران (۱۳۴۰)
- مسابقات استانی لیگ تهران: قهرمانی جام باشگاههای تهران (۱۳۴۴)
پیکان
- مسابقات استانی لیگ تهران: قهرمانی جام باشگاههای تهران (۱۳۴۷)
پرسپولیس
- جام تخت جمشید قهرمان (۲ بار): ۱۳۵۲، ۱۳۵۴
مسابقات رسمی
- جام ملتهای آسیا:قهرمان (۲ بار): ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲
- بازیهای آسیایی: قهرمان ۱۹۷۴، نایب قهرمان ۱۹۶۶
مسابقات دوستانه
- قهرمانی تورنمنت سنتو - جام منطقه ای (۱۳۴۴)
- قهرمانی جام کوروش کبیر: (۱۳۵۰)
- قهرمانی دومین دوره جام دوستی (۱۳۴۸)
- قهرمانی در جام منطقهای (۱۹۷۰)
افتخارات فردی
- آقای گل جام ملتهای آسیا (۱۹۶۸)
آمار مربیگری
تیم | کشور | از | تا | آمار | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بازی | برد | مساوی | باخت | برد% | گل زده | گل خورده | گل +/- | ||||
پرسپولیس[20] | ۱۵ اسفند ۱۳۵۳ | ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۴[21] | ۱۵ | ۷ | ۴ | ۴ | ۴۶٫۶ | ۲۳ | ۱۴ | ۷ | |
پانویس
- جهانفرد، نادر. "The "White Falcon"! Exclusive interview with Homayoun Behzadi!". فوتبال میدیا.نت. Retrieved ۱۰ خرداد ۱۳۸۸. Check date values in:
|تاریخ بازدید=
(help) - «کاریزمای خاکیها فیلم میشود». روزنامه اعتماد. شماره 1350 17/12/85. دریافتشده در ۱۰ خرداد ۱۳۸۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «بازخوانی یک روایت قدیمی: بهزادی یکی از 5 سرزن برتر دنیا». آی اسپورت به نقل از تماشاگران. ۹ بهمن ۱۳۹۴. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۱ فوریه ۲۰۱۶.
- مهدی حدادپور، اصغر زارعی (۱۳۸۶)، سالنامه رسمی و فرهنگ مصور باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس 1386، به کوشش مجری طرح: محمدرضا خجسته.، هنرکده خجسته
- روزنامه همشهری، تهران، دوشنبه ۱۴ دی ۱۳۹۴.
- http://www.hamshahrionline.ir/details/217840
- صدر، حمیدرضا (۱۳۹۲)، پسری روی سکوها، تهران: نشر زاوش
- حدادپور، مهدی (شماره 1305 21/10/85). «پرده مصلحت روی پرونده دوپینگ استقلال 31 سال قبل». روزنامه اعتماد. دریافتشده در ۱۰ خرداد ۱۳۸۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - حدادپور، مهدی (شماره 881 - 1387/11/24). «داستانهایی که هرگز نشنیدهاید… و داربی به رنگی که هرگز ندیدهاید». روزنامه گل. بایگانیشده از اصلی در 15 فوریه 2009. دریافتشده در ۱۰ خرداد ۱۳۸۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - صداقت، فرهاد (شهریور ۱۳۸۱)، ۳۴ سال با پرسپولیس (از سال ۴۷ تا سال ۸۱)، تبریز، ص. ص ۱۸، شابک ۹۶۴-۰۶-۱۶۹۳-۱ پارامتر
|چاپ=
اضافه است (کمک) - خبرورزشی (ویژهنامه نوروز ۱۳۸۷)، ص. صفحه ۲۵ پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک); از|مقاله=
صرفنظر شد (کمک) - www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/446322/رازهایی-از-زندگی-سر-طلایی-فوتبال-ایران-عکس. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۳. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - "نسخه آرشیو شده" اشکها و لبخندها در اولین همایش تجلیل از چهرههای ماندگار پرسپولیس (به Persian). The official Persepolis Website. 2013. Archived from the original on 23 April 2013. Retrieved 21 April 2013.
- منتقمی: باشگاه در انتخاب چهرههای ماندگار دخیل نبود/ این نفرات توسط کمیته پیشکسوتان انتخاب شدند (به Persian). Perspolisnews.com. 2013. Retrieved 21 April 2013.
- حواشی کامل مراسم تجلیل از پیشکسوتان/ اشکهای پیشکسوتان دهه ۵۰ در شب سرخ برج میلاد (به Persian). Perspolisnews.com. 2013. Retrieved 21 April 2013.
- چهرههای ماندگار باشگاه پرسپولیس معرفی شدند (به Persian). Perspolisnews.com. 2013. Retrieved 21 April 2013.
- http://www.mashreghnews.ir/fa/news/364536/2-ایرانی-در-تالار-مشاهير-فوتبال-آسيا]
- «رازهایی از زندگی "سر طلایی فوتبال ایران"+ عکس». ایسنا. ۲۰۱۶-۰۱-۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۰۷.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳۱ اکتبر ۲۰۱۹.
- صداقت، فرهاد (شهریور ۱۳۸۱)، ۳۴ سال با پرسپولیس (از سال ۴۷ تا سال ۸۱)، تبریز، ص. ص۷۴، شابک ۹۶۴-۰۶-۱۶۹۳-۱ پارامتر
|چاپ=
اضافه است (کمک) - حدادپور، مهدی (دوشنبه ۴ آذر ۱۳۸۷)، روزنامه ورزشی گل، سال سوم (شماره ۸۱۸)، ص. صفحهٔ ۱۰ تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک); پارامتر|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک); از|مقاله=
صرفنظر شد (کمک)
پیوند به بیرون
- (انگلیسی) همایون بهزادی در تیمملی.کام
- (انگلیسی) همایون بهزادی در National Football Teams
- با "گربه سیاه" آبیها در سالروز "ششتاییها" گفتگو ایسنا با همایون بهزادی
پیشین: آلن راجرز |
مربی پرسپولیس ۱۳۵۴–۱۳۵۳ |
پسین: بیوک وطنخواه |