نبرد دانکرک

ارتش آلمان با عبور از خاک بلژیک و هلند به صورت غافلگیرانه‌ای از پشت خطوط ماژینو سردرآورد و عملاً ارتش‌های فرانسه و بریتانیا در شمال غرب آلمان را غافلگیر کرد. با این یورش ۴۰۰ هزار سرباز بریتانیایی و فرانسوی از سپاه‌های اصلی فرانسوی جداافتاده و درمحاصره کامل آلمانی‌ها گرفتار شدند. ارتش آلمان با روحیه بسیاربالا در حال درهم کوبیدن مواضع متفقین به سرعت در حال نزدیک شدن به نیروهای شکست خورده انگلیس بود. این نیروها برای فرار از مرگ به سوی دانکرک (جایی که فاصله خاک اروپا و بریتانیا درحداقل ممکن است) عقب‌نشینی کردند.

درحالی که دو سوم ارتش بریتانیا در دانکرک درانتظار تخلیه توسط کشتیها و قایقهای محلی بود ارتش آلمان با فرمان حیرت‌انگیزی مواجه شد.

«توقف» اگرچه بسیاری از تاریخ نویسان غربی از کنار این مسئله به سادگی می‌گذرند اما نباید از یاد برد اگر آلمان به این نیرو که سراسیمه در حال تخلیه دانکرک بود حمله می‌کرد برای این «نیروی متوحش از ماشین جنگی آلمان» راهی جز تسلیم نبود.

در ۴ ژوئن ۱۹۴۰ هنگامی که مردم سواحل شرقی انگلیس باخبر شدند نیروهای بریتانیا در غرب فرانسه گرفتار شده‌اند با حداقل وسایل سوار قایقها (حتی قایقهای ماهیگیری کوچک) و کشتیها شده و به بندر دانکرک نزدیک شدند. آن‌ها کمک خوبی برای نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا بودند. آلمان‌ها در این چند روز حملات هوایی اندکی داشتند.

هیتلر قصد داشت با این اقدام به انگلیس بفهماند که هدفش نه بریتانیا بلکه شوروی است. چرچیل در خاطرات خود می‌نویسد که در سراسر بریتانیا تنها ۲۵۰ هزار نیرو مانده بود که بخش اعظم آن نیز نیروی پلیس شهری و داوطلبان بودند.

آلمان فرصتی بی نظیر برای تصرف بریتانیا داشت کشوری که هزارسال پای مهاجم را به خاک خود ندیده بود.

نیروهای بریتانیایی که در دانکرک ۲۵۰۰ دستگاه توپ و ده‌ها هزار مسلسل سنگین، نفربر، تانک و خمپاره را به جا گذاشتند.

ژنرال فون‌رون از اعضای ستاد ارتش آلمان از این واقعه چنین یاد می‌کند:

شش روز پس از یورش سراسری آلمان به شمال فرانسه هنگامی که نیروهای ژنرال فون روندشتت به سوی دریا پیش می‌راندند هیتلر با فرمان احمقانه‌ای دستور ۴۸ساعت توقف به آن‌ها را داد… ژنرال گودریان دیگر سردار آلمانی به دستور پیشوا عمل نکرد و تانک‌های خود را به سرعت به سمت غرب به حرکت درآورد اما درست در ۹ مایلی دانکرک با دستور مستقیم پیشوا مجبور به توقف ۷۲ ساعته شد!

نظامیان حرفه‌ای آلمان این اقدام را به دلیل ضعف اطلاعات نظامی هیتلر قلمداد می‌کنند.

فون رون می‌افزاید:

تا به امروز هیچ‌کس دلیل اقدام هیتلر را نفهمیده. ظرف همین ۳ روز بریتانیایی‌ها توانستند ارتشهای خود را از دانکرک نجات دهند. آنچه بعدها به معجزه دانکرک معروف شد.

ژنرالهای آلمانی از این روزها به عنوان «فرصتی که هر هزار سال یکبار دست می‌دهد» یادمی‌کنند. آن‌ها می‌گویند مگر ارتش ۳۰۰هزارنفره بریتانیایی در ظرف ۳روز با کمک تخته پاره، قایق و کشتی تفریحی خود را منتقل به خاک بریتانیا نکرد پس چرا ما نتوانیم «دانکرک معکوس» را ایجادکنیم؟

ترس هیتلر از نیروی دریای سلطنتی بریتانیا بود اما این نیرو بشدت پراکنده بود و برخی ناوگان بریتانیایی حداقل ۲ماه تا مانش فاصله داشتند.

مضافاً آنکه لوفت وافه (نیروی هوایی آلمان) می‌توانست در آن معبر تنگ جهنمی از آتش را به سر کشتیهای بریتانیایی بریزد. این در شرایطی بود که توپخانه را فراموش کنیم و برای زیردریایی‌های آلمانی که در سال‌های اول جنگ به مانند کوسه‌های درنده ناوگان متفقین را به قعر دریا می‌برد جایی قائل نشویم.

فون رون می‌گوید: هیتلر وقتی به ۶۰ کیلومتری بریتانیا رسید یادش آمد که نقشه‌ای برای این کار (تصرف بریتانیا) ندارد. مسخره‌است اما ارتشبدهای هیتلر که نقشه حمله به یوگسلاوی را در ۸ ساعت و نقشه تصرف اروپای شمالی را در ۵ روز کشیدند. چگونه نتوانستند در آن روزهای حیاتی دست به ابتکار بزنند.

نیروهای بریتانیایی در حال تخلیه دانکرک

بعدها دستگاه پروپاگاندای بریتانیا از تخلیه موفق دانکرک در ۱۹۴۰، و به ویژه نقش کشتی‌های کوچک دانکرک بهره‌بردای نمود. بسیاری از این کشتی‌های کوچک کشتی‌های شخصی همانند کشتی‌های ماهیگیری بودند که از نواحی حتی دوردست مانند جزیره من در شمال غرب انگلیس و از گلاسکو برای کمک آمده بودند. کشتی‌های بسیار کوچک به‌طور رسمی تحت راهنمایی ناوهای جنگی کار تخلیه در کانال انگلیس را انجام می‌دادند. آن‌ها هم می‌توانستند به ساحل و آب‌های کم عمق نزدیک‌تر شوند و کار همانند شاتل‌هایی بین ساحل و ناوهای بزرگ عمل کنند و هم کار تخلیه نیروهای پیاده که گاه تا ساعت‌های حتی در داخل آب صف بسته بودند و بعضاً تا گردن داخل آب بودند را جمع‌آوری کنند. روحیه دانکرک هنوز برای تمثیل باور مشهوری که اتحاد بریتانیایی‌های در مواقع ضروری را تمثیل می‌کند به کار می‌رود.[6]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نبرد دانکرک موجود است.

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Battle of Dunkirk». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۴.